تستوسترون را بیشتر به عنوان یک هورمون مردانه میشناسند اما جالب است بدانید که این هورمون در بدن زنان نیز به مقدار اندک وجود دارد. در برخی موارد هورمون مردانه در زنان افزایش مییابد و مشکلات عدیدهای را سبب میشود. در این مقاله به بررسی این موضوع و راهکارهای بهبود این مشکل میپردازیم.
تستوسترون چیست؟
تستوسترون هورمونی است که هم در انسان و هم در حیوان یافت میشود. تستوسترون را میتوان هورمون اصلی جنسی در بدن مردان دانست که توسط بیضهها ساخته میشود. تخمدانهای زنان نیز در مقادیر بسیار کم، هورمون تستوسترون تولید میکند. تولید تستوسترون در دوران بلوغ به طور قابل توجهی افزایش یافته و بعد از سن 30 سالگی شروع به کم شدن میکند. وظیفه هورمون تستوسترون در مردان تولید اسپرم است و به طور کلی خصوصیات مردانه به داشتن این هورمون در سطح مناسب بر میگردد. مقدار تستوسترون پس از 19 سالگی در مردان بین 240 تا 950 نانوگرم در هر دسی لیتر و در زنان بین 8 تا 60 نانوگرم در هر دسی لیتر است.
حال ممکن است بهتر متوجه اختلاف فاحش مقدار این هورمون در خانمها و آقایان شده باشید. تستوسترون گاهی در بدن زنها با افزایش غیرمعمول روبرو میشود. عدم تعادل تستوسترون در بدن یک زن میتواند اثرات مخربی بر سلامتی و انگیزه جنسی وی داشته باشد.
نشانه های افزایش تستوسترون در بدن خانم ها
افزایش تستوسترون در بدن خانمها با علائم زیر همراه است:
- افزایش موهای زائد به ویژه در ناحیه صورت
- ریزش مو
- بروز جوش و آکنه
- بزرگ شدن کلیتوریس
- کاهش سایز سینهها
- تغییر صدا
- افزایش توده عضلانی
نامنظمی در پریود، کاهش میل جنسی و تغییر در خلق و خوی را نیز میتوان از علائم افزایش تستوسترون در بدن زنان دانست. در مواردی که هورمون مردانه در زنان به شدت زیاد باشد، میتواند نازایی و چاقی را نیز به همراه داشته باشد.
تشخیص تستوسترون بالا چگونه انجام می شود ؟
همه خانمها در صورت مشاهده هر یک از علائمی که در قسمت بالا ذکر شد، باید به پزشک متخصص مراجعه کنند تا بررسیهای لازم را به عمل آورد. احتمالا پزشک ابتدا یک معاینه فیزیکی روی بدن شما انجام میدهد. مثلا نگاه میکند تا ببیند شما موهای زایدی روی صورت خود دارید یا خیر سپس به صلاحدید خود یک آزمایش هورمونی برای شما مینویسد. این آزمایش در حقیقت یک آزمایش خون است که سطح هورمون تستوسترون را به طور دقیق در بدن مشخص مینماید. عموما این تست باید در اول صبح داده شود چون در این حالت تستوسترون در بالاترین حد خود قرار دارد. احتمالا پیش از آزمایش پزشک از شما میخواهد که داروهایی را که ممکن است روی نتیجه آزمایش تاثیرگذار باشند، کنار بگذارید.
علل افزایش هورمون مردانه در زنان
بیماریهای مختلف یا اختلالات هورمونی میتوانند موجب تغییرات هورمونی در زنان شده و سطح تستوسترون را بالا ببرند. 3 دلیل عمده برای این مشکل وجود دارد:
-
هیرسوتیسم
به رشد بیش از اندازه مو در قسمتهای خاصی از صورت و بدن زنان (به خصوص در پشت، صورت و قفسه سینه) هیرسوتیسم گفته میشود. مقدار رشد موهای بدن معمولا وابسته به عوامل ژنتیکی است اما در این مورد خاص به دلیل عدم تعادل هورمونهای آندروژن به وجود میآید.
