تشنج یکی از مشکلات شایع در بیماریهای عصبی است که میتواند کیفیت زندگی افراد مبتلا را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. این اختلال ناشی از فعالیت غیرطبیعی سلولهای عصبی در مغز است و به شکلهای مختلفی از جمله تشنجهای جزئی، عمومی یا ترکیبی ظاهر میشود. در راستای کنترل و درمان تشنج، داروهای متعددی معرفی شدهاند که هر یک با مکانیسمهای خاص خود سعی در کاهش و مهار حملات تشنجی دارند. یکی از این داروها قرص لوتیراستام است که به دلیل کارایی بالا و عوارض جانبی نسبتاً کم، در درمان انواع تشنج مورد توجه قرار گرفته است.
اشکال دارویی لوتیراستام
- قرص، انتشار فوری (Keppra، عمومی): 250 میلی گرم، 500 میلی گرم، 750 میلی گرم، 1000 میلی گرم
- قرص نسخه طولانی: 500 میلی گرم (Keppra XR)، 750 میلی گرم (Keppra XR)، 1000 میلی گرم (Elepsia XR)، 1500 میلی گرم (Elepsia XR)
- محلول خوراکی (کپرا، ژنریک): 100 میلی گرم در میلی لیتر
- محلول تزریقی: 5 میلی گرم در میلی لیتر، 10 میلی گرم در میلی لیتر، 15 میلی گرم در میلی لیتر، 100 میلی گرم در میلی لیتر
موارد مصرف قرص لوتیراستام
قرص لوتیراستام همراه با سایر داروها برای درمان تشنج (صرع) استفاده میشود. این دارو متعلق به دستهای از داروهای شناخته شده به عنوان ضد تشنج است که ممکن است تعداد تشنجهای شما را کاهش دهد.
بیشتر بدانید: قرص فلوکستین چیست؟ عوارض قرص فلوکستین ۲۰ برای خانمها
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر قرص لوتیراستام
مکانیسم ضد صرع ناشناخته ممکن است کانالهای کلسیم وابسته به ولتاژ N را مهار کند. همچنین، ممکن است به پروتئینهای سیناپسی که آزادسازی انتقال دهندههای عصبی را تعدیل میکنند، متصل شود. از طریق جابجایی تعدیلکنندههای منفی ممکن است انتقال مهاری GABA-ergic را تسهیل کند. جذب دارو با فراهمی زیستی 100%، حداکثر زمان پلاسما 1 ساعت (رهاسازی فوری) و 4 ساعت (نسخه طولانی) است. حذف دارو در نیمه عمر 6-8 ساعت (افزایش در افراد مسن یا بیماری کلیوی) و دفع از طریق ادرار (66%) صورت میگیرد.
مقدار مصرف قرص لوتیراستام
این دارو را به صورت خوراکی با یا بدون غذا طبق دستور پزشک، معمولاً دو بار در روز مصرف کنید. طبق دستورالعمل بسته محصول، قرصها را با احتیاط از بسته فویل خارج کنید. قرص را به طور کامل قورت ندهید. قرص را میتوان در فنجانی با مقدار کمی مایع (1 قاشق غذاخوری/15 میلی لیتر) نیز قرار داد. برای کاهش خطر عوارض جانبی (مانند سرگیجه و خواب آلودگی)، پزشک ممکن است به شما دستور دهد که این دارو را با دوز پایین شروع کنید و به تدریج دوز خود را افزایش دهید.
نحوه مصرف قرص لوتیراستام
- دوز مصرفی قرص لوتیراستام انتشار فوری برای تشنج میوکلونیک، 500 میلی گرم در 12 ساعت به صورت خوراکی و تزریق داخل وریدی است که ممکن است در هر دو هفته 500 میلی گرم در هر دوز به دوز توصیه شده 1500 میلی گرم در هر 12 ساعت افزایش یابد. اثربخشی دوزهای بیش از 3000 میلی گرم در روز به اندازه کافی مورد مطالعه قرار نگرفته است.
