حساسیت چیست؟علت، علائم، انواع آلرژی و درمان آن کدامند؟

حساسیت یا آلرژی در بسیاری از موارد با سرماخوردگی، سینوزیت یا دیگر بیماری‌ها اشتباه گرفته می‌شود زیرا با آنها علائم مشترکی دارد. اما پزشک به خوبی می‌تواند تشخیص دهد که آیا شما آلرژی دارید یا به بیماری دیگری مبتلا شده‌اید. حساسیت انواع مختلفی دارد و شدت آن نیز در افراد متفاوت است. در این مقاله با انواع حساسیت بیشتر آشنا خواهید شد.

آلرژی چیست ؟

حساسیت یا آلرژی زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن شما به یک ماده خارجی واکنش نشان دهد. در این حالت سیستم دفاعی بدن موادی تولید می‌کند که به عنوان آنتی‌بادی شناخته می‌شود. هنگامی‌که شما آلرژی دارید، سیستم ایمنی بدن شما به دلیل تشخیص یک آلرژن مضر در بدن آنتی‌بادی تولید می‌کند. واکنش سیستم ایمنی بدن در تماس با ماده حساسیت‌زا می‌تواند موجب التهاب پوست، سینوس‌ها، مجاری تنفسی یا دستگاه گوارش شود. شدت آلرژی در افراد مختلف متفاوت است و گاه می‌تواند موجب یک تحریک جزئی شود و گاه آنقدر شدید باشد که تهدید‌کننده زندگی فرد شود. متاسفانه بیشتر آلرژی‌ها به طور کامل قابل درمان نیستند اما با استفاده از برخی راهکارها می‌توان شدت علائم را تسکین بخشید.

انواع حساسیت

بعضی‌ از انواع حساسیت ممکن است مادام‌العمر باشند درحالی‌که برخی دیگر شاید فصلی بوده و تنها در مواقع خاصی بروز یابند. انواع مختلف آلرژی همراه با علائم آنها به شرح زیر است:

حساسیت یا آلرژی فصلی

این نوع از آلرژی را که با نام رینیت آلرژی یا تب یونجه نیز می‌شناسند، مربوط به فصل خاصی می‌شود. البته حساسیت‌های فصلی در هر فصلی می‌توانند اتفاق بیفتند اما در بهار بیشتر شایع هستند. از جمله علائم حساسیت فصلی می‌توان به عطسه، خارش بینی، چشم یا سقف دهان، آبریزش بینی و قرمزی یا تورم چشم اشاره کرد. گرده‎‌های گیاهان که سبب حساسیت فصلی می‌شوند با توجه به فصل متفاوت هستند. در مناطق مختلف جهان فصول گرده‌ها با یکدیگر متفاوت است و شاید برخی از افراد به گرده‌های مختلفی واکنش آلرژیک نشان دهند. بنابراین فصل آلرژی در بعضی از افراد ممکن است از اوایل بهار تا اواخر پاییز باشد.

بیشتر بدانید: قرص مونته لوکاست چیست؟ کاربرد، نحوه مصرف و عوارض

در بهار معمولا درختان بلوط، نارون، توسکا، افرا، سرو کوهی و زیتون، در تابستان علف‌های هرز مثل چنار انگلیسی، برمودا و تیموتی و در پاییز اغلب گیاه راگوید ایجاد حساسیت می‌کند.

بیشتر بدانید: قرص ازیپم چیست؟ کاربرد، زمان مصرف و عوارض

حساسیت غذایی

واکنش‌های آلرژیک به غذاهای مختلفی می‌تواند اتفاق بیفتد. شیر، تخم مرغ، قارچ، بادنجان، کیوی، ماهی و سویا از جمله مهم‌ترین مواد غذایی حساسیت‌زا محسوب می‌شوند. سوزن سوزن شدن لب‌ها، تورم لب، صورت، زبان یا گلو، آنافیلاکسی و کهیر علائم حساسیت غذایی به نوعی ماده غذایی خاص هستند. حساسیت‌های غذایی می‌توانند چند دقیقه و یا چند ساعت پس از صرف یک ماده غذایی خاص بروز یابد. 6 تا 8 درصد از کودکان زیر 3 سال و همچنین 4% از بزرگسالان به آلرژی‌های غذایی مبتلا هستند.

