درد و اسپاسم عضلانی از جمله مشکلات شایعی هستند که می‌توانند کیفیت زندگی فرد را به طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار دهند. این وضعیت‌ها که ممکن است به دلایلی نظیر کشیدگی عضلات، فعالیت‌های بدنی سنگین یا مشکلات پزشکی خاص رخ دهند، اغلب نیاز به درمان‌های موثر دارند. در این میان، قرص سیکلوبنزاپرین به عنوان یکی از داروهای شلکننده عضلات نقش مهمی در کاهش علائم ناشی از اسپاسمهای عضلانی ایفا می‌کند.
اشکال دارویی سیکلوبنزاپرین
- قرص: 5 میلی گرم، 7.5 میلی گرم، 10 میلی گرم
- کپسول طولانی رهش: 15 میلی گرم، 30 میلی گرم
موارد مصرف قرص سیکلوبنزاپرین
قرص سیکلوبنزاپرین یک داروی شلکننده عضلات است که برای کاهش اسپاسمهای عضلانی و تسکین دردهای ناشی از آسیب‌های عضلانی-اسکلتی، مانند کشیدگی‌ها و رگ به رگ شدن‌ها، تجویز میشود. این دارو با اثر بر سیستم عصبی مرکزی (نه خود عضلات) کار می‌کند و به تسکین عضلات کمک می‌کند.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر قرص سیکلوبنزاپرین
مکانیسم عمل قرص سیکلوبنزاپرین اسپاسم عضلات اسکلتی موضعی را تسکین می‌دهد. از نظر ساختاری با داروهای ضد افسردگی حلقوی مرتبط است و اثرات دارویی مشابه است، از جمله آنتاگونیسم رزرپین، تقویت نوراپی نفرین، اثرات آنتی کولینرژیک قوی محیطی و مرکزی و آرامبخش نیز تفاوتی با آن داروها ندارد. فعالیت حرکتی جسمی تونیک را کاهش می‌دهد که بر نورون‌های حرکتی آلفا و گاما تاثیر می‌گذارد. جذب دارو با شروع 3 ساعت در مدت زمان 12-24 ساعت و فراهمی زیستی 33-55٪ می‌باشد.
مقدار مصرف قرص سیکلوبنزاپرین
قبل از مصرف قرص سیکلوبنزاپرین، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی شامل مقدار و زمان مصرف را با دقت بررسی کنید. از این دارو در ساعات مساوی و دوزهای مشخص استفاده کنید تا بیشترین اثر را داشته باشد. قرص را به صورت کامل همراه با یک لیوان آب مصرف کرده و از جویدن یا خرد کردن دارو خودداری کنید. توجه داشته باشید که بدون هماهنگی با پزشک، دوز مصرفی خود را افزایش یا کاهش ندهید. افزایش دوز مصرفی بدون هماهنگی با پزشک، تاثیری بر روی بهبودی شما نخواهد داشت.
قرص سیکلوبنزاپرین، مسکن درد عضلانی
قرص سیکلوبنزاپرین به عنوان یک داروی شلکننده عضلات مورد استفاده قرار میگیرد و مستقیماً یک مسکن درد نیست. این دارو با کاهش اسپاسمهای عضلانی ناشی از آسیب یا فشار بر عضلات، به کاهش درد غیرمستقیم کمک می‌کند. در ادامه به بررسی عملکرد قرص سیکلوبنزاپرین می‌پردازیم؛
- این دارو روی سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) عمل کرده و پیام‌هایی که باعث اسپاسم عضلانی می‌شوند را کاهش می‌دهد.
- به همین دلیل، سیکلوبنزاپرین به کاهش گرفتگی و تنش عضلانی کمک کرده و درد ناشی از اسپاسم را تسکین می‌دهد.
