پروتز زانو یکی از روش‌های درمانی است که به افرادی که به دلیل درد زانو یا آسیب‌های جدی‌تر توانایی راه رفتن، خم کردن زانو و… را ندارند کمک می‌کند تا درد خود را کاهش دهند. در این مطلب از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز به بررسی کامل پروتز زانو می‌پردازیم تا افرادی که می‌خواهند از این روش استفاده کنند آشنایی کاملی با این روش پیدا کنند.
پروتز زانو چیست؟
پروتز زانو برای جایگزینی تمام یا بخشی از زانو است که آسیب دیده و از بین رفته است. این عمل جزو دسته عمل‌های آرتروپلاستی یا عمل های تعویض مفصل است. در این نوع جراحی، جراح قسمت‌های آسیب‌دیده از مفصل طبیعی زانوی شما را برمیدارد و آن‌ها را با یک مفصل مصنوعی (پروتز) ساخته شده از فلز و پلاستیک جایگزین می‌کند. پزشک زمانی افراد را به گذاشتن پروتز زانو توصیه می‌کند که شخص زانو درد شدید داشته باشد.
شایع‌ترین دلیل جراحی پروتز مفصل زانو، کاهش درد ناشی از آرتریت است. افرادی که نیاز به جراحی تعویض مفصل زانو دارند معمولا در راه رفتن، بالا رفتن از پله‌ها و بلند شدن از روی صندلی مشکل دارند.
انواع پروتز مفصل زانو
پروتز مفصل زانو دو نوع دارد که پزشک با توجه به وضعیت زانو‌های شما بهترین نوع را به شما توصیه می‌کند. انواع پروتز زانو شامل موارد زیر می‌شود:
- پروتز کامل زانو
- پروتز جزئی زانو
پروتز کامل زانو
پروتز کامل زانو رایج‌ترین نوع پروتز مفصل زانو است. در این نوع عمل، جراح شما هر سه ناحیه مفصل زانو را جایگزین می‌کند. این سه ناحیه شامل مفصل داخلی، بیرون (جانبی) و زیر کاسه زانو (کشکک رانی) می‌شود.
پروتز جزئی زانو
این نوع از پروتز برای زمانی کاربرد دارد که قسمت‌هایی از مفصل زانو آسیب دیده اما باقی مفصل سالم است. در این عمل، جراح شما فقط برخی از قسمت‌های مفصل زانو را جایگزین می‌کند. پروتز جزئی زانو در بزرگسالان و جوانان که آسیب جدی زانو را تجربه کرده اند، شایع‌تر است.
مزایای پروتز مفصل زانو
پروتز مفصل زانو یک روش ایمن و موثر است که افراد را قادر می‌سازد تا به فعالیت‌های روزانه‌شان، مانند راه رفتن و تحرک بازگردند و درد طولانی مدت را تسکین دهند. اکثر افرادی که از پروتز زانو استفاده می‌کنند درد کمتری را حس می‌کنند و توانایی آن‌ها در راه رفتن و استفاده از زانو افزایش پیدا می‌کند.
علل استفاده از پروتز مفصل زانو
زمانی که زانو شما آسیب می‌بیند ممکن است برخی علائم را تجربه کنید. پزشک با معاینه شما و بررسی این علائم گاهی پروتز زانو را پیشنهاد می‌دهد. این عوامل عبارتند از:
- درد مفاصل
- سفتی مفاصل
- مشکل در حرکت زانو
- تورم
- آرتریت
آرتریت شایع‌ترین بیماری است که باعث می‌شود افراد به جراحی پروتز زانو نیاز داشته باشند. اکثر افرادی که پروتز زانو را انتخاب می‌کنند، آرتروز دارند، اما برخی از افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید نیز ممکن است به پروتز زانو نیاز داشته باشند.
نحوه آمادگی برای پروتز زانو
شما قبل از انجام این عمل نیاز دارید تا با پزشک خود صحبت کنید. زمانی که برای مشورت به پزشک مراجعه می‌کنید به صورت دقیق نحوه آمادگی برای پروتز زانو را به شما شرح می‌دهد، اما به طور کلی شما به موارد زیر نیاز پیدا می‌کنید.
- یک معاینه فیزیکی برای اطمینان از سلامت کافی برای جراحی
- آزمایشات خون
- یک نوار قلب برای بررسی سلامت قلب شما
- معاینه دندان برای کاهش خطر ابتلا به عفونت پس از جراحی
- آزمایش‌های تصویربرداری (عکس‌برداری با اشعه ایکس زانو)
- بررسی دارو و مکمل‌های بدون نسخه‌ای که مصرف می‌کنید
حین گذاشتن پروتز زانو چه اتفاقی می‌افتد؟
برای گذاشتن پروتز زانو پزشک شما را بیهوش می‌کند. سپس غضروف و استخوان آسیب دیده را برمیدارد. پس از برداشتن مفصل آسیب دیده، جراح مفصل زانو مصنوعی را قرار می‌دهد. سپس کشکک زانو را طوری شکل می‌دهد که با مفصل مصنوعی متناسب شود. عمل پروتز زانو معمولا یک تا دو ساعت طول می‌کشد.
