تتراکوزاکتاید، یک آگونیست سوماتوستاتینی است که به طور اصلی بر روی گیرنده‌های سوماتوستاتین نوع ۲ اثر می‌گذارد و با کاهش ترشح هورمونهای آدرنوکورتیکوتروپیک از طریق فرماندهی به غده هیپوفیز و کنترل فعالیت آن، درمان بیماری‌هایی مانند آکرومگالی و بیماری قدیمی Cushing را فراهم میکند.
اشکال دارویی تتراکوزاکتاید
- آمپول
- پودر برای تزریق 25 میلی گرم / ویال
موارد مصرف آمپول تتراکوزاکتاید
آمپول تتراکوزاکتاید شکل مصنوعی هورمونی به نام آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH) است. آدرنوکورتیکوتروپیک هورمونی است که به طور طبیعی توسط غده هیپوفیز در مغز تولید میشود. هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک غدد فوق کلیوی را برای ترشح هورمونهای کورتیزول و آدرنالین تحریک میکند. این هورمون‌ها به بدن شما کمک می‌کنند تا به استرس پاسخ دهد و همچنین از بسیاری از سیستم‌های بدن از جمله گردش خون، متابولیسم، ایمنی و سیستم عصبی پشتیبانی میکند.
این دارو به عنوان بخشی از یک آزمایش پزشکی به نام تست تحریک ACTH استفاده میشود. این آزمایش میتواند به پزشک کمک کند تا اختلالات غده آدرنال مانند بیماری آدیسون، سندرم کوشینگ یا هیپوفیز (ناتوانی غده هیپوفیز در تولید صحیح هورمون‌ها) را تشخیص دهد. داروی تتراکوزاکتاید همچنین ممکن است برای اهدافی که در این راهنمای دارویی ذکر نشده استفاده شود.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر آمپول تتراکوزاکتاید
مکانیسم عمل داروی تتراکوزاکتاید، هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH) طبیعی را تقلید میکند. همچنین، کورتکس آدرنال را تحریک میکند تا استروئیدهای آدرنال (کورتیزون و هیدروکورتیزون)، مواد آندروژنیک و آلدوسترون ترشح کند. شروع اثر دارو در تزریق داخل عضلانی 1 ساعت و زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسما ظرف 1 ساعت به صورت تزریق داخل وریدی و عضلانی میباشد. این دارو به خوبی از راه تزریقی جذب شده و نیمه عمر آن 7 دقیقه است، در آخر نیز از طریق ادرار دفع میشود.
مقدار مصرف آمپول تتراکوزاکتاید
قبل از مصرف داروی تتراکوزاکتاید، اطلاعات دارویی موجود در محلول تزریقی شامل مقدار و زمان مصرف را بررسی کنید. این دارو به صورت انفوزیون داخل ورید یا عضلانی تزریق میشود. 30 تا 60 دقیقه پس از تزریق، دوباره خون شما گرفته میشود تا سطح هورمون شما اندازه گیری شود و آن‌ها با سطوح پایه مقایسه شوند. این فرایند به پزشک کمک میکند تا عملکرد هیپوفیز و آدرنال شما را تشخیص دهد. تزریق باید در مراکز بهداشتی و بیمارستانها، زیر نظر پزشک و پرستاران انجام شود.
زمان مصرف آمپول تتراکوزاکتاید
- این دارو باید مطابق با دستور و نسخه پزشک مصرف شود. بدون هماهنگی با پزشک دوز مصرفی خود را افزایش، کاهش یا قطع نکنید. افزایش دوز مصرفی بدون هماهنگی با پزشک تنها سبب عوارض جانبی خواهد شد.
- داروی تتراکوزاکتاید در جهت غربالگری نارسایی قشر آدرنال 25-0.75 میلی گرم به صورت تزریق داخل وریدی و عضلانی استفاده میشود که ممکن است 0.25 میلی گرم به عنوان انفوزیون IV با 40 میکروگرم در ساعت در مدت 6 ساعت برای ایجاد محرک بیشتر برای غده فوق کلیوی تجویز شود.
