قرص دوفاستون چیست؟ فواید، نحوه مصرف و عوارض

3.2/5 - (24 امتیاز)
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) یا تنبلی تخمدان، یکی از بیماری‌های شایع هورمونی در زنان است که موجب اثرات منفی بر سلامت و توانایی بارداری می‌شود. از آنجا که این بیماری ممکن است موجب اختلالات قاعدگی، افزایش سطح هورمون‌های مردانه، و مشکلات باروری گردد، درمان صحیح آن اهمیت ویژه‌ای دارد. یکی از راه‌های درمانی استفاده از قرص دوفاستون است. این دارو حاوی هورمون دیدروژسترون است که به تنظیم سطح پروژسترون و بهبود عملکرد تخمدان‌ها کمک می‌کند. در ادامه به بررسی کاربردها، نحوه مصرف، موارد احتیاط و عوارض قرص دوفاستون خواهیم پرداخت.
تایید شده توسط دکتر داروساز داروخانه مثبت سبز
تایید کننده:دکتر مهکامه مرادی
دوفاستون
فهرست مطالب

کاربرد قرص دوفاستون (دوفاستون برای پلی کیستیک)

دوفاستون (به انگلیسی: duphaston) با ماده فعال دیدروژسترون (Dydrogesterone) نوعی پروژسترون مصنوعی است که عملکردی مشابه هورمون طبیعی پروژسترون دارد. در ادامه برخی از موارد مصرف قرص دوفاستون بیان شده است؛

  • تنظیم چرخه قاعدگی
  • درمان دردهای قاعدگی شدید
  • درمان اندومتریوز
  • درمان سندرم پیش از قاعدگی (PMS)
  • پیشگیری از سقط جنین و درمان سقط مکرر
  • درمان ناباروری ناشی از نقص فاز لوتئال
  • درمان خونریزی‌های غیرطبیعی رحمی
  • جایگزینی هورمونی در دوران یائسگی

قرص دوفاستون

قرص دوفاستون برای تنبلی تخمدان

سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) یا تنبلی تخمدان، یک اختلال هورمونی است که باعث عدم تخمک‌گذاری منظم، نامنظمی قاعدگی، و افزایش سطح آندروژن‌ها (هورمون‌های مردانه) می‌شود. زنانی که به دلیل عدم تخمک‌گذاری منظم دچار پریودهای نامنظم یا قطع قاعدگی شده باشند، می‌توانند با مصرف دوفاستون یک چرخه قاعدگی منظم را ایجاد کنند. به صورت کلی، با نسخه پزشک دوفاستون برای تنبلی تخمدان کاربرد دارد.

دوفاستون برای پریودی

در زنانی که پریودهای نامنظم یا قطع قاعدگی (آمنوره) دارند، مصرف دوفاستون می‌تواند به ایجاد یک چرخه قاعدگی منظم کمک کند. این دارو از طریق افزایش پروژسترون قاعدگی شما را تحریک می‌کند.

دوفاستون برای خونریزی غیر طبیعی واژینال

خونریزی غیرطبیعی واژینال به دلایل مختلفی از جمله عدم تعادل هورمونی، هایپرپلازی آندومتر، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) و مشکلات رحمی رخ می‌دهد. دوفاستون می‌تواند در تنظیم و کنترل این خونریزی مفید باشد.

دوفاستون برای اختلالات قاعدگی

زنانی که پریودهای نامنظم دارند (برای مثال، تأخیرهای طولانی یا فاصله کوتاه بین پریودها) می‌توانند با مصرف دوفاستون چرخه خود را تنظیم کنند.

بیشتر بدانید: قرص اینوزیتول چیست؟ قرص اینوزیتول برای تنبلی تخمدان

دوفاستون برای کیست تخمدان

کیست تخمدان به دلیل عدم تعادل هورمونی و تخمک‌گذاری نامنظم ایجاد می‌شود. دوفاستون به شکل مستقیم کیست تخمدان را درمان نکرده و تنها به کنترل اثرات آن کمک می‌کند.

قرص دوفاستون و دوقلوزایی

برخی افراد و پزشکان برا این باور هستند که دوفاستون می‌تواند سبب دوقلوزایی در زنان شود. این دارو به صورت مستقیم سبب دوقلوزایی نمی‌شود، تنها در برخی شرایط ممکن است با افزایش پایداری بارداری، احتمال ماندگاری جنین‌های چندقلویی را افزایش دهد.

