تعریق زیاد شما را کلافه کرده است؟ بارها و بارها به دلیل بوی عرق در جمع دوستان خود احساس شرمساری کرده‌اید؟ پیشنهاد می‌دهیم تا پایان این مقاله همراه ما باشید تا علت عرق کردن خود را کشف کنید و بعد به سراغ اقدامات لازم جهت بهبود بروید.
چرا عرق می‌کنیم؟
عرق کردن روشی است که بدن شما به منظور خنک شدن و خلاص شدن از شر بعضی از مواد شیمیایی انجام می‌دهد. گاهی اوقات عرق کردن زیاد طبیعی است؛ مثل زمانی که به شدت ورزش می‌کنید یا زمانی که در محیطی قرار می‌گیرید که دمای هوا در آنجا بسیار بالا است.
- چرا نوجوانان زیاد عرق می‌کنند؟ غدد عرق در نوجوانان همراه با سایر قسمت‌های بدن در حال رشد است و کاملا طبیعی به نظر می‌رسد که نوجوانان بیش از سایرین عرق کنند.
خانم‌هایی که در دوران یائسگی به سر می‌برند نیز به دلیل تغییرات هورمونی زیاد عرق می‌کنند و این مسئله کاملا طبیعی است. اما برخی از افراد در شرایطی عرق می‌کنند که عادی نیست. مثلا زمانی که هیچ نوع فعالیت بدنی ندارند یا هوا گرم نیست، باز هم به شدت عرق می‌کنند.
برای این افراد عرق کردن مشکلی بزرگ به حساب می‌آید و زندگی را برای آنها دشوار کرده است. این اشخاص همیشه یک حوله یا دستمال همراه خود دارند که به کمک آن تعریق بدن و دست‌های خود را خشک کنند. احتمالا یک بادی اسپلش نیز همیشه در کیفشان است تا بوی نامطبوع عرق بدنشان برای سایرین آزاردهنده نشود.
علت عرق کردن زیاد
دیگر علل عرق کردن زیاد به شرح زیر است:
- ابتلا به دیابت
- ابتلا به نارسایی قلبی
- اضطراب
- پرکاری تیروئید
- مصرف برخی داروها
و هایپرهیدروزیس که در ادامه به تعریف آن خواهیم پرداخت.
هایپرهیدروزیس چیست؟
به تعریق بیش از حد، غیر قابل کنترل و غیر عادی بدن، هایپرهیدروزیس می‌گویند. این نوع عرق کردن میتواند بسیار آزار دهنده و شرم‌آور باشد. هایپرهیدروزیس در میان مردم بسیار رایج است. مبتلایان به این مشکل حتی زمانی که هوا گرم نیست و فعالیت بدنی انجام نمی‌دهند، زیاد عرق می‌کنند. شدت عرق کردن در این افراد آنقدر زیاد است که گاه لباس‌هایشان خیس میشود. هایپرهیدروزیس بر 2 نوع است:
- هایپرهیدروزیس کانونی یا اولیه: عرق کردن بیش از حد بدون علت مشخص در نواحی خاصی از بدن مثل زیر بغل، دست‌ها، پاها یا صورت.
- هایپرهیدروزیس عمومی یا ثانویه: تعریق بیش از حد در کل بدن (اغلب به دلیل یک مشکل پزشکی زمینه‌ای)
هایپرهیدروزیس اولیه معمولا از دوران کودکی یا نوجوانی شروع میشود و حداقل 1 بار در هفته اتفاق می‌افتد. اما هایپرهیدروزیس ثانویه معمولا از دوران بزرگسالی آغاز میشود و بیشتر در هنگام خواب مشاهده میشود.
علائم عرق کردن بیش از حد چیست؟
شاید بپرسید از کجا بدانیم که عرق کردن ما غیر طبیعی است یا عادی! اگر نشانه‌های زیر را دارید، تعریق شما بیش از حد است:
- اگر تعریق قابل مشاهده باشد: لباس خیس شود یا عرق از بدن چکه چکه کند.
- مشکل برای به دست گرفتن خودکار، کار با موس کامپیوتر یا صفحه کلید.
- مرطوب ماندن پوست به مدت طولانی (احتمالا بعد از آن پوست نرم، سفید و پوسته پوسته میشود.)
- عفونت مکرر پوست در قسمت‌هایی از بدن که عرق می‌کنند.
اگر خیلی زیاد عرق می‌کنید، باید به نظافت شخصی خود اهمیت زیادی بدهید. سعی کنید زود به زود دوش بگیرید و حتما با خرید شامپو بدن شوینده‌ای مناسب برای پوست بدن خود انتخاب نمایید.
درمان عرق کردن بیش از حد
چنانچه آنقدر زیاد عرق می‌کنید که زندگی روزمره‌تان تحت تاثیر قرار گرفته است، حتما با پزشک خود مشورت کنید تا راهکاری موثر به شما پیشنهاد دهد. درمان‌هایی که اغلب برای عرق کردن زیاد پیشنهاد می‌شوند به شرح زیر است:
داروهای موضعی ضد تعریق
این داروها باید توسط پزشک تجویز شوند و دستور مصرف این‌گونه است که قبل از خواب باید مورد استفاده قرار گیرند.
