قرص تربوتالین

درمان‌های مختلفی برای تنگی نفس وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به استفاده از داروهای گشادکننده برونش اشاره کرد. یکی از این داروها، قرص تربوتالین است که به عنوان یک آگونیست بتا-۲ آدرنرژیک شناخته می‌شود. تربوتالین با تحریک گیرنده‌های بتا-۲ در ریه‌ها، باعث گشاد شدن مجاری هوایی و تسهیل در جریان هوا می‌شود. این دارو به عنوان یکی از درمان‌های مؤثر برای تسکین علائم تنگی نفس مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اشکال دارویی تربوتالین

1. قرص: 5 میلی گرم، 5 میلی گرم
2. محلول تزریقی: 1 میلی گرم در میلی لیتر

موارد مصرف قرص تربوتالین

قرص تربوتالین برای درمان خس خس سینه و تنگی نفس ناشی از مشکلات ریوی (مانند آسم، بیماری مزمن انسدادی ریه، برونشیت و آمفیزم) استفاده می‌شود. کنترل این علائم می‌تواند زمان از دست رفته از محل کار یا مدرسه را کاهش دهد. تربوتالین متعلق به دسته‌ای از داروها است که به عنوان گشادکننده برونش شناخته می‌‍شوند که این کار با شل کردن ماهیچه‌های اطراف راه‌های هوایی انجام می‌شود تا آن‌ها باز شوند و شما راحت‌تر نفس بکشید.

آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی تربوتالین

مکانیسم عمل قرص تربوتالین؛ محرک گیرنده بتا آدرنرژیک که باعث شل شدن عضلات صاف برونش و رحم می‌شود. شروع اثر خوراکی دارو 30-45 دقیقه و تزریق زیرجلدی آن 6-15 دقیقه در مدت زمان 90 دقیقه تا 4 ساعت می‌باشد. حداکثر زمان پلاسما 30-60 دقیقه و تا حدی در کبد متابولیزه می‌شود که عمدتاً به کنژوگه سولفات غیر فعال است. حذف در نیمه عمر 11-16 ساعت و دفع از طریق 60% ادرار بدون تغییر و تا 3% مدفوع از طریق صفرا صورت می‌گیرد.

مقدار مصرف قرص تربوتالین

قرص تربوتالین را به صورت خوراکی با یا بدون غذا طبق دستور پزشک، معمولا 3 بار در روز مصرف کنید. دوز بر اساس وضعیت پزشکی شما و پاسخ به درمان است. بدون هماهنگی با پزشک دوز مصرفی خود را افزایش، کاهش یا قطع نکنید. افزایش دوز مصرفی بدون هماهنگی با پزشک تاثیری بر روی بهبودی شما نداشته و تنها سبب عوارض جانبی می‌شود. اگر به شما دستور داده شده است که از این دارو در برنامه روزانه استفاده کنید، آن را به طور منظم در ساعات معینی هر روز استفاده کنید تا بیشترین سود را از آن ببرید.

