یکی از واکسن‌های موثر در زمینه محافظت در برابر عفونت، واکسن پرونار است. این واکسن با ایجاد مقاومت در برابر باکتری‌های خاص، افراد را در برابر بیماریهای جدی ناشی از آن‌ها محافظت میکند. در این مقاله، ما به بررسی این واکسن و اهمیت آن در جامعه می‌پردازیم. اطلاعات جامع و مورد نیاز درباره واکسن پرونار، اثرات جانبی روند واکسیناسیون و نحوهٔ استفاده از آن در مقابله با عفونتهای باکتریایی، در این مقاله مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
اشکال دارویی واکسن پرونار
- تعلیق برای تزریق عضلانی: 0.5 میلی لیتر / سرنگ
موارد مصرف واکسن پرونار
واکسن پرونار برای کمک به محافظت در برابر عفونت ناشی از یک باکتری خاص (استرپتوکوک پنومونیه) استفاده میشود. این باکتری میتواند باعث عفونت گوش یا سایر عفونتهای جدی‌تر (مانند ذات‌الریه، مننژیت) شود. برخی از مارک‌ها فقط برای استفاده در کودکان تایید شده‌اند، در حالی که برخی دیگر را می‌توان در کودکان و بزرگسالان استفاده کرد. توجه داشته باشید که این واکسن از برخی بیماران در برابر ویروس محافظت نکرده و تاثیر کاملی ندارد.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر واکسنPrevenar
مکانیسم عمل واکسن پرونار؛ در پاسخ به تحریک آنتی ژنی آنتی بادی ایجاد میکند. واکسن پلی ساکارید کپسولی علیه 13 سویه پنوموکوک، کونژوگه شده با پروتئین غیر سمی دیفتری است. ایمنی این واکسن بعد از 14 روز تا 3 هفته و در 60-80 درصد افراد ایجاد میشود که برای بیش از 5سال باقی می‌ماند. واکسیناسیون از طریق زیر جلدی انجام میشود و به تدریج آنتی ژن باکتری وارد جریان خون میشود.
مقدار مصرف واکسن پرونار 13
قبل از تزریق واکسن پرونار، اطلاعات دارویی موجود در داخل بسته بندی واکسن را با دقت بررسی کنید. این واکسن معمولا در نوزادان به ران یا در کودکان نوپا، کودکان و بزرگسالان به بالای بازو تزریق میشود. با این حال، تعداد تزریقاتی که انجام میشود بستگی به سن کودک دارد. اگر کودک این واکسن را قبل از جراحی طحال یا قبل از دریافت شیمی درمانی سرطان یا سایر داروهایی که عملکرد سیستم ایمنی را کاهش میدهد دریافت میکند، باید حداقل 2 هفته قبل از این موارد تزریق شود تا موثر باشد.
زمان مصرف واکسن پرونار
- واکسن 13 ظرفیتی پنوموکوک (PCV13) برای ایمن‌سازی فعال در جهت پیشگیری از ذات الریه و بیماری تهاجمی ناشی از سروتیپ‌های مختلف تجویز میشود. دستورالعمل‌های ACIP استفاده را برای بزرگسالان با شرایط پزشکی خاص توصیه میکند.
- مصرف واکسن پرونار در بزرگسالان دارای صلاحیت ایمنی بالای 65 سال، نیاز به واکسیناسیون بر اساس تصمیم‌گیری مشترک بین بیمار و پزشک (یعنی به طور معمول برای همه بزرگسالان بالای 65 سال توصیه نمی‌شود) دارد.
- برای مصرف 1 دوز PCV13 به دنبال آن 1 دوز PPSV23 حداقل 1 سال بعد استفاده کنید. به علاوه، رژیم را در سن بالای 65 سال تکرار کنید. برای بزرگسالان دارای ایمنی بالای 65 سال، اگر هر دو PCV13 و PPSV23 تجویز می‌شوند، ابتدا PCV13 باید تزریق شود.
- مصرف این واکسن در واکسیناسیون روتین سری 4 دوز در سنین 2، 4 و 6 ماهگی و 12 تا 15 ماهگی توصیه میشود.
- به علاوه این واکسن برای سن 6 هفته تا 17 سال، در جهت ایمن سازی فعال برای جلوگیری از بیماری تهاجمی ناشی از سروتیپ‌های S پنومونیه 1، 3، 4، 5، 6A، 6B، 7F، 9V، 14، 18C، 19A، 19F و 23F نشان داده شده است. سن 6 هفته تا 5 سال، برای پیشگیری از التهاب گوش میانی ناشی از سروتیپ‌های S پنومونیه 4، 6B، 9V، 14، 18C، 19F و 23F نشان داده شده است.
