یبوست یکی از مشکلات شایع گوارشی است که میتواند تأثیرات منفی زیادی بر کیفیت زندگی افراد داشته باشد. این مشکل زمانی رخ می‌دهد که فرد به طور منظم و به راحتی قادر به دفع مدفوع نباشد و با علائمی چون درد شکم، نفخ و احساس سنگینی همراه است. یبوست ممکن است به دلایل مختلفی از جمله تغییرات در رژیم غذایی، عدم فعالیت بدنی، استرس یا حتی مصرف برخی داروها ایجاد شود. درمان یبوست باید با توجه به علت و شدت آن انجام گیرد و یکی از روش‌های رایج برای تسکین این مشکل، استفاده از داروهای ملین از جمله شربت لاکسی ژل است.
اشکال دارویی شربت لاکسی ژل
- شربت خوراکی
موارد مصرف شربت لاکسی ژل
شربت لاکسی ژل یک ملین است که برای رفع یبوست و تنظیم حرکات روده استفاده می‌شود. این شربت حاوی ترکیباتی شامل پارافین مایع و هیدروکسید منیزیم است که به نرم کردن مدفوع و تحریک روده کمک میکند. برخی از موارد مصرف شربت لاکسی ژل شامل موارد زیر میباشد؛
- رفع یبوست مزمن یا موقت
- تنظیم حرکات روده در بیمارانی خاص (مانند بارداری، جراحی یا بیماری‌های گوارشی)
- کمک به تخلیه روده قبل از انجام آزمایش‌های پزشکی (مانند کولونوسکوپی)
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی لاکسی ژل
مکانیسم عمل شربت لاکسی ژل؛ احتباس اسمزی مایع را تقویت میکند که روده بزرگ را با افزایش فعالیت پریستالتیک متسع کرده و تخلیه روده را تحریک میکند. به علاوه، با اسید هیدروکلریک در معده واکنش داده و کلرید منیزیم را تشکیل می‌دهد. جذب دارو در فراهمی زیستی 15-30% و با شروع 0.5-6 ساعت (ملین) است. دفع این دارو از طریق ادرار (تا 30 درصد به عنوان منیزیم جذب شده) و مدفوع (به عنوان داروی جذب نشده) صورت می‌گیرد.
بیشتر بدانید: قرص اندانسترون چیست؟ کاربرد، نحوه مصرف و عوارض
طریقه مصرف شربت لاکسی ژل
- دوز مصرفی شربت لاکسی ژل برای بزرگسالان، 1 تا 2 قاشق غذاخوری (15 تا 30 میلی‌لیتر) در روز است که بهتر است شب قبل از خواب یا صبح ناشتا مصرف شود. همچنین، دوز مصرفی شربت لاکسی ژل برای کودکان، روزانه 1 تا 2 قاشق چای‌خوری (5 تا 10 میلی‌لیتر) است که مشابه بزرگسالان، ترجیحاً قبل از خواب یا صبح ناشتا استفاده شود.
- تأثیرگذاری شربت در صورت مصرف با معده خالی بیشتر است. پس از مصرف شربت، نوشیدن یک لیوان آب یا مایعات دیگر توصیه می‌شود تا عملکرد آن بهبود یابد.
- استفاده طولانی‌مدت از این شربت ممکن است باعث وابستگی روده به ملین‌ها شود و عملکرد طبیعی آن را مختل کند. در صورت وجود بیماری‌های گوارشی یا مصرف هم‌زمان داروهای دیگر، حتماً با پزشک مشورت کنید. مصرف این شربت در دوران بارداری و شیردهی باید تحت نظر پزشک انجام شود.
- در برخی موارد، ممکن است علائمی مانند دل‌درد، تهوع، یا اسهال مشاهده شود. در صورت بروز این علائم، مصرف دارو را قطع کرده و با پزشک مشورت کنید.
- در صورت فراموشی یک نوبت از شربت لاکسی ژل، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نوبت فراموش شده نزدیک به نوبت بعدی است، آن را فراموش کرده و دارو را مطابق با نسخه پزشک ادامه دهید. هرگز برای جبران دوز از دست رفته یک نوبت را دو بار استفاده نکنید.
شربت لاکسی ژل برای یبوست
شربت لاکسی ژل یکی از داروهای موثر برای رفع یبوست است. این شربت به دلیل ترکیبات ملین و نرم‌کننده خود، به تخلیه روده‌ها کمک میکند و مشکلات ناشی از یبوست را کاهش می‌دهد. وجود ترکیباتی مانند پارافین مایع به نرم شدن مدفوع کمک میکند، به طوری که عبور آن از روده آسان‌تر شود. مواد موجود در شربت باعث تحریک ملایم دیواره روده می‌شوند و حرکات روده را افزایش می‌دهند. این فرآیند باعث افزایش حجم مدفوع و تسهیل تخلیه آن می‌شود.
