تغذیه افراد مبتلا به ایدز چگونه باید باشد؟

بیماری ایدز به طور مستقیم روی سیستم ایمنی بدن تاثیر گذاشته و روز به روز آن را ضعیف‌تر می‌کند. بنابراین مشخص است که تغذیه سالم چقدر می‌تواند در بهبود علائم این بیماری موثر باشد و توان مقابله بدن با ویروس را افزایش دهد. تغذیه مناسب در افراد مبتلا به ایدز و همه بایدها و نبایدهای غذایی در مبتلایان به این بیماری در این مقاله شرح داده خواهد شد؛ تا انتهای مطلب همراه ما باشید.

آیا مبتلایان به ایدز رژیم غذایی خاصی دارند ؟

در واقع هیچ نوع رژیم غذایی خاصی برای افراد مبتلا به ایدز وجود ندارد اما با استفاده از برخی غذاها می‌توان به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرد. هنگامی که فردی به ویروس HIV آلوده می‌شود، سیستم ایمنی بدن وی برای مبارزه با عفونت‌ها به سختی کار می‌کند و در نتیجه کالری بسیار زیادی مصرف می‌شود. در این حالت به خصوص اگر فرد کمبود وزن داشته باشد، باید روزانه کالری بیشتری را از طریق رژیم غذایی به بدن خود برساند و در حقیقت اهمیت بیشتری به مواد غذایی مصرفی خود بدهد. لاغر شدن یکی از مشکلاتی است که در اکثر بیماران مبتلا به ایدز دیده می‌شود.

چگونه می توان از کاهش وزن مبتلایان به ایدز جلوگیری کرد ؟

ویروس HIV در سه مرحله در بدن بروز می‌یابد و حالت پیشرفته یعنی مرحله سوم آن، ایدز نام دارد. افرادی که در این مرحله از بیماری قرار دارند، معمولا با کاهش وزن شدید مواجه می‌شوند. کاهش وزن را باید جدی گرفت زیرا توان بدن برای مقابله با عفونت‌ها را‌ کاهش می‌دهد. اشخاص مبتلا به اچ آی وی پیشرفته اغلب به مقدار کافی غذا نمی‌خورند، زیرا:

• HIV ممکن است اشتها را کاهش دهد، طعم غذا را در دهان بد کند و از جذب مناسب مواد غذایی در بدن جلوگیری کند. همچنین برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان HIV نیز ممکن است این علائم را به وجود آورند. در این صورت بهتر است با پزشک مشورت شود تا در صورت امکان داروها را تعویض نماید.
• گاه در این بیماری علائمی همچون درد در دهان، حالت تهوع و استفراغ وجود دارد که خوردن را دشوار می‌کند و در نتیجه کمتر غذا خوردن، لاغر شدن را به همراه خواهد داشت.
• خستگی ناشی از بیماری و مصرف داروها ممکن است تهیه غذا و خوردن منظم آن را برای فرد مشکل نماید.

برای پیشگیری از لاغر شدن در افراد مبتلا به HIV فرد باید پروتئین و کالری بیشتری مصرف نماید.

تغذیه مناسب در افراد مبتلا به ایدز

چنانچه اشاره کردیم فردی که در مرحله پیشرفته HIV قرار دارد باید مصرف مواد پروتئینی و غذاهایی که کالری مطلوبی دارند را در رژیم غذایی خود افزایش دهد. انواع گوشت قرمز و سفید، ماهی، حبوبات، لبنیات و آجیل از جمله مواد غذایی غنی از پروتئین محسوب می‌شوند. به منظور افزایش پروتئین در وعده‌های غذایی می‌توان از راهکارهای زیر استفاده کرد:

• کره مغزها (مثل کره بادام زمینی) را روی نان تست یا میوه‌ها و سبزیجات مالیده و استفاده نمایید.
• پنیر کاتیج را به میوه‌ها و گوجه فرنگی مورد استفاده خود بیفزایید.
• کنسرو تن ماهی را به سالاد خود اضافه نمایید.
• به سیب زمینی پخته شده و سبزیجات، پنیر پیتزای رنده شده اضافه کنید.
• همراه با غلات و میوه ماست مصرف کنید.
• تخم مرغ آب پز را به سالاد خود بیفزایید.
• از حبوبات، مغزها و دانه‌ها در رژیم غذایی خود بیشتر استفاده کنید.
• در سوپ‌ها و سالاد خود از قطعات گوشت خرد شده استفاده کنید.
• پودر شیر خشک را به نوشیدنی‌ها و غذاهایی که در آنها از شیر استفاده می‌شود، اضافه کنید.