- مصرف این دارو برای درمان تشنج با شروع جزئی توصیه میشود. دوز پیشنهادی برای قرص انتشار فوری؛ 500 میلی گرم به صورت خوراکی در 12 ساعت است که ممکن است در هر دو هفته 500 میلی گرم در دوز افزایش یابد. همچنین دوز مصرفی رهش طولانی 1000 میلی گرم به صورت خوراکی در روز است که ممکن است در هر دو هفته 1000 میلی گرم در روز افزایش یابد.
- دوز مصرفی برای قرص رهش فوری و درمان تشنج تونیک-کلونیک ژنرالیزه اولیه؛ 500 میلی گرم در 12 ساعت به صورت خوراکی و زیر جلدی است که ممکن است در هر دو هفته 500 میلی گرم در هر دوز به دوز توصیه شده 1500 میلی گرم در هر 12 ساعت افزایش یابد. اثربخشی دوزهای بیش از 3000 میلی گرم در روز به اندازه کافی مورد مطالعه قرار نگرفته است.
- بدون هماهنگی با پزشک، دوز مصرفی خود را افزایش، کاهش یا قطع نکنید. افزایش دوز مصرفی بدون هماهنگی با پزشک تاثیری بر روی بهبودی شما نداشته و تنها خطر عوارض جانبی را افزایش میدهد.
موارد احتیاط
قبل از مصرف قرص لوتیراستام، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که میتواند باعث واکنشهای آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. مصرف این دارو در برخی بیماران سبب گیجی و خواب آلودگی شده است. در صورت بروز، از انجام فعالیتهایی که نیاز به هوشیاری بالا است، خودداری کنید. تا حد امکان رانندگی نکرده و کار با ماشینآلات و تجهیزات را به زمان دیگری موکول کنید. در ادامه به برخی از موارد احتیاط قرص لوتیراستام خواهیم پرداخت؛
- قرص لوتیراستام مانند بسیاری از داروهای ضد صرع، به دلیل خطر افزایش دفعات تشنج و وضعیت صرع، معمولاً دارو باید به تدریج قطع شود. در صورت نیاز به ترک به دلیل واکنش جانبی جدی، میتوان قطع سریع آن را در نظر گرفت.
- خواب آلودگی و آستنی اغلب در 4 هفته اول درمان رخ داد. بیماران باید از نظر علائم و نشانهها تحت نظر باشند و به آنها توصیه شود تا زمانی که تجربه کافی در مورد قرص لوتیراستام به دست نیاوردند از رانندگی یا کار با ماشین آلات خودداری کنند.
- 3 درصد از بزرگسالان و 37.6 درصد از کودکان تحت درمان با لوتیراستام علائم رفتاری غیر روان پریشی (مانند پرخاشگری، بیقراری، عصبانیت، اضطراب، بیتفاوتی، مسخ شخصیت، بیتحرکی، خصومت، هیپر حرکتی، تحریکپذیری، عصبی بودن، اختلال شخصیتی) را گزارش کردند.
- بیماران را از نظر ناهنجاریهای رفتاری از جمله علائم روانپریشی، افکار خودکشی، تحریکپذیری، رفتار پرخاشگرانه و از نظر افسردگی جدید یا بدتر، افکار یا رفتار خودکشی و تغییرات غیرعادی در خلق و خوی یا رفتار کنترل کنید.
- واکنشهای جدی پوستی، از جمله سندرم استیونز-جانسون (SJS) و نکرولیز اپیدرمی سمی (TEN) گزارش شده است. زمان متوسط شروع 14-17 روز گزارش شده است. اگر علائم یا علائم نشان دهنده SJS/TEN باشد، استفاده از این دارو نباید از سر گرفته شود و درمان جایگزین باید در نظر گرفته شود.
- درمان با قرص لوتیراستام میتواند باعث ناهنجاریهای هماتولوژیک از جمله کاهش تعداد گلبولهای سفید (WBC)، نوتروفیلها و گلبولهای قرمز (RBC) شود. کاهش هموگلوبین و هماتوکریت؛ و تعداد ائوزینوفیلها افزایش مییابد. موارد آگرانولوسیتوز، پان سیتوپنی و ترومبوسیتوپنی در شرایط پس از فروش گزارش شده است. شمارش کامل خون در بیمارانی که ضعف قابل توجه، تب، عفونتهای مکرر یا اختلالات انعقادی دارند، توصیه میشود.