-
سندرم تخمدان پلی کیستیک
این سندرم یکی دیگر از اختلالات هورمونی است که بر اثر افزایش هورمونهای آندروژن در زنان به وجود میآید. افرادی که با این سندرم مواجه هستند، معمولا پریودهای نامنظم دارند، موهای زائد بدنشان زیاد است و تخمدانهای آنها بزرگ شده و به درستی عملکرد خود را انجام نمیدهد. سندرم تخمدان پلی کیستیک میتواند ناباروری، سقط جنین، چاقی و حتی سرطان آندومتر را در پی داشته باشد.
-
هیپرپلازی مادرزادی آدرنال
این مشکل نوعی اختلال است که به طور مستقیم بر غدد آدرنال و تولید هورمونهای بدن تاثیر گذاشته و در بسیاری موارد سبب تولید بیش از حد آندروژن میشود. ناباروری، داشتن خصوصیات مردانه و داشتن آکنه زیاد از علائم شایع این اختلال در بدن است.
درمان تستوسترون بالا در زنان
درمان و بهبود مقادیر بالای هورمون مردانه در زنان باید با توجه به علت آن صورت گیرد. مثلا اگر بر اثر سندرم تخمدان پلی کیستیک این مشکل هورمونی به وجود آمده باشد، ابتدا باید راه حلی برای درمان این سندرم یافت. به طور کلی با تغییر در شیوه زندگی و استفاده از درمان دارویی میتوان هورمون تستوسترون را در زنان کاهش داد. داروهای مورد استفاده در درمان تستوسترون بالا شامل موارد زیر هستند:
- گلوکوکورتیکواستروئیدها
- متفورمین
- داروهای ضد بارداری به شکل خوراکی
- اسپیرونولاکتون
استفاده از داروهای ضد بارداری در کاهش هورمون تستوسترون بسیار موثر است اما اگر شما برای بارداری برنامهریزی کرده باشید، روش مناسبی نیست چون سبب اختلال در پروسه بارداری میشود. بنابراین بهتر است در این زمینه ابتدا با پزشک مشورت کرده و وی را در جریان قرار دهید. انواع دیگر داروها برای درمان هورمون مردانه در زنان نیز تنها با نسخه پزشک متخصص مجاز است.
راه دیگری که به منظور کاهش تستوسترون در زنان میتوانید از آن استفاده کنید، ایجاد تغییرات اساسی در سبک زندگی است. سعی کنید ورزش را حتما در برنامه روزانه خود بگنجانید چون تمرینات ورزشی موجب کاهش وزن شما خواهد شد و این مسئله در کاهش هورمون مردانه در زنان بسیار موثر است. استفاده از تیغ، اپیلاسیون و کرم موبر تنها راههایی موقتی برای کاهش موهای زاید هستند. بهتر است شما به فکر درمان ریشهای باشید و با رژیم غذایی سالم، داشتن خواب کافی و کاهش استرس برای رفع مشکل خود اقدام کنید. با کاهش مقدار مصرف کربوهیدرات و قند و جایگزین کردن آنها با میوه و سبزیجات میتوانید قدمی مثبت در راه کاهش هورمون مردانه بردارید.
طب سوزنی و تنظیم هورمون های بدن
نتیجه برخی مطالعات نشان داده است که طب سوزنی در تنظیم هورمونهای بدن بسیار موثر میتواند باشد. به کمک طب سوزنی میتوان چرخه قاعدگی را تنظیم نموده و سطح هورمون تستوسترون را نیز در بدن کاهش داد. طب سوزنی با تحریک نقاط حساسی از بدن میتواند باعث تنظیم کار هیپوتالاموس و هیپوفیز و یا سایر غدد جنسی شده و بین آنها توازن و تعادل برقرار کند.
