تشنج و صرع از جمله اختلالات عصبی هستند که می‌توانند به طور جدی کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهند. مدیریت و کنترل این شرایط به درمان‌های مؤثری نیاز دارد که بتوانند فعالیت غیرطبیعی مغز را مهار کنند. یکی از داروهای رایج و مؤثر در این زمینه، قرص پریمیدون (Primidone) است. این دارو با تأثیر بر فعالیت الکتریکی مغز، در پیشگیری و کاهش تشنج‌ها نقش مهمی ایفا می‌کند. با این حال، مانند هر داروی دیگری، مصرف پریمیدون نیز نیاز به نظارت دقیق پزشکی دارد، به ویژه در دوران بارداری و شیردهی که ممکن است خطراتی برای جنین یا نوزاد ایجاد کند.
اشکال دارویی پریمیدون
- قرص: 50 میلی گرم، 250 میلی گرم
موارد مصرف قرص پریمیدون
قرص پریمیدون به تنهایی یا همراه با سایر داروها برای کنترل تشنج استفاده می‌شود. کنترل و کاهش تشنج به شما این امکان را می‌دهد تا فعالیت‌های عادی روزانه خود را بیشتر انجام داده و خطر آسیب را در هنگام از دست دادن هوشیاری کاهش می‌دهد. همچنین، این دارو خطر ابتلا به یک وضعیت تهدیدکننده زندگی را کاهش می‌دهد. پریمیدون متعلق به دسته‌ای از داروهای شناخته شده به عنوان ضد تشنج باربیتورات است که با کنترل فعالیت الکتریکی غیر طبیعی در مغز که در طول تشنج رخ می‌دهد، عمل می‌کند.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر قرص پریمیدون
مکانیسم عمل قرص پریمیدون؛ کاهش قابلیت تحریک نورونی و افزایش آستانه تشنج است. پریمیدون به دو ترکیب فنیل اتیل مالونامید (فعالیت فنوباربیتال را افزایش می‌دهد) و فنوباربیتال متابولیزه می‌شود. جذب دارو در فراهمی زیستی 60-80٪ و حداکثر زمان پلاسما 4 ساعت میباشد. متابولیت‌ها شامل فنوباربیتال، فنیل اتیل مالونامید است که توسط کبد متابولیزه می‌شود. حذف دارو در نیمه عمر 10-12 ساعت و 24-48 ساعت (متابولیت‌ها) و دفع از طریق ادرار (25-15%) صورت می‌گیرد.
مقدار مصرف قرص پریمیدون
قرص پریمیدون را به صورت خوراکی با یا بدون غذا طبق دستور پزشک، معمولاً 3 تا 4 بار در روز مصرف کنید. در صورت بروز ناراحتی معده با غذا یا شیر مصرف شود. ممکن است پزشک به شما دستور دهد که این دارو را با دوز کم قبل از خواب شروع کنید و به تدریج دوز مصرفی خود را افزایش دهید تا از عوارض جانبی مانند خواب آلودگی و سرگیجه جلوگیری کنید. اگر در حال تغییر از یک ضد تشنج متفاوت به پریمیدون هستید، ممکن است پزشک به شما دستور دهد که داروی قدیمی خود را ادامه دهید و با شروع مصرف پریمیدون به آرامی دوز را کاهش دهید.
زمان مصرف قرص پریمیدون
قبل از مصرف قرص پریمیدون، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی شامل مقدار و زمان مصرف را با دقت بررسی کنید. دوز بر اساس وضعیت پزشکی، سن، وزن، آزمایشات و پاسخ به درمان است. این دارو زمانی بهترین اثر را دارد که مقدار دارو در بدن شما در سطح ثابتی نگه داشته شود. این دارو را در فواصل مساوی مصرف کنید. برای کمک به یادآوری، آن را هر روز در ساعات معینی مصرف کنید. مصرف این دارو (و سایر داروهای ضد تشنج) را بدون مشورت با پزشک خود قطع نکنید.
نحوه مصرف قرص پریمیدون
- مصرف این دارو برای تشنج (روانی حرکتی، کانونی و گراند مال) توصیه می‌شود. دوز پیشنهادی در ابتدا 100-125 میلی گرم به صورت خوراکی در مدت 3 روز، سپس 100-125 میلی گرم در روز به مدت 3 روز و 100-125 میلی گرم TID برای 3 روز و در آخر 250 میلی گرم TID-QID روزانه است.
- دوز مصرفی برای لرزش اساسی (خارج از برچسب)، 50-62.5 میلی گرم روزانه به صورت خوراکی است که در صورت تحمل، ممکن است به تدریج دوز را بر اساس پاسخ و تحمل، 62.5-125 میلی گرم به صورت خوراکی هر 1-3 روز یا 250 میلی گرم در هفته، که در 2 یا 3 دوز منقسم تجویز می‌شود، افزایش دهد.