قرص دوفاستون و سقط جنین

پروژسترون هورمونی کلیدی در حفظ بارداری است و دوفاستون جایگزین پروژسترون طبیعی محسوب می‌شود. این دارو سبب تقویت دیواره رحم و جلوگیری از ریزش آندومتر، کاهش انقباضات رحمی و جلوگیری از کمبود پروژسترون در بارداری‌ می‌شود.

قرص دوفاستون برای تخمک گذاری

قرص duphaston به شکل غیرمستقیم از جمله تنظیم چرخه قاعدگی و بهبود شرایط تخمک‌گذاری باعث تحریک تخمک‌گذاری می‌شود.

قرص دوفاستون

طریقه مصرف قرص دوفاستون

قبل از مصرف دوفاستون، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی شامل مقدار و زمان مصرف را با دقت بررسی کنید. این دارو باید با مشورت و تایید متخصص زنان و زایمان برای بیماران تجویز شود. توجه داشته باشید که دوز مصرفی که در ادامه بیان می‌شود، دوز عمومی موجود در اطلاعات دارویی شرکت سازنده است و مقدار و زمان مصرف این دارو باید براساس شرایط بیمار مشخص شود. در ادامه به بررسی طریقه مصرف قرص دوفاستون خواهیم پرداخت؛

طریقه مصرف قرص دوفاستون برای تنظیم قاعدگی

دوز معمول دوفاستون برای تنظیم قاعدگی 10 میلی گرم دو بار در روز برای ۱۰ روز از روز ۱۶ تا ۲۵ چرخه قاعدگی است که پس از قطع دارو، پریود ۲ تا ۷ روز پس از آن شروع می‌شود. برای تنظیم قاعدگی، باید شروع مصرف دارو را در روز ۱۶ از شروع آخرین قاعدگی یا طبق تجویز پزشک آغاز کنید.

بیشتر بدانید: آمپول گنادوتروپین برای چیست؟ نحوه تزریق و عوارض

نحوه مصرف دوفاستون برای قطع خونریزی

برای خونریزی غیر طبیعی، دوفاستون باید به محض شروع خونریزی مصرف شود. دوز مصرفی این قرص برای قطع خونریزی 10 میلی گرم دو بار در روز، برای ۵ تا ۱۰ روز بسته به شدت و نوع خونریزی تجویز می‌شود. بعد از اتمام مصرف دارو، خونریزی قطع و سپس دوره قاعدگی بعدی شروع می‌شود.

طریقه مصرف قرص دوفاستون برای تنبلی تخمدان

همانطور که بیان شد، مقدار و زمان مصرف دوفاستون برای تنبلی تخمدان یا دیگر موارد مصرف باید با تایید و نسخه پزشک مشخص شود. با این حال، دوز مصرفی عمومی برای تنبلی تخمدان، 10 میلی گرم دو بار در روز از روز ۱۶ تا ۲۵ چرخه قاعدگی است. پزشک ممکن است داروهای دیگری از جمله کلومیفن سیترات (Clomid) یا لتروزول را برای تحریک تخمک‌گذاری در کنار این قرص تجویز کند.

نحوه مصرف قرص دوفاستون برای باردار شدن

دوفاستون در بارداری برای مواردی که مشکلات هورمونی از جمله عدم تعادل پروژسترون یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) وجود داشته باشد، استفاده می‌شود. دوز پیشنهادی 10 میلی گرم دو بار در روز برای ۱۰ تا ۱۴ روز از روز ۱۶ تا ۲۵ چرخه قاعدگی (طبق دستور پزشک) می‌باشد.

بیشتر بدانید: قرص مجسترول چیست؟ طریقه مصرف و عوارض مجسترول

بهترین ساعت مصرف قرص دوفاستون

برای دریافت بهترین اثر از دارو و حفظ سطح پایدار هورمون‌ها در بدن، باید آن را طبق دستور پزشک و در ساعات مشخص مصرف کنید. با این حال، مصرف روزانه دو بار و در ساعات مشخص یکی از نکات مهم در مصرف دوفاستون است. فاصله زمانی بین دوزها باید حداقل ۱۲ ساعت باشد تا سطح دارو در بدن به طور ثابت حفظ شود.

قرص دوفاستون

نحوه عملکرد دوفاستون

قرص دوفاستون (Duphaston) حاوی دیدروژسترون (Dydrogesterone) است. این دارو در واقع یک پروژسترون مصنوعی است که جایگزین هورمون پروژسترون طبیعی در بدن می‌شود. پروژسترون یک هورمون جنسی زنانه است که نقش مهمی در چرخه قاعدگی، تخمک‌گذاری و بارداری دارد. دوفاستون در درمان اختلالات هورمونی و مشکلات مربوط به چرخه قاعدگی نیز موثر است.

