قرص آمیلوراید به عنوان یک داروی دیورتیک (ادرارآور) پتاسیم‌نگهدار شناخته می‌شود که با کاهش حجم مایعات در بدن و افزایش دفع سدیم و آب از طریق کلیه‌ها، به کاهش فشارخون کمک میکند. برخلاف برخی دیورتیک‌های دیگر که ممکن است باعث کاهش سطح پتاسیم در خون شوند، آمیلوراید با حفظ سطح پتاسیم، خطر عوارض جانبی مرتبط با کمبود پتاسیم را کاهش می‌دهد.
اشکال دارویی آمیلوراید
- قرص: 5 میلی گرم
موارد مصرف قرص آمیلوراید
قرص آمیلوراید با سایر قرص‌های آب یا دیورتیک‌ها (مانند فوروزماید، دیورتیک‌های تیازیدی مانند هیدروکلروتیازید) برای درمان فشار خون بالا، نارسایی قلبی یا مایع اضافی در بدن (ادم) استفاده می‌شود. آمیلوراید همچنین به درمان یا پیشگیری از سطوح پایین پتاسیم خون ناشی از سایر دیورتیک‌ها کمک میکند. کاهش فشار خون بالا به جلوگیری از سکته مغزی، حملات قلبی و مشکلات کلیوی کمک میکند. آمیلوراید یک داروی ادرار آور است که بدن را از از شر نمک و آب اضافی خلاص کرده و همچنین از دفع پتاسیم بیش از حد توسط کلیه‌ها جلوگیری خواهد کرد.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی آمیلوراید
اثر ذخیره پتاسیم خود را از طریق مهار بازجذب سدیم در لوله پیچیده دیستال، لوله جمع کننده قشر و مجرای جمع کننده اعمال میکند. این امر پتانسیل منفی خالص لومن لوله‌ای را کاهش می‌دهد و باعث کاهش ترشح پتاسیم و هیدروژن و دفع بعدی آن‌ها می‌شود. این مکانیسم تا حد زیادی عامل حفظ پتاسیم آمیلوراید است. نیمه عمر دارو 6-9 ساعت در مدت زمان 24 ساعت با شروع اثر اولیه 2-3 ساعت می‌باشد. زمان پیک پلاسما 3-4 ساعت، فراهمی زیستی 30-90٪ و پروتئین باند 23٪ است. این دارو در آخر از طریق ادرار 50% و مدفوع 40-50% دفع می‌شود.
مقدار مصرف قرص آمیلوراید
قرص آمیلوراید را معمولا یک بار در روز طبق دستور پزشک از طریق خوراکی همراه با غذا مصرف کنید. دوز بر اساس وضعیت پزشکی شما و پاسخ به درمان است. اگر این دارو را خیلی نزدیک به زمان خواب مصرف کنید، ممکن است لازم باشد برای ادرار کردن از خواب بیدار شوید. به همین دلیل، بهتر است این دارو را حداقل 4 ساعت قبل از خواب مصرف کنید. برای اینکه بیشترین سود را از آن ببرید، به طور منظم از این دارو استفاده کنید. برای کمک به یادآوری، آن را هر روز در ساعت معینی مصرف کنید. حتی اگر احساس خوبی دارید به مصرف این دارو ادامه دهید.
زمان مصرف قرص آمیلوراید
- دوز پیشنهادی قرص آمیلوراید برای درمان نارسایی احتقانی قلب، 5-10 میلی گرم روزانه به صورت خوراکی یا تقسیمی در 12 ساعت می‌باشد.
- برای درمان فشارخون، مصرف 5-10 میلی میلی روزانه به صورت خوراکی پیشنهاد می‌شود که برای ادامه مصرف یا نگهداری، باید با پزشک مشورت کنید.
- دوز مصرفی هیپوکالمی ناشی از تیازید، 5-10 میلی گرم روزانه به صورت خوراکی یا تقسیمی در 12 ساعت می‌باشد. بیماران مبتلا به اختلال کلیوی یا کبدی باید با مشورت و دستور پزشک دارو را مصرف کنند.
- همچنین، ممکن است از دوپامین یا نوراپی نفرین برای درمان افت فشار خون استفاده شود. درمان هیپرکالمی با گلوکز وریدی (دکستروز 25 درصد در آب) با انسولین سریع الاثر با بی کربنات سدیم وریدی همزمان و در صورت نیاز از محلول های خوراکی یا مقعدی کایگزالات در سوربیتول استفاده کنید.
- در صورت عدم وجود علائم پس از 6 ساعت، درمان را قطع کنید. اگر دیس ریتمی ناشی از کاهش پتاسیم یا Mg+ مشکوک باشد، به شدت جایگزین شود.
