درماتیت سبورئیک یا درماتیت سبوره چیست و چه علائمی دارد؟

درماتیت سبورئیک چیست؟

درماتیت سبورئیک یا درماتیت سبوره یک بیماری پوستی شایع، غیر مسری و قابل کنترل است. این نوع درماتیت باعث ایجاد لکه‌های قرمز که باعث خارش می‌شوند و پوسته‌های چرب روی پوست شما می‌شود و پوسته پوسته‌ای سفید یا زرد یا پودری روی پوست سر شما ایجاد می‌کند. درماتیت سبورئیک می‌تواند در هر ناحیه‌ای از بدن شما رخ دهد اما قسمت بالایی پشت و قفسه سینه، صورت و پیشانی، بینی، پشت گوش ها، ناف، پاها و کشاله ران، ابروها و زیر سینه‌ها مناطقی هستند که بیشترین فعالیت غدد چربی را دارند و دچار درماتیت سبورئیک می‌شوند.

درماتیت سبورئیک بیماری مادام العمر است، به این معنی که به صورت کامل شما نمی‌توانید آن را درمان کنید، اما با این حال با برخی روش‌ها شما می‌توانید علائمی که ایجاد می‌کند را از بین ببرید و به اصطلاح بیماری را غیر فعال کنید. با این حال ممکن است به دلایل مختلفی مجددا این بیماری فعال شود و علائم آن را مجددا مشاهده کنید. زمانی که این بیماری در نوزادان رخ دهد به آن، کلاه گهواره نیز می‌گویند.

چه کسانی به سبورئیک درماتیت مبتلا می‌شوند؟

حدود ۱۱ درصد از افراد به درماتیت سبورئیک مبتلا هستند. این بیماری اغلب در نوزادان کمتر از سه ماه و در بزرگسالان ۳۰ تا ۶۰ سال رخ می‌دهد. این بیماری در مردان بیشتر از زنان شایع است. اگر نوع پوست شخص به طور طبیعی چرب باشد، احتمال ابتلا به این نوع درماتیت بیشتر می‌شود. وجود سابقه پسوریازیس در خانواده نیز می‌تواند شخص را آسیب‌پذیر کند. اگر در یک منطقه خشک و سرد زندگی می‌کنید، آب و هوا باعث درماتیت سبورئیک نمی‌شود، اما می‌تواند علائم را بدتر می‌کند. برخی از مشکلات سلامتی که ممکن است باعث شود بیشتر در معرض خطر درماتیت سبوره باشید عبارت است از:

• گیرندگان پیوند عضو
• لنفوم هوچکین بزرگسالان
• لنفوم غیر هوچکین بزرگسالان
• HIV
• افسردگی
• بیماری پارکینسون
• دیسکینزی دیررس
• صرع
• فلج عصب صورت
• آسیب نخاعی
• سندرم داون

همچنین به غیر از برخی شرایط و بیماری‌ها که می‌تواند خطر درماتیت سبوره را افزایش دهد، برخی داروها در افزایش احتمال ابتلا به این بیماری نقش دارند. این داروها شامل موارد زیر می‌شود:

• دارو لیتیوم
• بوسپیرون
• هالوپریدول
• کلرپرومازین

علائم درماتیت سبورئیک

درماتیت سبورئیک مانند هر بیماری دیگری با علائمی همراه است و شما از طریق این علائم می‌توانید این بیماری را تشخیص دهید. برخی از علائم این بیماری شامل موارد زیر می‌شود:

• پوسته‌های سفید روی پوست سر که باعث ایجاد خارش می‌شوند
• پوسته‌های قرمز روی پوست
• بلفاریت (قرمزی و پوسته پوسته شدن در لبه‌های پلک)
• تکه‌های پوسته پوسته روی سینه و روی خط مو
• قرمزی در اندام تناسلی، زیر بغل و زیر سینه‌ها

علت درماتیت سبورئیک چیست؟

هنوز علت درماتیت سبورئیک به طور کامل مشخص نیست و نمی‌توان گفت به صورت قطع چه چیزی باعث این بیماری می‌شود. دلایل زیادی وجود دارد که می‌تواند باعث سبورئیک درماتیت شود. برخی از آن‌ها شامل موارد زیر می‌شود:

• نوعی مخمر به نام مالاسزیا (این مخمر روی پوست همه وجود دارد، اما در برخی افراد بیش از حد رشد می‌کند)
• افزایش سطح آندروژن
• افزایش سطح لیپیدهای پوست
• یک واکنش التهابی
• وجود سابقه خانوادگی

عوامل دیگری که باعث تحریک یا بدتر شدن درماتیت سبورئیک می‌شوند عبارتند از:

• استرس
• آب و هوای سرد و خشک
• پوست چرب
• استفاده از برخی لوسیون‌ها
• سابقه سایر اختلالات پوستی، از جمله روزاسه، پسوریازیس و آکنه

تفاوت درماتیت سبورئیک و پسوریازیس

درماتیت سبورئیک و پسوریازیس هر دو بیماری‌های التهابی پوستی هستند که علائم مشابهی مانند قرمزی، پوسته‌پوسته شدن و خارش دارند، اما تفاوت‌های کلیدی بین این دو وجود دارد. درماتیت سبورئیک بیشتر نواحی چرب پوست مانند پوست سر، ابروها، پشت گوش‌ها و قفسه سینه را تحت تأثیر قرار می‌دهد و با پوسته‌های چرب و زرد رنگ شناخته می‌شود. این بیماری به طور معمول توسط عوامل خارجی مانند قارچ‌های پوست (مالاسزیا)، چربی بیش از حد پوست و استرس تشدید می‌شود و اغلب در دوره‌های خاص زندگی مانند نوزادی و بزرگسالی بروز می‌کند.

