حالت تهوع و استفراغ از جمله علائم شایع و ناخوشایند هستند که می‌توانند ناشی از عوامل مختلفی مانند بیماری‌های گوارشی، مسمومیت غذایی، عوارض جانبی داروها یا حتی استرس و اضطراب ایجاد شوند. این علائم نه تنها کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهند، بلکه در برخی موارد می‌توانند منجر به مشکلات جدی‌تری مانند کم‌آبی بدن یا اختلالات الکترولیتی شوند. به همین دلیل، درمان مؤثر با قرص موتیلوور، اهمیت بسیاری دارد.
اشکال دارویی موتیلوور
- قرص
موارد مصرف قرص موتیلوور
قرص موتیلوور (Motilover) یک داروی ضد تهوع و ضد استفراغ است که برای درمان مشکلات گوارشی مانند تهوع، استفراغ و سوء هاضمه استفاده می‌شود. ماده فعال اصلی در این دارو دومپریدون است که با تسریع حرکت غذا از معده به روده، به تخفیف علائم گوارشی کمک می‌کند.
این دارو همچنین برای افرادی که مشکل در تخلیه معده یا رفلاکس معده به مری دارند، تجویز می‌شود. دومپریدون با تأثیر بر سیستم عصبی، باعث تحریک عضلات دستگاه گوارش و افزایش حرکات آن می‌شود، بدون اینکه روی مغز و سیستم عصبی مرکزی اثر زیادی بگذارد. به همین دلیل نسبت به برخی دیگر از داروهای ضد تهوع عوارض جانبی کمتری دارد.
قرص موتیلوور 10 چیست؟
قرص موتیلوور 10 به عنوان یک داروی ضد تهوع و استفراغ شناخته می‌شود. این دارو به طور خاص برای کنترل علائم مربوط به مشکلات گوارشی و تهوع تجویز می‌شود. موتیلوور 10 برای درمان تهوع و استفراغ ناشی از عوامل مختلف مانند عفونت‌های گوارشی، مسمومیت غذایی و عوارض جانبی داروها (مانند داروهای شیمی‌درمانی) کاربرد دارد.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر قرص موتیلوور
دومپریدون (نام ژنریک موتیلوور) یک آنتاگونیست گیرنده‌های دوپامین نوع D2 است که عمدتاً در دستگاه گوارش و مراکز کنترل تهوع و استفراغ مغز وجود دارند. این دارو بدون عبور از سد خونی-مغزی (که باعث کاهش عوارض جانبی عصبی می‌شود) با مهار گیرنده‌های دوپامین در مناطق محیطی (دستگاه گوارش) عمل می‌کند. دومپریدون باعث تحریک حرکت عضلات معده و روده می‌شود. با مهار گیرنده‌های دوپامین در معده و دوازدهه، باعث تقویت انقباضات عضلات و افزایش سرعت تخلیه محتویات معده به روده کوچک می‌شود.
با مهار گیرنده‌های دوپامین در منطقه‌ای از مغز به نام منطقه محرک شیمیایی (chemoreceptor trigger zone یا CTZ)، موتیلوور از ارسال سیگنال‌های استفراغ به مغز جلوگیری می‌کند. این عملکرد، باعث کاهش تهوع و جلوگیری از استفراغ می‌شود.
مقدار مصرف قرص موتیلوور
قبل از مصرف قرص موتیلوور، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی شامل مقدار و زمان مصرف را با دقت بررسی کنید. قرص را همراه با یک لیوان آب یا همراه با غذا مصرف کرده و از جویدن یا خرد کردن دارو خودداری کنید. خرد کردن یا جویدن قرص، منجر به آزادسازی فوری و در نتیجه افزایش خطر عوارض جانبی خواهد شد. توجه داشته باشید که بدون هماهنگی با پزشک، دوز مصرفی خود را افزایش یا کاهش ندهید. افزایش دوز بدون هماهنگی تاثیری بر روی سلامتی شما نخواهد داشت.
طریقه مصرف قرص موتیلوور
- دوز مصرفی قرص موتیلوور برای بزرگسالان ۱۰ میلی‌گرم (یک قرص) ۳ بار در روز قبل از غذا است که در برخی موارد شدید، پزشک ممکن است دوز را تا ۲۰ میلی‌گرم (دو قرص) افزایش دهد.