حساسیت یا آلرژی به نیش حشرات

انواع زنبور مثل زنبور سرخ و زنبور زرد و مورچه آتشین شناخته‌شده‌ترین حشراتی هستند که ایجاد حساسیت می‌کنند. واکنش‌های آلرژیک تنها مختص حشراتی که نیش دارند، نیست. حشرات بدون نیش مثل سوسک‌ها یا مایت‌های غبار خانگی نیز گاه می‌توانند آلرژی به وجود آورند. حساسیت به این دو حشره حتی می‌تواند منجر به بیماری‌هایی نظیر آسم شود. تورم در محل نیش‌، خارش یا کهیر در سراسر بدن، سرفه، گرفتگی قفسه سینه، تنگی نفس و خس خس سینه از مهم‌ترین علائم حساسیت به نیش حشرات به شمار می‌آید.

حساسیت دارویی

یکی دیگر از انواع حساسیت ، حساسیت دارویی است. دقت کنید که حساسیت به دارو را نباید هرگز با عوارض جانبی داروها اشتباه گرفت. آلرژی واقعی به دارو تنها در افراد کمی دیده می‌شود. تشخیص علت واکنش به دارو معمولا فقط بر اساس سابقه و علائم بیماری صورت می‌گیرد. در برخی موارد جهت تشخیص حساسیت دارویی انجام آزمایش پوست ضروری می‌شود. کهیر، خارش پوستی، راش، تورم صورت، خس خس سینه و آنافیلاکسی از علائم حساسیت‌های دارویی هستند. پنی سیلین و آسپرین معمولا شایع‌ترین حساسیت‌های دارویی را ایجاد می‌کنند.

درماتیت آتوپیک

این بیماری یک بیماری مزمن پوستی است که با تغییرات ژنی همراه بوده و روی توانایی پوست در حفاظت از خود تاثیر گذاشته و در این صورت پوست تحت تاثیر عوامل محیطی آسیب می‌بیند. خشکی پوست از شایع‌ترین علائم درماتیت آتوپیک یا اگزما است. خارش، قرمزی پوست و پوسته پوسته شدن آن را می‌توان از مهم‌ترین نشانه‌های این بیماری دانست.

برخی از محصولات آرایشی و زیبایی نیز می‌توانند موجب تحریک پوست شده و واکنش‌های آلرژیک ایجاد کنند. اسانس‌ها و مواد نگهدارنده‌ای که در این نوع محصولات استفاده می‌شوند، می‌توانند همانند آلرژن عمل کرده و واکنش‌های آلرژیک را پدید آورند.

حساسیت به حیوانات خانگی

افرادی که به حیوانات خانگی حساسیت دارند، در واقع به پروتئین‌های موجود در سلول‌های پوست، بزاق یا ادرار آن حیوان واکنش‌های آلرژیک نشان می‌دهند. جالب است بدانید که هیچ‌یک از نژادهای سگ و گربه بدون حساسیت نیستند. حساسیت به حیوانات خانگی حتی می‌تواند منجر به آسم شود. عطسه، سرفه، آبریزش بینی، خارش چشم و خارش بینی از علائم حساسیت به حیوانات خانگی به ویژه سگ و گربه محسوب می‌شوند.