استفاده از برق برای درمان عرق کردن زیاد
دستگاهی به نام یونتوفورزیس وجود دارد که به کمک آن جریان الکتریکی ضعیفی را از طریق پوست وارد بدن می‌کنند. برای استفاده از این دستگاه باید دست‌ها یا پاهای خود را داخل سینی قرار دهید که مقداری آب در آن وجود دارد. جریان الکتریکی حاصل از این دستگاه باعث ایجاد احساس سوزن سوزن شدن در پوست میشود. مطابق با دستور پزشک استفاده از این دستگاه برای درمان تعریق زیاد در چندین جلسه باید صورت گیرد تا در نهایت موثر واقع شود.
تزریق بوتاکس
در این روش تزریق بوتاکس در نواحی از بدن که مشکل عرق کردن زیاد دارند، صورت می‌گیرد؛ مثل زیر بغل یا دست. بوتاکس به طور موقت اعصابی را که باعث تعریق می‌شوند مسدود می‌کند و در نتیجه مشکل عرق کردن زیاد بهبود می‌یابد. دقت کنید که این درمان یک راهکار همیشگی نیست و فرد باید بعد از مدتی مجددا درمان را تکرار کند.
دارو برای عرق کردن زیاد
برخی از داروها ممکن است با جلوگیری از تحریک غدد عرق یا کاهش استرس در کاهش تعریق بدن نقش داشته باشند. برای استفاده از این داروها حتما باید با پزشک مشورت کنید.
انرژی الکترومغناطیسی
در این روش پزشک پس از بی‌حس کردن موضع مورد نظر (مثلا غدد زیر بغل) با استفاده از انرژی الکترومغناطیسی به آن قسمت از بدن حرارت می‌دهد. انجام این کار ممکن است حدود 1 ساعت زمان ببرد و درمان در چندین جلسه باید صورت گیرد.
جراحی برای درمان عرق کردن
اگر هیچ یک از درمان‌های فوق پاسخگو نباشند در نهایت ممکن است پزشک برای برداشتن غدد عرق یا تخریب اعصاب منتهی به غدد عرق جراحی انجام دهد.
عوارض عرق کردن زیاد چیست؟
وقتی زیاد عرق می‌کنید ممکن است با عوارض زیر روبرو شوید:
- بوی نامطبوع بدن: بوی ناخوشایند بدن بعد از عرق به این دلیل است که در نتیجه تعریق زیاد، فلور طبیعی پوست تغییر می‌کند و افزایش باکتری‌ها در سطح پوست باعث بوی نامطلوب میشود.
- عفونت: افرادی که زیاد عرق می‌کنند بیش از سایرین در معرض ابتلا به عفونتهای پوستی هستند.
- تاثیر منفی از لحاظ اجتماعی: اشخاصی که لباس‌هایشان مدام خیس است و این حس را دارند که بدنشان بوی بدی می‌دهد، مدام احساس شرمساری می‌کنند و در بسیاری از موارد ترجیح می‌دهند که اصلا در فعالیت‌های اجتماعی شرکت نکنند.
علت عرق کردن سر و گردن در خواب چیست؟
عرق کردن سر و گردن در خواب ممکن است به دلایل مختلفی باشد. در زیر، برخی از این دلایل را شرح خواهم داد:
- 1- شرایط آب و هوایی: در فصل‌های گرم و مرطوب، بدن به منظور خنک شدن، بیشترین تلاش خود را برای تعریق و تبخیر آب از سطح پوست انجام می‌دهد. این امر میتواند منجر به عرق کردن سر و گردن در خواب شود.
- 2- بیماریهای داخلی: برخی بیماریها مانند بیماریهای غده تیروئید، بیماریهای قلبی عروقی و دیابت میتوانند باعث افزایش تعریق در بدن شوند.
- 3- استفاده از داروهای خاص: برخی داروها مانند داروهای تنظیم فشار خون، ضدافسردگی، ضدآلرژی و … میتوانند باعث عرق کردن زیاد در بدن شوند.
- 4- استرس و اضطراب: استرس و اضطراب میتواند باعث افزایش فعالیت غدد تعریق در بدن شده و در نتیجه عرق کردن سر و گردن در خواب را تسریع کند.
- 5- مصرف مواد محرک: مصرف موادی مانند قهوه، چای سیاه، الکل و سیگار میتواند باعث افزایش تعریق در بدن شود.
- 6- سطوح پایین تستوسترون در خون: این عامل نیز میتواند باعث تعریق شبانه شود.
در صورتی که عرق کردن سر و گردن در خواب به صورت شدید و پایدار باشد و با سایر علائم مانند خستگی، تنگی نفس، درد قفسه سینه و … همراه باشد، بهتر است با پزشک خود مشورت نمایید.
