اسفرزه چیست و چه خواص دارد؟

اسفرزه چیست؟

اسفرزه یا پسیلیوم (Psyllium) یکی از گیاهان دارویی پرکاربرد است که به دلیل خواص بی‌نظیر خود در طب سنتی و پزشکی مدرن مورد توجه قرار گرفته است. گل‌های اسفرزه کوچک، سفید رنگ به صورت اجتماع سنبله و به حالت استوانه‌ای به ارتفاع تا ۲ سانتی متر بر روی دم گل‌هایی به طول تا ۹ سانتی متر قرار گرفته‌اند. قسمت مورد استفاده گیاه، دانه‌های آن است که قایقی شکل و به طول تا ۳ میلی‌متر هستند. این گیاه دارای دانه‌های کوچک ژلاتینی است که هنگام ترکیب با آب لعاب تولید می‌کنند. به دلیل همین خاصیت، اسفرزه به عنوان یک ماده ملین طبیعی، تنظیم‌کننده دستگاه گوارش و حتی کاهش‌دهنده وزن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

خواص اسفرزه

گیاه اسفرزه بر روی بخش های مختلف بدن از گوارش تا قلب می تواند تاثیر مثبت بگذارد و موجب حفظ سلامتی کلی شما شود. در ادامه به بررسی دقیق تر خواص اسفرزه ممی پردازیم.

رفع یبوست

اسفرزه یک ملین طبیعی است که با جذب آب در روده‌ها، باعث نرم شدن مدفوع و افزایش تعداد دفعات دفع می‌شود. این خاصیت به جلوگیری از یبوست کمک کرده و از مشکلاتی مانند هموروئید (بواسیر) و شقاق مقعدی پیشگیری می‌کند. همچنین، اسفرزه به عنوان یک پربیوتیک عمل می‌کند، یعنی به رشد باکتری‌های مفید روده کمک کرده و تعادل میکروبی دستگاه گوارش را حفظ می‌کند. وجود این باکتری‌های مفید برای عملکرد صحیح سیستم ایمنی ضروری است و بدن را در برابر عفونت‌ها مقاوم‌تر می‌کند. یک پژوهش نشان می‌دهد اسفرزه در مقایسه با سبوس گندم تأثیر بیشتری روی رطوبت، وزن کلی و بافت مدفوع دارد.

اسهال

اسفرزه علاوه بر درمان یبوست، در کنترل اسهال خفیف تا متوسط نیز مؤثر است. این ماده با جذب مقدار زیادی آب در روده، مدفوع را سفت‌تر کرده و باعث کاهش سرعت عبور آن از دستگاه گوارش می‌شود.

تقویت سلامت قلب

تحقیقات نشان داده است که فیبر محلول موجود در اسفرزه می‌تواند به کاهش سطح کلسترول بد (LDL) و کلسترول کلی در بدن کمک کند. مصرف روزانه ۶ تا ۱۵ گرم از این فیبر می‌تواند سطح LDL را تا ۲۴٪ کاهش دهد. کلسترول بالا یکی از عوامل خطرساز برای بیماری‌های قلبی، دیابت، فشار خون بالا و حتی سکته مغزی است. اگر سطح کلسترول شما بالا است، مصرف اسفرزه در کنار یک رژیم غذایی سالم برای قلب می‌تواند به بهبود سلامت قلب و عروق کمک کند.

کنترل وزن

حفظ وزن مناسب برای پیشگیری از بسیاری از بیماری‌های مزمن اهمیت زیادی دارد. افرادی که دچار اضافه وزن یا چاقی هستند، در معرض مشکلاتی مانند بیماری قلبی، فشار خون بالا، دیابت، سنگ کیسه صفرا، مشکلات تنفسی و برخی سرطان‌ها قرار دارند. تحقیقات جدید نشان می‌دهد که مصرف روزانه حدود ۱۰.۸ گرم اسفرزه قبل از غذا، در مدت پنج ماه می‌تواند به کاهش وزن کمک کند. این تأثیر به دلیل خاصیت افزایش حس سیری و کاهش اشتها است که باعث می‌شود فرد غذای کمتری مصرف کند.

بیماری التهابی روده

مطالعات درباره تأثیر اسفرزه بر بیماری‌های التهابی روده مانند کولیت اولسراتیو و کرون نتایج متناقضی داشته‌اند. برخی پزشکان مصرف آن را برای موارد خفیف تا متوسط اسهال ناشی از این بیماری‌ها توصیه می‌کنند. یک مطالعه نشان داد که اسفرزه به اندازه داروی مسالازین در حفظ دوره بهبودی و درمان کولیت اولسراتیو مؤثر است. با این حال، در برخی از بیماران، مصرف بیش از حد اسفرزه می‌تواند علائم بیماری را تشدید کند. بنابراین، بهتر است مقدار مناسب فیبر مصرفی را تحت نظر پزشک تنظیم کنید.