موارد احتیاط
قبل از مصرف واکسن پرونار، اگر به آن یا به سایر واکسن‌ها (مانند دیفتری، کزاز، هموفیلوس آنفولانزا) حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این واکسن ممکن است حاوی مواد غیرفعال باشد (مانند لاتکس یا لاستیک طبیعی خشک که در بسته‌بندی واکسن یافت میشود) که میتواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا سایر مشکلات شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله سابقه واکسیناسیون، بیماری یا تب اخیر، اختلالات سیستم ایمنی (مانند عفونت HIV، برخی سرطان‌ها) لوسمی، سرطان یا پرتودرمانی و… با پزشک مشورت کنید. در ادامه به برخی از موارد احتیاط واکسن پرونار خواهیم پرداخت؛
- آپنه پس از واکسیناسیون IM (تزریق عضلانی) در برخی از نوزادان نارس مشاهده شد. فقط از تزریق عضلانی استفاده کنید، تحت هیچ شرایطی تزریق داخل وریدی تجویز نکنید. برای جلوگیری از تزریق در داخل یا نزدیک رگ خونی یا عصب مراقبت ویژه‌ای داشته باشید.
- استفاده از واکسیناسیون پلی ساکارید پنوموکوکی 23 ظرفیتی را در کودکان بالای 24 ماه مبتلا به بیماری سلول داسی شکل، آسپلنی، عفونت HIV، بیماری مزمن یا افرادی که نقص ایمنی دارند، جایگزین نمی‌کند.
- به دلیل تزریق IM (عضلانی)، در اختلالات انعقادی احتیاط کنید.
- سنکوپ با استفاده از واکسن‌های تزریقی گزارش شده است و ممکن است منجر به آسیب ثانویه جدی ناشی از سقوط، از جمله شکستگی جمجمه، خونریزی مغزی شود. به علاوه، ممکن است 15 دقیقه پس از واکسیناسیون رخ دهد.
- تصمیم برای تجویز یا به تاخیر انداختن واکسیناسیون به دلیل بیماری تب‌دار فعلی یا اخیر بستگی به شدت علائم و علت بیماری دارد. به تعویق انداختن تجویز در بیماران مبتلا به بیماری حاد متوسط یا شدید را در نظر بگیرید. واکسیناسیون برای بیماران مبتلا به بیماری حاد خفیف نباید تعویقی صورت گیرد.
- در بیماران مبتلا به اختلالات خونریزی، از جمله بیماران مبتلا به ترومبوسیتوپنی یا دریافت کننده درمان ضد انعقاد، احتیاط کنید. هماتوم خونریزی دهنده ممکن است از تزریق عضلانی رخ دهد. اگر بیمار آنتی هموفیلی یا سایر درمان‌های مشابه دریافت کند، تزریق عضلانی را می‌توان در مدت کوتاهی پس از انجام چنین درمانی برنامه‌ریزی کرد.
موارد منع مصرف واکسن پرونار
- حساسیت مفرط مستند به هر جزء یا سم دیفتری
عوارض واکسن پرونار
نفخ شکم، خستگی، سردرد، حالت تهوع و استفراغ، قرمزی، تورم و حساسیت در محل تزریق، کاهش اشتها، کاهش مدت زمان خواب و… برخی از عوارض واکسن پرونار 13 می‌باشد. از متخصص مراقبت‌های بهداشتی خود در مورد مصرف یک کاهنده تب یا درد (مانند استامینوفن) برای کمک به درمان این علائم سوال کنید. اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فورا به پزشک یا داروساز اطلاع دهید. ر صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی از جمله بثورات پوستی، خارش و تورم (به ویژه در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی، فورً به پزشک مراجعه کنید. در ادامه به برخی از عوارض واکسن پرونار خواهیم پرداخت؛
- تب
- تحریک‌پذیری
- تغییر مدت زمان خواب (افزایش یا کاهش)
- کاهش اشتها
- قرمزی، تورم و حساسیت در محل تزریق
- تهوع و استفراغ
- سردرد
- خستگی
- نفخ شکم
تداخل دارویی پرونار
- تداخلات رده X (پرهیز): تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.
