افرادی که خود یا اطرافیانشان در معرض سکته مغزی قرار گرفتهاند بلافاصله بعد از ملاقات با پزشک میپرسند که آیا سکته مغزی خوب میشود؟ خوشبختانه پاسخ این پرسش مثبت است. سکته مغزی قابل درمان است اما مراحل درمان در چند مرحله باید صورت گیرد. به این نکته دقت کنید که بازسازی بافت آسیبدیده مغز بر اثر سکته مغزی تقریبا غیر ممکن است اما اقداماتی را طی درمان میتوان انجام داد تا بخشهای سالم مغز، آسیب وارد شده به دیگر قسمتها را جبران نمایند. با ما همراه باشید تا در مورد درمان سکته مغزی توضیحات مفصلتری را به شما ارائه دهیم.
درمان اولیه برای سکته مغزی
سکته مغزی 2 نوع است:
- سکته مغزی ایسکمیک: به دلیل انسداد شریان
- سکته مغزی هموراژنیک: به دلیل ترکیدگی شریان
به منظور درمان سکته مغزی ایسکمیک، پزشکان باید لخته خون را از طریق مصرف دارو یا جراحی رفع نمایند. معمولا از داروهای ضد پلاکت یا ضد انعقاد استفاده میشود. این داروها باعث رقیق شدن خون شده، لخته ایجاد شده را از بین میبرند و از ایجاد لخته جدید جلوگیری به عمل میآورند. به هر دلیل اگر نتوان از دارو استفاده کرد، ممکن است به عمل جراحی نیاز باشد. در این عمل جراحی اغلب جمجمه باز نمیشود و از طریق شریان پا اقدام میشود تا به لخته خون در مغز دسترسی پیدا شود.
برای درمان سکته هموراژنیک و ترمیم رگ خونی که ترکیده است، معمولا به یک جراحی در مغز نیاز است. به این منظور بخشی از جمجمه برداشته میشود تا پزشک بتواند به شریان مربوطه دسترسی پیدا کند. جراحی برای درمان سکته مغزی هموراژنیک ضروری است. تشخیص سریع علائم سکته مغزی و درمان بهموقع اهمیت بالایی دارد تا آسیب به مغز و دیگر اندامها به حداقل برسد.
درمان عوارض سکته مغزی
عوارض سکته مغزی از فردی به فرد دیگر ممکن است متفاوت باشد. هر سکته مغزی میتواند نواحی مختلفی از مغز را تحت تاثیر قرار دهد. هر ناحیه از مغز عملکرد منحصر به فرد خود را دارد و شدت سکته مغزی در هر فرد بسته به عوامل مختلف متفاوت است. عوارض سکته مغزی در 3 دسته قرار میگیرد:
- حرکتی
- شناختی
- حسی
درمان سکته مغزی با توانبخشی میتواند صورت گیرد. توانبخشی به بیماران کمک میکند تا دوباره قادر شوند عملکرد یا توانایی را که بر اثر سکته مغزی از دست دادهاند، به دست آورند. درمان سکته مغزی شامل بازیابی توانایی راه رفتن، حرف زدن و انجام امور روزمره است.
اگر برنامه توانبخشی منظم و فشرده باشد، درمان سکته مغزی به طور نسبی یا حتی به طور کامل انجام خواهد شد. اگرچه سلولهای مرده مغز قابل بازیابی نیستند اما مغز میتواند سلولهای سالم را طوری به کار بگیرد که ناتوانی سلولهای آسیبدیده را جبران کنند. بهتر است در ادامه با مفهوم نوروپلاستیسیتی بیشتر آشنا شوید.
نوروپلاستیسیتی چیست؟
نوروپلاستیسیتی یک توانایی طبیعی مغز است که موجب شکلگیری اتصالات و مسیرهای جدید شده و سیمکشی مدارهای مغز را تغییر میدهد. به این ترتیب به درمان سکته مغزی کمک خواهد شد. نوروپلاستیسیتی با تمرین و مداومت در تمرین حاصل میشود. هر تمرین جدیدی که صورت میگیرد، مغز تحریک شده و اتصالات عصبی مسئول انجام آن کار فعال میشوند.
همانطور که گفتیم برای درمان سکته مغزی از تمرینات توانبخشی استفاده میشود. به عنوان مثال زمانی که یک فرد توانایی راه رفتن را از دست داده است، با تمرینات مداوم پا که در توانبخشی آموزش داده میشود، قادر خواهد بود تا دوباره قدرت راه رفتن را به دست آورد. در واقع این تمرینات به بهبود توانایی مغز برای سیگنالدهی به پا کمک میکنند تا کارایی این عضو از بدن بهبود یافته و مانند زمانی شود که هنوز سکته مغزی اتفاق نیفتاده است.
پس از سکته مغزی بسیاری از افراد با مشکلات گفتاری دست و پنجه نرم میکنند. در این صورت در توانبخشی باید از گفتار درمان کمک گرفت. همچنین برخی از افراد ممکن است بعد از سکته مغزی در مهارتهایی مانند تعادل اعضای بدن، بلع یا انجام فعالیتهای روزمره مثل لباس پوشیدن یا حمام کردن مشکل داشته باشند که در این صورت نیز با فیزیوتراپی به حل این مشکلات میتوان کمک کرد.
