ترک سیگار یکی از مهمترین اقداماتی است که افراد برای بهبود سلامت عمومی خود میتوانند انجام دهند، اما این فرآیند اغلب چالشبرانگیز و دشوار است. نیکوتین، بهعنوان مادهای اعتیادآور، سبب میشود که ترک سیگار نیازمند اراده قوی و حمایتهای مختلف باشد. در این میان، داروهای مختلفی برای کمک به کاهش میل به نیکوتین و افزایش شانس موفقیت در ترک سیگار وجود دارند. یکی از این داروها، قرص وارنیکلین است که به دلیل مکانیزم عملکرد خاص خود و اثربخشی بالا در ترک سیگار، به یکی از انتخابهای محبوب در بین پزشکان و افراد سیگاری تبدیل شده است.
اشکال دارویی وارنیکلین
- قرص: 0.5 میلی گرم، 1 میلی گرم
موارد مصرف قرص وارنیکلین
قرص وارنیکلین توسط بزرگسالان برای کمک به ترک سیگار استفاده میشود. برای افزایش شانس موفقیت، از این دارو با برنامه ترک سیگار که شامل آموزش، حمایت و مشاوره است استفاده کنید. ترک سیگار خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و ریوی و همچنین سرطان را کاهش میدهد.
وارنیکلین با مسدود کردن اثرات نیکوتین در مغز که شما را به سیگار کشیدن وادار میکند، عمل میکند. خطرات و فواید این دارو و همچنین راههای دیگر ترک سیگار (مانند درمان جایگزین نیکوتین) را با پزشک خود در میان بگذارید.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر قرص وارنیکلین
مکانیسم عمل قرص وارنیکلین؛ آگونیست گیرندههای نیکوتین است. روی سیستم دوپامین مزولیمبیک مرتبط با اعتیاد به نیکوتین عمل میکند، جایی که از تحریک نیکوتین جلوگیری میکند. این دارو فعالیت نیکوتین را تحریک میکند اما به میزانی کمتر از نیکوتین است. جذب دارو با فراهمی زیستی بالا، حداکثر زمان پلاسما 3-4 ساعت و پروتئین متصل شده <20٪ است. حذف دارو در نیمه عمر 24 ساعت و دفع از طریق ادرار (92%) صورت میگیرد.
مقدار مصرف قرص وارنیکلین
راههای مختلفی برای استفاده از وارنیکلین وجود دارد. یکی از راهها تعیین تاریخ ترک سیگار قبل از شروع درمان با این دارو است. مصرف قرص وارنیکلین را طبق دستور پزشک، 1 تا 2 هفته قبل از تاریخ ترک شروع کنید. یک قرص 0.5 میلی گرمی را یک بار در روز به مدت 3 روز مصرف کنید، سپس به یک قرص 0.5 میلی گرمی دو بار در روز به مدت 4 روز افزایش دهید. توجه داشته باشید که دوز به آرامی افزایش مییابد تا احتمال عوارض جانبی (مانند حالت تهوع، رویاهای غیر معمول) کاهش یابد.
زمان مصرف قرص وارنیکلین
دوز تجویز شده توسط پزشک را دو بار در روز برای بقیه دوره درمان (معمولاً 12 هفته) مصرف کنید. راه دیگر استفاده از قرص وارنیکلین این است که قبل از انتخاب تاریخ ترک سیگار، مصرف دارو را شروع کنید. با قرصهای 0.5 میلی گرمی شروع کنید و طبق دستور پزشک دوز را افزایش دهید. تاریخی را برای ترک سیگار انتخاب کنید که بین روزهای 8 تا 35 درمان باشد. در تاریخی که انتخاب کردهاید سیگار را ترک کنید. بدون هماهنگی با پزشک، دوز مصرفی خود را افزایش یا کاهش ندهید.
نحوه مصرف قرص وارنیکلین
- به صورت کلی دو نوع بسته قرص وجود دارد؛ یک بسته شروع و یک بسته ادامه دهنده که هر کدام حاوی مقادیر متفاوتی از این دارو هستند. اگر این دارو در بطری عرضه میشود، دستورالعملهای پزشک روی برچسب نسخه را با دقت دنبال کنید.
- این دارو را بعد از خوردن غذا و با یک لیوان پر آب از طریق خوراکی مصرف کنید. مقدار مصرف بر اساس وضعیت پزشکی شما و پاسخ به درمان است. افزایش دوز مصرفی بدون هماهنگی با پزشک، تاثیری بر روی بهبودی شما نداشته و تنها عوارض جانبی را افزایش میدهد.