- کاهش اثرات داروها توسط واکسن پنوموکوک 13 ظرفیتی: واکسن ویروس آنفولانزا (غیرفعال)
- کاهش اثرات واکسن پرونار 13 ظرفیتی توسط داروها: فینگولیمود، داروهای سرکوب‌کننده‌ی سیستم ایمنی، واکسن ویروس آنفولانزا (غیرفعال )، واکسن کانجوگه مننگوکوک (گروه‌های A/ C/ Y و W-135) و دیفتری، واکسن پلی ساکاریدی پنوموکوک (23 ظرفیتی)، سیپونیمود، ونتوکلاکس
- افزایش اثرات داروها توسط واکسن پرونار 13 ظرفیتی: تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.
تزریق واکسن پرونار 13 در دوران بارداری و شیردهی
در حال حاضر، هیچ مدرکی مبنی بر ناامن بودن واکسن پونار برای زنان باردار وجود ندارد. با این حال، مطالعات کافی برای تعیین ایمنی قطعی آن در این گروه انجام نشده است. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) و کالج متخصصان زنان و زایمان آمریکا (ACOG) واکسن پونار را برای زنان باردار در گروه‌های پرخطر از جمله زنان مبتلا به دیابت نوع 1، بیماریهای مزمن قلبی یا ریوی، ضعف سیستم ایمنی و زنانی که در معرض تماس با افراد مبتلا به پنوموکوک هستند، توصیه می‌کنند.
شرایط نگهداری واکسن پرونار
واکسن پرونار باید در دمای یخچال 2 تا 8 درجه سانتیگراد (36 تا 46 درجه فارنهایت) و دور از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرص‌های هفتگی و قطره‌های چشمی، کرم‌ها، چسب‌ها و استنشاق‌ها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال می‌توانند آن‌ها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روش‌های خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمی‌توانند آن‌ها را مصرف کنند.
کلام آخر واکسن پرونار
در این مقاله به واکسن پرونار، به عنوان یک ابزار مؤثر و حیاتی در مبارزه با عفونتهای باکتریایی، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخته شد. این واکسن با ایجاد ایمنی در بدن، میتواند از بروز بیماریهای جدی ناشی از باکتری‌ها جلوگیری کرده و سلامتی افراد را بهبود بخشد. از آنجایی که بیماریهای باکتریایی می‌توانند عوارض جدی برای سلامتی افراد داشته باشند و حتی در موارد شدید ممکن است منجر به مرگ شوند، استفاده از واکسن پرونار به عنوان یک اقدام پیشگیرانه بسیار حیاتی و ضروری است.
منبع سایت: Medscape
41 دیدگاه
سلام وقت بخیر من یکشنبه هفته پیش برا پسر ۱۴ماهم به پیشنهاد پزشک خودش واکسن پروونار زدیم از فردای همان روز پسرم خسته و بی حال شد بعد هم شدیدا نفخ تا به امروز که کلا گوارشش ریخته بهم هرروز دلدرد و نفخه ممکنه ک از عوارض واکسن باشه؟ الان ده روز شده
همراه محترم
سلام
معمولا عوارض واکسن طی یک الی 3 روز بعد از تزریق به مرور کاهش یافته و از بین میرود. لطفا در صورت تداوم به پزشک متخصص اطفال مراجعه فرمایید.
متشکرم
سلام و وقت بخیر
دختر من سه ماهه مرتب ابتدا از بینی کیپ میشه بعد گوش درد میگیره و انتی بیوتیک مصرف باید بشه
این پاکسن موثر خواهد بود در این گوشدرد ها؟
همراه محترم
سلام
در این خصوص با پزشک متخصص اطفال مشورت فرمایید .
متشکرم
سلام خسته نباشید
دختر من ۲ سال و ۱۱ ماهه هستش
تو فاصله بین مهر تا آذر ۲ بار گوشش عفونت کرده
سری اخر که بردم دختر گفتن که بهتر واکسن پرونار ۱۳ تزریق بشه.سوال داشتم من واکسن از داروخانه گرفتم برای تزریق بردم کلینیک گفتن که چون هنوز بیماریش خوب نشده و آنتی بیوتیک میخوره بهتر خوب شه بعد واکسن تزریق شه من هم واکسن و تو یخچال نگهداری میکنم دکترش گفت چون درب یخچال باز و بسته میشه بهتر بود همون روز که میخواستین واکسن و تزریق کنین تهیه میکردین.
آیا واکسن فاسد میشه؟
و اینکه روی قوطی نوشته که عضلانی تزریق بشه.
مشکلی که نداره؟
همراه محترم
سلام
تغییر دما در حد چند درجه و با این فواصل کوتاه سبب تخریب واکسن نخواهد شد. طبق دستور ارائه شده تزریق شود.