- همچنین، این دارو برای تشنج‌های جزئی 125 میلی گرم به صورت خوراکی استفاده می‌شود. در صورت نیاز دوز را هر 3 روز 125 میلی گرم تا 250 میلی گرم در هر 12 ساعت افزایش دهید. از 500 میلی گرم در روز تجاوز نکنید.
موارد احتیاط
قبل از مصرف قرص پریمیدون، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که میتواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله مشکلات هورمونی خاص (بیماری آدرنال مانند بیماری آدیسون)، مشکلات کلیوی، مشکلات کبدی، بیماری ریوی (مانند آپنه خواب)، بیماری مزمن انسدادی ریه-COPD)، اختلالات روانی یا خلقی (مانند افسردگی، افکار خودکشی)، سابقه شخصی یا خانوادگی اختلال مصرف مواد، سابقه شخصی و خانوادگی یک اختلال خونی خاص (پورفیری)، کمبود ویتامین خاص و… با پزشک مشورت کنید.
مصرف این دارو در برخی بیماران سبب گیجی و خواب آلودگی شده است. در صورت بروز، از انجام فعالیت‌هایی که نیاز به هوشیاری بالایی است، خودداری کنید. تا حد امکان رانندگی نکرده و کار با ماشین‌آلات و تجهیزات را به زمان دیگری موکول کنید. کودکان ممکن است نسبت به عوارض جانبی دارو حساس تر باشند. این دارو اغلب میتواند به جای خواب آلودگی در کودکان خردسال باعث ایجاد هیجان شود.
موارد هشدار قرص پریمیدون
- به دلیل مسائل مربوط به هم ارزی زیستی، برندها را تعویض نکنید. هنگام جایگزینی یک داروی ضد تشنج دیگر، به تدریج دوز پریمیدون را افزایش دهید، در حالی که به تدریج دوز داروی دیگر را طی حداقل 2 هفته کاهش دهید.
- به دلیل خطر بارش وضعیت صرع، به تدریج کنار بکشید. تعداد محدودی از گزارش ها نشان می‌دهد که حفظ غلظت سرمی 5-12 میکروگرم در میلی لیتر ضروری است.
- قرص پریمیدون انتقال ویتامین K از طریق جفت را مهار می‌کند که منجر به افزایش خطر خونریزی جنین می‌شود.
- این دارو ممکن است باعث افسردگی CNS شود. در صورت بروز در انجام فعالیت‌های روزانه از جمله رانندگی و کار با ماشین‌آلات احتیاط کنید.
- در بیماران مبتلا به افسردگی بالینی احتیاط کنید. افزایش خطر افکار یا رفتار خودکشی گزارش شده است. بیماران را از نظر تغییرات قابل توجه در رفتار که نشان دهنده افکار خودکشی یا افسردگی است، نظارت کنید. در صورت بروز علائم فوراً به پزشک اطلاع دهید.
- در بیماران مبتلا به هیپوآدرنالیسم، نارسایی کبدی، نارسایی کلیوی، بیماری‌های تنفسی و بیماران با سابقه سوء مصرف مواد احتیاط کنید.
- قرص پریمیدون ممکن است باعث پاسخ‌های متناقض در سالمندان و بیماران ناتوان شود. احتیاط در نوزادان؛ برخی از فرمول‌ها ممکن است حاوی بنزوات سدیم یا بنزوئیک اسید باشند (مرتبط با سندرم تنفس در نوزادان).
- قبل از انجام عمل جراحی، در مورد تمام محصولاتی که استفاده می‌کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.