حساسیت به لاتکس از انواع حساسیت

اگر به وسایلی از جنس لاتکس حساسیت دارید، احتمالا بدن شما لاتکس را با یک ماده مضر اشتباه می‌گیرد و نسبت به آن واکنش نشان می‌دهد. آلرژی به لاتکس ممکن است خارش پوست، کهیر یا حتی آنافیلاکسی را به وجود آورد. برخی از دستکش‌ها، بادکنک‌ها یا کاندوم‌ها از جنس لاتکس ساخته می‌شوند که اگر شما از حساسیت خود آگاهی داشته باشید باید از تماس با آنها اجتناب کنید. حساسیت به لاتکس می‌تواند یک خطر جدی برای سلامتی باشد. کارگران صنعت لاستیک، افراد مبتلا به اسپینا بیفیدا، کارکنان مراکز بهداشتی و اشخاصی که سابقه آلرژی به دیگر مواد را دارند، بیش از سایرین ممکن است با حساسیت به لاتکس مواجه شوند.

همان‎‌طور که دیدید برخی از انواع حساسیت ‌ها از جمله آلرژی به بعضی غذاها یا حشرات می‌تواند منجر به یک واکنش شدید به نام آنافیلاکسی شود. آنافیلاکسی تهدید‌کننده زندگی بوده و در صورتی‌که به هنگام وقوع آن اقدامات پزشکی لازم صورت نگیرد، ممکن است حتی منجر به مرگ شود. از دست دادن هوشیاری، تنگی نفس، افت فشار خون، بثورات پوستی، نبض سریع و ضعیف، تهوع و استفراغ از مهم‌ترین نشانه‌های آنافیلاکسی هستند.

درمان حساسیت

همان‌طور که در ابتدای مقاله نیز اشاره کردیم، آلرژی قابل درمان نیست اما می‌توان با برخی راهکارها آن را کنترل کرده و تسکین بخشید. برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض عوامل حساسیت‌زا باید تمام تلاش خود را به کار بگیرید و به عنوان مثال در روزهایی که تعداد گرده‌ها زیاد است از منزل خارج نشوید. برخی از داروهای آلرژی که توسط پزشک متخصص تجویز می‌شود نیز می‌توانند در بهبود علائم آلرژی موثر واقع شوند. به مرور زمان ممکن است برخی از آلرژی‌ها به ویژه در کودکان به صورت خود به خود رفع شده و دیگر نیازی به درمان نداشته باشد.

دارودرمانی، ایمونوتراپی، تغییر در محل و محیط زندگی و تغییر در رژیم غذایی می‌توانند در بهبود حساسیت موثر باشند. با انجام تست آلرژی می‌توان برنامه‌های درمانی را بهتر انجام داد زیرا به طور مشخص می‌توان نوع حساسیت را تشخیص داد. تست‌های آلرژی پوستی هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان قابل انجام است و انواع حساسیت را به کمک آن می‌توان تشخیص داد.

معرفی قرص آلرژی و حساسیت

داروهای ضد حساسیت و آنتی هیستامین‌ها گاهی می‌توانند راهی برای نجات شما از انواع حساسیت و علائم مربوط به آلرژی باشند. بعضی از پزشکان جهت درمان انواع حساسیت از داروهای زیر استفاده می‌کنند:

هیدروکسی زین به عنوان ضد حساسیت

به منظور تسکین علائمی همچون سوزش و خارش و همچنین کهیر که در انواع حساسیت ممکن است دیده شود، می‌توان از هیدروکسی زین استفاده کرد. این دارو ضد اضطراب بوده و گاه برای رفع مشکلات عصبی نیز پیشنهاد می‌شود. خشکی دهان از شایع‌ترین علائمی است که با مصرف هیدروکسی زین ممکن است حاصل شود.

ایروکاست برای آسم و آلرژی

سرفه یکی از شایع‌ترین علائم آلرژی است که در بسیاری از موارد کلافه‌کننده شده و به اصطلاح امان انسان را می‌برد. در این موارد به احتمال زیاد قرص ایروکاست تجویز می‌شود. ایروکاست علاوه بر اینکه سرفه‌های پی در پی را درمان می‌کند، مشکلات مربوط به تنگی نفس و خس خس سینه را نیز بهبود می‌بخشد.