متشکرم
سلام وقتتون بخیر دخترم 4 سال و سه ماهه هست دوز اول واکسن پرونار 13 رو یک ماه پیش دریافت کرده اما متاسفانه دوز دوم رو نتونستیم تهیه کنیم کلا تو شیراز هیچ داروخانه ای موجود نداره؟ آیا دوز اول هم بی تاثیر میشه دیگه؟؟
همراه محترم
سلام
برای کودکان در سنین دو تا پنج سال یک دوز نیز موثر است. فقط برخی کودکان با شرایط بهداشتی خاص و با تشخیص پزشک نیاز به تزریق دو دز دارند.
متشکرم
سلام ببخشید
من واکسن پرونار برای ۲ماهگی دخترم زدم ولی الان پیدا نمیکنیم میشه در ۴ماهگیش synflorix تزریق کرد یا باهم فرق دارند؟
همراه محترم
سلام
واکسن synflorix در برابر ده نوع ویروس هدف مقاومت ایجاد میکند در حالی که پرونار 13، 13 نوع را پوشش میدهد. علاوه بر این برند و کمپانی تولید کننده هم متفاوت است.
متشکرم
سلام ببخشید من 7 این ماه واکسن آنفولانزا زدم برای دخترم که 1۴ ماهه هست امکام داره الان این واکسن رو تزریق کنیم تداخل ندارن ؟
همراه محترم
سلام
خیر موردی وجود ندارد.
متشکرم
سلام من دخترم ۳.۵ساله هست واکسن پرونار۱۳ روبردم توی بیمارستان تزریق کرد ولی متاسفانه توی باسنش زد مخام بدونم مشکلی دارهه آیا باید تکرارش کنم ممنون
همراه محترم
سلام
موردی از لحاظ عضله محل تزریق وجود ندارد. معمولا در کودکان با توده بدنی پایینتر در عضلات بزرگتر تزریق میشود.
متشکرم
سلام من دخترم ۳.۵ساله هست واکسن روبردم توی بیمارستان تزریق کرد ولی متاسفانه توی باسنش زد مخام بدونم مشکلی دارهه آیا باید تکرارش کنم ممنون
سلام خسته نباشید،دخترم یک ماهه که واکسن ۶سالگی زده،امکانش هست که واکسن پرونار رو بزنه؟
همراه محترم
سلام
در این مورد و لزوم استفاده از این واکسن، حتما با پزشک متخصص اطفال مشورت فرمایید.
متشکرم
واکسن پرونار تا چند دقیقه میتونه بیرون از یخچال باشه و بعد تزریق بشه؟
همراه محترم
سلام
بسته به دمای محیط بین 15 تا 30 دقیقه قابل نگهداری است.
متشکرم
سلام وقت بخیر،اگر واکسن پرونار ۱۳ تاریخ گذشته تزریق شده باشد چه عوارضی داره؟من برای دخترم دیروز تزریق کردم ولی اصلا تاریخش رو چک نکردم
میترسم تاریخش گذشته باشه
همراه محترم
سلام
گذشتن تاریخ انقضای این محصول میتواند در مرحله اول سبب بی اثر شدن واکسن و در مرحله دوم بروز واکنش های حساسیتی و حتی عفونت شود.
متشکرم
سلام ایا ۱۱ماهگی امکان تزریق واکسن پرونار وجود داره؟
همراه محترم
سلام
جهت دریافت اطلاعات، مقاله را مطالعه فرمایید.
متشکرم
سلام ایا میشه واکسن پرونار و انفولانزا و واکسن های یک سالگی کودک رو باهم تزریق کرد ؟ مشکلی یا تداخلی ایجاد نمیکنه؟
سلام کاربر گرامی
خیر نمیشه باید حداقل یک ماه باید فاصله داشته باشد
سپاس از همراهی شما
سلام وقت بخیر، پسر من هشت ماهه هست و من برای تزریق دوز اول دارو رو تهیه کردم.
1- اگر اولین دوز رو هشت ماهگی تزریق کنیم لطفاً بفرمایید دوزهای بعدی به ترتیب چه زمانی باید تزریق بشه؟
2- زمان خرید واکسن توجه نکردم که باید در دمای پایین نگهداری بشه و حدود دو ساعت داخل کیف بوده تا بیام خونه و داخل یخچال قرار بدم، از کجا متوجه بشم دارو سالمه یا نه؟
3-ایا خودم میتونم توی خونه تزریق رو انجام بدم یا حتما باید پزشک اینکار رو انجام بده؟
همراه محترم
سلام
اطفال بین 7 تا 11 ماه باید دوز دوز واکسن با فاصله 2 ماه و یک دوز یادآور ئدر سال دوم زندگیشان تزریق کنند. این محصول در دمای 2 تا 8 درجه باید نگهداری گردد. نگهداری در دمای بالاتر میتواند سبب کاهش اثربخشی واکسن شود. متاسفانه از روی ظاهر فیزیکی محصول به کاهش کیفیت نمیتوان پی برد. توصیه میشود توسط کادر درمان (پزشک یا پرستار) تزریق گردد.