- این دارو را به طور منظم مصرف کنید تا بیشترین سود را از آن ببرید. برای کمک به یادآوری، آن را هر روز در زمانهای یکسانی مصرف کنید. اگر پس از چند هفته از درمان به سیگار کشیدن ادامه دادید، به پزشک خود اطلاع دهید. اگر بعد از 12 هفته درمان نتوانستید سیگار را ترک کنید، با پزشک خود صحبت کنید.
- دوز مصرفی قرص وارنیکلین، 1 هفته قبل از این تاریخ، تاریخی را برای ترک سیگار و شروع وارنیکلین تعیین کنید. از طرف دیگر، بیمار میتواند وارنیکلین را شروع کند و سپس سیگار را بین روزهای 8 تا 35 درمان ترک کند.
- رژیم را 1 هفته قبل از تاریخ ترک سیگار شروع کنید. روزهای اول تا هفتم، 0.5 میلی گرم روزانه به صورت خوراکی استفاده کنید و روز هشتم تا پایان درمان، دوز مصرفی را به 1 میلی گرم روزانه به صورت خوراکی افزایش دهید. اگر ترک پس از 12 هفته موفقیت آمیز بود، 12 هفته دیگر با 1 میلی گرم در هر 12 ساعت ادامه دهید.
موارد احتیاط
قبل از مصرف قرص وارنیکلین، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که میتواند باعث واکنشهای آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله بیماری کلیوی، اختلالات روانی یا خلقتی (مانند اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی، افسردگی)، بیماری قلبی یا رگهای خونی (مانند مانند بیماری عروق کرونر، بیماری عروق محیطی، سکته مغزی)، تشنج و… با پزشک مشورت کنید. در ادامه به موارد احتیاط قرص وارنیکلین خواهیم پرداخت؛
- مصرف این دارو ممکن است باعث تهوع شود؛ در صورت بروز حالت تهوع دوز را کاهش دهید.
- این دارو در برخی بیماران سبب گیجی و خواب آلودگی شده است. در صورت بروز، از انجام فعالیتهایی که نیاز به هوشیاری بالایی است، خودداری کنید. تا حد امکان رانندگی نکرده و کار با ماشینآلات و تجهیزات سنگین را به زمان دیگری موکول کنید.
- در برخی بیماران تشنج گزارش شده است. برخی از بیماران سابقه تشنج نداشتند، در حالی که برخی دیگر سابقه اختلال تشنجی داشتند که از راه دور یا به خوبی کنترل شده بود. در بیشتر موارد، تشنج در ماه اول درمان رخ داده است. در بیماران با سابقه تشنج یا سایر عواملی که ممکن است آستانه تشنج را کاهش دهند با احتیاط مصرف شود.
- واکنشهای حساسیت بیش از حد، از جمله آنژیوادم گزارش شده است. واکنشهای پوستی نادر اما جدی از جمله سندرم استیونز جانسون و اریتم مولتی فرم گزارش شده است.
- بیماران باید مقدار الکل مصرفی خود را در هنگام شروع درمان کاهش دهند تا زمانی که بدانند که آیا این الکل اثرات مسموم کننده را افزایش میدهد. گزارشهایی پس از بازاریابی از بیمارانی که در حین مصرف وارنیکلین، اثرات مسمومکننده الکل را افزایش دادهاند، وجود دارد. برخی از موارد رفتار غیرعادی و گاهی پرخاشگرانه را توصیف میکردند و اغلب با فراموشی رویدادها همراه بودند.
عوارض جانبی عصبی و روانی قرص وارنیکلین
- عوارض جانبی جدی عصبی – روانی گزارش شده است. این گزارشهای پس از بازاریابی شامل تغییرات خلق و خو (شامل افسردگی و شیدایی)، روان پریشی، توهم، بیماری پارانویا، هذیان، افکار قتل، پرخاشگری، خصومت، بی قراری، اضطراب، و هراس و همچنین افکار خودکشی را شامل میشود.
- برخی از بیمارانی که سیگار را ترک کردهاند ممکن است علائم ترک نیکوتین، از جمله خلق و خوی افسرده را تجربه کرده باشند. افسردگی، به ندرت شامل افکار خودکشی، در افراد سیگاری که بدون دارو اقدام به ترک سیگار کردهاند، گزارش شده است. با این حال، برخی از این عوارض جانبی در بیمارانی که وارنیکلین مصرف میکردند و به سیگار کشیدن ادامه میدادند، رخ داد.