موارد منع مصرف قرص پریمیدون
- پورفیریا
- حساسیت به فنوباربیتال
عوارض قرص پریمیدون
گیجی و خواب آلودگی، بیقراری، سردرد، سرگیجه، خستگی، یبوست، اسهال، آتاکسی، سمیت کبدی، حالت تهوع و استفراغ و… برخی از عوارض قرص پریمیدون میباشد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. برخی از عوارض جدی این دارو شامل راه رفتن سرسام آور، کاهش توانایی یا علاقه جنسی، دوبینی، کبودی و خونریزی آسان، غش کردن، ضربان قلب آهسته، خستگی یا ضعف شدید، رنگ پریدگی پوست، تنفس سریع یا آهسته و… میباشد. در ادامه به عوارض قرص پریمیدون خواهیم پرداخت؛
- خواب آلودگی
- آتاکسی
- تحریک پذیری
- سردرد
- بیقراری
- نیستاگموس
- سرگیجه
- دیزآرتری
- پارستزی
- آتاکسی
- یبوست
- حالت تهوع
- سمیت کبدی
تداخل دارویی پریمیدون
- تداخلات رده ی X (پرهیز): داسابوویر، دفلازاکورت، دلامانید، دینوژست، دولوتگراویر، دوراویرین، دروندارون، دوولیسیب، الباسویر، الکساکافتور، تزاکافتور، ایواکافتور، الیگلوستات، انکورافنیب، انترکتینیب، اردافیتینیب، اتراویرین، فدراتینیب، فلیبانسرین، فوس آپرپیتانت، فوس نتوپیتانت، فوس تاماتینیب، جمی گلیپتین، گلاسدگیب، گرازوپرویر، همین، ایبروتینیب، ایدلالیسیب، فرآورده های ایرینوتکان، ایساووکونازونیوم سولفات، ایسترادفیلین، ایتراکونازول، ایوابرادین، ایواکافتور، ایووسیدنیب، ایکسازومیب، لاپاتینیب، لدیپاسویر، لمبورکسانت، لترموویر، لورلاتینیب، لوماکافتور و ایواکافتور، لوماتپرون، لومفانترین، لوراسیدون، ماسیمورلین، ماسیتنتان، متوکسی فلوران، میانسرین، میدوستاورین، میفپریستون، نالدمدین
- کاهش اثرات داروها توسط پریمیدون: کاناگلیفلوزین، کانابیدیول، کانابیس،کاربامازپین، کاریپرازین، سریتینیب، کلرامفنیکل (سیستمیک)، کلرپروپامید، کلاریترومایسین، کلیندامایسین (سیستمیک)، کلوزاپین، کوبیسیستات، کوبیمتینیب، کدئین، کوپانلیسیب، کورتیکوستروئید های سیستمیک، کریزوتینیب، سیکلوسپورین، ایرینوتکان، ایساووکونازونیوم سولفات، ایسترادفیلین، ایتراکونازول، ایوابرادین، ایواکافتور، ایووسیدنیب، ایکسابپیلون، ایکسازومیب، لاموتریژین، لاپاتینیب، لاروتکتینیب، لدیپاسویر، لمبورکسانت، لوتیراستام، لوومتادون، لیناگلیپتین،لورلاتینیب، لوماکافتور و ایواکافتور، لوماتپرون، لومفانترین، لوراسیدون، ماسیمورلین، ماسیتنتان، مانیدیپین، ماراویروک، متادون، متوکسی فلوران، متیل پردنیزولون، میانسرین، میدوستاورین، میفپریستون، میرودنافیل، میرتازاپین، نالمفن، نالوکسگل
- افزایش سطح داروها توسط پریمیدون: دوکسرکلسیفرول، فنتانیل، فلونیترازپام، هیدروکدون، ایفوسفامید، لورلاتینیب، متوتریمپپرازین، متوکسی فلوران، متیروزین، آگونیست‌های اوپیوئید، ارفنادرین، اکسی کدون، پارالدهید، پیریبدیل، پرامی پکسول، روپینیرول، روتیگوتین، سوفنتانیل، سولتیام، سوورکسانت، تالیدومید، تیوتپا، ترادامادول، فرآورده های والپروات، زولپیدم
مصرف قرص پریمیدون در دوران بارداری و شیردهی
مصرف قرص پریمیدون (Primidone) در دوران بارداری و شیردهی باید با احتیاط و تحت نظر پزشک انجام شود. پریمیدون برای درمان انواع خاصی از تشنج و صرع تجویز می‌شود و تأثیرات آن بر جنین یا نوزاد باید با دقت بررسی شود. همچنین، مصرف پریمیدون در دوران بارداری ممکن است خطر نقص‌های مادرزادی را افزایش دهد. به همین دلیل، تصمیم به مصرف آن باید تنها در مواردی باشد که فواید آن بیشتر از خطرات احتمالی باشد.
شرایط نگهداری قرص پریمیدون
قرص پریمیدون باید در دمای اتاق و به دور از نور نگهداری شود. توجه داشته باشید که اشکال دارویی مختلف از جمله قرص، شیاف، کرم، محلول تزریقی، کرم و… باید دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری شوند.
کلام آخر قرص پریمیدون
این مقاله به بررسی کنترل تشنج با قرص پریمیدون، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. قرص پریمیدون یکی از داروهای مؤثر در کنترل تشنج و صرع است که توانسته در مدیریت این اختلالات نقش مهمی ایفا کند. با تأثیر بر فعالیت‌های غیرطبیعی مغز، این دارو به بیماران کمک می‌کند تا تشنج‌های خود را به‌طور قابل توجهی کاهش دهند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند. استفاده از این دارو باید با دقت و بر اساس دستورات پزشک انجام شود تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود و کنترل تشنج به بهترین شکل ممکن محقق گردد.
منبع سایت: Medscape