- قرص‌ها باید ۱۵ تا ۳۰ دقیقه قبل از وعده‌های غذایی مصرف شوند. این فرایند کمک می‌کند تا دارو بهترین تأثیر را در تسریع تخلیه معده و کاهش علائم تهوع داشته باشد. بهتر است قرص‌ها با آب کافی میل شوند.
- مدت زمان مصرف دارو محدود است (مثلاً ۷ تا ۱۴ روز) و باید تحت نظر پزشک انجام شود. مصرف طولانی‌مدت بدون نظارت پزشک توصیه نمیشود، زیرا ممکن است با عوارض جانبی مانند مشکلات قلبی همراه باشد.
- برای کودکان، دوز دقیق باید توسط پزشک تعیین شود که بر اساس وزن کودک محاسبه می‌شود. در صورت فراموشی یک نوبت از دارو، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نوبت فراموش شده نزدیک به نوبت بعدی است، آن را فراموش کرده و دارو را مطابق با نسخه پزشک ادامه دهید. هرگز برای جبران دوز از دست رفته یک نوبت را دو بار استفاده نکنید.
موارد احتیاط
قبل از مصرف قرص موتیلوور، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله ضربان قلب نامنظم، مشکلات کبدی، مشکلات معده و روده (مانند جراحی اخیر شکم، ایلئوس)، مشکلات گوارشی (زخم یا کرم روده)، مشکلات قلبی خاص (نارسایی قلبی، ضربان قلب آهسته)، سابقه خانوادگی مشکلات قلبی خاص (QT) و… با پزشک مشورت کنید. در ادامه به موارد احتیاط قرص موتیلوور خواهیم پرداخت؛
- دومپریدون ممکن است باعث افزایش خطر بی‌نظمی ضربان قلب (آریتمی)، طولانی شدن فاصله QT و ایست قلبی شود، به خصوص در افراد مسن و کسانی که بیماری‌های قلبی دارند. افرادی که سابقه مشکلات قلبی دارند، از جمله نارسایی قلبی یا آریتمی‌های قلبی، باید با احتیاط فراوان از این دارو استفاده کنند و مصرف آن را تحت نظر پزشک قرار دهند.
- در افرادی که دچار نارسایی یا بیماری‌های کبدی هستند، دومپریدون باید با احتیاط مصرف شود، زیرا ممکن است متابولیسم دارو دچار مشکل شود و باعث افزایش سطح دارو در خون و افزایش خطر عوارض جانبی گردد.
- مصرف موتیلوور در دوران بارداری باید با نظر پزشک صورت گیرد. اگرچه اطلاعات زیادی در مورد خطرات این دارو در دوران بارداری وجود ندارد، باید به صورت محتاطانه مصرف شود. در دوران شیردهی نیز باید احتیاط کرد، زیرا دومپریدون ممکن است به مقدار کمی وارد شیر مادر شود. مشاوره با پزشک برای تعیین میزان ایمنی در این دوران ضروری است.
- در افرادی که دچار مشکلات کلیوی هستند، ممکن است نیاز به تنظیم دوز و نظارت دقیق پزشک باشد، زیرا دفع دارو از طریق کلیه‌ها انجام می‌شود.
- در افراد مسن، خطر عوارض قلبی و مشکلات ناشی از طولانی شدن فاصله QT بیشتر است. بنابراین، افراد بالای ۶۰ سال باید دوز دارو را با احتیاط و زیر نظر پزشک مصرف کنند.
- استفاده از دومپریدون در کودکان با احتیاط ویژه صورت میگیرد و دوز آن باید بر اساس وزن و سن کودک توسط پزشک تعیین شود.
- از مصرف بیش از حد دارو یا خودسرانه افزایش دوز پرهیز کنید. مصرف بیش از حد قرص موتیلوور ممکن است باعث بروز عوارض جدی مانند مشکلات قلبی یا عصبی شود.
