قرص فلووکسامین

افسردگی یکی از شایع‌ترین اختلالات روانی در جهان امروز است که بر کیفیت زندگی میلیون‌ها نفر تأثیر می‌گذارد. این اختلال نه تنها از نظر عاطفی و روانی، بلکه از نظر جسمی و اجتماعی نیز می‌تواند فرد را تحت تأثیر قرار دهد. درمان افسردگی، با توجه به شدت و نوع آن، می‌تواند شامل روش‌های مختلفی از جمله روان‌درمانی، تغییرات در سبک زندگی و استفاده از داروهای ضد افسردگی باشد. یکی از داروهایی که به طور گسترده در درمان افسردگی و همچنین اختلالات اضطرابی مورد استفاده قرار می‌گیرد، قرص فلووکسامین است.

اشکال دارویی

• قرص: 25 میلی گرم، 50 میلی گرم، 100 میلی گرم

موارد مصرف قرص فلووکسامین

فلووکسامین معمولاً برای درمان اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD) استفاده می‌شود، یک وضعیت سلامت روان که باعث ایجاد افکار یا وسواس‌های مکرر ناخواسته، و روتین‌ها یا رفتارهای تکراری (اجبار) مرتبط با این افکار می‌شود. فلووکسامین همچنین ممکن است برای سایر شرایطی که توسط ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما تعیین شده است، استفاده شود. فلووکسامین یک داروی ضد افسردگی است که متعلق به گروهی از داروها به نام مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) است که با افزایش مقدار یک ماده شیمیایی طبیعی به نام سروتونین در مغز عمل می‌کند.

آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی فلووکسامین

مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین؛ تمایل کمی به دوپامین، هیستامین آلفا آدرنرژیک یا گیرنده کولینرژیک دارد. جذب دارو با فراهمی زیستی 53%، حداکثر زمان پلاسما 3-8 ساعت و حداکثر غلظت پلاسمایی 88-546 نانوگرم در میلی لیتر (غیرخطی) است. حذف دارو در نیمه عمر 15.6 ساعت و 17.4-25.9 ساعت (سالمندان) و دفع از طریق ادرار (85%) صورت می‌گیرد.

نحوه مصرف قرص فلووکسامین

• دوز اولیه قرص فلووکسامین معمولاً با مقدار کم شروع می‌شود (مثلاً 50 میلی‌گرم) و به تدریج بر اساس پاسخ بیمار به دارو و تحت نظر پزشک افزایش می‌یابد. دوز معمولی برای بزرگسالان معمولاً 100 تا 300 میلی‌گرم در روز است. برخی افراد ممکن است نیاز به دوزهای بالاتر داشته باشند، اما باید تحت نظر دقیق پزشک باشد.
• این دارو ممکن است یک یا دو بار در روز مصرف شود. در صورت مصرف روزانه یک عدد قرص، بهتر است در شب مصرف ‌شود تا از عوارض جانبی مانند خواب‌آلودگی در طول روز جلوگیری شود.
• قرص را به صورت کامل همراه با یک لیوان آب مصرف کرده و از جویدن یا خرد کردن قرص خودداری کنید. خردکردن یا جویدن قرص منجر به آزادسازی فوری و در نتیجه افزایش خطر عوارض جانبی خواهد شد. قطع ناگهانی دارو می‌تواند باعث عوارض ناخوشایندی شود. در صورت نیاز به قطع دارو، این کار باید به تدریج و تحت نظر پزشک انجام شود.
• در صورت فراموشی یک نوبت از دارو، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نوبت فراموش شده نزدیک به نوبت بعدی است، آن را فراموش کرده و دارو را مطابق با نسخه پزشک ادامه دهید. هرگز برای جبران دوز از دست رفته یک نوبت را دو بار استفاده نکنید.

بهترین زمان مصرف قرص فلووکسامین

بهترین زمان مصرف قرص فلووکسامین بستگی به نیازها و شرایط فردی شما دارد. اگر دارو باعث خواب‌آلودگی یا خستگی می‌شود، بهتر است آن را شب قبل از خواب مصرف کنید. این کار به کاهش عوارض جانبی مانند خواب‌آلودگی در طول روز کمک می‌کند. به علاوه، اگر دارو باعث بیداری و اضطراب می‌شود، ممکن است پزشک توصیه کند که دارو را صبح‌ها مصرف کنید.

