درمان بیماری کمبود کلسیم چگونه صورت می گیرد؟

کلسیم یک ماده معدنی ضروری است که بدن از آن برای ساخت استخوان‌ها و دندان‌ها و همچنین استحکام ساختار آنها استفاده می‌کند. این ماده معدنی همچنین در بسیاری از عملکردهای طبیعی بدن نقش دارد و کمبود آن در بزرگسالی موجب بروز پوکی استخوان و در کودکی سبب نرمی استخوان و یا حتی کاهش قد خواهد شد. بیماری کمبود کلسیم با نام علمی هیپوکلسمی در هر سنی می‌تواند اتفاق افتاده و تبعات ناگواری را به بار آورد. در این مقاله با علت بروز کمبود کلسیم، علائم کمبود کلسیم و روش‌های درمان بیماری کمبود کلسیم بیشتر آشنا خواهید شد.

جهت بررسی قیمت قرص کلسیم و انتخاب یک مکمل مناسب به داروخانه آنلاین مثبت سبز مراجعه کرده و با ساده‌ترین روش، اینترنتی خرید کنید.

عوامل موثر در ایجاد هیپوکلسمی

بیماری کمبود کلسیم بر اثر عوامل مختلفی می‌تواند بروز یابد که مهم‌ترین آنها به شرح زیر است:

• عدم مصرف کلسیم در رژیم غذایی به مدت طولانی
• مصرف برخی داروهای کاهش دهنده جذب کلسیم
• عدم تحمل لاکتوز در غذاهای غنی از کلسیم
• عوامل ژنتیکی
• تغییرات هورمونی در زنان به ویژه در دوران یائسگی

کمبود کلسیم معمولا با افزایش سن بیشتر خود را نشان می‌دهد و بنابراین در بزرگسالان بیشتر شایع است. به جز موارد یاد شده عوامل دیگری نیز در کمبود کلسیم موثر هستند. مثلا اگر ویتامین D به مقدار کافی در بدن وجود نداشته باشد، جذب کلسیم با اختلال مواجه شده و ممکن است کمبود کلسیم به وجود آید. مصرف برخی داروها مانند کورتیکواستروئیدها، پانکراتیت، هیپرمنیزیمی و هیپومنیزیمی، هیپرفسفاتمی، شوک سپتیک، نارسایی کلیه، مصرف داروهای شیمی‎‌درمانی، جراحی غده تیروئید و ابتلا به سندرم استخوان گرسنه از دیگر علل بروز هیپوکلسمی در افراد می‌تواند باشد.

علائم کمبود کلسیم

کمبود کلسیم با اینکه می‌تواند علائم خفیفی داشته باشد، گاه می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد بنابراین بهتر است پیش از پرداختن به درمان بیماری کمبود کلسیم ، به علائم کمبود کلسیم اشاره‌ای مختصر داشته باشیم:

• گرفتگی، درد و اسپاسم عضلانی
• احساس ضعف
• پوست خشک، موهای زبر و ناخن‌های شکننده
• سندرم پیش از قاعدگی شدید
• پوسیدگی و خرابی دندان‌ها
• اختلالات خلقی از جمله افسردگی

در صورت داشتن هر یک از نشانه‌های بالا باید با مشورت پزشک درمان بیماری هیپوکلسمی را آغاز نمایید.

درمان بیماری کمبود کلسیم

بهبود بیماری هیپوکلسمی عموما ساده است فقط باید منابع غذایی کلسیم را بیش از گذشته در رژیم غذایی خود بگنجانید و ضمنا از مکمل‌های حاوی کلسیم نیز استفاده کنید. بهتر است بدون مشورت با پزشک از قرص کلسیم استفاده نکنید زیرا مقدار دقیق مصرف با توجه به سطح کلسیم در بدن شما توسط پزشک باید تعیین شود. اگر از قرص کلسیم بیش از دوز توصیه شده استفاده کنید، ممکن است دچار عوارضی ناشی از مصرف بیش از حد این مکمل شده و درگیر بیماری‌های جدی مثل سنگ کلیه شوید.

از مکمل‌ کلسیم در قالب قرص، شربت و قرص جوشان می‌توان استفاده کرد. معروف‌ترین مکمل‌های کلسیم که برای درمان بیماری کمبود کلسیم می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند، شامل موارد زیر هستند:

• کلسیم کربنات: حاوی بیشترین کلسیم المنتال بوده و ارزان‌ترین قیمت را دارد.
• کلسیم سیترات: که جذب آن به سهولت انجام می‌گیرد.
• کلسیم فسفات: که ساده جذب می‌شود و عوارض همچون یبوست را به وجود نمی‌آورد.