موارد منع مصرف قرص لوتیراستام
- حساسیت مفرط
موارد هشدار مصرف قرص لوتیراستام
- تغییرات فیزیولوژیکی در دوران بارداری ممکن است به تدریج غلظت پلاسمایی درمانی را کاهش دهد، این امر به ویژه در سه ماهه سوم مشخص میشود. سطح سرمی را در دوران بارداری و پس از زایمان به دقت کنترل کنید.
- آگرانولوسیتوز گزارش شده است. در بیماران (4 تا 16 سال کمتر)، کاهش معنیدار آماری در تعداد WBC و نوتروفیلها در بیماران تحت درمان با لوتیراستام با رهش فوری مشاهده شد. هیچ بیماری به دلیل کاهش تعداد WBC یا نوتروفیل قطع نشد.
- یک درصد از بیماران بزرگسال و 2 درصد از بیماران اطفال (4 تا 16 ساله) که تحت درمان با لوتیراستام رهش فوری قرار گرفتند، علائم روان پریشی (پارانویا) را تجربه کردند.
- در نارسایی کلیوی احتیاط کنید. تنظیم دوز؛ در بیماران مبتلا به ESRD که نیاز به همودیالیز دارند از فرمول رهش فوری به جای فرمول رهش طولانی مدت استفاده کنید.
- قرص لوتیراستام میتواند بعد از اولین دوز یا در هر زمانی در طول درمان باعث آنافیلاکسی یا آنژیوادم شود. اگر بیمار علائم آنافیلاکسی یا آنژیوادم را نشان داد، درمان باید قطع شود و بیمار باید فوراً به دنبال مراقبت پزشکی باشد. در صورتی که علت جایگزین واضحی برای واکنش ایجاد نشود، باید درمان را برای همیشه قطع کرد.
عوارض قرص لوتیراستام
خستگی، خواب آلودگی، عفونت، افزایش فشارخون، سردرد، عصبی بودن، افسردگی، دوبینی، بیاشتهایی و… برخی از عوارض قرص لوتیراستام میباشد. این عوارض جانبی در طول 4 هفته اول شایعتر است و معمولاً با تطبیق بدن با دارو کاهش مییابد. برخی از عوارض جدی این دارو شامل از دست دادن هماهنگی (مانند مشکل در راه رفتن و کنترل عضلات)، تغییرات ذهنی و خلقتی (مانند تحریک پذیری)، پرخاشگری، بیقراری، عصبانیت، اضطراب)، علائم کم خونی (مانند خستگی غیرعادی، رنگ پریدگی پوست، تنفس سریع) و… میباشد. در ادامه به عوارض قرص لوتیراستام خواهیم پرداخت؛
- آستنیا (11-15%)
- سردرد (14-19%)
- عفونت (11-15%)
- افزایش فشار خون (17 درصد در کودکان کمتر از 4 سال)
- خواب آلودگی (2-23%)
- خستگی (10-11%)
- بیاشتهایی (3-13%)
- ضعف (9-15%)
- نازوفارنژیت (7-15%)
- سرفه (2-11%)
- سرگیجه (5-9%)
- عصبی بودن (2-10%)
- اضطراب (2-3%)
- افسردگی (2-5%)
- سینوزیت (2%)
- دوبینی (2%)
- ورم ملتحمه (2-3%)
تداخل دارویی لوتیراستام
- تداخلات رده X (پرهیز): آزلاستین (نازال)، برم پریدول، اورفنادرین، اوکسوممازین، پارالدهید، تالیدومید
- افزایش اثرات داروها توسط لوتیراستام: الکل (اتیل)، آزلاستین (نازال)، بلونانسرین، برکسانولون، بوپرنورفین، کاربامازپین، داروهای تضعیفکننده CNS، فلونیترازپام، متوترکسات، متوتریمپرازین، متیروسین، آگونیست های اوپیوئیدی، اورفنادرین، اکسی کدون، پارالدهید، پیریبدیل،پرامیپکسول، روپینیرول، روتیگوتین، سوورکسانت، تالیدومید، زولپیدم