بیشتر بدانید: قرص استرومارین چیست؟ طریقه مصرف و عوارض

عوارض قرص دوفاستون

مصرف قرص دوفاستون مانند بسیاری از داروهای دیگر با عوارض جانبی همراه است. در ادامه به برخی از عوارض دوفاستون اشاره می‌شود؛

  • درد در ناحیه سینه‌ها (پستان)
  • تغییرات در قاعدگی
  • خونریزی نامنظم
  • حالت تهوع و استفراغ
  • سردرد
  • سرگیجه
  • احساس افسردگی
  • بی‌حوصلگی یا تغییرات خلقی
  • کهیر یا خارش

عوارض دوفاستون در سینه یا پستان

یکی از عوارض شایع قرص duphaston درد سینه یا درد در ناحیه پستان است. توجه داشته باشید که این دردها موقتی است و بعد از قطع مصرف دارو، از بین می‌‍رود. با این حال، در صورت بروز درد شدید در ناحیه پستان یا سینه‌ها، با پزشک یا متخصص زنان مشورت کنید.

قرص دوفاستون

موارد احتیاط و منع مصرف

قبل از استفاده از قرص دوفاستون، موارد احتیاط و خطرات زیر را مطالعه کنید؛

  • اگر سابقه بیماری خاص از جمله بیماری‌های کبدی (مانند هپاتیت، یرقان یا مشکلات کبدی مزمن) دارید یا کبد شما به شکل کلی دچار اختلال است، باید قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید.
  • اگر شما یا خانواده خود دچار سابقه مشکلات قلبی یا لخته شدن خون (ترومبوز وریدی یا آمبولی ریه) هستید، مصرف دوفاستون ممکن است خطر لخته شدن خون را افزایش دهد.
  • اگر به سرطان‌های وابسته به هورمون‌ها از جمله سرطان پستان، سرطان رحم یا سرطان تخمدان مبتلا هستید، مصرف این دارو باید با احتیاط صورت گیرد.
  • اگر دچار خونریزی غیر طبیعی از رحم یا اختلالات تخمدانی (سندرم تخمدان پلی‌کیستیک) هستید، باید قرص دوفاستون را تحت نظر پزشک مصرف کنید. در برخی موارد، خونریزی‌های غیر طبیعی ممکن است نشانه‌ای از مشکلات دیگر از جمله نئوپلازی رحم باشد که نیاز به ارزیابی دقیق‌تر دارد.
  • در صورتی که باردار هستید یا در حال شیردهی هستید، باید مصرف دوفاستون فقط تحت نظر پزشک انجام شود.
  • در بیماران مبتلا به دیابت، این دارو باید با احتیاط و مشورت پزشک مصرف شود. لازم است پزشک از وضعیت دیابت شما مطلع باشد تا بتواند دوز مناسبی از دارو را تجویز کند.

قرص دوفاستون و چاقی

قرص duphaston به صورت مستقیم تاثیری بر روی وزن یا اشتهای شما ندارد. با این حال، در برخی بیماران شاهد افزایش وزن هستیم که مربوط به اثرات هورمونی آن است.

بیشتر بدانید: اکتوژست پروژسترون چیست؟ موارد مصرف و عوارض

قرص دوفاستون و لاغری

در مورد اثرات دوفاستون بر لاغری یا کاهش وزن، باید بدانیم که این دارو به شکل مستقیم باعث کاهش وزن نمی‌شود. در واقع، تاثیرات هورمونی آن بیشتر به افزایش اشتها و احتباس آب در بدن مرتبط است که می‌تواند به صورت موقت باعث افزایش وزن شود.

قرص دوفاستون

خونریزی حین مصرف قرص دوفاستون

یکی از عوارض جانبی شایع که ممکن است در برخی زنان در آغاز مصرف دوفاستون مشاهده شود، خونریزی‌های غیر طبیعی یا لکه‌بینی است.

مصرف در کودکان

این دارو به صورت کلی برای بزرگسالان طراحی شده است و کاربرد خاصی در کودکان ندارد. مصرف دوفاستون در کودکان ممکن است خطراتی را به همراه داشته باشد و ممنوع است.

مصرف در سالمندان

زنان سالمند یائسه ممکن است دچار اختلالات هورمونی ناشی از کاهش سطح هورمون‌های جنسی از جمله استروژن و پروژسترون شوند. در این موارد، دوفاستون ممکن است به عنوان یک داروی هورمونی جایگزین یا در ترکیب با سایر داروها برای تنظیم هورمونی و پیشگیری از مشکلات ناشی از یائسگی مانند خونریزی‌های غیرطبیعی تجویز شود. با این حال، در سالمندان احتیاط بیشتری لازم است.