بیشتر بدانید: قرص بتاهیستین

موارد احتیاط

قبل از مصرف قرص فلووکسامین، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. در صورت داشتن هر یک از علائم اضطراب، تحریک پذیری، خلق و خوی بالا یا پایین، احساس بی‌قراری، تغییرات در عادات خواب، سردرد، تعریق یا لرزش، حالت تهوع، سرگیجه، شوک الکتریکی مانند احساسات گیجی و… به پزشک مراجعه کنید. این دارو ممکن است سبب گیجی و خواب آلودگی بیماران شود. در صورت بروز، از انجام فعالیت‌هایی که نیاز به هوشیاری بالایی است، خودداری کنید. در ادامه به موارد احتیاط قرص فلووکسامین خواهیم پرداخت؛

• شواهد متناقض در مورد استفاده از SSRI در دوران بارداری و افزایش خطر فشار خون ریوی مداوم در نوزادان وجود دارد. خطر ابتلا به میدریازیس؛ ممکن است حمله زاویه بسته را در بیماران مبتلا به گلوکوم زاویه بسته با زوایای آناتومیک باریک بدون ایریدکتومی ثبت شده ایجاد کند.
• این دارو ممکن است نیاز به تغییر دوز برای نارسایی کبدی داشته باشد. با افزایش‌های کوچکتر و فواصل طولانی‌تر تیتر کنید. بدتر شدن بالینی و افکار خودکشی ممکن است علیرغم مصرف دارو در نوجوانان و جوانان (24-18 سال) رخ دهد. نسخه‌ها باید برای کمترین مقدار مطابق با مراقبت خوب از بیمار نوشته شوند.
• این دارو ممکن است علائم شیدایی را بدتر کند یا شیدایی را در بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی تشدید کند. به علاوه، قرص فلووکسامین ممکن است تجمع پلاکتی را مختل کند. خطر خونریزی را در بیمارانی که همزمان از داروهای ضد انعقاد و ضد پلاکت استفاده می‌کنند، افزایش می‌دهد.
• به دلیل خطر طولانی شدن QT از مصرف همزمان با آلوسترون، آستمیزول، سیزاپراید، پیموزاید، ترفنادین یا تیزانیدین خودداری کنید. همچنین، شکستگی استخوان با درمان ضد افسردگی همراه است. اگر بیمار با درد، حساسیت مفاصل یا تورم مراجعه کند، احتمال شکستگی را در نظر بگیرید.
• اختلال در کنترل گلوکز (هیپرگلیسمی یا هیپوگلیسمی) گزارش شده است. علائم از دست دادن کنترل گلوکز به ویژه در بیماران دیابتی را کنترل کنید.
• سندرم هورمون ضد ادرار نامناسب و هیپوناترمی با استفاده از SSRI و SNRI گزارش شده است. کاهش حجم یا مصرف همزمان دیورتیک‌ها ممکن است خطر را افزایش دهد. در صورت بروز هیپوناترمی علامت دار، درمان را قطع کنید.

مصرف همزمان با داروهای سروتونرژیک

• مصرف همزمان یا در عرض 14 روز از MAOI خطر ابتلا به سندرم سروتونین را افزایش می‌دهد. واکنش‌ها به مصرف همزمان با MAOI شامل لرزش، میوکلونوس، دیافورز، تهوع، استفراغ، گرگرفتگی، سرگیجه، گرمازدگی با علائمی شبیه به سندرم بدخیم نورولپتیک، تشنج، سفتی، بی‌ثباتی اتونومیک همراه با تغییرات سریع احتمالی در وضعیت روحی و روانی است.
• شروع فلووکسامین در بیمار تحت درمان با لینزولید یا متیلن بلو IV (تزریق وریدی) به دلیل افزایش خطر ابتلا به سندرم سروتونین منع مصرف دارد.
• اگر باید لینزولید یا متیلن بلو IV تجویز شود، SSRI را فوراً قطع کنید و سمیت CNS را بررسی کنید. ممکن است 24 ساعت پس از آخرین دوز لینزولید یا متیلن بلو، یا پس از 2 هفته نظارت (5 هفته برای فلوکستین)، هر کدام که زودتر انجام شود، از سر گرفته شود.