سخن پایانی
حتما تاکنون خانمهایی را دیدهاید که با افزایش هورمون مردانه در بدن خود دچار اختلالاتی شده و مثلا موهای زاید زیادی روی صورتشان به وجود آمده است. افزایش هورمون مردانه در زنان میتواند بسیار ناخوشایند باشد اما خوشبختانه برای حل این مشکل راهکارهایی وجود دارد که میتوان از آنها کمک گرفت. به کارگیری از یک سبک زندگی سالم مهمترین اقدامی است که هر فرد میتواند برای تنظیم هورمونهای بدن خود انجام دهد.
227 دیدگاه
سلام من خانومی ۳۷ساله هستم بعد از پایان شیردهی ریزش موی خیلی خیلی خیلی شدید پیدا کردم و دوساله که شدید میرزه و موهام حجمش یک پنج قبل شده . پنج ماه پیش با آزمایش فهمیدم تستوسترون بالا دارم دکتر برام قرص فینوسکار ۵نوشت و با همه بدی ها که گفتن من مصرف کردم .و دوماهی هست قرص اسپینرولاکتین هم مصرف می کم .اما مشکل ریزش موهام به هیچ وجه کم نشده و همون قدر زیاد میریزه .به نظرتون چه کار کنم.
سلام کاربر عزیز
اگر پزشکتان تخصص زنان داشته اند قاعدتا بعد از انجام آزمایش خون و سایر اقدامات تشخیصی داروها را تجویز نموده اند بنابراین جای نگرانی نیست. در صورت تمایل میتوانید در کنار ان با متخصص غدد هم مشورت نمایید.
سلام خسته نباشید
من ۱۹ سالمه
من عادت ماهیانه منظم دارم و هر روز ورزش میکنم
ازمایش تیروئید ، کم خونی، هورمون پرولاکتین دادم و همشون نرمال بودن ولی ریزش مو دارم در ناحیه جلوی سرم و۵ ماهی میشعه که مزوتراپی و انواع مکمل های مربوط به رشد مو رو مصرف کردم و میکنم ولی هنوز جوابی نگرفتم ، موی زائد دارم توی صورتم و برخی از قسمت های بدنم، دکترم گفتند که هورمون مردونه بالاست ، دارو تجویز کردند میخواستم بدونم مصرف این قبیل دارو ها باعث چاقی و اضافه وزن نمیشوند؟
سلام کاربر عزیز
داروهایی که خط اول درمان برای این مشکل هستند باعث افزایش وزن نمی شوند هر چند لازم هست اسم داروهای خود را بیان نمایید.
سلام من ۱۸ سالمه
آزمایش هورمونی دادم دی هیدروتستوسترونم بالا بود قرص ال دی بهم دادن خوردم و تغییری نکردم
عفونت رحم هم دارم و دهانم بد بو هست میتونه دلیلی برای بوی بددهانم باشه؟
همراه محترم
سلام
بروز بوی بد دهان معمولا به علت عفونت دندانها یا لثه یا بیماریهای زمینه ای مثل دیابت اتفاق می افتد و ارتباطی با تغییرات هورمونی نخواهد داشت.
متشکرم
سلام
۱۸ سالمه آزمایش هورمونی دادم دی هیدروتستوسترونم بالا بود
موهای زائد زیادی دارم قرص ال دی مصرف کردم فرق نکرد باید چیکار کنم
دهانم هم بد بو هس مشکل معده و دندان هم ندارم میتونه علتش هورمون زیادی در بدن باشه؟
همراه محترم
سلام
بروز بوی بد دهان معمولا به علت عفونت دندانها یا لثه یا بیماریهای زمینه ای مثل دیابت اتفاق می افتد و ارتباطی با تغییرات هورمونی نخواهد داشت.
