حتما برای شما هم پیش آمده است که هنگام پر کردن دندانهای خود مردد بودهاید که از آمالگام استفاده کنید یا کامپوزیت. با توجه به مزایا و تغییرات قیمت تجهیزات دندانپزشکی انتخاب از بین این دو بسیار سخت میشود. سوالی که همیشه مطرح میشود، این است که آیا با مادهی سفید دندانها را پر کنیم یا با مادهی سیاه ؟ در اصطلاح علمی و پزشکی مواد سیاه (آمالگام) و سفید (کامپوزیت) نام دارند. این دو ماده سالهاست که در دندانپزشکی کاربرد دارند.
در پاسخ به این سوال متداول میتوان گفت: از آمالگام میتوانید برای پر کردن دندانهای عقبی استفاده کنید. زیرا رنگ آن سیاه است و هم این که استحکام بالایی دارد. چرا که دندانهای عقبی فشار زیادی را در هنگام جویدن متحمل میشوند. اما در مورد کامپوزیت باید بگوییم، برای دندانهای جلویی مناسبتر است. زیرا هم دندانهای جلو که نمایان هستند بهتر است با مادهی سفید پر شوند، هم این که دندانهای جلو فشار کمتری را در زمان جویدن تحمل میکنند. در ادامه به صورت کامل به بررسی این دو ماده خواهیم پرداخت.
آمالگام چیست ؟
آمالگام دندانپزشکی یکی از مواد ترمیمی قوی و انعطافپذیر است. دلیل کاربرد فراوان آن، پایینتر بودن قیمت آمالگام نسبت سایر مواد ترمیمی مانند کامپوزیت است. آمالگام در طول جاگذاری در دندان، بهراحتی شکل میپذیرد. برای مدت کوتاهی نرم میماند لذا میتواند حجمهای نامنظم دندان را پر کند و سپس سفت میشود. آمالگام نسبت به مواد ترمیمکننده دیگر مانند کامپوزیتها دارای طول عمر بیشتری است.
طبق مطالعهای که در سال ۱۹۸۹ صورت گرفت، بیشتر آمالگامها ۱۰ تا ۱۲ سال دوام میآورند درحالیکه کامپوزیتهای دندانی نصف این مدت دوام میآورند. بههرحال این اختلاف باکار کردن پیوسته روی خصوصیات فیزیکی کامپوزیتها، کاهشیافته است. پر کردن با آمالگام دوام بالاتری دارد. اما بسیاری از مردم از ظاهر آن خوششان نمیآید. میزان جیوه موجود در ماده آمالگام حدود ۵٠ درصد است. اما مقدار آزادشده آنقدر کم است که هیچ ضرری برای سلامتی ندارد.
کامپوزیت دندانپزشکی چیست ؟
کامپوزیت دندانپزشکی در واقع همان موادی هستند که برای پر کردن دندانها استفاده میشود. مواد کامپوزیتی به صورت خمیری بوده و همرنگ دندانهاست که یک لایه نازک از آن بر روی سطح دندان قرار میگیرد و فرم داده میشود. برای تثبیت این مواد، دندانپزشک پس از فرمدهی بر روی دندان، آن را به کمک نور آبی سخت میکند. اما این نکته را فراموش نکنید که خرید کامپوزیت دندانپزشکی معمولا هزینهای بیشتری نسبت به آمالگام در پی دارد. از این رو با درخواست بیمار و صلاحدید دندانپزشک این درمان انجام میشود.
مزایای آمالگام دندانپزشکی
با توجه به تغیرات قیمت مواد و تجهیزات دندانپزشکی و وارد شدن مواد ترمیمی جدید، آمالگام هنوز جایگاه ویژهای دارد. در ادامه به برخی از مزایای آن اشاره خواهیم کرد.
الف) سازگار با بزاق
یکی از چالشهایی که دندانپزشکان در پر کردن دندان ها با آن مواجه هستند کنترل جریان بزاق است حضور بزاق بر روی کیفیت کامپوزیت دندان تاثیر میگذارد و مانع از چسبیدن آن به دندان میشود اما آمالگام دندانپزشکی همچین مشکلی ندارد بزاق و خیس شدن آن هیچ تاثیری روی کار با آمارگان میگذارد.
