فشار خون بالا یکی از مسائل بهداشتی جامعههه محسوب میشود که اگر درمان مناسب انجام نگیرد، میتواند به عوارض جبرانناپذیری منجر شود. به عنوان یکی از عوامل خطر بیماریهای قلبی و عروقی، فشار خون بالا میتواند عوارض جدی مانند سکته قلبی، سکته مغزی یا افتادگی را ایجاد کند. بنابراین، درمان مناسب و موثر این وضعیت ضروری است. در این مقاله، به بررسی یکی از داروهای مورد استفاده در درمان فشار خون بالا، یعنی داروی لابتالول، پرداخته خواهد شد. لابتالول (Labetalol) یک بتابلاکر (بلاکر بتا) است که در دسته داروهای مسدود کننده بتا (بتابلاکرها) قرار دارد و بر روی گیرندههای بتا در سلولهای عضلات قلبی و عروقی عمل میکند. این دارو به کاهش فشار خون از طریق کاهش ضربان قلب و کاهش نیروی انقباضی عضله قلب کمک میکند.
اشکال دارویی لابتالول
- محلول تزریقی: 5 میلی گرم در میلی لیتر
- قرص: 100 میلی گرم، 200 میلی گرم، 300 میلی گرم
موارد مصرف قرص لابتالول
لابتالول با یا بدون سایر داروها برای درمان فشار خون بالا استفاده میشود. کاهش فشار خون بالا به جلوگیری از سکته مغزی، حملات قلبی و مشکلات کلیوی کمک میکند. این دارو هم مسدودکننده آلفا و هم مسدودکننده بتا است که با مسدود کردن عملکرد برخی از مواد شیمیایی طبیعی در بدن شما مانند اپی نفرین بر روی قلب و عروق خونی عمل میکند. این اثر ضربان قلب، فشار خون و فشار بر قلب را کاهش میدهد.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی Labetalol
مکانیسم عمل داروی لابتالول مسدودکننده بتا غیرانتخابی با فعالیت سمپاتومیمتیک ذاتی؛ همچنین مسدود کننده آلفا است. جذب دارو با فراهمی زیستی 25٪ در مدت زمان 100 میلی گرم در 8 ساعت و 300 میلی گرم در 12 ساعت میباشد. حداکثر زمان پلاسما 1-2 ساعت و توزیع پروتئین متصل شده این دارو 50٪ است. همچنین، عمدتاً از طریق کونژوگه به متابولیتهای گلوکورونید متابولیزه میشود. حذف در نیمه عمر 6-8 ساعت (PO) و 5.5 ساعت (IV) و دفع از طریق ادرار (60-55%) و مدفوع (از طریق صفرا) صورت میگیرد.
مقدار مصرف داروی Labetalol
داروی لابتالول (Labetalol) را طبق دستور پزشک، معمولاً دو بار در روز از طریق خوراکی مصرف کنید. شما ممکن است این دارو را با یا بدون غذا مصرف کنید، اما مهم است که یک راه را انتخاب کنید و این دارو را با هر دوز به همان روش مصرف کنید. مقدار مصرف بر اساس وضعیت پزشکی و پاسخ شما به درمان است. برای کاهش خطر عوارض جانبی، پزشک ممکن است به شما دستور دهد که این دارو را با دوز کم شروع کنید و به تدریج دوز خود را افزایش دهید. از این دارو به طور منظم استفاده کنید تا بیشترین سود را از آن ببرید. برای کمک به یادآوری، آن را هر روز در ساعات معینی مصرف کنید.
زمان مصرف قرص لابتالول
قبل از مصرف داروی لابتالول، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی شامل مقدار و زمان مصرف را بررسی کنید. برای درمان فشار خون بالا، ممکن است چندین هفته طول بکشد تا از مزایای کامل این دارو بهره مند شوید. حتی اگر احساس خوبی دارید به مصرف این دارو ادامه دهید. اکثر افراد مبتلا به فشار خون بالا احساس بیماری نمیکنند. اگر وضعیت شما بهتر نشد یا بدتر شد (قطعات فشار خون شما همچنان بالا یا افزایش مییابد) به پزشک خود اطلاع دهید. توجه داشته باشید که بدون هماهنگی با پزشک دوز مصرفی خود را افزایش، کاهش یا قطع نکنید.
نحوه مصرف داروی لابتالول
- داروی لابتالول در جهت درمان فشارخون، 100 میلی گرم هر 12 ساعت به صورت خوراکی استفاده میشود که هر 2-3 روز 100 میلی گرم در هر 12 ساعت افزایش مییابد. همچنین، محدوده دوز معمول 200-400 میلی گرم هر 12 ساعت به صورت خوراکی میباشد. توجه داشته باشید که مقدار مصرفی کلی نباید از 2400 میلی گرم در روز تجاوز کند.