متشکرم
سلام من ریزش مو ندارم وچاق هم نیستم به ازمایش تیروئید هم رفتم ندارم ولی قاعدگی نا منظم دارم داز وقتی که اولین بار پریود شدم تو صورتم هم جوش و اکنه وموهای زائد هس دو سال قبل به دکتر رفتم گفت که هورمون مردانه داری گفت که سه یا شش ماه طول میکشه تا درمان بشی ولی خوب نشدم به سونوگرافي هم رفتم گفتند که کیست ریز داری ولی کمه بعد از مصرف دارو دوباره رفتم گفتند که از قبل زیادتر شده من الان چیکار کنم به کدام دکتر برم
همراه محترم
سلام
توصیه میشود با مراجعه مجدد به پزشک زنان و مشورت با ایشان، آزمایشهای هورمونی را تکرار و داروهای تخصصی دریافت فرمایید.
متشکرم
سلام کاربر عزیز
کیست تخمدان با مصرف دارو قابل درمان می باشد. میتوانید به متخصص زنان و یا متخصص غدد مراجعه نمایید.
سلام خسته نباشید من ۱۶سالمه و تمام بدنم موهای اضافی داره یعنی هیچ جای بدنم نیست که مو نداشته باشه چند ماه قبل رفتم برای هورمون مردانه آزمایش خون دادم توی آزمایش از ۵تا هورمونی که تست کرده بودن یکی از هورمون هام زیاد بود و اینکه یک سال میشه عادت ماه وارم نامنظم شده به نظر تون الان باید چی کار کنم برم برای لیزر موهای زائد بدنم یا خیر
سلام کاربر عزیز
سوالی که در رابطه با زمان تاثیر لیزر بیان نمودید در حیطه ی دانش متخصص پوست می باشد.
سلام خسته نباشید من ۱۵ سالم هست
صدای دخترونه وزن و اندام متعادلی روهم دارم
دوره قائدگیم هم منظم هست
ولی جوش توی کمرم و جاهایی ک شیو انجام میدم به شدت هست و موهای زائد خیلی زیادی هم روی صورتم ندارم ولی روی شکمم مو هست
ایا این به سن بلوغم برمیگرده یا مشکلات هورمونیست؟
سلام کاربر عزیز
با توجه به مواردی که بیان نمودید به نظر می آید مشکلی در سطح هورمونهای جنسی وجود نداشته باشد اما برای اطمینان تنها راه، انجام آزمایش می باشد.
سلام ببخشید یعنی با ورزش بدنسازی نمیشه مثلا ورزش های سخت بدنسازی یا دویدن روزانه ؟ من میخوام که حداقل یکم تستوسترون بدنم رو زیاد کنم
سلام خدمت شما
چرا میشه با ورزش هایی مثل اسکات تکرار کم و بالا سیستم شوک ، حرکت پاور کلین ، لیفت میشه میزانشو برد بالا ، مصرف ال ارژنین قرص شب ها بخصوص قبل از خواب
خیلی ممنون🙏
سلام
قرص ها یا داروهایی که برای کاهش تستوستورون هستن چه زمانی از روز باید مصرف کرد تا اثرگذاری خوبی داشته باشه؟؟؟ صبح یاظهر؟؟
نظرتون راجب دمنوش نعنا که هورمون های تستورون کاهش میده چیه یا رازیانه؟؟
اگه هورمون تستوستورون کاهش پیدا کنه واستروژن زیاد بشه ایا صدا نازک میشه؟؟ موهای زائد کم یا کلیتوریس کوچیک بشه؟؟
میخوام بدونم بلاهایی که به خاطر این هورمون اندروژن سر بدنمون اومده ایا با کاهش این هورمون رفع میشه؟؟ 🤦🏼♀️
سلام من دختر 14 ساله هستم و میخوام که هورمون تستوسترون در بدنم رو خیلی زیاد کنم باید چیکار کنم؟ آیا با ورزش های سنگین و ورزش بدنسازی و دویدن میتونم که هورمون تستوسترون بدنم رو زیاد کنم؟ اگه نمیشه لطفا بگید که باید چیکار کنم که هورمون تستوسترون بدنم زیاد بشه؟ خیلی ممنون میشم زود تر جواب بدید.