پس از جراحی، شما به اتاق ریکاوری منتقل خواهید شد. تیم جراحی شما برای چند ساعت شما را زیر نظر خواهند داشت تا مطمئن شوند که از بیهوشی بدون عارضه بیدار می‌شوید. آن‌ها همچنین علائم حیاتی و سطح درد شما را کنترل خواهند کرد. در آخر پزشک با توجه به عمل و وضعیت شما زمان مرخص شدن شما از بیمارستان را اعلام می‌کند.
ماندگاری پروتز زانو چقدر است؟
پروتز زانو معمولا برای مدت طولانی می‌تواند شما را از شر درد زانو خلاصی دهد. در واقع بیش از ۹۰ درصد افرادی که از پروتز زانو استفاده می‌کنند به مدت ۱۰ تا ۱۵ سال از عملکرد زانو خود راضی هستند.
عوارض پروتز زانو
برخی افراد بعد از گذاشتن پروتز زانو ممکن است مجدد درد و سایر علائم مرتبط با عملکرد نادرست زانو را در خود تجربه کنند. این روش عوارض نادرتری نیز دارد که شامل موارد زیر می‌شود:
- لخته شدن خون
- عفونت داخل زانو یا محل جراحی شما
- مشکلات مربوط به عصب زانو
- مشکلات عروق خونی
- مشکلات مربوط به ایمپلنت پروتز، از جمله فرسوده شدن خیلی زود
- کاهش دامنه حرکتی و سفتی زانو
برخی از شرایط سلامتی می‌تواند بهبودی پس از پروتز زانو را دشوارتر کند. در مورد سابقه سلامتی خود با جراح خود صحبت کنید. مواردی که باید به پزشک خود اطلاع دهید شامل هموفیلی، دیابت و سایر اختلالات خود ایمنی (مانند لوپوس) می‌شود.
ریکاوری بعد از تعویض مفصل زانو چقدر طول می‌کشد؟
معمولا حدود یک سال طول می‌کشد تا پس از پروتز زانو به طور کامل بهبود پیدا کنید. با این حال شما باید بتوانید بیشتر فعالیت‌های معمول خود را شش هفته پس از جراحی انجام دهید. زمان بهبودی شما به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
- سطح فعالیت قبل از جراحی
- سایر شرایط سلامتی
پزشک شما بعد از عمل یک برنامه برای شما تنظیم می‌کند تا زودتر بهبودی کامل خود را بدست بیاورید، اما به طور کلی شما می‌توانید از راهکار‌های زیر استفاده کنید.
- یخ گذاشتن روی زانو
- بالا نگه داشتن زانو (تا جایی که ممکن است زانوی خود را بالاتر از سطح قلب خود نگه دارید)
- مراقبت از بخیه و تمیز نگه داشتن آن
- تمرینات خانگی (پس از عمل می‌توانید تمرینات را از پزشک خود بگیرید)
- انجام فیزیوتراپی
کاهش درد بعد از پروتز زانو
پس از جراحی، به خصوص در چند هفته اول بهبودی، احساس درد خواهید کرد. پزشک شما ترکیبی از داروهای مسکن تجویزی، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی بدون نسخه (اگر مصرف آن‌ها برای شما بی‌خطر است) و استامینوفن را برای تسکین درد شما پیشنهاد می‌کند. پزشک به شما خواهد گفت که چه مقدار از هر نوع دارو را می‌توانید هر روز یا در زمان معینی مصرف کنید. اگر احساس می‌کنید که درد زیادی دارید یا اگر نگران عوارض ناشی از مصرف داروهای ضد درد هستید، می‌توانید با پزشک خود صحبت کنید.
مراقبت‌های لازم پس از گذاشتن پروتز زانو
بعد از گذشت چند روز از عمل پروتز زانو شما می‌توانید با کمک واکر و یا عصا راه بروید، اما برای سایر کار‌های خود مانند حمام کردن، آشپزی، خرید کردن و… ممکن است نیاز به کمک داشته باشید. برخی از مراقبت‌های لازم پس از گذاشتن پروتز زانو عبارتند از:
- گذاشتن صندلی برای دوش گرفتن
- برداشتن موانعی که ممکن است موجب زمین خوردن شما شود (مانند سیم برق یا فرش)
- محکم کردن نرده‌ها در راه پله
پس از گذاشتن پروتز زانو در صورتی که برخی علائم را مشاهده کردید باید با پزشک خود تماس بگیرید. برخی از این عوامل عبارتند از:
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- تب بالاتر از ۳۹ درجه سانتیگراد
- خون ریزی
- وجود علائم عفونت در محل جراحی شما
- ایجاد شدن درد جدید یا بدتر شدن درد در ساق پا، مچ پا یا پا
- درد شدیدی که پس از مصرف داروی مسکن بهتر نمی‌شود
سخن پایانی
همانطور که در این مطلب از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز بررسی شد، پروتز زانو یک راهکار موثر برای بهبود کیفیت زندگی افرادی است که از درد زانو رنج می‌برند. با توجه به پیشرفت‌های تکنولوژی در این زمینه، امکانات و عملکرد پروتزهای زانو بهبود یافته و به افراد بیشتری کمک می‌کند تا به فعالیت‌های روزانه‌شان بازگردند. شما می‌توانید سوالات و تجربیات خود را در خصوص استفاده از پروتز زانو در بخش دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید.