بیشتر بدانید: قرص متوکلوپرامید
شربت لاکسی ژل برای لاغری
شربت لاکسی ژل یک داروی ملین است که برای درمان یبوست استفاده می‌شود. اگرچه برخی افراد از ملین‌ها به عنوان ابزاری برای کاهش وزن استفاده می‌کنند، اما این روش به هیچ عنوان علمی و سالم نیست. در ادامه به علت عدم درمان لاغری با شربت لاکسی ژل خواهیم پرداخت؛
- اثر موقتی: مصرف ملین‌ها مانند لاکسی ژل باعث از دست دادن موقت آب بدن و تخلیه محتویات روده می‌شود، اما این کاهش وزن واقعی نیست و با نوشیدن آب دوباره باز می‌گردد.
- عدم تأثیر بر چربی بدن: ملین‌ها تأثیری بر سوزاندن چربی یا کاهش ذخایر چربی بدن ندارند. کاهش وزن پایدار تنها از طریق کاهش کالری مصرفی و فعالیت بدنی حاصل می‌شود.
- عوارض جانبی: استفاده طولانی‌مدت از ملین‌ها میتواند مشکلات جدی مانند کم‌آبی بدن، کاهش الکترولیتها (مانند پتاسیم)، ضعف روده و اختلالات گوارشی ایجاد کند.
شربت لاکسی ژل قبل از غذا یا بعد از غذا
لاکسی ژل برای درمان یبوست تجویز می‌شود و زمان مصرف آن بستگی به هدف درمان و توصیه پزشک دارد. در مواردی که هدف، تسهیل سریع‌تر حرکات روده است، شربت را می‌توان ناشتا یا قبل از غذا مصرف کرد. مصرف قبل از غذا باعث می‌شود که اثر دارو سریع‌تر شروع شود و روده آماده دفع شود. در برخی موارد، برای کاهش احتمال ناراحتی معده، شربت ممکن است بعد از غذا مصرف شود.
بیشتر بدانید: قرص امپرازول
موارد احتیاط
قبل از مصرف شربت لاکسی ژل، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که میتواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله مشکلات گوارشی (زخم مری، زخم معده یا التهابات روده‌ای)، اختلال کبدی، اختلال کلیوی، مشکلات قلبی و عروقی خاص، حساسیت به برخی داروها، واکنش‌های آلرژیک و… با احتیاط مصرف شود. در ادامه به موارد احتیاط لاکسی ژل خواهیم پرداخت؛
- مصرف طولانی‌مدت شربت لاکسی ژل ممکن است باعث وابستگی روده به ملین‌ها و کاهش عملکرد طبیعی روده شود. در صورت نیاز به مصرف مکرر، با پزشک مشورت کنید.
- ایمنی کامل شربت لاکسی ژل در دوران بارداری و شیردهی اثبات نشده است. قبل از مصرف در این دوران، مشاوره با پزشک ضروری است.
- در صورت وجود بیماری‌هایی از جمله انسداد روده، التهاب روده، کولیت اولسراتیو یا دردهای شکمی ناشناخته، از مصرف شربت خودداری کنید.
- این شربت ممکن است تعادل الکترولیت‌های بدن را تحت تأثیر قرار دهد. در بیماران مبتلا به بیماری‌های کلیوی یا قلبی، مصرف آن باید با احتیاط انجام شود. به علاوه، مصرف این شربت در کودکان زیر 6 سال تنها با تجویز پزشک مجاز است.
- در صورت مصرف این دارو به عوارض جانبی جدی احتمالی آن از جمله اسهال شدید، دل‌درد یا گرفتگی‌های شکمی، تهوع یا استفراغ، کاهش اشتها یا ضعف شدید توجه داشته باشید. بعد از بروز این عوارض مصرف دارو را قطع و با پزشک مشورت کنید.
- شربت لاکسی ژل ممکن است جذب برخی داروها را کاهش دهد. بنابراین، بهتر است بین مصرف این شربت و سایر داروها حداقل 2 ساعت فاصله باشد.
- لاکسی ژل با وجود فواید زیاد، نیاز به رعایت نکات احتیاطی دارد. مصرف صحیح و آگاهانه آن، با توجه به شرایط فردی، از بروز عوارض ناخواسته جلوگیری میکند. در هر صورت، مشورت با پزشک یا داروساز پیش از مصرف، بهترین راه برای اطمینان از ایمنی دارو است.
