آمپول گارداسیل چیست؟
گارداسیل (Gardasil) واکسنی است که برای پیشگیری انواع مشخصی از ویروس پاپیلومای انسانی خصوصا تیپ ۶٬۱۱٬۱۶٬۱۸ کاربرد دارد.
این واکسن، ساخت شرکت دارویی مرک اند کو.، اولین واکسن مورد تأیید اداره مواد غذایی و دارویی ایالات متحده آمریکا برای پیشگیری از سرطان گردن رحم است. ویروس پاپیلوم انسانی عامل ایجاد سرطان گردن رحم است. واکسن گارداسیل، از آلوده شدن فرد به ویروس پاپیلومای انسانی و در نتیجه ابتلا به سرطان دهانه رحم جلوگیری می‌کند. مؤسسه ملی سرطان در آمریکا اعلام داشت که اثربخشی واکسن‌های ضد ویروس اچ‌آی‌وی نزدیک به ۱۰۰٪ بوده و تزریق گسترده آن در سرتاسر جهان، به‌طور بالقوه منجر به کاهش ۹۰ درصدی بروز سرطان دهانه رحم خواهد شد.
مؤسسه ملی سرطان همچنین توصیه کرده که تزریق این واکسن‌ها، با غربالگری‌های رایج سرطان دهانه رحم (پاپ‌اسمیر و…) همراه باشد. تزریق برای افراد با آلرژی به مخمر، خانم‌های باردار، کودکان زیر ۹ سال و کسانی که ضعف سیستم ایمنی دارند ممنوع است. زمان تزریق برای دختران ۹ تا ۲۶ سال و زمان تزریق برای پسران ۹ تا ۲۱ سال است. در مورد آمپول گارداسیل ۹ تجویزان در زنان تا سن ۴۵ سالگی هم مؤثر شناخته شده است.
بهترین سن تزریق آمپول گارداسیل
بهترین زمان تزریق واکسن گارداسیل برای خانم‌ها در سن 11-12 سالگی و قبل از شروع فعالیت‌های جنسی است و بعد از ابتلا به زگیل تناسلی زدن واکسن هیچ فایده‌ای ندارد و توصیه نمی‌شود. در رابطه با تزریق در سنین بالای ۲۶ سال باید گفت که تزریق واکسن برای این دسته از زنان مصونیت محدود تری ایجاد می کند.
لازم به ذکر است که واکسن گارداسیل نباید جایگزین روش های غربالگری شود. در کشور هایی که واکسن HPV استفاده می‌شود، برنامه های غربالگری باید توسعه یافته و تقویت شود. این واکسن HPV در ایالات متحده و در سراسر جهان به مدت حدود شش سال مورد استفاده قرار گرفته و ایمنی آن بسیار زیاد است.
واکسن گاردایسل در زنان باردار
آمپول گارداسیل برای خانم های باردار توصیه نمی شود. مطالعات نشان می‌دهد واکسن برای نوزادان متولد شده از مادرانی که در حین حاملگی واکسینه شده‌اند مشکلی به وجود نمی آورد، اما تحقیقات بیشتری همچنان مورد نیاز است.
یک خانم باردار نباید هیچگونه دوز واکسن HPV را تا زمانی که بارداری او به پایان نرسیده دریافت کند.
چگونه آمپول گارداسیل تزریق می‌شود؟
طبق اعلام سازمان کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC)، نوجوانان در سنین 11 تا 12 سالگی باید در فاصله 6 ماه دو دوز مصرفی از واکسن HPV را دریافت کنند. نحوه تزریق این واکسن مانند بسیاری از واکسن‌های موجود، باید در عضله بازو انجام شود. بر طبق نظر پزشکان، تزریق واکسن در سنین زیر 15 سال عملکرد بهتر و کاملی بر روی فرد خواهد داشت. به همین جهت برای ایجاد ایمنی و عملکرد بهتر واکسن، پزشکان در سنین 15 تا 26 سالگی از 3 دوز واکسن استفاده می‌کنند.
گارداسیل برای مردان
واکسن گارداسیل در مردان مؤثر است و می‌تواند زگیل تناسلی، سرطان مقعد، آلت و برخی ضایعات پیش سرطانی که توسط انواع خاصی از ویروس پاپیلومای انسانی ایجاد می‌شود محافظت کند. مردانی که با مردان رابطه جنسی داشته باشند بیشتر در معرض بیماری‌های مرتبط با ویروس پاپیلومای انسانی تیپ ۶٬۱۱٬۱۶٬۱۸ و سرطان معقد و آلت تناسلی هستند.
تزریق واکسن گارداسیل در مردان بهتر است که قبل از سن آغاز فعالیت‌های جنسی شروع شود. بهترین سنی که برای تزریق واکسن زگیل تناسلی در مردان توصیه شده است سنین ۹ الی ۲۱ سال است. همچنین مردانی که به همجنس بازی گرایش دارند یا به بیماری‌های مربوط به ضعف سیستم ایمنی بدن مانند ایدز مبتلا شده‌اند حتما باید واکسن گارداسیل را دریافت کنند.