- همچنین، این دارو برای غربالگری نارسایی قشر آدرنال 25-0.75 میلی گرم به صورت تزریق داخل وریدی و عضلانی در کودکان بالای 2 سال استفاده میشود که ممکن است 0.25 میلی گرم به عنوان انفوزیون IV با 40 میکروگرم در ساعت در مدت 6 ساعت برای ایجاد محرک بیشتر برای غده فوق کلیوی تجویز شود.
- در صورت فراموشی یک نوبت از دارو، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نوبت فراموش شده نزدیک به نوبت بعدی است، آن را فراموش کرده و دارو را مطابق با دستور پزشک مصرف کنید. هرگز برای جبران دوز از از دست رفته، یک نوبت را دو بار استفاده نکنید.
موارد احتیاط
قبل از مصرف آمپول تتراکوزاکتاید، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که میتواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله اختلالات کبدی یا کلیوی، مشکلات گوارشی (مانند زخم معده، زخم مری و…)، حساسیت خاص، واکنش‌های آلرژیک و… با پزشک در رابطه با خطرات استفاده از این دارو مشورت کنید. در ادامه به برخی موارد احتیاط و هشدار استفاده از داروی تتراکوزاکتاید خواهیم پرداخت؛
- در بیماران مبتلا به بیماریهای گوارشی، بیماریهای قلبی عروقی، بیماریهای کبدی، عفونت‌ها، میاستنی گراویس، بیماریهای چشمی، اختلالات روانپزشکی، پوکی استخوان، بیماری کلیوی، تیروئید و… احتیاط شود.
- واکنش‌هایی از جمله آنافیلاکسی ممکن است رخ دهد. بیماران را از نظر واکنش‌های حساسیت بیش از حد تحت نظارت قرار دهید و در صورت نیاز درمان کنید.
- دقت تشخیص را می‌توان با داروهای همزمان مصرف شده توسط بیمار پیچیده‌تر کرد. هر شرایطی که باعث افزایش یا کاهش سطح گلوبولین اتصال کورتیزول شود، ممکن است به ترتیب سطح کورتیزول کل پلاسما را افزایش یا کاهش دهد. به عنوان مثال، سطح گلوبولین اتصال کورتیزول میتواند در سیروز یا سندرم نفروتیک کم باشد.
- مصرف کورتیزون یا هیدروکورتیزون ممکن است به طور کاذب سطوح کورتیزول پلاسما را افزایش دهد یا در یک پاسخ متناقض، سطح کورتیزول پلاسما را کاهش دهد. استفاده از اسپیرونولاکتون ممکن است منجر به افزایش کاذب سطح کورتیزول شود. بیمارانی که کورتیزون، هیدروکورتیزون یا اسپیرونولاکتون دریافت می‌کنند باید دوزهای قبل از آزمایش خود را در روز انتخاب شده برای آزمایش حذف کنند.
- استفاده از داروهای حاوی استروژن باعث افزایش سطح گلوبولین اتصال کورتیزول میشود که میتواند سطح کورتیزول کل پلاسما را افزایش دهد. برای اطمینان از صحت سطح کورتیزول تام پلاسما، داروهای حاوی استروژن را 4-6 هفته قبل از آزمایش قطع کنید تا سطح گلوبولین اتصال دهنده کورتیزول به سطوح در محدوده مرجع بازگردد. به طور متناوب، اندازه گیری همزمان گلوبولین اتصال کورتیزول در زمان آزمایش میتواند انجام شود. اگر سطح گلوبولین اتصال دهنده کورتیزول بالا باشد، سطح کورتیزول کل پلاسما نادرست در نظر گرفته میشود.