متشکرم
سلام وقت بخیر، دخترم ۲سال و ۶ماهشه، میخوام براش واکسن پرونار بزنم. چند دوز باید باشه؟ و اینکه اولین دوز و دوزهای بعدی رو باید کی بزنم براش؟ ممنونم
همراه محترم
سلام
جهت تصمیم گیری در خصوص لزوم مصرف این واکسن و دوزهای لازم به پزشک متخصص اطفال مراجعه فرمایید.
متشکرم
سلام ببخشید من پسرم ۳ دوز واکسن پرونار زده دکترش میگه باید ۴ دوز بزنه حتماا اگر نزنم چه مشکلی پیش میاد؟
همراه محترم
سلام
در صورت کامل نکردن دوزهای تجویزی ایمنی کاملی ایجاد نشده و بعد ازمدتی احتمال ابتلا به بیماری وجود دارد.
متشکرم
سلام دختر من دوز اول واکسن پرونار تو هشت ماهگی زده ۹ بهمن زده دوز یاد اور کی باید زده بشه؟
همراه محترم
سلام
معمولا توصیه میشود با فواصل 4 تا 8 هفته ای و چهار دوز تزریق گردد.
متشکرم
سلام
وقت بخیر
برای کودکی که دوز اول واکسن پرونار رو در 3 سال و 7 ماهگی ( 43 ماهگی) زده دوز یا آور در چه تاریخی باید تزریق بشه؟ اصلا نیاز به دوز تقویت کننده هستش یا خیر ؟
سوال بعدی اینکه اینکه آیا توی میزان ایمنی ایجاد شده در کودکی که 2 ماهگی تمامی 4 دوز رو دریافت کرده با کودکی که فقط یک دوز رو در 4 سالگی دریافت کرده تفاوتی هستش ؟؟ ممنون میشم پاسخ بدین ..
همراه محترم
سلام
در کودکانی که در تایم مشخص شده دریافت نکرده اند و ریسک فاکتور هم ندارند، یک دوز کافیست. تایم پیشنهادی در برنامه واکسیناسیون جهت پیشگیری از بروز این بیماری در سنین زیر 3 سال است و در نوع ایمنی ایجاد شده تفاوتی وجود ندارد.
متشکرم
من واکسن بچه مو خودم تزریق کردم ولی متاسفانه بدلیل استرس رعایت زنجیره سرد واکسن، اصن روی کارتن رو نخوندم و سریع تزریق کردم, بدون اینکه واکسن رو تموم بدم، این واکسن الان اثر نداره؟ باید دوباره تزریق کنم؟ یا اثر داره ولی میتونه آبسه بده؟ میشه واسم توضیح بدین، از دیشبه اعصابم بهم ریخته، آخه خودم کادر بهداشتم، واسه مردم با یه دقت و تمرکزی تزریق میکنم که نگید ، واسه بچه خودم هول کردم
همراه محترم
سلام
در صورتی که بلافاصله بعد از خروج از کارت و به صورت خنک تزریق شده باشد، فقط تزریق دردناکی را در پی خواهد داشت و مورد خاصی از لحاظ اثرگذاری پیش نخواهد آمد. اما در صورتی که خارج از زنجیره سرد نگهداشته شده باشد، بسته به زمان نگهداری، ممکن است نیاز به تزریق مجدد باشد.
متشکرم
سلام
وقتتون بخیر
برای کودکی که دوز اول واکسن پرونار رو در ۱۲ ماهگی زده دوز یا آور در چه تاریخی باید تزریق بشه؟
سلام دوست عزیز
طبق توصیه‌های سازمان جهانی بهداشت، دوز دوم واکسن پرونار باید در سن ۱۵ ماهگی یا حداکثر ۱۸ ماهگی تزریق شود. بنابراین، اگر کودک شما در ۱۲ ماهگی دوز اول واکسن پرونار را زده است، دوز دوم را باید در سن ۱۵ تا ۱۸ ماهگی تزریق کنید.