موارد احتیاط
قبل از مصرف قرص آمیلوراید، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که میتواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله عدم تعادل نمک یا مواد معدنی درمان نشده (مانند پتاسیم بالا، سطح پایین سدیم)، بیماری کلیوی، بیماری کبد، دیابت، کم آبی بدن قبل از انجام عمل جراحی و… با پزشک در رابطه با خطرات دارو مشورت کنید. در ادامه به موارد احتیاط قرص آمیلوراید خواهیم پرداخت؛
- مانند سایر عوامل نگهدارنده پتاسیم، آمیلوراید ممکن است باعث هیپرکالمی (سطح پتاسیم سرم بیش از 5.5 میلی اکی والان در لیتر) شود که اگر اصلاح نشود، بالقوه کشنده است.
- هنگامی که آمیلوراید بدون دیورتیک کالیورتیک استفاده می‌شود، هیپرکالمی معمولا (حدود 10٪) رخ می‌دهد. این بروز در بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی، دیابت شیرین (با یا بدون نارسایی کلیوی شناخته شده) و در افراد مسن بیشتر است.
- هنگامی که آمیلوراید همزمان با یک دیورتیک تیازیدی در بیماران بدون این عوارض استفاده می‌شود، خطر هیپرکالمی به حدود 1-2٪ کاهش می‌یابد. نظارت دقیق بر سطح پتاسیم سرم در هر بیماری که آمیلوراید دریافت میکند ضروری است، به ویژه هنگامی که برای اولین بار مصرف می‌شود، در زمان تنظیم دوز دیورتیک و در طول هر بیماری که میتواند بر عملکرد کلیه تأثیر بگذارد.
- در بیماران دیابتی، هیپرکالمی با استفاده از تمام دیورتیک های نگهدارنده پتاسیم، از جمله آمیلورید هیدروکلراید، حتی در بیمارانی که شواهدی از نفروپاتی دیابتی نداشته‌اند، گزارش شده است. بنابراین، در صورت امکان، باید از آمیلوراید در بیماران دیابتی اجتناب شود و در صورت استفاده از آن، الکترولیت‌های سرم و عملکرد کلیه باید مرتباً کنترل شود. مصرف آمیلوراید باید حداقل 3 روز قبل از آزمایش تحمل گلوکز قطع شود.
خطر هیپرکالمی با مصرف داروی آمیلوراید
- خطر هیپرکالمی ممکن است زمانی افزایش یابد که عوامل نگهدارنده پتاسیم، از جمله آمیلورید هیدروکلراید، همزمان با یک مهارکننده آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین، یک آنتاگونیست گیرنده آنژیوتانسین II، سیکلوسپورین یا تاکرولیموس تجویز شوند.
- علائم یا علائم هشدار دهنده هیپرکالمی شامل پارستزی، ضعف عضلانی، خستگی، فلج شل اندام‌ها، برادی کاردی، شوک و ناهنجاری‌های ECG است. نظارت بر سطح پتاسیم سرم ضروری است، زیرا هیپرکالمی خفیف معمولا با ECG غیر طبیعی همراه نیست.
- هنگامی که ECG غیرطبیعی باشد، ECG در هیپرکالمی عمدتاً با امواج T بلند و اوج یا ارتفاع از ردیابی‌های قبلی مشخص می‌شود. همچنین ممکن است کاهش موج R و افزایش عمق موج S، گشاد شدن و حتی ناپدید شدن موج P، گسترش تدریجی کمپلکس QRS، طولانی شدن فاصله PR و فرورفتگی ST وجود داشته باشد.
- در صورت بروز هیپرکالمی، دارو باید فورا قطع شود. اگر سطح سرمی پتاسیم بیش از 6.5 میلی اکی والان در لیتر باشد، باید اقدامات فعالی برای کاهش آن انجام شود. چنین اقداماتی شامل تجویز داخل وریدی محلول بی کربنات سدیم یا گلوکز خوراکی یا تزریقی همراه با آماده سازی انسولین سریع الاثر است. در صورت نیاز، رزین تبادل کاتیونی مانند پلی استایرن سولفونات سدیم ممکن است به صورت خوراکی داده شود. بیماران مبتلا به هیپرکالمی مداوم ممکن است نیاز به دیالیز داشته باشند.
موارد منع مصرف قرص آمیلوراید
- حساسیت به آمیلوراید
- هیپرکالمی
- مصرف همزمان با دیورتیک نگهدارنده K+ یا مکمل K
- اختلال در عملکرد کلیه
اسیدوز متابولیک یا تنفسی
- درمان ضد کالیورتیک فقط باید با احتیاط در بیماران شدیداً بیمار که ممکن است اسیدوز تنفسی یا متابولیک در آن‌ها رخ دهد، مانند بیماران مبتلا به بیماری قلبی ریوی یا دیابت با کنترل ضعیف انجام شود.
- اگر درمان برای این بیماران انجام شود، نظارت مکرر تعادل اسید و باز ضروری است. تغییر در تعادل اسید و باز نسبت پتاسیم خارج سلولی و داخل سلولی را تغییر می‌دهد و ایجاد اسیدوز ممکن است با افزایش سریع سطح پتاسیم سرم همراه باشد.
