کاربرد قرص سیتاکسا
قرص سیتاکسا برای درمان افسردگی تجویز می‌شود. سیتاکسا یک داروی ضد افسردگی است که متعلق به گروهی از داروها به نام مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) است. برخی از موارد مصرف این دارو شامل موارد زیر است:
- درمان اختلالات اضطرابی
- درمان افسردگی
- درمان اختلال وسواس فکری-عملی
- اختلال ترس
مکانیسم اثر قرص سیتاکسا
بازجذب سروتونین در نورون‌های پیش سیناپسی را مهار می‌کند و تمایل کمی به دوپامین، هیستامین آلفا آدرنرژیک یا گیرنده کولینرژیک دارد. جذب دارو با فراهمی زیستی 80%، حداکثر زمان سرمی 1-6 ساعت (متوسط 4 ساعت) با شروع 1-4 هفته برای افسردگی است. پاسخ کامل ممکن است تا 8-12 هفته پس از شروع درمان دیده نشود. متابولیسم این دارو عمدتا از طریق آنزیم‌های کبدی P450 CYP3A4 و CYP2C19 می‌باشد.
اشکال دارویی سیتاکسا
- قرص
- کپسول
- محلول خوراکی
مقدار مصرف قرص سیتاکسا
قبل از مصرف قرص سیتاکسا، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی دارو شامل نحوه مصرف را با دقت بررسی کنید. قرص را به صورت کامل همراه با یک لیوان آب مصرف کرده و از جویدن یا خرد کردن دارو خودداری کنید. خرد کردن یا جویدن قرص منجر به آزادسازی فوری و در نتیجه عوارض جانبی خواهد شد. توجه داشته باشید که بدون هماهنگی با پزشک، دوز مصرفی خود را افزایش یا کاهش ندهید. افزایش دوز مصرفی بدون هماهمگی، تاثیری بر روی سلامتی شما ندارد.
نحوه مصرف قرص سیتاکسا
در ادامه با نحوه مصرف سیتاکسا آشنا خواهید شد؛
- این دارو در صورت نیاز، ممکن است پس از حداقل 1 هفته به 40 میلی گرم در روز افزایش یابد. دوزهای بالای 40 میلی گرم در روز توصیه نمی‌شود، زیرا خطر طولانی شدن QT بدون فواید اضافی برای درمان افسردگی وجود دارد.
- این قرص برای بیمارانی که لینزولید یا متیلن بلو به صورت تزریقی دریافت می‌کنند، تجویز نمی‌شود. سایر اشکال درمانی را در نظر بگیرید. اگر درمان مورد نیاز و مزایای آن بیشتر از خطر بود، درمان با سیتالوپرام را قطع کنید، لینزولید یا متیلن بلو را تجویز کنید و سندرم سروتونین را به مدت 2 هفته یا 24 ساعت پس از آخرین دوز لینزولید یا متیلن بلو کنترل کنید.
- در صورت فراموشی یک نوبت از دارو، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نوبت فراموش شده نزدیک به نوبت بعدی است، آن را فراموش کرده و دارو را مطابق با نسخه پزشک ادامه دهید. هرگز برای جبران دوز از دست رفته یک نوبت را دو بار استفاده نکنید.
موارد احتیاط
قبل از مصرف قرص سیتاکسا، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. در ادامه به موارد احتیاط این دارو خواهیم پرداخت؛
- بدتر شدن بالینی و افکار خودکشی ممکن است علیرغم مصرف دارو در نوجوانان و بزرگسالان جوان (24-18 سال) رخ دهد.
- خطر ابتلا به میدریازیس؛ ممکن است حمله زاویه بسته را در بیماران مبتلا به گلوکوم زاویه بسته با زوایای آناتومیک باریک بدون ایریدکتومی ثبت شده ایجاد کند.