موارد منع مصرف آمپول تتراکوزاکتاید
- حساسیت به کوسینتروپین، ACTH مصنوعی یا هر ماده جانبی
عوارض آمپول تتراکوزاکتاید (Cosyntropin)
اگر هر یک از عوارض جانبی این دارو ماندگار یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. اگر پزشک به شما دستور داده است که از این دارو استفاده کنید، به یاد داشته باشید که پزشک شما قضاوت کرده که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی ندارند. در صورت بروز علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله بثورات پوستی، خارش و تورم (به ویژه در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی، فوراً به پزشک مراجعه کنید. برخی از عوارض جانبی داروی تتراکوزاکتاید شامل موارد زیر میباشد؛
- گرگرفتگی
- تب خفیف
- خارش
- پانکراتیت مزمن
- حساسیت مفرط
- کهیر
- ادم محیطی
- تاکی کاردی
- برادی کاردی
- خونریزی آدرنال
- واکنش آنافیلاکتیک
تداخل دارویی آمپول تتراکوزاکتاید
- تداخلات رده X (پرهیز): فرآورده‌های والپروات
- کاهش اثرات داروها توسط تتراکوزاکتاید: تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.
- کاهش اثرات آمپول تتراکوزاکتاید توسط داروها: کورتیکواستروئیدهای (استنشاقی دهانی و سیستمیک)، کورتیزون، مشتقات استروژن، هیدروکورتیزون (سیستمیک)، اسپیرونولاکتون
- افزایش اثرات داروها توسط تتراکوزاکتاید: کلونازپام، دیازپام، نیترازپام، فنوباربیتال، فنی‌توئین، پریمیدون، فرآورده‌های والپروات
مصرف آمپول تتراکوزاکتاید (Cosyntropin) در دوران بارداری و شیردهی
ایمنی در زنان باردار ثابت نشده است. هیچ مطالعه کافی و به خوبی کنترل شده در مورد تتراکوزاکتاید در زنان باردار وجود ندارد. درمان در دوران بارداری باید تنها در صورتی استفاده شود که منافع بالقوه خطر بالقوه برای جنین را توجیه کند. همچنین، مقدار یا اثرات دفع این دارو در شیر مادر مشخص نیست. از آنجایی که بسیاری از داروها در شیر انسان دفع می‌شوند و به دلیل احتمال بروز عوارض جانبی جدی در نوزادان از تتراکوزاکتاید، هنگام تجویز درمان برای یک زن شیرده باید احتیاط کرد.
شرایط نگهداری آمپول تتراکوزاکتاید
داروی تتراکوزاکتاید باید در دمای اتاق و دور از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرص‌های هفتگی و قطره‌های چشمی، کرم‌ها، چسب‌ها و استنشاق‌ها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال می‌توانند آن‌ها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روش‌های خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمی‌توانند آن‌ها را مصرف کنند.
کلام آخر داروی تتراکوزاکتاید
این مقاله با عنوان داروی Cosyntropin، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز فراهم شده است. در نتیجه، داروی تتراکوزاکتاید به عنوان یک هورمون مصنوعی آدرنوکورتیکوتروپیک، ابزاری قدرتمند و مؤثر در درمان اختلالات هورمونی آدرنال میباشد. این دارو با کاهش ترشح هورمونهای آدرنوکورتیکوتروپیک از طریق فرماندهی به غده هیپوفیز، تاثیرگذاری موثری در کنترل بیماری‌هایی نظیر آکرومگالی و بیماری قدیمی Cushing دارد. با این وجود، برای استفاده از داروی تتراکوزاکتاید، توصیه میشود که قبل از آن، از سوی پزشکان متخصص مشورت گرفته شود.
منبع سایت: Medscape
23 دیدگاه
سلام من این آمپول رو به مدت 12 ساعت در دمای اتاق (20 تا 24 درجه) گذاشتم آیا خراب میشه؟
همراه محترم
سلام
نگهداری در دمای غیر مناسب میتواند سبب کاهش اثربخشی دارو و عدم حصول نتیجه دلخواه گردد. لطفا استفاده نفرمایید.
متشکرم
با عرض سلام
بنده مبتلا به فیبرو میالژیا هستم و دکتر این آمپول را برای من تجویز کردند
درد شدید نامه لگن و پا دارد و سفتی کمر
آیا موثر؟ دیشب تزریق کردم هنوز اثری ندیدم
چقدر طول می کشه اثر کنه؟
همراه محترم
سلام
شروع اثر این دارو ممکن است بین دو تا سه روز طول بکشد.
متشکرم
سلام ایا با امپول متیل پردینوزول تداخل داره ؟
همراه محترم
سلام
معمولا به صورت همزمان تجویز نمیشوند. بجز در مواردی که التهاب شدید وجود داشته باشد.