موارد منع مصرف قرص فلووکسامین

• حساسیت مفرط

موارد هشدار جدی قرص فلووکسامین

• در مطالعات کوتاه مدت، داروهای ضد افسردگی خطر تفکر و رفتار خودکشی را در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان جوان (کمتر از 24 سال) که داروهای ضد افسردگی برای اختلالات افسردگی اساسی و سایر بیماری‌های روانپزشکی مصرف می‌کنند، افزایش داد.
• این افزایش در بیماران بالای 24 سال مشاهده نشد. کاهش جزئی در تفکر خودکشی در بزرگسالان > 65 سال دیده شد. در کودکان و بزرگسالان جوان، خطرات باید با فواید مصرف داروهای ضد افسردگی سنجیده شود.
• بیماران باید از نظر تغییرات در رفتار، بدتر شدن بالینی و تمایل به خودکشی به دقت تحت نظر باشند. این باید در طول 1-2 ماه اولیه درمان و تنظیم دوز انجام شود. خانواده بیمار باید هرگونه تغییر ناگهانی در رفتار را با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی در میان بگذارند.
• بدتر شدن رفتار و تمایل به خودکشی که بخشی از علائم ارائه نشده است ممکن است نیاز به قطع درمان داشته باشد. این دارو برای استفاده در بیماران اطفال تایید نشده است.

عوارض قرص فلووکسامین

تهوع، استفراغ، اسهال سوء هاضمه، ناراحتی معده، از دست دادن اشتها، خواب آلودگی، ضعف و سرگیجه، اضطراب، مشکل خواب، عرق و لرزش، مشکلات جنسی، خشکی دهان، گرفتگی بینی و… برخی از عوارض قرص فلووکسامین می‌باشد. اگر پزشک شما این دارو را تجویز کرده است، به یاد داشته باشید که پزشک شما تشخیص داده که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. در ادامه به برخی از عوارض قرص فلووکسامین خواهیم پرداخت؛

• حالت تهوع (40%)
• سردرد (22-35%)
• خواب آلودگی (22-27%)
• ضعف (14-26%)
• بی خوابی (20-35%)
• اسهال (11-18%)
• سرگیجه (11-15%)
• خشکی دهان (10-14%)
• بی‌اشتهایی (6-14%)
• انزال غیر طبیعی (8-11%)
• درد (10%)
• سوء هاضمه (8-10%)
• یبوست (4-10%)
• کاهش میل جنسی (2-10%)
• عفونت‌های تنفسی فوقانی (9%)
• اضطراب (5-8%)
• لرزش (5-8%)
• درد شکم (5%)
• طعم غیر طبیعی (2-5٪)

تداخل دارویی فلووکسامین

• تداخلات رده X (پرهیز): آگوملاتین، آلوسترون، بروموپرید، داپوکستین، دولوکستین، لینزولید، ملاتونین، متیلن بلو، مهارکننده‌های مونو آمین اکسیداز (ضدافسردگی)، پیموزاید، راملتئون، راساژیلین، سلژلین، تاسیملتئون، تیوریدازین، تیزانیدین، اوروکیناز
• کاهش اثرات فلووکسامین: سیپروهپتادین، گیلتریتینیب، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (انتخابی COX2)، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (غیرانتخابی)، گیاه علف چای، تنباکو (دود کردن)
• افزایش اثرات داروها توسط فلووکسامین: برکسانولون، بریواراستام، برومازپام، کافئین و فراورده‌های حاوی کافئین، کانابیدیول، کاربامازپین، کاریسوپرودول، سفالوتین، سیلوستازول، سیتالوپرام، کلوبازام، کلوزاپین، کلاژناز (سیستمیک)، دابیگاتران اتکسیلات، دئوکسی کولیک اسید، دسموپرسین، دکس لانسوپرازول، دیازپام، دوفتیلید، دولوکستین، ادوکسابان، انوکساپارین، ارلوتینیب، اتیزولام، اتراویرین، فلیبانسرین، فوس فنی‌توئین – فنی‌توئین، هالوپریدول، هپارین، ایبریتومومب تیوکستان، لانسوپرازول، لمبورکسانت، لوومتادون، لیدوکائین (سیستمیک)، لومیتاپید، لوماتپرون
• افزایش اثرات فلووکسامین: داروهای ضد سایکوز، بروموپرید، بوپروپیون، بوسپیرون، سیتالوپرام، سیکلوبنزاپرین، مهارکننده‌های قوی CYP2D6، داپوکستین، داساتینیب، دکس متیل‌فنیدات، متیل‌فنیدات، دکسترومتورفان، دولوکستین، التریپتان، مشتقات ارگوت، امولسیون‌های چرب (بر پایه روغن ماهی)، فنفلورامین، گلوکزآمین، آب گریپ‌فروت، گیاهان (با خاصیت ضد پلاکت/ ضد انعقاد)، ایبروتینیب، اینوترسن، لاسمیدیتان، لوومتادون، لیماپروست، لینزولید