نحوه مصرف قرص سیکلوبنزاپرین
- دوز معمول مصرف سیکلوبنزاپرین در درمان اسپاسم عضلانی، 5 میلی گرم 3 بار در روز است که در صورت نیاز و طبق تجویز پزشک، دوز ممکن است به 10 میلی‌گرم 3 بار در روز افزایش یابد. دوره درمان کوتاهمدت است (2 تا 3 هفته) و مصرف طولانی‌تر به ندرت توصیه میشود.
- قرص سیکلوبنزاپرین را می‌توان همراه غذا یا با معده خالی مصرف کرد. بهتر است در زمان‌های مشخص (صبح، ظهر و شب) مصرف شود تا سطح دارو در خون پایدار بماند. به دلیل خواب‌آور بودن دارو، ممکن است مصرف شبانه توصیه شود.
- ترکیب سیکلوبنزاپرین با الکل یا داروهای خواب‌آور می‌تواند عوارض خواب‌آلودگی یا سرگیجه را افزایش دهد. اگر دارو برای مدت طولانی استفاده شده باشد، قطع آن باید با مشورت پزشک انجام شود.
- در صورت فراموشی یک نوبت از دارو، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نوبت فراموش شده نزدیک به نوبت بعدی است، آن را فراموش کرده و دارو را مطابق با نسخه پزشک ادامه دهید. هرگز برای جبران دوز از دست رفته یک نوبت را دو بار استفاده نکنید.
موارد احتیاط
قبل از مصرف قرص سیکلوبنزاپرین، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله مشکلات سیستم ایمنی، مشکلات کلیوی، مشکلات کبدی، برخی بیماری‌های ریوی (بیماری انسدادی مزمن ریه-COPD)، دیابت، سایر موارد مشکلات معده (مانند تومورها) و… با پزشک در رابطه با خطرات این دارو مشورت کنید. در ادامه به برخی از موارد احتیاط قرص سیکلوبنزاپرین خواهیم پرداخت؛
- فقط برای دوره‌های کوتاه (2-3 هفته) استفاده کنید.
- در احتباس ادرار، گلوکوم با زاویه باریک یا مصرف همزمان سایر داروهای آنتی کولینرژیک احتیاط کنید.
- مصرف این دارو در برخی بیماران سبب گیجی و خواب آلودگی شده است. در صورت بروز، از انجام فعالیت‌هایی که نیاز به هوشیاری بالایی است، خودداری کنید. تا حد امکان رانندگی نکرده و کار با ماشین‌آلات و تجهیزات را به زمان دیگری موکول کنید.
- برای جلوگیری از ناراحتی معده ممکن است همراه غذا مصرف شود. برای درمان اسپاستیسیته مرتبط با بیماری نخاعی/مغزی یا فلج مغزی کودکان موثر نیست.
- سندرم سروتونین در صورت مصرف همزمان با سایر داروهایی که سروتونین را افزایش می‌دهند (به عنوان مثال، SSRIs، SNRIs، TCAs، ترامادول، بوپروپیون، مپریدین، وراپامیل یا مهارکننده‌های MAO گزارش شده است).
- در نارسایی کبدی با احتیاط از انتشار فوری استفاده کنید. فرم طولانی رهش با نارسایی کبدی توصیه نمی‌شود.
- اثرات این دارو بر جنین به طور کامل مشخص نیست، بنابراین مصرف آن باید با مشورت پزشک انجام شود. مشخص نیست که آیا این دارو وارد شیر مادر میشود یا خیر، اما باید با احتیاط استفاده شود.
موارد منع مصرف قرص سیکلوبنزاپرین
- حساسیت به دارو یا اجزای فرمولاسیون
- پرکاری تیروئید
- در طول مرحله بهبودی حاد انفارکتوس میوکارد و در بیماران مبتلا به آریتمی، بلوک قلبی یا اختلالات هدایت یا نارسایی احتقانی قلب
- مصرف همزمان یا ظرف 14 روز پس از قطع مهارکننده‌های MAO
- در بیمارانی که سیکلوبنزاپرین (یا داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای مشابه ساختاری مشابه) را همزمان با مهارکننده‌های MAO دریافت می‌کنند، تشنج و مرگ و میر ناشی از بحران هایپر تب رخ داده است.
