بدون شک هیچ زنی توقع چشیدن طعم تلخ بیماری سرطان را ندارد. اما میدانستید که شایعترین سرطان در بانوان در کشور ما سرطان پستان است؟ سالانه حدود 4500 نفر از خانمها در کشور به این سرطان مبتلا میشوند. آگاهی از عواملی که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد، میتواند به فرد در راستای تصمیم گیری درست در مورد عادتهای سبک زندگی خود و انجام غربالگری کمک کند. از این رو لازم دانستیم در این مقاله درباره سن شروع سرطان سینه ، عوامل موثر و روش پیشگیری آن صحبت کنیم.
سرطان سینه چگونه ایجاد می شود ؟
سرطان سینه اختلالی محسوب میشود که بعضی از سلولهای خاص در سینه به یک شیوه غیر قابل کنترل و به صورت غیر عادی شروع به رشد و تکثیر میکنند. این عمل ایجاد تومور را به دنبال دارد. اگر چه این بیماری در میان خانمها بسیار شایعتر است اما در بعضی موارد آقایان نیز دچار این اختلال میشوند.
علائم و نشانه های سرطان سینه
پس از ایجاد تومور در مراحل اولیه، شما دردی احساس نخواهید کرد و به طور معمول علائم و نشانه قابل توجهی نخواهید داشت. اما با پیشرفت سرطان تشکیل توده در سینه، ترشح از نوک سینه، حساسیت نسبت به لمس یا فرورفتگی پوست سینه، تغییر در اندازه و شکل سینه، التهاب و فلس مانند شدن پوست سبب جلب توجه خواهد شد. لازم به ذکر است این علائم میتوانند نشانگر بیماریهای مختلفی باشند. وجود یک یا چند مورد از این علائم صرفا به معنای ابتلا به سرطان سینه نیست.
میزان شیوع سرطان سینه
متاسفانه به دلیل شیوه غلط زندگی، سرطانها به عنوان یک مشکل بهداشتی جدی در سطح جهان مطرح شدند. آمار بیماران به طور نگران کنندهای صعود پیدا کرده و پایین آمدن سن شیوع برخی از سرطانها مانند سرطان پستان در دختران و خانمها به یک معضل دیگر تبدیل شده است. سرطان سینه را میتوان دومین سرطان شایع در میان زنان دانست.
انواع تومورهای سرطان پستان
قبل از اطلاع از سن شروع سرطان سینه بهتر است با تفاوت سرطان سینه بدخیم و خوش خیم آشنا شوید.
تومورهای خوش خیم
تومورهای خوش خیم به طور معمول خود به خود از بین میروند و اگر بیرون آورده شوند عوارضی ندارند. خوشبختانه این دسته از تومورها به سطح بافتهای مجاور و دیگر اعضای بدن انتشار پیدا نمیکنند. از جمله تومورهای خوش خیم فیبروکیستیک است که در اثر واکنش شدید بافت پستان به تغییرات سطح هورمونهای تخمدان ایجاد میشود. سن شروع سرطان سینه خوش خیم در زنان 20 تا 50 ساله (سنین باروری) بیشتر دیده شده است. فیبروآدنوم نوع دیگر تومورهای خوش خیم پستان است و در تمام گروههای سنی ایجاد میشود. اما در زنان 20 تا 35 ساله بیشتر بروز کرده و در لمس توده سفت با حدود مشخص و صاف احساس میشود. این توده متحرک و 2 تا 3 سانتی متر قطر داشته و نیاز به درمان ندارد.
تورمورهای بد خیم
این تومورها مانند خاصیت تمامی سرطانها، از یک سلول شروع شده و به سرعت رشد و تکثیر پیدا میکنند و بافتها و اعضای مجاور را نیز آلوده میکنند. به صورتی که از طریق خون و لنف به سایر نقاط بدن منتشر میشوند. طبق تحقیقات انجام شده در ایران سرطان پستان در زنان جوانتر ( حداقل یک دهه زودتر از زنان کشورهای پیشرفته) دیده شده است. متاسفانه بیماران به دلیل ناآگاهی و آشنا نبودن با علائم و نشانههای این سرطان در مراحل پیشرفته به پزشک مراجعه میکنند. به این صورت زمان طلایی درمان را از دست داده و نمیتوان درمان موثری را برای آنها انجام داد. در صورتی که اگر این بیماری زود تشخیص داده شود درمان آن آسانتر و امید به بهبودی بیشتر است.