کنترل قند خون در دیابت

افراد مبتلا به دیابت باید رژیم غذایی خود را به گونه‌ای تنظیم کنند که تعادل انسولین و قند خون حفظ شود. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که فیبر موجود در اسفرزه می‌تواند در تنظیم قند خون مؤثر باشد و از نوسانات ناگهانی آن جلوگیری کند. با این حال، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) معتقد است که هنوز تحقیقات کافی برای اثبات اثر قطعی اسفرزه در درمان دیابت وجود ندارد. بنابراین، اگر دیابت دارید، قبل از مصرف اسفرزه حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین گزینه درمانی را انتخاب کنید.

عوارض جانبی احتمالی اسفرزه

مانند هر مکمل دیگری، اسفرزه نیز ممکن است عوارض جانبی داشته باشد، به‌ویژه اگر برای اولین بار از آن استفاده می‌کنید یا مقدار بیشتری از حد توصیه‌شده مصرف کنید. شایع‌ترین عوارض آن نفخ و گاز معده است، اما ممکن است برخی مشکلات گوارشی دیگر نیز ایجاد کند.

عوارض احتمالی دیگر شامل موارد زیر است:

• درد و گرفتگی شکم
• اسهال
• شل شدن مدفوع
• افزایش تعداد دفعات دفع
• حالت تهوع و استفراغ

در موارد بسیار کم، برخی افراد ممکن است واکنش آلرژیک به اسفرزه نشان دهند. این واکنش می‌تواند شدید باشد و به آنافیلاکسی منجر شود که یک وضعیت اورژانسی پزشکی است. اگر علائمی مانند مشکل در تنفس، تورم در صورت یا گلو، کهیر و خارش، تغییر رنگ پوست و زبان (آبی، رنگ‌پریده یا خاکستری)، سرگیجه یا غش داشتید، فورا به پزشک مراجعه کنید.

چطور می‌توان از اسفرزه استفاده کرد؟

اسفرزه به صورت کلی به شکل پودر یافت می‌شود. برای بهره مندی از خواص آن کافیست پودر اسفرزه را با آب یا شیر قاطی کرده و بعد آن را مصرف کنید. همچنین در برخی مکمل‌ها از دانه اسفرزه به کار رفته که همان خواص ملینی و ضد یبوستی را دارند. در صورتی که نمی‌توانید از دانه‌های اسفرزه استفاده کنید می‌توانید این مکمل‌ها را تهیه کرده و به راحتی از آن استفاده کنید. در ادامه به معرفی برخی مکمل‌هایی که در ترکیبات آن‌ها اسفرزه به کار رفته می‌پردازیم.

پودر دانه اسفرزه پسیلیوم ایران داروک

پودر دانه اسفرزه پسیلیوم ایران داروک یک مکمل گیاهی مؤثر برای بهبود مشکلات گوارشی مانند یبوست مزمن، اختلالات دفع و هموروئید است. این محصول با ایجاد حجم در روده، حرکات روده‌ای را تنظیم کرده و برای افراد مبتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر نیز مفید است؛ علاوه بر این، مصرف آن به کاهش کلسترول خون کمک می‌کند. این پودر در طعم‌های مختلف عرضه شده و می‌توان آن را با آب یا آب‌میوه رقیق مصرف کرد. مقدار مصرف بسته به سن متفاوت است و معمولا برای کودکان ۶ تا ۱۲ سال، روزانه ۱ تا ۲ بار، هر بار ۲.۵ تا ۷.۵ گرم، و برای بزرگسالان، ۱ تا ۲ بار در روز، هر بار ۱۰ تا ۱۵ گرم توصیه می‌شود.

مشاهده و خرید: پودر دانه اسفرزه پسیلیوم ایران داروک 7 ساشه

80,000 تومان

کپسول فیتولاکس گل دارو

کپسول فیتولاکس گل دارو یکی دیگر از مکمل هایی است که در ترکیبات آن اسفرزه به کار رفته است. این مکمل به غیر از اسفرزه حاوی پودر سبوس دار فراوری شده جو دوسر، پکتین سیب، پکتین گریپ فروت و پودر دانه کتان است. این ترکیبات باعث شده تا کپسول فیتولاکس بتواند به سلامت دستگاه گوارش کمک کند.

مشاهده و خرید: کپسول فیتولاکس گل دارو 30 عدد

84,000 تومان 82,300 تومان

ساشه پی برن دینه

ساشه پی برن دینه یک مکمل گیاهی سرشار از فیبر است که بدون هیچ‌گونه طعم‌دهنده افزودنی، به بهبود عملکرد گوارش کمک می‌کند. این محصول با افزایش حجم مدفوع، یک ملین طبیعی محسوب شده و برای کاهش یبوست مفید است. همچنین، با کاهش جذب چربی، در تنظیم کلسترول خون و کنترل وزن نقش دارد. برای مصرف، کافی است یک ساشه از این پودر را نیم ساعت قبل از غذا در نوشیدنی مورد نظر حل کرده و میل کنید.

مشاهده و خرید: ساشه پی برن دینه

72,900 تومان 66,900 تومان

سخن پایانی

در این مطلب از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز به این سوال پاسخ دادیم که اسفرزه چیست و چه خواصی برای سلامتی بدن دارد؟ اسفرزه یک گیاه دارویی ارزشمند با فواید گسترده برای سلامت دستگاه گوارش، قلب، کنترل قند خون و کاهش وزن است. مصرف منظم این گیاه می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی کمک کند.