موارد منع مصرف قرص موتیلوور
- مشکلات قلبی شدید
- حساسیت مفرط
- مشکلات کبدی
عوارض قرص موتیلوور
سرگیجه، خستگی، خواب آلودگی، خشکی دهان، سردرد، گرفتگی عضلات، اسهال، درد سینه، خارش یا کهیر، گیجی و… برخی از عوارض قرص موتیلوور می‌باشد. به یاد داشته باشید که پزشک شما تشخیص داده که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی ندارند. در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله بثورات پوستی، خارش و تورم (به ویژه در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی، فورا به پزشک مراجعه کنید. در ادامه به برخی عوارض قرص موتیلوور خواهیم پرداخت؛
- خشکی دهان
- سردرد
- خواب‌آلودگی
- گرفتگی عضلات
- ناراحتی معده
- اسهال
- حساسیت یا درد سینه‌ها (به دلیل افزایش سطح پرولاکتین)
- گیجی یا سرگیجه به ویژه هنگام بلند شدن سریع از حالت نشسته یا خوابیده
- مشکلات قلبی
- کهیر
- خارش
- واکنش‌های آلرژیک
تداخل دارویی موتیلوور
- تداخلات رده X (پرهیز): کانیواپتان، مهارکننده‌های متوسط وقوی CYP3A4، فکسینیدازول، فوزیدیک اسید (سیستمیک)، ایدلالیسیب، لفامولین، پیموزاید، پوساکونازول، داروهای طولانی کننده فاصله QT (با بالاترین خطر)، مهارکننده‌های متوسط CYP3A4 طولانی کننده فاصله QT (با خطر متوسط)، مهارکننده‌های قوی CYP3A4 طولانی کننده فاصله QT (با خطر متوسط)
- افزایش اثرات داروها توسط دمپریدون: لووسولپرید، اندانسترون، پنتامیدین (سیستمیک)، مهارکننده‌های متوسط CYP3A4 طولانی کننده فاصله QT (با خطر متوسط)، سیرولیموس
- افزایش اثرات دمپریدون توسط داروها: فکسینیدازول، فوس اپرپیتانت، فوزیدیک اسید (سیستمیک)، هالوپریدول، ایدلالیسیب، لاروترکتینیب، لفامولین، مهارکننده‌های مونوآمینواکسیداز، پالبوسیکلیب، پیموزاید، پوساکونازول، داروهای طولانی کننده فاصله QT (با بالاترین خطر)، داروهای طولانی کننده فاصله QT (با خطر متوسط)، مهارکننده‌های متوسط CYP3A4 (متوسط) طولانی کننده فاصله QT (با خطر متوسط)، مهارکننده‌های قوی CYP3A4 طولانی کننده فاصله QT (با خطر متوسط)، سیمپرویر
مصرف موتیلوور در دوران بارداری و شیردهی
مطالعات کافی برای ارزیابی کامل ایمنی دومپریدون در دوران بارداری وجود ندارد. بنابراین، مصرف این دارو در دوران بارداری فقط در صورتی توصیه می‌شود که مزایای آن بیشتر از خطرات احتمالی برای جنین باشد. در حالی که شواهد قطعی از خطرات جدی برای جنین وجود ندارد، از آنجا که دومپریدون می‌تواند سطح هورمون پرولاکتین را تحت تأثیر قرار دهد و بر سیستم عصبی و گوارشی جنین تأثیر بگذارد، باید با دقت فراوان و تنها با تجویز پزشک مصرف شود.
شرایط نگهداری قرص موتیلوور
قرص موتیلوور باید در دمای اتاق و دور از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرص‌های هفتگی و قطره‌های چشمی، کرم‌ها، چسب‌ها و استنشاق‌ها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال می‌توانند آن‌ها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روش‌های خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمی‌توانند آن‌ها را مصرف کنند.
کلام آخر قرص موتیلوور
این مقاله به بررسی درمان حالت تهوع و استفراغ با قرص موتیلوور، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. درمان حالت تهوع و استفراغ، که می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، نیازمند یک رویکرد مؤثر و ایمن است. قرص موتیلوور به عنوان یک داروی ضد تهوع با ماده فعال دومپریدون، گزینه‌ای مناسب برای مدیریت این علائم به شمار می‌رود. این دارو با افزایش حرکات گوارشی و کاهش احساس تهوع، به بیماران کمک می‌کند تا کیفیت زندگی بهتری داشته باشند.