سرطان سینه از چه سنی مشخص می شود ؟
سن شروع سرطان سینه دقیق و مشخص نیست و ممکن است در هر سنی رخ دهد. اما به طور معمول سن ابتلا به این سرطان در بانوان بالای 40 سال اتفاق میافتد اما سرطان سینه ممکن است زنان زیر 30 سال و جوانتر را نیز دچار کند. این بیماری اگر چه در بانوان بیشتر است اما ابتلا در مردان با سنین بالاتر نیز مشاهده شده است. با نظر به اینکه سن شروع سرطان مشخص نیست، بهتر است خانمها از 25 سالگی به صورت مرتب مورد معاینه قرار گیرند، چرا که سن شروع سرطان در ایران کاهش پیدا کرده است.
سرطان سینه در سنین پایین تهاجمی تر است
نتایج بررسیهای محققان آمریکایی نشانگر این است که میزان خانمهای بالای 40 سال که 10 سال پس از درمان سرطان زنده ماندهاند 71 تا 84 درصد است و این میزان برای خانمهای زیر 40 سال 69 درصد تخمین زده شده است. تومورهای سرطانی در بانوان جوانتر وابسته به هورمون نیستند و از این رو کمتر از درمانهای هورمونی برای آنها استفاده میشود. برای درمان تومورهای سرطان پستان در سنین پایین معمولا از روش پستانبرداری و ماستکتومی استفاده میشود، زیرا اندازه تومور بزرگتر بوده و ویژگی چند کانونی دارد.
چه کسانی باید نسبت به سرطان سینه هوشیارتر باشند ؟
خانمهایی که تجربه ابتلا 3 نفر از اعضای درجه یک خانوادهشان را دارند باید نسبت به سلامتی خود هوشیارتر باشند. این دسته باید هر 6 ماه یکبار تحت معاینه پزشک قرار بگیرند و از سن 35 سالگی هرسال یکبار اسکن انجام دهند. البته سن ابتلا به سرطان سینه مبتلایان خانواده را در نظر بگیرند و از 5 سال قبلتر اقدام کنند. یعنی اگر مادر یا خواهر آنها در سن 35 سالگی دچار این بیماری شدند، این افراد باید از 30 سالگی پیشگیری و اسکن را شروع کنند.
روش پیشگیری از سرطان پستان
- مصرف مرتب غلات نانها و سبوسدار، باقلا، لوبیا و فرآوردههای سویا
- استفاده روزانه از ویتامینهای E و C و سلنیوم در رژیم غذایی خود
- مصرف سبزیجات به مقدار زیاد به صورت خام یا بخارپز و میوه
- فعالیت بدنی و ورزش به صورت متوسط نیم ساعت در روز
- نگاهی مثبت به زندگی، دوری از استرس و داشتن خواب کافی
- استفاده از چربیهای مرغوب در تهیه غذا
- وزن مناسب
سخن پایانی
در نهایت اینکه سرطان پستان بیماری خطرناک و دردناکی است، اما این توجیه خوبی برای ممانعت از بررسی، پیشگیری و حتی درمان نیست. تاخیر در بررسی تودههای مشکوک به دلیل ترس وضعیت را تغییری نمیدهد. حتی اگر در خانواده سابقه چنین بیماری را ندارید یا سن شروع سرطان سینه معمول را تجربه نکردهاید، حتما به صورت مرتب سینههای خود را بررسی کرده و در صورت لمس توده یا هرگونه تغییر به پزشک مراجعه کنید.
2 دیدگاه
انجام ماموگرافی از سن خاصی حتما باید انجام بشه یا برای همه لازم نیست؟
سلام دوست عزیز
نظر متخصصان برای انجام ماموگرافی در سنین مختلف متفاوت است ولی اکثر پزشکان توصیه میکنن حتما بعد از سن 40 سالگی سالانه انجام شود.