- برای درمان اورژانسی فشارخون بالا ابتدا 20 میلی گرم به صورت تزریق داخل وریدی در دقیقه استفاده میشود که سپس 40-80 میلی گرم وریدی در 10 دقیقه مصرف خواهد شد. همچنین، دوز جایگزین 1-2 میلی گرم در دقیقه با انفوزیون مداوم به صورت تزریق داخل وریدی استفاده میشود.
- مقدار مصرفی در نارسایی کبدی و کلیوی مشخص نشده است. همچنین، مطالعات کافی در رابطه با خطرات و مقدار مصرفی این دارو بیان نشده است.
موارد احتیاط
قبل از مصرف داروی لابتالول، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که میتواند باعث واکنشهای آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله مشکلات قلبی (مانند نارسایی قلبی، کندی ضربان قلب، بلوک دهلیزی درجه دوم یا سوم)، مشکلات تنفسی (مانند مشکلات قلبی) آسم، برونشیت مزمن، آمفیزم، بیماری کلیوی، بیماری کبد، بیماری پرکاری تیروئید، مشکلات گردش خون (مانند بیماری رینود، بیماری عروق محیطی)، اختلالات روانی و خلق (مانند افسردگی)، یک بیماری خاص عضلانی (میاستنی گراویس) و… با پزشک در رابطه با خطرات دارو مشورت کنید.
داروی لابتالول (Labetalol) در برخی بیماران سبب گیجی و خواب آلودگی شده است. در صورت بروز، از انجام فعالیتهایی که نیاز به هوشیاری بالایی دارند، پرهیز کنید. برای مثال، رانندگی نکرده و کار با ماشینآلات و تجهیزات را به زمان دیگری موکول کنید. سایر علائم سطح پایین قند خون، مانند سرگیجه و تعریق، تحت تأثیر این دارو قرار نمیگیرند. اگر دیابت دارید، این دارو ممکن است کنترل سطح قند خون را دشوارتر کند. سطح قند خون خود را به طور منظم طبق دستور پزشک بررسی کنید. در صورت داشتن علائم قند خون بالا مانند افزایش تشنگی یا ادرار، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
موارد هشدار داروی لابتالول
- در بیهوشی یا جراحی (افسردگی میوکارد)، بیماری برونش اسپاستیک (توصیه نمی شود)، نارسایی عروق مغزی، دیابت شیرین، پرکاری تیروئید یا تیروتوکسیکوز، نارسایی کبدی، نارسایی کلیوی، بیماری عروق محیطی، نارسایی بطن چپ به خطر افتاده، عملکرد پیشرفته بطن چپ، با احتیاط مصرف شود.
- آسیب شدید کبدی گزارش شده است. با استفاده طولانی مدت، آزمایشات عملکرد کبد را کنترل کنید.
- قطع ناگهانی آن میتواند آنژین را تشدید کند و منجر به انفارکتوس میوکارد شود.
- در بیمارانی که مسدود کنندههای کانال کلسیم، گلیکوزیدهای قلبی یا داروهای بیحس کننده استنشاقی مصرف میکنند با احتیاط مصرف شود.
- سندرم فلاپی عنبیه حین عمل در حین جراحی آب مروارید در برخی از بیماران تحت درمان با مسدود کنندههای آلفا 1 مشاهده شد (لابتالول هم یک مسدود کننده آلفا و هم یک بتا بلوکر است).
- قبل از شروع درمان، شرایط از قبل موجود، مانند سندرم سینوس بیمار را در نظر بگیرید.
- در بیماران با سابقه آنافیلاکسی شدید به آلرژنها احتیاط کنید. بیمارانی که از بتابلوکرها استفاده میکنند ممکن است به چالشهای مکرر حساستر شوند. درمان با اپی نفرین در بیمارانی که از بتابلوکرها استفاده میکنند ممکن است بی اثر باشد یا عوارض نامطلوب ایجاد کند.
- در بیماران مبتلا به میاستنی گراویس، پسوریازیس یا بیماریهای روانپزشکی با احتیاط مصرف شود (ممکن است باعث یا تشدید افسردگی CNS شود).