- در بیماران مبتلا به بیماری کلیوی، دیورتیک‌ها ممکن است آزوتمی را تسریع کنند. اثرات تجمعی اجزای آمیلورید هیدروکلراید ممکن است در بیماران مبتلا به اختلال عملکرد کلیه ایجاد شود. اگر نارسایی کلیوی آشکار شد، درمان را قطع کنید.
عوارض قرص آمیلوراید
سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ، از دست دادن اشتها، درد معده یا شکم، یبوست، سرفه، تنگی نفس و… برخی از عوارض قرص آمیلوراید می‌باشد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فورا به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی ندارند. در صورت داشتن علائم کم آبی یا عدم تعادل الکترولیت، از جمله خشکی دهان و تشنگی غیرمعمول، گرفتگی یا ضعف عضلات، ضربان قلب آهسته، سریع و نامنظم یا گیجی، فورا به پزشک خود اطلاع دهید. در ادامه به برخی از عوارض قرص آمیلوراید خواهیم پرداخت؛
- هیپرکالمی (10%)
- بی اشتهایی (3-8%)
- اسهال (3-8%)
- سردرد (3-8%)
- حالت تهوع (3-8%)
- استفراغ (3-8%)
- درد شکم (<3%)
- تغییرات اشتها (<3%)
- یبوست (<3%)
- سرفه (<3%)
- سرگیجه (<3%)
- تنگی نفس (<3%)
- انسفالوپاتی (<3%)
- خستگی (<3%)
- ناتوانی جنسی (<3%)
- گرفتگی عضلات (<3%)
- ضعف (<3%)
تداخل دارویی آمیلوراید
- تداختلات: لیتیوم، محصولات سدیم فسفات، سایر محصولاتی که ممکن است سطح پتاسیم را افزایش دهند (مانند اپلرنون، تاکرولیموس، سیکلوسپورین، قرص‌های ضد بارداری حاوی دروسپیرنون، دیورتیک‌های نگهدارنده پتاسیم مانند اسپیرونولاکتون/تریامترن، مهارکننده‌های ACE مانند بنازپریل یا کاپتوپریل، آنتاگونیست‌های گیرنده آنژیوتانسین مانند لوزارتان یا والزارتان)
- این دارو ممکن است با برخی از آزمایش‌ها (مانند تحمل گلوکز) تداخل داشته باشد و سبب نتایج نادرست شود.
مصرف داروی آمیلوراید در دوران بارداری و شیردهی
مطالعات تراتوژنیسیته در خرگوش‌ها و موش‌ها که به ترتیب 20 و 25 برابر حداکثر دوز برای انسان دریافت کردند، شواهدی دال بر آسیب به جنین نشان نداد، اگرچه مطالعات نشان داد که این دارو در مقادیر متوسطی از جفت عبور میکند. مطالعات تولید مثل در موش‌های صحرایی با 20 برابر حداکثر دوز روزانه مورد انتظار برای انسان، شواهدی مبنی بر اختلال در باروری نشان نداد. در حدود 5 برابر یا بیشتر از حداکثر دوز مورد انتظار روزانه برای انسان، مقداری مسمومیت در موش‌های صحرایی و خرگوش‌های بالغ مشاهده شد و کاهش رشد و بقای توله‌های موش رخ داد.
تاثیر قرص آمیلوراید در شیردهی
مطالعات بر روی موش‌ها نشان داده است که آمیلورید در شیر در غلظت‌های بالاتر از غلظت‌های موجود در خون ترشح می‌شود، اما مشخص نیست که آیا آمیلورید هیدروکلراید در شیر انسان دفع می‌شود یا خیر، به دلیل احتمال بروز عوارض جانبی جدی در نوزادان شیرده، باید با در نظر گرفتن اهمیت دارو برای مادر، تصمیم به قطع شیردهی یا قطع دارو گرفته شود.
شرایط نگهداری داروی آمیلوراید
قرص آمیلوراید باید در دمای اتاق و به دور از نور نگهداری شود. توجه داشته باشید که اشکال دارویی مختلف از جمله قرص، شربت، شیاف، کرم، پماد و… باید دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری شوند.
کلام آخر قرص آمیلوراید
این مقاله به قرص آمیلوراید به عنوان یک دیورتیک پتاسیم‌نگهدار در مدیریت و درمان فشارخون بالا از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. این دارو با کاهش حجم مایعات بدن و دفع سدیم اضافی، به طور موثری فشارخون را کنترل میکند. ویژگی منحصر به فرد آمیلوراید در حفظ سطح پتاسیم خون، آن را به گزینه‌ای مناسب برای بیمارانی که خطر کمبود پتاسیم دارند، تبدیل کرده است. مطالعات و تجربیات بالینی نشان می‌دهند که آمیلوراید با داشتن یک پروفایل ایمنی مطلوب، میتواند به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی جامع برای کنترل فشارخون بالا مورد استفاده قرار گیرد.
منبع سایت: Medscape