سلام
روز بخیر
هورمون غالب خانم ها استروژن هستش و در سنی که شما دارین این میزان بسیار بالاست و لازم به تزریق اضافی هورمون غیر غالب نیست چون این مقدار بسیار کم در خانم ها وجود داره و باعث بروز صفات مردانه میشه و ممکنه عوارض شدیدی داشته باشه ، مگر با تجویز پزشک متخصص غدد
اگر حرفه ای میخاین ورزش رو ادامه بدین و احتیاج به رشد عضلانی دارین نزد یک متخصص غدد حتما مراجعه کنید
من ۲۲سالمه قبلا مشکل پرکاری تیرویید داشتم اماالان درمان شده.موهای زائد بدنم از بچگی زیاد بوده ولی الان موهای شکم و سینم بلند و پررنگ شدن پریودم منظمه و موهای سرم میریزه و کف سر چربی دارم مشکلم میتونه از بالابودن هورمون مردانه باشه؟
سلام کاربر عزیز
بدون انجام آزمایش و صرفا از روی علائم نمیتوان علت را تشخیص داد. به متخصص غددی که تحت نظرشان می باشید مراجعه نمایید.
تغییر صدای دختر نوجوان که کلفت بشه نگران کننده است؟به هورمون هاش ربط داره ؟ میشه راهنمایی کنید؟
سلام کاربر عزیز
صرفا تغییر صدا به تنهایی نیاز به پیگیری ندارد اما اگر همراه با علائم دیگریست به متخصص غدد مراجعه نمایید.
سلام
قرص ها یا داروهایی که برای کاهش تستوستورون هستن چه زمانی از روز باید مصرف کرد تا اثرگذاری خوبی داشته باشه؟؟؟ صبح یاظهر؟؟
نظرتون راجب دمنوش نعنا که هورمون های تستورون کاهش میده چیه یا رازیانه؟؟
اگه هورمون تستوستورون کاهش پیدا کنه واستروژن زیاد بشه ایا صدا نازک میشه؟؟ موهای زائد کم یا کلیتوریس کوچیک بشه؟؟
میخوام بدونم بلاهایی که به خاطر این هورمون اندروژن سر بدنمون اومده ایا با کاهش این هورمون رفع میشه؟؟ 🤦🏼♀️
سلام
من ١٩ سالمه و هورمون مردانه درمن بالا رفته وپزشک قرص فینوسکار تجویز کردن ایا از این قرص استفاده کنم ?
میگن مصرف این قرص در زنان ممنوع
سلام کاربر عزیز
مورد تایید fda نبوده اما طبق برخی پروتوکل ها ممکن است توسط پزشکان تجویز شود. خانمی که باردار می باشد و یا قصد بارداری دارد نباد با دارو تماس داشته باشد.
سلام وقت بخیر من هم ریزش مو دارم هم جوش میزنم هم موی زائد صورت و بدن اونم زیاددارم هم بداخلاق شدمهم پریودیم تا منظم هستش هم خیلی شکم دارم
سلام کاربر عزیز
به متخصص زنان مراجعه نمایید. با مصرف دارو تمام مواردی که ذکر نمودید برطرف می شود.
با سلام من به منظور کاهش هورمون مردانه و بخاطر تخمدان پلی کیستیک دکتر بهم
یک بسته اسپیرونولاکتون ۱۰۰ و
۳ورق قرص سیبل(سیپروترون کامپاند)
به مدت سهماه تجویز کرده البته سیبل یک ورق ماه پیش هم خورده بودم یعنی در واقع میشه ۴ورق(۴ماه).
سوالم اینه که بعد از سه ماه دوره مصرف سیبل که تموم میشه اما یک ورق از قرص اسپیرونلاکتون ۱۰۰ باقی میمونه ایا باید با اینکه ۳ماهم تموم شده به خوردن اون یک ورق هم ادامه بدم یا خیر؟!
(در ضمن من چون یک ورق از سیبل استفاده کردم در حال حاضر که سونوانجام دادم مشکل تخمدانم برطرف شده بود با توجه به این موضوع خوردنش عوارضی نداره برام؟ من مجردم و ۲۵سالمه اما نگرانم رو بارداریم در اینده تاثیر بزاره؟!)