موارد منع مصرف قرص لابتالول
- آسم یا بیماری انسدادی راه هوایی
- برادی کاردی شدید
- بلوک قلبی 2/3 درجه (بدون پیس میکر)
- شوک قلبی
- آسم برونش
- نارسایی قلبی جبران نشده
- حساسیت مفرط
- برادی کاردی سینوسی، سندرم سینوس بیمار بدون ضربان ساز دائمی و شرایط مرتبط با افت فشار خون طولانی مدت و شدید
عوارض قرص لابتالول (Labetalol)
حالت تهوع و استفراغ، سرگیجه، خواب آلودگی، خستگی، خارش پوست، تنگی نفس، تغییر حس چشایی، احساس سوزن سوزن شدن پوست سر و… برخی از عوارض داروی لابتالول میباشد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار شد یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. برای کاهش خطر سرگیجه و سبکی سر، هنگام برخاستن از حالت نشسته یا خوابیده به آرامی بلند شوید. برخی از عوارض جانبی جدی این دارو ضربان قلب بسیار کند، غش، آبی بودن انگشتان دست و پا، علائم جدید یا بدتر نارسایی قلبی (مانند کوتاهی تنفس، تورم مچ پا، خستگی غیرعادی، افزایش وزن غیرعادی یا ناگهانی)، تغییرات ذهنی و خلقتی (مانند گیجی، نوسانات خلقی، افسردگی) و… میباشد. در ادامه به برخی از عوارض جانبی داروی لابتالول (Labetalol) خواهیم پرداخت؛
- سرگیجه (1-20%)
- سبکی سر (1-20%)
- حالت تهوع (≤19%)
- احساس سوزن سوزن شدن پوست سر (4-12%)
- خستگی (1-11%)
- افزایش نیتروژن اوره سرم خون (BUN) (≤8%)
- افزایش کراتینین سرم (8%)
- احتقان سینوس بینی (6-1%)
- افت فشار خون ارتواستاتیک (1-5%)
- عدم وجود انزال (<5%)
- پارستزی (<5%)
- افزایش آنزیمهای کبدی (4%)
- ادم (≤2%)
- برونکواسپاسم (1-2%)
- تنگی نفس (1-2%)
- خارش و راش (1%)
- تغییر حس چشایی (1%)
تداخل دارویی قرص لابتالول
- تداخلات رده X (پرهیز): آگونیست های گیرنده بتا ۲، برومپریدول، اتوفیلین، فکسینیدازول، فلوکتافنین، فرآوردههای رادیو دارویی آیوبنگوان، ریواستیگمین
- کاهش اثرات داروها توسط داروها: آمفتامینها، باربیتوراتها، بریگاتینیب، برومپریدول، دکس متیلفنیدات، گیاهان (با خاصیت افزاینده فشارخون)، متیلفنیدات، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، مشتقات ریفامایسین، یوهیمبین
- افزایش اثرات داروها توسط لابتالول: آمیفوستین، داروهای ضد سایکوز (فنوتیازینها)، داروهای ضد سایکوز (نسل دوم [آتیپیکال])، عوامل ایجادکننده برادی کاردی، برومپریدول، بوپیواکائین، گلیکوزیدهای قلبی، سریتینیب، آگونیست های کولینرژیک، دیسوپیرامید، دولوکستین، مشتقات ارگوت، فکسینیدازول، فینگولیمود، عصاره گرده گیاهان آلرژیزا
- افزایش اثرات لابتالول توسط داروها: آمیودارون، داروهای ضد سایکوز (فنوتیازینها)، باربیتوراتها، بنپریدول، بریگاتینیب، بریمونیدین (موضعی)، مسدود کنندههای کانال کلسیمی (غیردیهیدروپیریدینی)، دیازوکسید، دیپیریدامول، دیسوپیرامید، دروندارون، فلوکتافنین، گیاهان (با خاصیت کاهنده فشارخون)، لورمتازپام، متوکسی فلوران، میدودرین، مولسیدومین، نفتوپیدیل، نیسرگولین، نیکوراندیل، نیفدیپین، اوبینوتوزومب، اوپیوئیدها
مصرف قرص لابتالول (Labetalol) در دوران بارداری و شیردهی
زنان بادار یا مادران شیرده، قبل از مصرف هر دارویی باید با پزشک خود مشورت کنید. لابتالول یک مسدود کننده بتا است که برای درمان فشار خون بالا استفاده میشود و می تواند ضربان قلب و فشار خون را کاهش دهد. همچنین میتواند برای درمان آریتمی قلبی و پرکاری تیروئید استفاده شود. هیچ مطالعه کافی و کنترل شدهای در مورد مصرف لابتالول در دوران بارداری وجود ندارد. مطالعات حیوانی نشان داده است که لابتالول ممکن است باعث نقص مادرزادی شود. با این حال، این مطالعات در دوزهای بسیار بالاتر از دوزهایی که در انسان استفاده میشود، انجام شده است.
شرایط نگهداری قرص لابتالول
داروی لابتالول (Labetalol) باید در دمای اتاق و به دور از نور آفتاب نگهداری شود. توجه داشته باشید که اشکال دارویی مختلف از جمله قرص، شربت، کپسول، شیاف، ژل و… را دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری کنید.
کلام آخر داروی لابتالول
این مقاله با عنوان داروی Labetalol، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز فراهم شده است. در نتیجه، داروی لابتالول به عنوان یکی از گزینههای مهم در درمان فشار خون بالا مورد توجه قرار میگیرد. این دارو با مکانیسم اثر خود بر روی گیرندههای بتا، به کاهش فشار خون از طریق کاهش ضربان قلب و کاهش نیروی انقباضی عضله قلب کمک میکند. استفاده از لابتالول در درمان فشار خون بالا نه تنها میتواند به کاهش فشار خون و کاهش خطر بروز عوارض جبرانناپذیری مانند سکته قلبی و سکته مغزی کمک کند، بلکه میتواند کیفیت زندگی افراد را نیز بهبود بخشد.
منبع سایت: Medscape