شرایط نگهداری دوفاستون

قرص دوفاستون باید در دمای اتاق و به دور از نور نگهداری شود. توجه داشته باشید که اشکال دارویی مختلف از جمله قرص، شربت، شیاف، کرم، محلول تزریقی و… باید دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری شوند.

کلام آخر

این مقاله به بررسی درمان تنبلی تخمدان یا اختلالات قاعدگی با قرص دوفاستون، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. این دارو به عنوان یک پروژسترون مصنوعی عمل کرده و به تنظیم چرخه قاعدگی، درمان عدم تعادل هورمونی و بهبود شرایطی از جمله آمنوره (قطع قاعدگی)، سندرم پیش از قاعدگی (PMS) و لکه‌بینی غیرطبیعی کمک می‌کند. همچنین، در مواردی مانند درمان ناباروری ناشی از کمبود پروژسترون و پیشگیری از سقط جنین مکرر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سوالات متداول

این قرص به خودی خود باعث بارداری نمی‌شود. این دارو برای تنظیم هورمون‌ها و درمان مشکلات هورمونی تجویز می‌شود که کمک زیادی به بارداری زنان می‌کند.
بعد از قطع دارو، حدود 3 تا 7 روز قاعدگی یا پریودی آغاز می‌شود. این زمان ممکن است بسته به وضعیت فرد، طول مدت مصرف دارو و تعادل هورمونی بدن کمی تغییر کند.
خیر، این دارو کاربردی برای کودکان ندارد.
در عوارض جانبی یا کاربردهای دوفاستون خبری از لاغری نیست. با این حال، این قرص در برخی بیماران به دلیل اثرات هورمونی سبب کاهش وزن یا لاغری می‌شود.
بله، این دارو به شکل گسترده توسط پزشک برای درمان تنبلی تخمدان تجویز می‌شود.
دوفاستون باید هر روز در زمان مشخصی مصرف شود تا بهترین اثر را داشته باشد.
بله، این دارو در تنظیم خونریزی غیرطبیعی و خونریزی‌های غیرطبیعی ناشی از اختلالات هورمونی کاربرد دارد.
زمان قطع مصرف دوفاستون (Duphaston) بستگی به دلیل تجویز دارو و توصیه‌های پزشک دارد.
منبع:
تصویر سجاد شیخی
سجاد شیخی
با تخصص و اشتیاق در انتشار اطلاعات دارویی با زبان ساده در راستای ارتقا آگاهی نسبت به داروها، آخرین یافته‌های دارویی و سلامت را برایتان گردآوری می‌کنم.
بحث و تبادل نظر

61 دیدگاه

    Mobina

    سلام
    من ۱۴ شب باید این قرصو استفاده می‌کردم تا خونریزیم شروع شه ولی شب پنجم خونریزی داشتم باید قطع کنم دارو رو ؟ تنبلی تخمدان هم دارم

    0
    0
      دکتر مریم حق نژاد

      همراه محترم
      سلام
      لطفا در این مورد با پزشک خود مشورت کنید. معمولا در اواسط دوره قاعدگی مصرف این دارو شروع میشود.
      متشکرم

      0
      0
    Mobina

    سلام
    من ۱۴ شب باید این قرصو استفاده می‌کردم تا خونریزیم شروع شه ولی شب پنجم خونریزی داشتم باید قطع کنم دارو رو ؟

    1
    0
      دکتر مریم حق نژاد

      همراه محترم
      سلام
      لطفا در این مورد با پزشک خود مشورت کنید. معمولا در اواسط دوره قاعدگی مصرف این دارو شروع میشود.
      متشکرم

      0
      0
    Smnh

    سلام من دوماه هست پریود نشدم دکتر بهم قرص دیدروژسترون داد الان دو روز مصرف میکنم از روز دوم شکم درد و خواب آلودگی شدید گرفتم لطفا کمکم کنید ؟

    0
    0
      دکتر مریم حق نژاد

      همراه محترم
      سلام
      در صورت تداوم عوارض مجددا با پزشک مشورت فرمایید.
      متشکرم

      1
      0
    فاطمه احدی

    سلام وقتتون بخیر من به دستور پزشک دوفاستون رو مصرف کردم به مدت 9 روز شبی دوتا باهم ولی عوارض بدی برام داشت ریزش مو بسیار شدید و… خودم قطع کردم حتی روز دهمم نخوردم میخواستم ببینم عوارض آن کی از بین میره و دچار آمبولی اینا که نمیشم؟ چون معدمم درد میکنه هنوز و نگرانم