سلام کاربر عزیز
بله آن یک ورق باقی مانده از اسپیرونولاتون را استفاده نموده و در مورد لزوم تهیه ی مجدد آن با پزشک خود مشورت نمایید.
به طور کلی مصوف سیبل حتی برای بیش از 4 ماه مشکلی برای بارداری در آینده ایجاد نمی کند.
سلام من دخترم و۱۳ سالمه وموهای سرم ریزش شدید داره پوستم چرب وخشک هست و………………..
ممکنه سطح تسترون دربدنم زیاد باشه
سلام دوست عزیز
برای تشخیص علائم ریزش مو حتماباید تحت نظر پزشک متخصص باشید و در صورت لزوم آزمایشات لازم را انجام دهید.
سلام خسته نباشید من ۲۳ سالمه میزان تستوسترون خونم خیلی بالاهست قاعدگی نامنظم و ریزش موی شدید دارم به حدی که تا کچل شدنم چیزی نمونده میخواستم بپرسم در کنار داروهایی که برای درمان میزان بالای تستوسترون هس چه دارویی برای موهام مصرف کنم ایا با توجه به اینکه ۲۳ سالمه امیدی هست دوباره موهام پر شه؟
سلام کاربر عزیز
بله با در مان مشکل اصلی ریزش مو کاهش میابد. در کنار آن به عنوان مکمل از داروهایی چون ریجن دایت و… استفاده نمایید. و در صورت صلاحدید پزشک میتوانید از محلول ماینوکسیدیل موضعی هم مصرف نمایید. در صورتی که تارهای مو ضعیف و کرک مانند شده باشند به تقویت و ضخامت دوباره ی آنها کمک می کند.
باسلام من یک خانم۲۷ ساله هستم به تازگی ریزش موی شدید ویک عدد مو در چانه و تعدادی مو روی پای راستم در اومده بنظرتون مشکل من چی میتونن باشه
سیام کاربر عزیز
برای ارائه ی شرح حال دقیق تر، انجام آزمایش و تشخیص درست بهتر است به متخصص پوست مراجعه نمایید. اگر در کنار آن علائم دیگری چون تغییر در سیکل ماهانه و یا تغییراتی در وزن و… دارید به متخصص غدد و یا زنان مراجعه نمایید.
سلام
میخواستم بدونم ورزش بدنسازی برای کسانی که مشکل زیادی هورمون تستوسترون دارند بده یا مشکلی نداره ؟
سلام دوست عزیز
مشکلی نداره و میتونه کمک کنه برای تعادل تستسترون
سلام خسته نباشید من ۱۸ سالمه صورتم پر جوش شده زیر چونم و همینطور چونم موهای ضخیم دراورده و رفته رفته جوش هام بدتر و موهای زائد صورت بیشتر چیکارکنم؟؟؟؟
سلام دوست عزیز
این علائم دوران بلوغ است می توانی برای درمان جوش از محصولات موضعی مانند ضد جوش و یک شوینده مناسب با نوع پوست استفاده کنید.
سلام من مشکل هرمونی دارم، هرمون تستوسترون در من بالا هس ، نمیدونم از کی شروع شده فقط از ۲۳ سالگی نشانه هاش خیلی بیشتر شد و در ۲۵ سالگی ب من قرص ضدبارداری یا جلوگیری یاس رو دادن اما شیش ماه بعد مصرف رو کنار گذاشتم و برای بارداری اقدام کردم و بع از یک سال نیم باردار شدم و بعد از زایمان همچنان مشکل هرمونیم باقی هست و داره ب شدت پیش میره و دیگه جلوی سرم خیلی کم مو شده و موی زائد در بدنم ب شدت رشد داره و ن صدام کلفت شده . میخواستم بدونم ک ایا بعد از درمان صدام هم ب حالت طبیعی بر میگرده و نازک میشه یا نه ؟
سلام کاربر عزیز
پاسخ سوال شما در حیطه دانش متخصص غدد می باشد.