مصرف قرص فلووکسامین در دوران بارداری و شیردهی

تجربه طولانی مدت با فلووکسامین در زنان باردار در طول دهه‌ها، بر اساس مطالعات مشاهده‌ای منتشر شده، خطر واضح مرتبط با دارو برای نقایص مادرزادی یا سقط جنین را شناسایی نکرده است. خطرات مرتبط با افسردگی درمان نشده در بارداری و خطرات فشار خون ریوی مداوم در نوزادان (PPHN) و سازگاری ضعیف نوزادان با قرار گرفتن در معرض مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، از جمله فلووکسامین، در دوران بارداری وجود دارد.

زنانی که داروهای ضدافسردگی را در دوران بارداری قطع می‌کنند، نسبت به زنانی که داروهای ضد افسردگی را ادامه می‌دهند، بیشتر در معرض عود افسردگی اساسی هستند. هنگام قطع یا تغییر درمان با داروهای ضد افسردگی در دوران بارداری و پس از زایمان، خطر افسردگی درمان نشده را در نظر بگیرید.

تاثیر قرص فلووکسامین در شیردهی

داده‌ها از ادبیات منتشر شده، وجود دارو در شیر انسان را گزارش می‌دهند. در اغلب موارد استفاده مادر از فلووکسامین در دوران شیردهی، هیچ اثر نامطلوبی بر روی نوزاد شیرده گزارش نشده است. با این حال، گزارش‌هایی از اسهال، استفراغ، کاهش خواب و بی‌قراری وجود دارد. هیچ اطلاعاتی در مورد تأثیر فلووکسامین بر تولید شیر وجود ندارد. فواید رشدی و سلامتی تغذیه با شیر مادر باید همراه با نیاز بالینی مادر به فلووکسامین و هرگونه عوارض جانبی احتمالی بر روی کودک شیرده ناشی از دارو یا بیماری زمینه‌ای مادر در نظر گرفته شود.

شرایط نگهداری قرص فلووکسامین

قرص فلووکسامین باید در دمای اتاق و به دور از نور نگهداری شود. توجه داشته باشید که اشکال دارویی مختلف از جمله قرص، شربت، شیاف، محلول تزریقی، کرم و… باید دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری شوند.

کلام آخر قرص فلووکسامین

این مقاله به بررسی درمان افسردگی و اختلال وسواس فکری با قرص فلووکسامین، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. قرص فلووکسامین به عنوان یکی از مؤثرترین داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب در دسته مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) شناخته می‌شود. با توجه به توانایی آن در افزایش سطح سروتونین در مغز، فلووکسامین به بهبود علائم افسردگی و کاهش افکار وسواسی و رفتارهای اجباری کمک می‌کند. اگرچه این دارو برای بسیاری از بیماران مفید بوده و نتایج قابل توجهی در بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به افسردگی و اختلالات اضطرابی به همراه دارد، اما استفاده از آن باید تحت نظر پزشک و با رعایت دوزهای مناسب صورت گیرد.

منبع سایت: Medscape