متشکرم
سلام پزشک پوست برای شوهر بنده برای لکه های سفید امپول تتراکوزکتاید ال ا تحویز کردن و ایشون هر ۲۱روز یک امپول تزریق کردند سه تا .برای اقدام به بارداری برای جنین مشکل ایجاد میکنه؟
همراه محترم
سلام
خیر مورد خاصی در صورت تشکیل جنین وجود نخواهد داشت.
متشکرم
سلام، وقت بخیر
زمان تاثیر و میزان تاثیر آمپول تتراکوزاکتاید ال آ بر روی دیسک کمر و سیاتیک
همراه محترم
سلام
این دارو اثر ضد التهابی داشته و بنابراین با کاهش التهاب میتواند سبب بهبود التهاب مفاصل و اعصاب محیطی گردد.
بسته به شدت التهاب و علت اولیه شروع اثر بین 1 الی 2 روز و طول اثر 1 هفته الی 10 روز خواهد بود.
متشکرم
سلام وقت بخیر آمپول تتراکوز برای کسی که هیپرپرولاکیتنوما هست و فشار خون بالا داره مشکلی نداره؟
همراه محترم
سلام
لطفا موارد احتیاط آورده شده در مقاله را مظالعه فرمایید.
متشکرم
پزشک برای ویتیلیگو ۴ امپول laهر هفته یکی تجویز کرده می تونه موثر باشه
همراه محترم
سلام
به تجویز پزشک اعتماد کرده و طبق نظر ایشان عمل کنید. کاهش التهاب به واسطه استفاده از این دارو میتواند سبب مهار بیماریهای خودایمنی مثل ویتیلیگو گردد.
متشکرم
سلام وقتتون بخیر
خیلی ممنونم از وقتی که میذارید. میخواستم بپرسم آیا تزریق همزمان آمپول تتراکوزاکتاید با بتامتازون مشکلی ایجاد نمیکند ؟
همراه محترم
سلام
در موارد خاص و به تشخیص پزشک امکان مصرف این دو دارو به صورت همزمان وجود دارد.
متشکرم
سلام و وقت بخیر
این دارو چه عملکردی برای دیسک بیرون زده کمر دارد
همراه محترم
سلام
این دارو ترشح مواد التهاب زای درون بدن را کاهش داده و بنابراین میزان التهاب را کاهش میدهد.
متشکرم
سلام من سه روز پیش امپول تتراکوزاکتایدال آ تزریق کردم.دیروز متوجه شدم ۲کیلو نیم اضاف وزن پیدا کردم.این طبیعی هست؟؟واین اضاف وزن چقدر طول میکشه که از بین بره
همراه محترم
سلام
احتباس آب و نمک از جمله عوارض مصرف تتراکوزوکتاید است که معمولا طی چند روز الی 2 هفته این میزان مایعات تجمع یافته از بدن دفع میشود.
متشکرم
با سلام
در مقاله ي فوق گفته شده دارو بايد بين ٢-٨ درجه سانتيگراد و در يخچال نگهداري بشه .
داروخانه اين دارو رو بدون كيسه ي يخ به من داد و من با فاصله زماني ١٥ دقيقه جهت تزريق به درمانگاه مراجعه كردم ، آيا دارو سالم بوده ؟
سوال دوم اين كه من مبتلا به بيماري خود ايمني انكيلوزان اسپنديليت همراه با تظاهرات اريتما نودوزام هستم .
تجويز اين آمپول چه ارتباطي با بيماري من داره؟
همراه محترم
سلام
معمولا به فاصله 15 الی 30 دقیقه نگداری در دمای محیط سبب کاهش اثرات داروهای یخچالی نخواهد شد. داروی تتراکوزوکتاید سبب کاهش ترشح هورمونهای مسبب پاسخ التهابی در بدن شده و در واقع در مواردی که التهاب شدید باشد استفاده میگردد.
متشکرم
سلام وقت بخیر .
میتونم بپرسم از کدوم داروخانه تهیه کردید ؟ من هرجا پیگیری میکنم ندارن این آمپول رو .