بهترین دارو برای سکته مغزی
برای درمان سکته مغزی هیچ قرص جادویی وجود ندارد که بتواند عوارض سکته مغزی را به طور کامل از بین برده و ناگهان شما را شفا دهد. تمامی اختلالاتی که پس از سکته مغزی رخ میدهند، نتیجه آسیب عصبی به مغز بوده و هیچ داروی گیاهی و غیر گیاهی نمیتواند بافت از دست رفته مغز را دوباره احیا نماید. فقط توانبخشی و فیزیوتراپی است که میتواند برای درمان سکته مغزی و عوارض آن مفید واقع شود.
با این حال برخی از انواع مکمل یا قرص تقویت حافظه به منظور کمک به درمان سکته مغزی ارزش بررسی دارند. شواهد بالینی نشان میدهد که برخی از این مکملها در بهبودی سکته مغزی تاثیر مثبت بر جای گذاشتهاند. اما دقت داشته باشید که قبل از استفاده از هر یک از این مکملها ابتدا باید با پزشک مشورت شود.
به عنوان مثال مکمل گیاهی جینکوبیلوبا به دلیل اثرات شگفتانگیز خود در تقویت حافظه بسیار پیشنهاد میشود؛ در حالی که این مکمل، یک رقیق کننده خون است که افرادی که سابقه سکته مغزی هموراژیک را داشتهاند، حتما باید از آن پرهیز کنند. هر نوع دارویی که خودسرانه به رژیم غذایی خود استفاده کنید، ممکن است با دیگر داروها تداخل داشته باشد؛ بنابراین پیش از هر اقدام برای خرید مکمل یا دارو، لیست داروهای مصرفی خود را در اختیار پزشک مغز و اعصاب قرار دهید.
آیا سکته مغزی باعث مرگ میشود؟
سکته مغزی میتواند منجر به مرگ شود؛ به ویژه اگر فرد به سرعت بعد از رخ دادن سکته، تحت مراقبتهای لازم تیم پزشکی قرار نگیرد. در صورت مشاهده علائمی مثل افتادگی در یک طرف صورت، عدم توانایی برای بالا بردن یکی از دستها یا داشتن تکلم نامفهوم بلافاصله باید با اورژانس تماس حاصل شود. درمان سکته مغزی با مصرف دارو، جراحی و همچنین انجام فیزیوتراپی و توانبخشی مقدور است.
درمان قطعی سکته مغزی
با توجه به همه آنچه که گفته شد میتوان نتیجه گرفت که درمان قطعی سکته مغزی بستگی به عوامل مختلفی دارد که در صدر آنها تشخیص بهموقع و اقدام سریع قرار گرفته است. بسته به نوع سکته مغزی که ایسکمیک باشد یا هموراژیک، مراحل درمان سکته مغزی باید صورت پذیرد. ممکن است نیاز به مصرف دارو یا انجام عمل جراحی باشد. همچنین برای درمان عوارض ثانویه سکته باید از اقدامات توانبخشی مثل فیزیوتراپی استفاده نمود. اینکه سکته مغزی به طور مداوا شود یا نه، به عوامل مختلفی بستگی دارد. اگر تشخیص و درمان به موقع نباشد، احتمال مرگ زیاد میشود.
مراقبتهای بعد از سکته مغزی خفیف
- وقتی بیمار سکته مغزی از بیمارستان به منزل منتقل میشود، لازم است به موارد زیر توجه شود:
- محیطی آرام برای بیماری فراهم شود تا به خوبی بتواند استراحت کند.
- بیمار برای انجام تمرینات توانبخشی و فعالیت فیزیکی تشویق شود.
- داروهایی که پزشک داده است به طور منظم مصرف شوند.
- فشار خون، قند خون و ضربان قلب به طور منظم تحت کنترل باشد.
- به منظور رفع علائم سکته مغزی، پیگیریهای لازم برای جلسات توانبخشی و مراجعه به پزشک انجام شود.
- رژیم غذایی بیماری بر اساس دستور پزشک باشد و آب و مایعات به مقدار کافی مصرف شود.
- با توجه به شرایط بیمار اگر لازم است تغییراتی در منزل صورت گیرد، سریعا اقدام شود. مثلا اگر وسایلی در خانه هست که تعادل بیمار را به خطر میاندازد، باید آن وسایل جمع شوند.
امیدواریم از این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز نهایت استفاده را برده باشید.
2 دیدگاه
سلام خسته نباشید
من بابام چهار ساله سکته مغزی کرده تا الان نمیتونه حرف با مفهوم بزنه حرف میزنه اما نامفهوم
یعنی امید داشته باشم خوب بشه تا الان هر ماه میبرم دکتر میگه خوب میشه
همراه محترم
سلام
در صورتی که سلولهای مغزی در ناحیه مورد نظر آسیب ندیده باشند یا آسیب وسیع نباشد، امکان بهبود وجود دارد.
متشکرم