- عوارض جانبی عصبی روانپزشکی در بیماران با یا بدون بیماری روانپزشکی از قبل موجود رخ داده است. برخی از بیماران بدتر شدن بیماریهای روانی خود را تجربه کردند. برخی از عوارض جانبی عصبی روانپزشکی، از جمله رفتار غیرعادی و گاهی پرخاشگرانه به خود یا دیگران، ممکن است با مصرف همزمان الکل بدتر شده باشد.
- به بیماران و مراقبان توصیه کنید که در صورت مشاهده بیقراری، خلق افسرده یا تغییرات در رفتار یا تفکر غیر معمول، بیمار باید مصرف وارنیکلین را قطع کند و فوراً به پزشک مراجعه کند.
موارد منع مصرف قرص وارنیکلین
- حساسیت مفرط یا واکنشهای پوستی مستند به دارو یا اجزای فرمولاسیون
- غیر سیگاریها
عوارض قرص وارنیکلین
حالت تهوع، استفراغ، خشکی دهان، نفخ شکم، خستگی، خارش، درد قفسه سینه، یبوست، رویاهای غیرعادی، بیخوابی، سردرد و… برخی از عوارض قرص وارنیکلین میباشد. برخی از عوارض جانبی جدی این دارو شامل تشنج، علائم حمله قلبی (مانند درد قفسه سینه یا بازوی چپ، تنگی نفس، تعریق غیرمعمول)، علائم سکته مغزی (مانند ضعف در یک طرف بدن، مشکل در صحبت کردن، تغییرات ناگهانی بینایی، گیجی)، رفتار مضر برای خود یا دیگران و… میباشد. در ادامه به عوارض قرص وارنیکلین خواهیم پرداخت؛
- حالت تهوع
- رویاهای غیر عادی
- سردرد
- بیخوابی
- درد قفسه سینه
- یبوست
- خشکی دهان
- تنگی نفس
- نفخ شکم
- بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD)
- خستگی یا بی حالی
- خارش
- کهیر
- خواب آلودگی
- استفراغ کردن
- اختلال دستگاه تنفسی فوقانی
تداخل دارویی وارنیکلین
تداخل دارویی خاصی گزارش نشده است. در صورت مصرف داروهای دیگر، قبل از مصرف وارنیکلین با پزشک مشورت کنید.
مصرف قرص وارنیکلین در دوران بارداری و شیردهی
دادههای موجود در مقایسه با زنان سیگاری، افزایش خطر نقص مادرزادی را پس از قرار گرفتن در معرض وارنیکلین در بارداری گزارش نکرده است. سیگار کشیدن در دوران بارداری باعث افزایش خطرات شکاف دهانی، پارگی زودرس پردهها، جفت سرراهی، جدا شدن جفت، حاملگی خارج رحمی، محدودیت رشد جنین و وزن کم هنگام تولد، مردهزایی، زایمان زودرس و کوتاه شدن بارداری، مرگ نوزادان، سندرم مرگ ناگهانی نوزاد و کاهش عملکرد ریه در نوزادان میشود.
از آنجایی که هیچ اطلاعاتی در مورد وجود وارنیکلین در شیر انسان و اثرات آن بر روی شیرخواران وجود ندارد، زنان شیرده باید نوزاد خود را از نظر تشنج و استفراغ بیش از حد تحت نظر داشته باشند. این عوارض در بزرگسالان رخ داده است و ممکن است از نظر بالینی در نوزادان مرتبط باشد.
شرایط نگهداری قرص وارنیکلین
قرص وارنیکلین باید در دمای اتاق و دوز از نور نگهداری شود. توجه داشته باشید که اشکال دارویی مختلف از جمله قرص، شربت، شیاف، محلول تزریقی، کرم، پماد و…. باید دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری شوند.
کلام آخر قرص وارنیکلین
این مقاله به بررسی ترک سیگار با قرص وارنیکلین، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. در پایان، قرص وارنیکلین به عنوان یکی از ابزارهای مؤثر برای ترک سیگار معرفی میشود که میتواند به افرادی که قصد ترک نیکوتین را دارند کمک کند تا این مسیر دشوار را با موفقیت بیشتری طی کنند. با تأثیر بر گیرندههای نیکوتین در مغز، این دارو به کاهش میل به سیگار و علائم ناخوشایند ترک کمک کرده و در نتیجه شانس موفقیت افراد را افزایش میدهد. البته لازم است که مصرف وارنیکلین تحت نظر پزشک و با توجه به وضعیت سلامتی فرد انجام شود.
منبع سایت: Medscape