عوارض قرص سیکلوبنزاپرین
سرگیجه، حالت تهوع، خستگی، سردرد، خواب آلودگی، طعم بد دهان، یبوست، تاری دید، خشکی دهان، سردرگمی، فشار خون بالا و… برخی از عوارض قرص سیکلوبنزاپرین می‌باشد. به یاد داشته باشید که پزشک شما تشخیص داده که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی ندارند. در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله بثورات پوستی، خارش و تورم (به ویژه در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی، فورا به پزشک مراجعه کنید. در ادامه به برخی عوارض قرص سیکلوبنزاپرین خواهیم پرداخت؛
- خواب آلودگی
- خشکی دهان (21-32%)
- سرگیجه (3-11%)
- سردرد (1-5%)
- خستگی (6%)
- تپش قلب (6%)
- طعم بد دهان (1-6%)
- سوء هاضمه (4%)
- تاری دید (3%)
- یبوست (1-3%)
- سردرگمی (1-3%)
- حالت تهوع (1-3%)
- عصبی بودن (1-3%)
- فشار خون بالا
- تپش قلب
تداخل دارویی سیکلوبنزاپرین
تداخل قابل توجهی در رابطه با قرص سیکلوبنزاپرین (Cyclobenzaprine) یافت نشد. در صورت مصرف این دارو با پزشک در رابطه با تداخلات دارویی مشورت کنید.
مصرف قرص سیکلوبنزاپرین در دوران بارداری و شیردهی
داده‌های موجود از گزارش‌های موردی مصرف در بارداری، خطر مرتبط با دارو برای نقایص مادرزادی، سقط جنین یا پیامدهای نامطلوب مادر یا جنین را شناسایی نکرده است. در موش‌ها، کاهش وزن و بقای توله سگ در دوزهای سیکلوبنزاپرین ≥10 میلی‌گرم/کیلوگرم در روز (تقریباً 3 برابر حداکثر دوز توصیه‌شده برای انسان 30 میلی گرم در روز)، هنگام مصرف خوراکی در دوران بارداری و شیردهی مشاهده شد.
تاثیر قرص سیکلوبنزاپرین در شیردهی
هیچ اطلاعاتی در مورد وجود دارو در شیر انسان یا حیوان، اثرات آن بر شیرخواری که با شیر مادر تغذیه میشود یا اثرات آن بر تولید شیر وجود ندارد. فواید رشدی و سلامتی تغذیه با شیر مادر باید همراه با نیاز بالینی مادر به درمان و هر گونه اثرات نامطلوب احتمالی بر روی کودک شیرده از درمان یا بیماری زمینه‌ای مادر در نظر گرفته شود.
شرایط نگهداری قرص سیکلوبنزاپرین
قرص سیکلوبنزاپرین باید در دمای اتاق و دور از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرص‌های هفتگی و قطره‌های چشمی، کرم‌ها، چسب‌ها و استنشاق‌ها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال می‌توانند آن‌ها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روشهای خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمی‌توانند آن‌ها را مصرف کنند.
کلام آخر قرص سیکلوبنزاپرین
این مقاله به بررسی کاهش درد و اسپاسم عضلانی با قرص سیکلوبنزاپرین،از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. این دارو با کاهش فعالیت‌های غیرطبیعی عضلات و تسکین اسپاسمهای ناشی از آسیب‌های عضلانی یا شرایط اسکلتی، به سرعت و به طور موثر علائم را کاهش می‌دهد. با این حال، مصرف سیکلوبنزاپرین باید محدود به مدت کوتاه و با مشورت پزشک باشد، زیرا استفاده طولانی‌مدت یا خودسرانه می‌تواند منجر به بروز عوارض جانبی و مشکلات جدید شود. همچنین، ترکیب این دارو با روشهای مکمل مانند فیزیوتراپی، استراحت کافی و ورزش‌های مناسب می‌تواند اثربخشی درمان را افزایش دهد.