    0
    1
      دکتر مریم حق نژاد

      همراه محترم
      سلام
      لطفا بفرمایید چند روز از قطع دارو گذشته اشت؟ درصورتی که مصرف دارو را بیش از یک هفته قطع کرده اید احتمال بروز عوارض بسیار کاهش میابد.
      متشکرم

      0
      1
    کوثر

    سلام ،وقتتون بخیر من پریودم چن مدت هس ک کاهش پیدا کرده و از ۶ روز ب ۳ روز رسیده دکتر بهم دوفاستون داد ولی من فک کردم شاید درست بشه و نخوردم الان دوماهه ک پریودم دو روز شده و طول چرخه ام هم کاهش پیدا کرده ، خاستم بدونم دوفاستون خیلی عوارض غیر قابل تحملی داره ؟ اخه الان امتحان نهایی و کنکور دارم ،بنظرتون صبر کنم بعد کنکور بخورم یا عوارض زیاد نیس ، من تاحالا داروی هورمونی نخوردم

    0
    0
      دکتر مریم حق نژاد

      همراه محترم
      سلام
      با توجه به توضیحاتی که عنوان فرمودید، تعادل هورمونی شما بهم ریخته است. عوارض دارو از عارضه عدم تعادل هورمونی بیشتر نیست. لطفا طبق دستور پزشک اقدام کنید.
      متشکرم

      0
      0
    بهار

    سلام وقت بخیر.شما دوفاستون برای فروش ندارید؟دکتر برام خارجی اش تجویز کرده پیدا نمیکنم.

    0
    1
      کارشناس علمی و بهداشتی

      با سلام
      برای خرید دوفاستون باید به داروخانه مراجعه بفرمایید

      1
      0
    نکیآ خانم

    سلام وقت بخیر من۲۵سالمه مجردم و pcosهستم.
    ۵ماه دکترم برام اسپیداکتون ۱۰۰و سیپروترونکامپاند تجویز کردن و من مصرف کردم.
    بعد از گذشت۵ماه دوباره مراجعه کردم و گفتند لزومی نداره داروها رو مصرف کنی اما برام به مدت۴ماه دوفاستون تحویز کردن(از روز ۱۴سیکل تا۱۰شب)
    سوالم اینه :
    چه زمانی در طول روز مصرفش کنم؟
    و آیا با مصرف ویتامین cو d در طول روز تداخل پیدا میکنن؟
    من قرص اسپیداتون و سیپرو چاقم نکردن و بلکه لاغر شدم آیا قرص دوفاستون باعث نتیجه عکس و چاقی میشه؟

    0
    0
      دکتر مریم حق نژاد

      همراه محترم
      سلام
      میتوانید شبها استفاده کنید. اما نکته مهم مصرف این دارو در تایمهای مشخص و ثابت است. تداخلی با ویتامین های مصرفی ندارد.
      دوفاستون میتواند تا حدودی سبب افزایش اشتها و میل به غذا شود.
      متشکرم

      1
      0
    کامیلا

    فرص دوفاستون توصیه کردند .

    0
    1
    کامیلا

    با سلام چون پریودم نامنظم هست و دودفعه در ماه پریود میشم. دکتر برام تجویز کرده از روز ۱۴ تا ده شب ،شبی یکی بخورم برام متاسفانه اتفاقی افتاده میتوانم دو سه روز اضافه بخورم؟از زمان قطع وارو چند روزه مشم؟ ۳ تا ۱۰ روزه برای اینکه زیاد هستم و میخواهم مرخصی بگیرم

    0
    1
      دکتر مریم حق نژاد

      همراه محترم
      سلام
      معمولا به فاصله چند روز خونریزی شروع میشود. مصرف طولانی مدت تر میتواند سبب اختلال در دوره پریود گردد.
      متشکرم

      0
      0
    دیبا

    عذر میخوام یادم رفت اضافه کنم ک درحال حاضردچار پلی کیستیک خفیف شدم برای همین نگرانم بامصرف دوفاستون مشکلم حل نشه

    0
    0
    دیبا

    سلام وقت بخیر
    ببخشید یه سوال داشتم قرص دوفاستون درکاهش ریزش موهم موثره؟چون من کم کاری تیرویید و کم خونیم دارم موهام وحشتناک میریزه هم چنین قرص فلوتامیدولووکسین وفینستراید واهنم مصرف میکنم بااین قرصا تداخل داره؟

    1
    0
      دکتر مریم حق نژاد

      همراه محترم
      سلام
      در صورت تجویز توسط پزشک متخصص موردی از لحاظ مصرف وجود ندارد.
      متشکرم

      0
      0

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *