هیپنوتیزم چیست؟
هیپنوتیزم با نام‌های دیگری مانند هیپنوتراپی و هیپنوتیزم درمانی شناخته می‌شود که نوعی روش درمانی است و در آن شخص با ورود به حالت خلسه و یا حالتی شبیه به خواب به صورت عمیق در ذهن خود متمرکز می‌شود. این روش درمانی نوعی داروی ذهن و بدن است. زمانی که توسط یک شخص متخصص هیپنوتیزم می‌شوید حواس پرتی‌های معمولی از بین می‌رود و روی ذهن خود به صورت عمیق متمرکز می‌شوید. این به شما امکان می‌دهد تا هر کاری که پزشک متخصص می‌گوید انجام دهید. هیپنوتراپی، روشی جادویی نیست و متخصص هیپنوتراپی با علم و دانشی که دارد می‌تواند وارد ناخودآگاه شخص شود و مشکل شخص را درمان کند.
تاریخچه هیپنوتیزم
هیپنوتراپی، تاریخی طولانی دارد و ریشه‌های آن به تمدن‌های باستانی مانند مصر و یونان باستان باز می‌گردد. این تکنیک در قرون وسطی نیز در قالب روش‌های مذهبی و شفابخشی مورد استفاده قرار می‌گرفت. مفهوم علمی این روش در قرن هجدهم توسط آنتون مسمر، یک پزشک اتریشی، شناخته شد. مسمر از تکنیکی به نام «مغناطیس حیوانی» استفاده می‌کرد و باور داشت که با ایجاد یک میدان مغناطیسی می‌تواند تاثیرات روانی بر روی بیماران خود بگذارد. این روش به تدریج به «هیپنوتیزم» تبدیل شد و در قرن نوزدهم با کمک روانشناسانی چون جیمز برید به شکلی علمی‌تر مورد بررسی قرار گرفت.
انواع هیپنوتیزم
روش‌های مختلفی برای هیپنوتیزم وجود دارد. برخی از این روش‌ها عبارتند از:
- هیپنوتیزم هدایت شده (هیپنوتیزم درمانی): این نوع از هیپنوتراپی روشی برای درمان بیماری‌های مختلف با استفاده از موسیقی و یا فایل صوتی ضیط شده است.
- هیپنوتراپی: هیپنوتراپی روشی است که باید توسط متخصصانی که مجوز این کار را دارند انجام شود و می‌توان برخی از بیماری‌ها از جمله افسردگی، اضطراب، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) را در این روش درمان کرد.
- خود هیپنوتیزمی: خود هیپنوتیزمی حالتی است که شخص خود به خود وارد این حالت می‌شود. اغلب این نوع از هیپنوتیزم به عنوان یک ابزار کمکی برای کنترل درد یا مدیریت استرس استفاده می‌شود.
هیپنوتیزم در درمان چه بیماری‌هایی مفید است؟
همانطور که گفته شد شخص متخصص با هیپنوتراپی و وارد شدن به ناخودآگاه می‌تواند بسیاری از مشکلات و بیماری‌ها را درمان کند. برخی از بیماری‌هایی که با هیپنوتراپی درمان می‌شوند عبارتند از:
- استرس و اضطراب
- انواع فوبیا
- ترک سیگار
- کاهش وزن
- درمان شب ادراری
- بی‌خوابی
- آسم
- گرگرفتگی در دوران یائسگی
- اختلالات گوارشی، از جمله سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)
- کنترل درد، از جمله بعد از جراحی‌هایی مانند زایمان، سرطان، فیبرومیالژیا، سوختگی و سردرد
- بیماری‌های پوستی، از جمله زگیل و پسوریازیس
- عوارض جانبی شیمی درمانی یا پرتودرمانی، از جمله تهوع و استفراغ
در زمان هیپنوتیزم شخص چه حسی دارد؟
بسیاری از افراد که تجربه هیپنوتراپی را دارند، این حالت را به شکل‌های مختلفی توصیف می‌کنند. بسیاری از این افراد معتقدند که در زمان هیپنوتراپی حالتی مشابه به خواب و یا حالت خلسه دارند. آیا تا به حال برای شما پیش آمده که حین دیدن یک مسابقه فوتبال یا فیلم در تلویزیون و یا در حال خواندن کتابی باشید و آن قدر متمرکز شده باشید که اتفاقات و صحبت‌های اطرافتان را متوجه نشوید؟ حالت هیپنوتیزم نیز مشابه همین حالت است. این حالت با اینکه تمرکز را تا حد زیادی افرایش می‌دهد، احساس آرامش زیادی نیز در شخص ایجاد می‌کند به همین دلیل بسیاری از افراد حالت هیپنوتیزم را حالتی خوشایند توصیف می‌کنند.
مراحل هیپنوتراپی
هیپنوتراپی چهار مرحله دارد و شخصی که می‌خواهد هیپنوتیزم شود، باید چهار مرحله را طی کند. مراحل هیپنوتراپی شامل موارد زیر می‌شود:
- القاء
- عمیق شدن
- پیشنهادات
- بازگشت
القاء
اولین مرحله از هیپنوتراپی، القاء است. در این مرحله شما باید آرامش خود را حفظ کنید و سعی کنید توجه خود را متمرکز کنید و حواس پرتی اطراف را نادیده بگیرید. برای این کار متخصص هیپنوتراپی با تکنیک‌های خاص، آرامش و تمرکز شما را افزایش می‌دهد. این تکنیک‌ها می‌تواند شامل کنترل تنفس، شل کردن عضلات و ماهیچه‌ها و یا نگاه کردن به یک تصویر خاص باشد.
عمیق شدن
این مرحله، ادامه مرحله قبل است و تمرکز و آرامشی که پیدا کردید را به سطوح عمیق‌تری می‌برد. این مرحله اغلب با شمارش معکوس یا استفاده از تصاویر مختلف همراه است.
پیشنهادات
دو مرحله قبل برای این است که شما برای این مرحله آماده شوید. زمانی که به حالت خلسه رفتید و آرامش و تمرکز شما در بالاترین سطح ممکن قرار گرفت، پزشک متخصص با ارائه پیشنهاداتی به شما کمک می‌کند تا مشکل خود را پیدا کرده و آن را رفع کنید. به عنوان مثال در صورتی که هیپنوتراپی برای ترک سیگار باشد، می‌آموزید که محرک‌های خود را برای تمایل به سیگار شناسایی کنید، سپس راه‌های مثبت که منجر به کنار گذاشتن سیگار می‌شود را بیاموزید.
بازگشت
در این مرحله از حالت خلسه و یا هیپنوتیزم خارج می‌شوید. برای خارج شدن از هیپنوتیزم نیز روش‌های مختلف و تخصصی وجود دارد. تنها شخصی که این علم را دارد می‌تواند شما را از این حالت خارج کنید.
عوارض هیپنوتیزم
هیپنوتراپی یکی از روش‌های علمی در روانشناسی است که انجام دادن آن نیاز به تخصص دارد، بنابراین برای انجام این روش باید به یک متخصص مراجعه کنید. در صورتی که شخصی که قصد هیپنوتیزم شما را دارد تخصص کافی را در این زمینه داشته باشد خطر خاصی نخواهد داشت. برخی از افراد ممکن است عوارض جانبی خفیف تا متوسط را تجربه کنند از جمله:
- سردرد
- خواب آلودگی
- سرگیجه
- اضطراب موقعیتی
نحوه خود هیپنوتیزم
خود هیپنوتیزم یکی از روش‌های هیپنوتیزم است که توسط خود شخص انجام می‌شود. هر شخصی با تکرار و تمرین و همچنین تنفس عمیق، تصویرسازی ذهنی، شل کردن عضلات و استفاده از تکنیک‌های تمرکز حواس می‌تواند وارد حالت خلسه یا خود هیپنوتیزم شود.
باورهای غلط درمورد هیپنوتراپی
برای هیپنوتراپی برخی باورهایی رایج شده که اشتباه هستند. در صورتی که می‌خواهید از این روش استفاده کنید بهتر است با این باورهای غلط آشنا شوید.
همه می‌توانند هیپنوتیزم شوند
هیپنوتراپی مانند سایر روش‌های درمانی ممکن است برای برخی افراد تاثیر گذار نباشد و وارد این حالت نشوند. بسیاری از متخصصان معتقدند که ده درصد از افراد بسیار هیپنوتیزم پذیر هستند و این یعنی این افراد به راحتی وارد این حالت می‌شوند. در مقابل برخی افراد نیز وجود دارند که به دلیل مقاومت‌هایی که در برابر هیپنوتیزم در ذهن خود دارند ممکن است وارد این حالت نشوند.
از بین رفتن کنترل حرکات بدن
بسیاری از افراد تصور می‌کنند حین هیپنوتراپی اختیار حرکات بدن خود را ندارند. بر خلاف این تصور شما در طول هیپنوتراپی کاملا کنترل بدن خود را دارید. همچنین از درخواست‌هایی که پزشک حین هیپنوتراپی از شما دارد آگاه هستید بنابراین شخصی نمی‌تواند شما را مجبور به کاری ناپسند کند.
هیپنوتراپی همان خواب است
در ظاهر هیپنوتراپی باعث می‌شود شما به خواب بروید، اما در واقعیت حین هیپنوتراپی شما هوشیار و بیدار هستید. حین انجام این روش، ماهیچه‌های شما سست می‌شوند، سرعت تنفس شما کاهش می‌یابد و ممکن است خواب‌آلود شوید.
حین هیپنوتراپی شخص نمی‌تواند دروغ بگوید
حقیقت این است که هیپنوتراپی، سرم حقیقت گویی نیست که باعث شود شخص امکان دروغ گفتن را از دست دهد. در این حالت هیچ شخصی نمی‌تواند شما را وادار به کاری کند.
سخن پایانی
در این مطلب از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز به بررسی کامل هیپنوتیزم پرداخته شد. هیپنوتراپی، به عنوان یک ابزار کمکی و موثر در درمان و بهبود بسیاری از مشکلات روانی و جسمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تکنیک می‌تواند به افراد کمک کند تا به سطح بالاتری از آرامش و تمرکز دست پیدا کنند و رفتارها و احساسات خود را بهبود بخشند.