- افزایش اثرات لوتیراستام توسط داروها: آلیزاپرید، بریمونیدین (موضعی)، بروموپرید، برم پریدول، کانابیدیول، ماریجوانا (شاهدانه)، کلرمتیازول، کلرفنسین، کاربامات، دایمتیندن (موضعی)، دوکسیلامین، درونابینول، دروپریدول، اسکتامین، هیدروکسی زین، گیاه کاوا، لمبورکسانت، لوفکسیدین، منیزیم سولفات، متوتریمپرازین، مینوسیکلین (سیستمیک)، نابیلون، اوکسوممازین، پرامپانل، روفینامید، سدیم اکسیبات، تتراهیدروکانابینول، کانابیدیول، تریمپرازین
مصرف قرص لوتیراستام در دوران بارداری و شیردهی
هیچ مطالعه کافی و به خوبی کنترل شده در زنان باردار وجود ندارد. تجربه طولانی مدت در زنان باردار، بر اساس ادبیات منتشر شده که شامل دادههای ثبت بارداری و منعکس کننده تجربه بیش از دو دهه است، خطر نقصهای مادرزادی یا سقط جنین مرتبط با دارو را شناسایی نکرده است. در مطالعات حیوانی، قرص لوتیراستام شواهدی از سمیت رشدی، از جمله اثرات تراتوژنیک، در دوزهای مشابه یا بیشتر از دوزهای درمانی انسانی ایجاد کرد.
در دوران بارداری فقط در صورتی استفاده شود که منافع بالقوه خطر احتمالی برای جنین را توجیه کند. سطح خون دارو ممکن است در دوران بارداری کاهش یابد. تغییرات فیزیولوژیکی در دوران بارداری ممکن است بر غلظت دارو تأثیر بگذارد. کاهش غلظت پلاسمایی دارو در دوران بارداری مشاهده شده است. این کاهش در سه ماهه سوم بارزتر است. تنظیم دوز ممکن است برای حفظ پاسخ بالینی ضروری باشد.
تاثیر قرص لوتیراستام در شیردهی
قرص لوتیراستام در شیر انسان دفع میشود. هیچ اطلاعاتی در مورد اثرات دارو بر روی شیرخواران یا تولید شیر وجود ندارد. فواید رشدی و سلامتی تغذیه با شیر مادر را همراه با نیاز بالینی مادر به دارو و هر گونه اثرات نامطلوب احتمالی بر روی نوزاد شیرده از دارو یا شرایط زمینهای مادر در نظر بگیرید.
شرایط نگهداری قرص لوتیراستام
قرص لوتیراستام باید در دمای اتاق و دور از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرصهای هفتگی و قطرههای چشمی، کرمها، چسبها و استنشاقها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال میتوانند آنها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روشهای خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمیتوانند آنها را مصرف کنند.
کلام آخر قرص لوتیراستام
این مقاله به بررسی درمان تشنج با قرص لوتیراستام، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. درمان تشنج به عنوان یکی از چالشهای بزرگ در مدیریت بیماریهای عصبی، نیازمند رویکردهای مؤثر و داروهای مطمئن است. قرص لوتیراستام به عنوان یک داروی ضد صرع، با اثربخشی بالا و عوارض جانبی محدود، نقش کلیدی در کنترل انواع مختلف تشنج دارد. مکانیسم عمل این دارو که مبتنی بر کاهش فعالیت غیرطبیعی مغز است، باعث شده تا لوتیراستام در کنار سایر داروهای ضد تشنج به یکی از گزینههای اصلی درمان تبدیل شود.
منبع سایت: Medscape
1 دیدگاه
داروهای اعصاب و روان همشون مزخرفن و فقط کارشون تجارت سر جون آدمهاست به عوارض و هشدارهاش دقت کنید متوجه منظور من و عمق فاجعه میشید