سیتریزین داروی آلرژی

اگر آلرژی شما با علائمی همچون آبریزش بینی، خارش چشم، قرمزی چشم و عطسه همراه است، ممکن است مصرف قرص سیتریزین به شما پیشنهاد شود. خواب آلودگی، خستگی و خشکی دهان از عوارض قرص سیتریزین به شمار می‌آید. این فرآورده به صورت شربت برای کودکان نیز در داروخانه‌ها وجود دارد.

از دیگر داروهایی که برای درمان انواع حساسیت می‌توان مورد استفاده قرار داد موارد زیر را می‌توان نام برد:

• زادیتن
• کتوتیفن
• ترفنادین
• لوراتادین
• آستمیزول

قوی ترین قرص ضد حساسیت پوستی

برای درمان آلرژی پوستی بهترین دارو آنتی هیستامین است که با توجه به تشخیص پزشک در دوزهای مختلف می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد. هنگام مواجه شدن با عامل حساسیت‌زا بدن انسان ماده‌ای شیمیایی به نام هیستامین از خود ترشح می‌کند. داروهای آنتی هیستامین می‌توانند اثرات هیستامین را که همان علائم آلرژی است، از بین ببرند. فکسوفنادین، لوراتادین و ستیریزین از جمله داروهای آنتی هیستامین هستند که در مقابله با آلرژی‌های پوستی قابلیت استفاده دارند. البته پیش از اقدام برای مصرف بهتر است با پزشک مشورت شود.

تغییر در رژیم غذایی برای درمان آلرژی

برای درمان انواع آلرژی راهکارهای زیر ممکن است مناسب باشد:

• هر روز صبح چای سبز بنوشید زیرا حاوی آنتی هیستامین طبیعی است.
• در فصل گرده افشانی گل‌ها از غذاهای پرادویه استفاده نکنید.
• میوه، سبزیجات، حبوبات و غلات کامل را حتما هر روز در رژیم غذایی خود جای دهید.
• چاقی احتمال آسم و آلرژی را افزایش می‌دهد. پس به کنترل وزن خود حتما توجه داشته باشید.
• در رژیم غذایی خود از نمک کمتری استفاده کنید تا عملکرد ریه بهبود یابد.

مصرف میوه‌های استوایی، اسیدهای چرب امگا 3، پیاز و پروبیوتیک‌هایی همچون ماست ممکن است در درمان و کنترل حساسیت یا آلرژی موثر باشد.

کپسول کوئرس پلاس نوتراکس برای حساسیت

روزانه 3 بار هر بار 1 عدد از این کپسول را باید مورد مصرف قرار دهید تا مزایای آن را در درمان انواع حساسیت ببینید. بهبود علائم آلرژی، تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب در بدن از مزایای این کپسول است. کپسول کوئرس پلاس نوتراکس از دو گیاه شناخته شده انگور و تلخ بیان ژاپنی تشکیل شده و اثراتی همچون آنتی هیستامین دارد. علائمی همچون آبریزش بینی، حساسیت‌های چشمی، سوزش و خارش گلو، خارش پوست و عطسه‌های مکرر با مصرف این کپسول بهبود می‌یابد. سویا، شیر، گندم، گلوتن، تخم مرغ، هر گونه شیرین کننده و نگهدارنده در این مکمل استفاده نشده است.

سخن پایانی

انواع حساسیت را در این مطلب مورد بررسی قرار دادیم. در صورتی‌که علائم حساسیت شدت داشته باشد، می‌تواند سلامتی انسان را به خطر بیندازد. اگرچه درمان قطعی برای آلرژی پیدا نشده است اما خوشبختانه راهکارها و داروهایی برای کنترل آن وجود دارد. در صورت مشاهده علائم حساسیت به یک متخصص آلرژی مراجعه کنید و تحت کنترل باشید تا نشانه‌های این عارضه سلامتی شما را به خطر نیندازد.