- خطر سندرم سروتونین یا واکنش‌های مشابه سندرم بدخیم نورولپتیک (NMS) با داروهای SSRI به تنهایی یا با مصرف همزمان داروهای سروتونرژیک، با داروهایی که متابولیسم سروتونین را مختل می‌کنند یا با آنتی‌سایکوتیک‌ها یا سایر آنتاگونیست‌های دوپامین گزارش شده است.
- افزایش خطر شکستگی استخوان با مصرف داروهای ضد افسردگی گزارش شده است. احتمال شکستگی را که بیمار با درد استخوان نشان می‌دهد، در نظر بگیرید.
عوارض قرص سیتاکسا
حالت تهوع، خشکی دهان، لرزش، اسهال، اختلال در انزال یا کاهش میل جنسی، خستگی، عفونت دستگاه تنفسی فوقانی، اضطراب و… برخی از عوارض قرص سیتاکسا است. در ادامه به برخی عوارض این دارو خواهیم پرداخت؛
- خشکی دهان (20%)
- حالت تهوع (21%)
- خواب آلودگی (18%)
- بی خوابی (15%)
- افزایش تعریق (11%)
- لرزش (8%)
- اسهال (8%)
- اختلال انزال (6%)
- عفونت دستگاه تنفسی فوقانی (5%)
- سوء هاضمه (5%)
- خستگی (5%)
- اضطراب (4%)
- بی اشتهایی (4%)
- درد شکم (3%)
- سینوزیت (3%)
- کاهش میل جنسی (2%)
تداخل دارویی سیتاکسا
- تداخلات خطرناک (پرهیز): بروموپرید، داپوکستین، اس سیتالوپرام، فکسینیدازول، لینزولید، متیلن بلو، مهارکننده‌های مونوآمینواکسیداز (ضدافسردگی‌ها، عوامل طولانی کننده QT (با بالاترین خطر)، راساژیلین، سلژلین، اوروکیناز
- کاهش اثرات قرص سیتاکسا توسط داروها: سیپروهپتادین، دابرافنیب، دفراسیروکس، انزالوتامید، اردافیتینیب، گیلتریتینیب، لوماکافتور و ایواکافتور، میتوتان، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (انتخابی COX-2)، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (غیرانتخابی)، ریفامپین، ساریلومب، سیلتوکسیمب، گیاه علف چای
- افزایش اثرات داروها توسط این قرص: فلوکستین، فلووکسامین، گیلتریتینیب، هالوپریدول، هپارین، هیدروکسی کلروکین، لوفکسیدین، متیلن بلو، اوروکیناز، آنتاگونیست‌های ویتامین کا
مصرف قرص سیتاکسا در دوران بارداری و شیردهی
این قرص در دسته C توسط FDA (سازمان غذا و داروی آمریکا) قرار گرفته است، به این معنا که مطالعات کافی بر روی انسان انجام نشده است، اما مطالعات حیوانی نشان داده که این دارو ممکن است اثرات منفی بر جنین داشته باشد. بنابراین، مصرف آن در بارداری تنها زمانی توصیه می‌شود که مزایای آن بر خطرات احتمالی غالب باشد.
شرایط نگهداری قرص سیتاکسا
این قرص باید در دمای اتاق و دور از نور نگهداری شود. توجه داشته باشید که اشکال دارویی مختلف از جمله قرص، شربت، شیاف، کرم و غیره را دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری کنید.
کلام آخر قرص سیتاکسا
این مقاله به بررسی درمان افسردگی با قرص سیتاکسا، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. افسردگی یکی از چالش‌های جدی سلامت روان است که می‌تواند بر جنبه‌های مختلف زندگی فرد تاثیر منفی بگذارد. در این میان، این قرص یکی از داروهای موثر و مورد تایید در درمان افسردگی و اختلالات مرتبط شناخته می‌شود. این دارو با تنظیم سطح سروتونین در مغز، به کاهش علائم افسردگی، بهبود خلق‌وخو و افزایش کیفیت زندگی بیماران کمک می‌کند.