درمانی فوری برای کمبود کلسیم

فرم دیگری از کلسیم نیز وجود دارد که به صورت تزریق برای درمان اورژانسی کمبود کلسیم در افرادی که کمبود کلسیم شدید دارند، می‌توان از آن بهره گرفت. در این صورت گلوکونات کلسیم به صورت تزریق وریدی با سرعت بسیار آهسته یعنی حداکثر 5 میلی‌لیتر در دقیقه وارد بدن می‌شود. در این روش سرعت تزریق نباید بیش از 1 میلی‌لیتر در 1 دقیقه باشد. در این صورت اغلب برای بزرگسالان 970 میلی گرم گلوکونات کلسیم و برای کودکان 200 الی 500 میلی گرم گلوکونات کلسیم به آهستگی از طریق وریدی تزریق می‌شود. آمپول کلسیم تنها توسط پزشک باید تجویز شود و تزریق آن توسط یک پرستار ماهر صورت گیرد. این دارو را ترجیحا نباید از راه زیر جلدی تزریق کرد. انتظار می‌رود تنها چند هفته پس از شروع تزریق آمپول کلسیم، نتایج قابل توجهی در درمان این بیماری مشاهده شود.

دقت داشته باشید که عدم درمان بیماری کمبود کلسیم می‌تواند عوارضی همچون آسیب به چشم، ضربان قلب غیر طبیعی و پوکی استخوان را در پی داشته باشد. پوکی استخوان موجب ناتوانی در حرکت و شکستگی‌های مداوم استخوان‌های بدن خواهد شد.

پیشگیری از کمبود کلسیم

به منظور پیشگیری از کمبود کلسیم باید از همان دروان طفولیت، مواد غذایی غنی از کلسیم را در رژیم غذایی گنجاند. به جز لبنیات که منابعی سرشار از کلسیم هستند، می‌توانید در رژیم غذایی خود ماهی سالمون و ساردین، توفو غنی شده، لوبیا سفید، سبزی‌های کلارد، کلم بروکلی، انجیر خشک، آب پرتقال غنی شده و نان گندم را بگنجایند. همچنین در صورت نیاز می‌توان از مکمل‌های حاوی کلسیم نیز استفاده کرد. دقت کنید که حداکثر مقدار مجاز برای مصرف کلسیم در طی یک روز برای بزرگسالان به مقدار زیر است:

• روزانه 2000 میلی‌گرم برای مردان و زنان 51 ساله و 51 سال به بالا
• روزانه 2500 میلی‌گرم برای مردان و زنان 19 تا 50 سال

محدود کردن مصرف تنباکو و الکل در جذب بهتر کلسیم می‌تواند بسیار مفید باشد. برای اینکه در مصرف کلسیم زیاده‌روی نکنید، بهتر است با مقدار توصیه شده این ماده معدنی برای بزرگسالان در طی یک روز نیز آشنا شوید:

• مردان و زنان 19 تا 30 سال: 1000 میلی‌گرم
• مردان و زنان 31 تا 50 سال: 1000 میلی‌گرم
• مردان 51 تا 70 سال: 1000 میلی‌گرم
• زنان 51 تا 70 سال: 1200 میلی‌گرم
• مردان و زنان 71 سال به بالا: 1200 میلی‌گرم

همچنین کودکان از بدو تولد تا 6 ماهگی به 200 میلی‌گرم کلسیم، از 7 تا 12 ماهگی به 260 میلی‌گرم، از 1 تا 3 سالگی به 700 میلی‌گرم، از 4 تا 8 سالگی 1000 میلی‌گرم و از 9 تا 18 سالگی به 1300 میلی‌گرم کلسیم در روز نیاز دارند.

سخن پایانی

در این مطلب به بررسی درمان بیماری کمبود کلسیم پرداختیم. با اینکه مراحل درمان این بیماری ساده است اما اگر به موقع صورت نگیرد، می‌تواند عواقب ناخوشایندی مانند پوکی استخوان و اختلال در عملکرد دیگر ارگان‌های بدن را در پی داشته باشد. هر فردی که علائم کمبود کلسیم را تجربه می‌کند، باید بلافاصله با مراجعه به پزشک مصرف قرص کلسیم را آغاز نموده و تا درمان کامل مصرف را ادامه دهد.