موارد منع مصرف شربت لاکسی ژل
- نارسایی کلیه
- عدم تعادل الکترولیت موجود
- علائم آپاندیسیت یا جراحی حاد شکم
- آسیب میوکارد یا بلوک قلبی
- نهفتگی مدفوع یا شقاق رکتوم
- انسداد یا سوراخ شدن روده
- درد شکمی تشخیص داده نشده
عوارض شربت لاکسی ژل
گرفتگی شکم، حالت تهوع، استفراغ، اختلال در تعادل الکترولیتها، کم آبی بدن، نفخ شکم، خارش یا کهیر، تشنگی، ضعف و… برخی از عوارض لاکسی ژل میباشد. به یاد داشته باشید که پزشک شما تشخیص داده که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی ندارند. در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله بثورات پوستی، خارش و تورم (به ویژه در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی، فورا به پزشک مراجعه کنید. در ادامه به برخی عوارض شربت لاکسی ژل خواهیم پرداخت؛
- درد یا گرفتگی شکم
- اسهال
- حالت تهوع
- استفراغ
- نفخ شکم
- کم آبی بدن
- اختلال در تعادل الکترولیتها
- واکنش‌های آلرژیک از جمله خارش، کهیر و تورم
- وابستگی به ملین
- تشنگی
- ضعف
تداخل دارویی شربت لاکسی ژل
- تداخلات رده X (پرهیز): بالوکساویرماربوکسیل، کلسیم پلی استایرن سولفونات، میزوپروستول، کینین، رالتگراویر، سدیم پلی استایرن سولفونات
- کاهش اثرات داروها توسط شربت لاکسی ژل: برومپریدول، کاپتوپریل، سفدیتورن، سفپودوکسیم، سفوروکسیم، کلروکین، کورتیکواستروئید ها (خوراکی)، سیستئامین (سیستمیک)، دابیگاتران اتکسیلات، داساتینیب، دفریپرون، دلاویردین، دیاسرین، دولوتگراویر، الترومبوپگ، الویتگراویر، اردافتینیب، ارلوتینیب، فکسوفنادین، فوزینوپریل، گابانتین، جفیتینیب، هیوسیامین، فراورده‌های آهن، ایتراکونازول، کتوکونازول (سیستمیک)، لانتانیم، لدیپاسویر، لووتیروکسین، مزالامین، متنامین، مولتی ویتامین فلوراید (شامل ویتامین‌های آ، د وای)، مولتی ویتامین/ مینرال (شامل ویتامین‌های آ، دی، ای، کا، فولات و آهن)، مایکوفنولات
- افزایش اثرات داروها توسط شربت لاکسی ژل: آمفتامین‌ها، مهارکننده‌های کانال کلسیم، کلسیم پلی استایرن سولفونات، دکس متیل‌فنیدات، دی‌کلروفنامید، گابانتین، ایتراکونازول، متیل‌فنیدات، میزوپروستول، مسدودکننده های عصب عضله، کینیدین، سدیم پلی استایرن سولفونات
- افزایش اثرات شربت لاکسی ژل توسط داروها: آلفا کلسیدول، کلسی‌تریول (سیستمیک)، مهارکننده‌های کانال کلسیم، دوکسرکلسیفرول
مصرف شربت لاکسی ژل در دوران بارداری و شیردهی
یبوست یکی از مشکلات شایع در دوران بارداری است که به دلیل تغییرات هورمونی، کاهش تحرک روده و فشار جنین بر سیستم گوارشی رخ می‌دهد. شربت لاکسی ژل به عنوان یک ملین میتواند به رفع این مشکل کمک کند، اما مصرف آن در دوران بارداری نیازمند احتیاط است.
آیا مصرف شربت لاکسی ژل در بارداری ایمن است؟
به طور کلی، لاکسی ژل به دلیل ترکیبات ملایم خود از جمله پارافین مایع و هیدروکسید منیزیم، برای مصرف کوتاه‌مدت در دوران بارداری نسبتاً ایمن در نظر گرفته می‌شود. با این حال، استفاده از آن باید با مشورت پزشک انجام شود، زیرا ممکن است در برخی شرایط یا بیماری‌های زمینه‌ای مناسب نباشد.
شرایط نگهداری شربت لاکسی ژل
شربت لاکسی ژل باید در دمای اتاق و دور از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرص‌های هفتگی و قطره‌های چشمی، کرم‌ها، چسب‌ها و استنشاق‌ها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال می‌توانند آن‌ها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روش‌های خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمی‌توانند آن‌ها را مصرف کنند.
کلام آخر شربت لاکسی ژل
این مقاله به بررسی رفع یبوست با شربت لاکسی ژل، از مجله داروخانه انلاین مثبت سبز پرداخت. درمان یبوست با استفاده از شربت لاکسی ژل یک روش مؤثر و ملایم برای تسهیل تخلیه روده و رفع مشکلات گوارشی ناشی از یبوست است. این شربت با خاصیت نرم‌کننده مدفوع و تسهیلکننده حرکات روده، به افراد کمک میکند تا راحت‌تر و بدون درد مدفوع خود را دفع کنند. با توجه به ترکیبات مؤثر در شربت لاکسی ژل، این دارو به ویژه برای یبوست‌های موقت و ملایم مناسب است.