موارد احتیاط
قبل از استفاده واکسن گارداسیل، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در واکسن حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این واکسن ممکن است حاوی مواد غیرفعال باشد که می‌تواند منجر به واکنش‌های آلرژیک یا حساسیت شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله خونریزی و انسداد یا سوراخ در روده و معده، سرطان سینه، فشار خون بالا، مشکلات کلیوی، نارسایی قلبی، مشکلات روحی و روانی (مانند افسردگی، افکار خودکشی)، بیماری پارکینسون، مشکلات کبدی و… با پزشک در رابطه با خطرات این دارو مشورت کنید. در ادامه به برخی از موارد احتیاط واکسن گارداسیل خواهیم پرداخت؛
- به بیماران اطلاع دهید که HPV تناسلی یک بیماری مقاربتی است و تنها راه پیشگیری از عفونت HPV اجتناب از تماس مستقیم با ویروس است که از طریق تماس پوست منتقل می‌شود. به بیماران آموزش دهید که از کاندوم در رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی استفاده کنند زیرا در صورت عدم وجود زگیل قابل مشاهده، ویروس ممکن است در مایع منی پیدا شود. همچنین، یادآوری کنید که کاندوم‌های لاتکس محافظتی در برابر انتقال (نه کامل) دارند.
- مزایای ارزیابی شرکای جنسی بیماران مبتلا به زگیل تناسلی آشکار است. چندین مطالعه همسری نشان داد که 30٪ همسران زن و 80٪ همسران مرد به عفونت HPV مبتلا بودند. معمولا یک نوع HPV هر دو طرف را درگیر می‌کند و اغلب آن‌ها HPV 11، 16، 6 و 18 بودند. اگر شریک جنسی زگیل تناسلی قابل مشاهده داشته باشد، باید تا پایان درمان از تماس جنسی خودداری شود.
- در غیاب دیسپلازی همزمان، درمان برای عفونت تحت بالینی آنوژنیتال یا مخاطی ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) توصیه نمی‌شود. هیچ مدرکی نشان نمی‌دهد که درمان عفونت HPV را از بین می‌برد یا عفونت را کاهش می‌دهد. در واقع، زگیل ممکن است پس از درمان به دلیل فعال شدن ویروس نهفته موجود در پوست سالم مجاور ضایعه عود کند.
- اگرچه درمان‌های استاندارد برای زگیل تناسلی می‌تواند بیشتر زگیل‌ها را از بین ببرد، اما برتری هر روش درمانی منفرد ثابت نشده است و همچنین هیچ روش فردی برای همه انواع زگیل ایده‌آل نیست. عواملی که بر درمان بیماری HPV تأثیر می‌گذارند امل اندازه، مورفولوژی، تعداد و محل آناتومیک ضایعات، همچنین هزینه، عوارض جانبی، ویژگی‌ها و ترجیحات بیمار است.
- درمان بیشتر عفونت‌های HPV شامل عواملی است که مستقیما ضایعات را از بین می‌برند (مانند برداشتن جراحی، فرسایش شیمیایی و کرایوتراپی). استفاده نامناسب از این عوامل ممکن است باعث آسیب و از دست دادن بافت گسترده و غیر ضروری شود.
- اکثر بیماران مبتلا به زگیل نیاز به درمان‌های متعدد در طی چند هفته یا ماه دارند. اگر پس از 3 درمان توسط پزشک بهبود قابل توجهی رخ نداد یا اگر پاکسازی کامل پس از 6 درمان اتفاق نیفتاد، باید از روش درمانی متفاوتی استفاده کرد.
عوارض واکسن گارداسیل
درد، قرمزی و تورم در محل تزریق، تب، افت فشارخون، خستگی و گیجی، سردرد، حالت تهوع و استفراغ و… برخی از عوارض واکسن گارداسیل می‌باشد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فورا به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی ندارند. در صورت بروز علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله بثورات پوستی، خارش و تورم (به ویژه در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی، فورا به پزشک مراجعه کنید. در ادامه به برخی از عوارض واکسن گارداسیل خواهیم پرداخت؛
- احساس گرفتگی ماهیچه تا چند روز پس از تزریق واکسن
- حالت تهوع و استفراغ
- سردرد
- درد، قرمزی یا تورم در محل تزریق
- افت فشار بلافاصله پس از تزریق واکسن
- خستگی و گیجی
- درد شکمی
- اسهال
- تب
تداخل دارویی گارداسیل
- تداخلات رده X (پرهیز): تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.
- کاهش اثرات داروها توسط واکسن 9 ظرفیتی ویروس پاپیلومای انسانی: تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.
- کاهش اثرات واکسن 9 ظرفیتی ویروس پاپیلومای انسانی توسط داروها: فینگولیمود، داروهای سرکوب‌کننده‌ی سیستم ایمنی، سیپونیمود، ونتوکلاکس
شرایط نگهداری واکسن گارداسیل
واکسن گارداسیل باید در دمای یخچال (2 تا 8 درجه سانتی‌گراد) نگهداری شود. توجه داشته باشید که اشکال دارویی مختلف از جمله قرص، شربت، کرم، محلول تزریقی، کپسول و… باید دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهدری شوند.
کلام آخر گارداسیل
در این مقاله، به بررسی اهمیت واکسن گارداسیل در پیشگیری از زگیل، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداختیم و مطالبی را ارائه دادیم که نشان می‌دهند واکسن گارداسیل چگونه می‌تواند نقش بسیار مهمی در کنترل و پیشگیری از این بیماری ویروسی خطرناک داشته باشد. با این حال، قبل از تزریق این واکسن باید با پزشک یا داروساز در رابطه با خطرات و عوارض جانبی مشورت کنید. به علاوه، باید توجه داشت که واکسن گارداسیل تنها برای پیشگیری از بیماری زگیل بوده و راه‌های درمان متفاوت است.