نحوه مصرف قرص تربوتالین

1. اشکال تزریقی تربوتالین از طریق تزریق زیر پوستی معمولا در ناحیه شانه یا بالای بازو طبق دستور پزشک تجویز می‌شود. بیش از 0.5 میلی گرم از این دارو را در یک دوره 4 ساعته استفاده نکنید. اگر وضعیت شما ادامه یافت یا بدتر شد به پزشک خود اطلاع دهید.
2. قبل از استفاده، این دارو را به صورت بصری از نظر وجود ذرات یا تغییر رنگ بررسی کنید. نحوه نگهداری و دور انداختن لوازم پزشکی را به صورت ایمن بیاموزید.
3. قرص تربوتالین برای درمان برونکواسپاسم با 2.5 میلی گرم 3/4 بار در روز به صورت خوراکی شروع می‌شود. دوز نگهداری در ادامه 5 میلی گرم سه بار در روز در 6 ساعت به صورت خوراکی می‌باشد. دوز را به 2.5 میلی گرم در هر 6 ساعت کاهش دهید. همچنین، دوز تزریق زیرجلدی برای مورد بالا، 0.25 میلی گرم در 15-30 دقیقه و سه دور می‌باشد.
4. دوز پیشنهادی برای زایمان زودرس (خارج از برچسب)، 2.5-5 میکروگرم در دقیقه به صورت وریدی می‌باشد که در فواصل 20-30 دقیقه‌ای به تدریج افزایش دهید. محدوده دوز موثر معمولی بین 17.5-30 میکروگرم در دقیقه به صورت تزریق وریدی است. برخی از آن‌ها به دوزهای 70-80 میکروگرم در دقیقه نیاز دارند. انفوزیون را تا 12 ساعت پس از قطع انقباضات رحمی ادامه دهید.
5. در صورت فراموشی یک نوبت از دارو، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نوبت فراموش شده نزدیک به نوبت بعدی است، آن را فراموش کرده و دارو را مطابق با نسخه پزشک ادامه دهید. هرگز برای جبران دوز از دست رفته یک نوبت را دو بار تکرار نکنید.

موارد احتیاط

قبل از مصرف قرص تربوتالین، اگر به آن یا به برونکودیلاتورهای مشابه (مانند آلبوترول، متاپروترنول، سالمترول) و به داروهای سمپاتومیمتیک (مانند اپی نفرین، سودوافدرین) حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله بیماری قلبی (مانند ضربان قلب نامنظم، بیماری ایسکمیک قلب)، فشار خون بالا، تشنج، تیروئید پرکار (پرکاری تیروئید)، دیابت، سطح پایین پتاسیم خون (هیپوکالمی) و… با پزشک مشورت کنید. در ادامه به برخی از موارد احتیاط قرص تربوتالین خواهیم پرداخت؛

1. مصرف این دارو در برخی بیماران سبب گیجی و خواب آلودگی شده است. در صورت بروز از انجام فعالیت‌هایی که نیاز به هوشیاری بالایی است، خودداری کنید. تا حد امکان رانندگی نکرده و کار با ماشین‌آلات و تجهیزات را به زمان دیگری موکول کنید.
2. قبل از انجام عمل جراحی، در مورد تمام محصولاتی که استفاده می‌کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.
3. افراد با سابقه بیماری قلبی، از جمله بیماری ایسکمیک قلب یا آریتمی‎‌های مرتبط، دیابت شیرین، فشار خون، پرکاری تیروئید، سابقه تشنج و… با مشورت پزشک این دارو را مصرف کنند.
4. انقباض نایژه متناقض ممکن است با استفاده بیش از حد رخ دهد. تلفات با استفاده بیش از حد از داروهای سمپاتومیمتیک گزارش شده است.
5. قبل از تجویز تربوتالین برای درمان آسم، درمان ضد التهابی را بهینه کنید. آگونیست‌های بتا 2 ممکن است گلوکز سرم را افزایش دهند. در بیماران دیابتی با احتیاط مصرف شود.
6. همچنین، در گلوکوم، پرکاری تیروئید، اختلالات تشنجی و هیپوکالمی احتیاط کنید.

موارد منع مصرف قرص تربوتالین

1. حساسیت به داروهای سمپاتومیمتیک
2. از 72 ساعت بیشتر در مدیریت یا پیشگیری از زایمان زودرس استفاده کنید.
3. تجویز خوراکی در زایمان زودرس

موارد هشدار جدی قرص تربوتالین

1. خطر عوارض جانبی جدی بیشتر از مزایای بالقوه برای زنان باردار است که درمان طولانی مدت با تزریق تربوتالین (به عنوان مثال، بیش از 48-72 ساعت) یا درمان حاد یا طولانی مدت با تربوتالین خوراکی دریافت می‌کنند.
2. تربوتالین خوراکی نباید برای پیشگیری یا درمان زایمان زودرس استفاده شود زیرا اثربخشی آن ثابت نشده است و نگرانی‌های ایمنی مشابه تجویز IV (وریدی) وجود دارد.
3. مرگ و عوارض جانبی جدی به دنبال مصرف طولانی مدت تربوتالین خوراکی یا تزریقی به زنان باردار گزارش شده است.
4. حوادث جدی پس از مصرف طولانی مدت شامل تاکی کاردی، هیپرگلیسمی گذرا، هیپوکالمی، آریتمی، ادم ریوی و ایسکمی میوکارد است.