در مقابل، پسوریازیس یک بیماری خودایمنی مزمن است که در اثر اختلال در سیستم ایمنی بدن رخ می‌دهد و می‌تواند نواحی وسیع‌تری از بدن را درگیر کند. پسوریازیس به صورت پلاک‌های ضخیم و نقره‌ای رنگ بر روی پوست ظاهر می‌شود و می‌تواند نواحی مانند زانوها، آرنج‌ها و کمر را تحت تأثیر قرار دهد.

تشخیص سبورئیک درماتیت

با توجه به علائمی که بالاتر بررسی شد سبورئیک درماتیت یا درماتیت سبوره به راحتی قابل تشخیص است. برای بسیاری از بیماری‌ها به غیر از مشاهده علائم آن باید آزمایش‌های مختلف انجام دهید تا مطمئن شوید، اما برای بیماری درماتیت سبورئیک هیچ آزمایش خون، ادرار یا آلرژی لازم نیست. با این حال گاهی در صورتی که درمان‌های مختلف روی پوست شما پاسخگو نباشد، پزشک ممکن است از روش بیوپسی پوست برای فهمیدن اینکه به غیر درماتیت سبورئیک به بیماری دیگری دچار هستید یا خیر استفاده کند.

درمان درماتیت سبورئیک

در نوجوانان و بزرگسالان، درماتیت سبورئیک معمولا بدون درمان، به خودی خود از بین نمی‌رود. نوع درمان بستگی به ناحیه‌ای از بدن دارد که تحت تاثیر این بیماری قرار گرفته و شدت وضعیت دارد. هدف از درمان کاهش علائم قابل مشاهده درماتیت سبورئیک و خارش و قرمزی است. درمان شامل استفاده از محصولات بدون نسخه و داروهای تجویزی است. محصولات تجویزی شامل ضد قارچ‌های موضعی، مهارکننده‌های کلسینورین و کورتیکواستروئیدها هستند.

نوزادان

کلاه گهواره (درماتیت سبوره در نوزادان) معمولا وقتی کودک بین ۸ تا ۱۲ ماهه است بدون درمان خاصی از بین می‌رود. یکی از راحت‌ترین روش‌های درمان درماتیت سبوره در نوزادان استفاده از شامپوهای ملایم و مناسب است. چند بار در روز و بعد از هر شامپو، پوست سر را با یک برس نرم ماساژ دهید. مراقب باشید که برس باعث ایجاد زخم در پوست نشود که می‌تواند منجر به عفونت شود. سایر نواحی پوست آسیب دیده ممکن است با یک لوسیون استروئیدی ملایم درمان شوند.

نوجوانان و بزرگسالان

در صورتی که بیماری درماتیت سبورئیک خفیف است می‌توانید با خرید شامپو ضد شوره و استفاده از آن علائم آن را کاهش دهید. حین تهیه این شامپوها به دنبال شامپوهای ضد شوره بدون نسخه‌ای باشید که حاوی سلنیوم، پیریتیون روی یا قطران زغال سنگ هستند. دو بار در هفته یا طبق دستور روی برچسب محصول از آن استفاده کنید. برای شدت متوسط ​​تا شدید این بیماری، پزشک شما ممکن است شامپوی حاوی بتامتازون والرات، کلوبتازول، فلووسینولون یا محلول فلوئوسینولون را تجویز کند. در این شرایط موهای خود را طبق دستور شامپو بشویید.

صورت و بدن

درمان درماتیت سبورئیک صورت و بدن شامل داروهای ضد قارچ موضعی، کورتیکواستروئیدها و مهارکننده‌های کلسینورین است. ضد قارچ‌های موضعی شامل سیکلوپیروکس، کتوکونازول یا سرتاکونازول است. این محصولات که به صورت کرم، فوم یا ژل در دسترس هستند، معمولا دو بار در روز به مدت حداکثر هشت هفته و سپس در صورت نیاز روی نواحی آسیب دیده اعمال می‌شوند.

ورتیکواستروئیدهای موضعی شامل بتامتازون والرات، دزوناید، فلوئوسینولون یا هیدروکورتیزون هستند. این محصولات به صورت کرم، لوسیون، فوم، ژل، پماد، روغن یا محلول عرضه می‌شوند. کورتیکواستروئیدها می‌توانند باعث نازک شدن پوست شما شوند و نباید به طور مداوم برای هفته‌ها و ماه‌ها بدون وقفه استفاده شوند. مهارکننده‌های موضعی کلسینئورین جایگزینی برای کورتیکواستروئیدها هستند. این محصولات شامل کرم پیمکرولیموس یا پماد تاکرولیموس می‌شوند.

سخن پایانی

در این مطلب از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز به بررسی درماتیت سبورئیک پرداختیم. درماتیت سبورئیک یک بیماری شایع و مزمن پوستی است که علائم ناخوشایندی مانند خارش و پوسته‌پوسته شدن را به همراه دارد. با این حال، این بیماری به خوبی قابل کنترل است و با تشخیص و درمان مناسب می‌توان از تشدید علائم و بازگشت مکرر آن جلوگیری کرد.