تغذیه مناسب در افراد مبتلا به ایدز باید شامل افزایش کالری باشد. بهترین راه برای افزایش کالری، افزودن چربی و کربوهیدرات‌ها در رژیم غذایی است. چربی‌ها حاوی مقادیر بالایی از کالری هستند و در مقادیر متوسط باید از آنها استفاده شود. برای افزایش چربی مصرفی خود از مواد غذایی زیر استفاده نمایید:

• کره، خامه ترش، پنیر خامه ای، کره بادام زمینی
• پنیر پیتزای رنده شده
• آووکادو و زیتون

کربوهیدرات‌ها شامل نشاسته و قندهای ساده هستند. نشاسته در مواد غذایی زیر یافت می‌شود:

• نان، کلوچه، بیسکوئیت
• بلغور جو دوسر و غلات
• پاستا
• سیب زمینی
• برنج

قندهای ساده نیز در این مواد غذایی وجود دارند:

• میوه‌های تازه یا خشک شده
• ژله، عسل و شربت افرا

راهکار افزایش اشتها در افراد مبتلا به ایدز

وقتی بیمار می‌شوید، اشتهای خود را از دست داده و در نتیجه لاغرتر خواهید شد. این مسئله سبب می‌شود تا بدن شما برای مقابله با عفونت‌ها توان کافی را نداشته باشد. در بیماری ایدز نیز قضیه به همین منوال است و اکثر مبتلایان به این بیماری به خصوص در مراحل پیشرفته احساس بی‌اشتهایی می‌کنند. از راهکارهای زیر جهت افزایش اشتها می‌توان بهره گرفت:

• انجام ورزش‌هایی همچون پیاده‌روی و یوگا می‌تواند به افزایش اشتها کمک نماید.
• وعده‌های غذایی را کم‌حجم کنید و بین آنها از میان وعده استفاده کنید.
• درست قبل از غذا خوردن و همچنین در حین غذا خوردن از نوشیدن آب بپرهیزید.
• از مصرف نوشیدنی‌های گاز دار و مواد غذایی نفخ آور مثل کلم و لوبیا خودداری کنید زیرا این مواد غذایی با ایجاد نفخ و گاز معده در بدن شما احساس سیری ایجاد می‌کنند.
• در کنار خانواده و دوستان خود غذا بخورید تا اشتهای شما بیشتر تحریک شود.
• غذا خوردن را برای خود جذاب کنید مثلا در یک مکان دلپذیر اقدام به چیدن سفره یا میز غذا نمایید تا اشتهای شما تحریک شود.

توجه داشته باشید که تغذیه مناسب حتی می‌تواند عوارض جانبی داروهای مورد استفاده برای ایدز را نیز کاهش دهد.

مقدار مصرف آب در بیماران مبتلا به ایدز

تغذیه مناسب در افراد مبتلا به ایدز شامل نوشیدن آب به مقدار مکفی نیز می‌شود. مصرف آب می‌تواند عوارض جانبی داروها را کاهش دهد، از خشکی دهان و یبوست جلوگیری ‌کند و احساس خستگی را  نیز کمتر ‌نماید. افراد مبتلا به ایدز بهتر است حداقل 8 تا 10 لیوان آب در طی روز بنوشند. جهت تامین مایعات برای بدن به جز آب می‌توان از نوشیدنی‌های بدون کافئین و آب‌میوه‌ها نیز استفاده کرد. مبتلایان به ایدز بهتر است همیشه روز خود را با نوشیدن آب آغاز کنند و شب را نیز با مصرف آب به پایان برسانند.

نبایدهای غذایی در بیماری ایدز

مبتلایان به ایدز بهتر است برای کاهش شدت بیماری خود از خوردن مواد غذایی زیر بپرهیزند و تا حد امکان مصرف آنها را کاهش دهند:

• غذاهای سرخ شده
• غذاهای فرآوری شده
• خوراکی‌های بسیار شیرین مثل شکلات و کیک
• غذاهای تند
• نوشیدنی‌های شیرین مثل نوشابه

عدم مصرف مواد غذایی نامبرده شده سبب می‌شود تا از تضعیف سیستم ایمنی بدن پیشگیری به عمل بیاید.

سخن پایانی

بیماری ایدز با اینکه یکی از مرموزترین بیماری‌ها لقب گرفته و هنوز درمان قطعی نیز برای آن کشف نشده است اما تشخیص به موقع آن می‌تواند در کاهش علائم بیماری و افزایش طول عمر بیمار بسیار موثر باشد. بدیهی است که در این میان تغذیه فرد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. تغذیه مناسب در افراد مبتلا به ایدز موجب می‌شود تا سیستم ایمنی بدن که تحت تاثیر بیماری رو به تضعیف شدن است، قوی‌تر شود و در نتیجه توان مقابله بدن با عفونت‌ها افزایش یابد. با راهکارهای ارائه شده در این مقاله می‌توان به حفظ سلامتی با وجود بیماری ایدز کمک کرد.