عوارض قرص تربوتالین

سرگیجه، خواب آلودگی، گرفتگی عضلات، طعم بد در دهان، حالت تهوع، استفراغ، سبکی سر، بی‌خوابی،  سردرد و… برخی از عوارض قرص تربوتالین می‌باشد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی ندارند. این دارو ممکن است فشار خون شما را افزایش دهد. فشار خون خود را به طور منظم بررسی کنید و در صورت بالا بودن نتایج به پزشک خود اطلاع دهید. در ادامه به برخی از عوارض قرص تربوتالین خواهیم پرداخت؛

1. عصبی بودن
2. بی‌قراری
3. لرزیدن
4. تاکی کاردی
5. ضربان قلب تپنده
6. سرگیجه و سبکی سر
7. خواب آلودگی
8. سردرد
9. بی‌خوابی
10. خشکی دهان
11. حالت تهوع
12. استفراغ
13. طعم بد در دهان
14. گرفتگی عضلات یا ضعف
15. پوسته پوسته شدن
16. آریتمی‌های قلبی

تداخل دارویی تربوتالین

1. تداخلات رده X (پرهیز): بتابلاکرها غیراختصاصی، لوکساپین
2. کاهش اثرات تربوتالین توسط داروها: بتابلاکرها (اختصاصی برای گیرنده بتا 1 و غیراختصاصی)، بتاهیستین
3. افزایش اثرات داروها توسط تربوتالین: آتوسیبان، دوکسوفیلین، هالوپریدول، دیورتیک‌های لوپ، لوکساپین، افزایش‌دهنده‌های فاصله QT (بیشترین خطر)، سولریامفتول، سمپاتومیمتیک‌ها، تیازیدها و دیورتیک‌های شبه تیازیدی
4. افزایش اثرات تربوتالین توسط داروها: آتوموکستین، فراورده‌های حاوی کانابینوئید، کوکائین (موضعی)، گوانتیدین، لینزولید، مهارکننده‌های مونو آمین اکسیداز، تدیزولید، ضدافسردگی‌های سه حلقه‌ای

مصرف قرص تربوتالین در دوران بارداری و شیردهی

مورد قابل توجهی یافت نشد. مصرف هر دارویی در دوران بارداری باید با تایید و نسخه پزشک صورت گیرد.

شرایط نگهداری داروی تربوتالین

داروی تربوتالین باید در دمای اتاق و دور از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرص‌های هفتگی و قطره‌های چشمی، کرم‌ها، چسب‌ها و استنشاق‌ها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال می‌توانند آن‌ها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روش‌های خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمی‌توانند آن‌ها را مصرف کنند.

کلام آخر قرص تربوتالین

این مقاله به بررسی درمان خس خس سینه و تنگی نفس ناشی از مشکلات ریوی با قرص تربوتالین، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. قرص تربوتالین به عنوان یکی از درمان‌های مؤثر برای تنگی نفس، به ویژه در موارد مرتبط با آسم و بیماری‌های انسدادی مزمن ریه، جایگاه ویژه‌ای دارد. این دارو با تحریک گیرنده‌های بتا-۲ آدرنرژیک، موجب گشاد شدن مجاری هوایی و بهبود جریان هوا در ریه‌ها می‌شود که در نهایت باعث تسکین علائم تنگی نفس و بهبود کیفیت زندگی بیماران می‌گردد.

منبع سایت: Medscape