ب) کارکرد آسان
بسیار کار با آن آسان است و اولین کاری است که در دندان که در دانشکدههای دندانپزشکی آموزش داده میشود به همین علت است که هنوز بسیاری اندازه از دندانپزشکان شما را ترتیب پرکردن دندان تان با این ماده میکند.
ج) قابلیت فشرده شدن
این قابلیت کمک به بهتر شدن دندان می کند این خاصیت در پر کردن دندان مایی که بین در بین دندانی بوده کمک می نماید تا کنتاکت دندان ها کاملاً بسته شده و شیار باز نماند درنتیجه با پر کردگی آمارگان و غذا کمتر لایه دندانها گیر میکند بستن کنتاکتور دندانها با کامپوزیت کاری سخت بوده و احتیاج به کار اضافی دارد در بعضی موارد نیاز به گذاشتن آنلی بهجای پر کردن دندان هستیم
د) قیمت ارزانتر
معمولاً پر کردن با آمالگام ارزانتر از پر کردن با کامپوزیت دندان است.
مزایای پر کردن دندان با کامپوزیت
- چون این مواد همرنگ دندان هستند از مزیت زیبایی برخوردارند
- برای پر کردن دندان با کامپوزیت نیاز کمتری به تراشیدن و دریل کردن دندان است و بخش بیشتری از ساختار طبیعی دندان حفظ میشود
- با کمک نور مخصوصی مواد ترمیمی ظرف چند ثانیه سخت میشوند
- این مواد پیوند بسیار محکمی با دندان برقرار میکنند که به محافظت از دندان در مقابل شکستن کمک مینماید
- شکل دهی به مواد کامپوزیتی برای دندانپزشک راحتتر است در نتیجه شکل نهایی آن خیلی بیشتر شبیه به دندان واقعی خواهد بود
- برخی افراد ممکن است به آمالگام آلرژی نشان دهند، اما واکنش آلرژی به کامپوزیت دندان مشاهده نشده است
- کامپوزیت عایق حرارتی خوبی است. از آنجایی که آمالگام فلز است رسانای خوبی برای انتقال دما است. به خصوص در مواردی که پر شدگی زیاد باشد، تجربه حساسیت دندان به سرما و گرما متداول است. در بیشتر موارد حساسیت دندان پس از چند روز یا چند هفته کاهش پیدا میکند اما در برخی افراد تا آخر این حساسیت باقی می ماند به خصوص هنگامی که دندان در معرض سرما قرار میگیرد.
- مواد ترمیمی کامپوزیت امکان انواع ترمیمهای دندانی را فراهم کرده اند و در بسیاری از مواقع به جای تعویض مواد ترمیمی، میتوان تنها بخش آسیب دیده دندان را پر کرد چرا که مواد جدید کامپوزیت هم به دندان خوب میچسبند هم به پر شدگی پیشین.
آمالگام برای من بهتر است یا کامپوزیت ؟
این سوالی است که به طور مشترک شما و دندانپزشکتان باید به آن پاسخ بدهید. اما لازم است بدانید اگر بخشی از دندانهایتان را ترمیم میکنید که در معرض دید دیگران است، شاید آمالگام گزینه و انتخاب مناسبی برای شما نباشد، در غیر این صورت، انتخاب آمالگام به جای کامپوزیت، میتواند باعث صرفه جویی در هزینههای درمانی شما شود. استفاده از کامپوزیت به دلیل اینکه دندانپزشک شما به طور متوسط تا ٣٠ دقیقه زمان بیشتری برای آن صرف میکند (به دلیل دشواریهایی که در خشک نگاه داشتن منطقه دهانی شما متحمل میشود) گرانتر و پر زحمتتر است. (هم برای شما و هم برای دندانپزشک)
سخن پایانی
آمالگام یک ماده ترمیمی محکم و انعطاف پذیر است. میتواند فشار زیاد دندانها را هنگام جویدن غذا تحمل کند. قیمت آن نسبت به کامپوزیت پایینتر است. دوام و ماندگاری قابل قبولی دارد. اما نباید از مزایای کامپوزیت دندانپزشکی هم غافل شد. برای کسانی که زیبایی برایشان اهمیت بیشتری دارد، استفاده از کامپوزیت مناسبتر است. علاوه بر زیبایی، کامپوزیت عایق گرمایی است و هیچگونه حساسیتی به وجود نخواهد آورد.
وبسایت خرید کامپوزیت زیبایی پیشرودنت