عرق کردن در سرماخوردگی چه علتی دارد؟
عرق کردن در سرماخوردگی ممکن است به دلیل چندین عامل باشد:
- 1- تنفس سریع: در صورتی که در حین سرماخوردگی تنفس شما سریع شود، بیشترین تلاش بدن برای گرم کردن بدن به وسیله تعریق انجام میشود. در نتیجه عرق کردن در سرماخوردگی اتفاق می‌افتد.
- 2- تب: در صورتی که سرماخوردگی با تب همراه شود، بدن برای کاهش دما، از طریق تعریق، تلاش می‌کند دمای بدن را پایین آورده و به حالت طبیعی بازگرداند.
- 3- افزایش فعالیت غدد تعریق: در صورتی که بدن در معرض سرمای شدید قرار گیرد، غدد تعریق برای حفظ دمای بدن بیشتر فعال می‌شوند و این باعث میشود شما به شدت عرق کنید.
- 4- مصرف داروهای خاص: برخی داروها مانند داروهای تنظیم فشار خون، ضدافسردگی، ضدآلرژی و … میتوانند باعث افزایش تعریق در بدن شوند.
کدام داروها باعث عرق کردن بدن می‌شوند؟
بسیاری از داروها ممکن است باعث افزایش تعریق در بدن شوند. در زیر به برخی از این داروها اشاره می‌کنم:
- داروهای ضدافسردگی: مانند سرترالین و فلوکستین.
- داروهای ضدتشنج: مانند کاربامازپین و فنوباربیتال.
- داروهای ضدآلرژی: مانند آللراکس، ستیرین و کلروفنیرامین.
- داروهای درمان آنفلوانزا: مانند آمانتادین و ریمانتادین.
دیگر داروها: داروهایی مانند متادون، متوکلوپرامید و … ممکن است باعث افزایش تعریق در بدن شوند.
عرق سرد نشانه چیست؟
عرق سرد، عرقی است که در حین آن احساس سرما دارید. علت این مشکل یکی از موارد زیر میتواند باشد:
- شوک ناشی از حادثه به دلیل افت ناگهانی فشار خون
- بیماریهای عفونی مثل سپتی‌سمی، آنفولانزا، آسم و …
- سکته مغزی
- بیماریهای قلبی مثل نارسایی قلبی یا آریتمی
- استرس و اضطراب
چرا زنان یائسه زیاد عرق می‌کنند؟
زنان یائسه به دلیل تغییراتی که در سطح هورمون‌های بدنشان رخ می‌دهد، ممکن است عرق زیادی تجربه کنند. در زنان یائسه، سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون در بدن کاهش می‌یابد. این تغییرات هورمونی ممکن است باعث افزایش فعالیت غدد تعریق در بدن شوند.
علاوه بر این، زنان یائسه ممکن است با مشکلات دیگری مانند بیماریهای قلبی، دیابت و … مواجه باشند که این عوامل عرق کردن زیاد را در پی دارد. بعضی از زنان یائسه ممکن است تجربه دردهای شدید، تعرق شبانه، به همراه بی‌خوابی و دیگر علائم یائسگی را داشته باشند. این علائم ممکن است با تجویز هورمون جایگزین و داروهای دیگر درمان شوند. در این مورد با پزشک مشورت کنید.
درمان‌های خانگی برای تعریق زیاد
تعریق زیاد ممکن است ناشی از بیماری‌هایی مانند پرکاری تیروئید، بیماریهای قلبی، بیماریهای عفونی و … باشد. بنابراین، اگر عرق کردن شما شدید و پابرجا است و با سایر علائم مانند تنگی نفس، درد قفسه سینه و … همراه است، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و درمان مناسب را برای علائم شما دریافت کنید.
اما با توجه به اینکه برخی از عوامل مانند استرس و اضطراب ممکن است باعث افزایش تعریق شوند، برخی از راهکارهای خانگی ممکن است در کاهش تعریق موثر باشند. در زیر به برخی از این راهکارها اشاره می‌کنم:
- مصرف چای سبز: به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی
- مصرف عرقیات طبیعی: مانند آویشن و بومادران
- مصرف مواد غذایی با طبع سرد
- ورزش: به دلیل تاثیر در کاهش استرس و اضطراب
- مدیتیشن: برای کمک به کاهش استرس و اضطراب.
مهم است بدانید که این راهکارها تنها به عنوان روش‌های کمکی برای کاهش تعریق مورد استفاده قرار می‌گیرند و در صورت وجود بیماری‌هایی که باعث تعریق بیش از حد شده‌اند، حتما مراجعه به پزشک و تبعیت از دستورات وی لازم است.
کلام آخر
پیش از آنکه به این مقاله از مجموعه مقالات مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز خاتمه دهیم، در این بخش به سوالات متداول و رایج شما در مورد علت عرق کردن زیاد و راه‌های درمان آن می‌پردازیم. با ما همراه باشید تا هیچ نکته‌ای برای شما ناگفته باقی نماند.
