آیا واقعا شیر برای آلودگی هوا خوب است؟

هر سال با شروع فصل سرما موضوع آلودگی در شهرهای بزرگ تبدیل به معضلی نگران‌کننده می‌شود. آلودگی هوا به طور مستقیم باعث آسیب به سلامت بدن شده و حتی برای افرادی که بیماری‌های زمینه‌ای دارند ممکن است خطر مرگ را به دنبال داشته باشد. در هوای آلوده چه بخوریم؟ شاید از پزشکان و متخصصان تغذیه شنیده باشید که نوشیدن شیر را در روزهای آلوده توصیه می‌کنند. برای بررسی‌های بیشتر در مورد تاثیر شیر در آلودگی هوا تا پایان این مطلب ما را همراهی کنید.

آلودگی هوا ناشی از چیست؟

پیش از آنکه به موضوع تاثیر شیر در آلودگی هوا بپردازیم، اجازه دهید در یک بررسی اجمالی ببینیم که اصلا آلودگی هوا ناشی از چه چیزی است؟ در شهرهای بزرگ مثل تهران تعداد زیاد خودروها و موتور سیکلت‌ها بیداد می‌کند. بسیاری از این خودروها استانداردهای ضعیفی دارند و با موتورهای دیزلی کار می‌کنند. از طرف دیگر صنایع آلاینده و کارخانجات در حومه شهرهای بزرگ بسیار زیاد است. به همین دلیل مثلا در تهران در روزهای سرد، خشک و بی‌باران پاییز و زمستان کیفیت هوا رو به وخامت رفته و شاخص آلودگی هوا به اوج می‌رسد. عدم بارندگی و بروز پدیده وارونگی هوا نیز در آلوده شدن هوای کلان‌شهرها نقش دارد.

آلوده‌ترین شهرهای ایران و جهان را می‌شناسید؟

تهران، مشهد، اهواز، اصفهان و کرج آلوده‌ترین شهرهای ایران هستند. آلوده‌ترین شهرهای جهان در کشورهای هند، چین و پاکستان قرار دارند. در بعضی از روزهای سال تهران به عنوان آلوده‌ترین شهر جهان اعلام می‌شود.

تاثیر مواد غذایی در کاهش اثرات آلودگی هوا

مهم‌ترین مواد غذایی که مصرف آنها در روزهای آلوده به افراد توصیه می‌شود، آنتی اکسیدان‌ها هستند. آلاینده‌ها عامل ایجاد رادیکال‌های آزاد در بدن و در نتیجه التهاب هستند. به کمک آنتی اکسیدان‌ها می‌توان به مقابله با رادیکال‌های آزاد پرداخت. ویتامین‌های C و E از جمله قوی‌ترین آنتی اکسیدان‌ها هستند. تغذیه مناسب هنگام آلودگی هوا باید شامل آنتی اکسیدان‌ها باشد. به این منظور از:

• منابع ویتامین سی مثل مرکبات، توت فرنگی، فلفل دلمه‌ای و کیوی استفاده کنید.
• همچنین منابع ویتامین E مثل دانه‌ها و آجیل، روغن آفتاب گردان و روغن زیتون سرشار از آنتی اکسیدان هستند.
• مواد غذایی حاوی بتاکاروتن مثل هویج، اسفناج، کاهو و گشنیز در مبارزه با آلودگی هوا موثر به حساب می‌آیند.
• در نهایت مصرف منابع امگا 3 مثل انواع ماهی را هم به شما پیشنهاد می‌دهیم.

اما تاثیر شیر در آلودگی هوا به چه صورت است؟

بررسی تاثیر شیر در آلودگی هوا

جهت مقابله با اثرات مخرب آلودگی هوا یکی از مواد غذایی که همواره نوشیدن آن توصیه می‌شود، شیر است. اما چرا؟ به موارد و نکات زیر توجه کنید:

کاهش جذب سرب در بدن

تاثیر شیر در آلودگی هوا به ترکیبات موثری مربوط است که در شیر می‌توانید بیابید. شیر سرشار از کلسیم، فسفر و منیزیم است. این مواد معدنی مانع از جذب سرب و سایر فلزات دو ظرفیتی موجود در هوای آلوده می‌شوند. هوای آلوده حاوی مقادیر بالایی از سرب است. وقتی به واسطه مصرف لبنیاتی همچون شیر، جذب سرب در بدن کاهش می‌یابد، در نتیجه عوارض آلودگی هوا کمتر در سلامتی بدن اختلال ایجاد خواهد کرد.

بهبود عملکرد سیستم گوارش

با خوردن شیر سیستم دفع ادرار و مدفوع بیشتر تنظیم می‌شود. در نتیجه دفع آلاینده‌ها از بدن سریع‌تر صورت خواهد گرفت. مصرف لبنیات پروبیوتیک در روزهای آلوده گزینه ایده‌آلی به شمار می‌آید. پروبیوتیک‌ها عملکرد سیستم ایمنی بدن را بهبود بخشیده و از آنجایی‌که حاوی باکتری‌های مفید هستند، به تنظیم عملکرد صحیح دستگاه گوارش کمک می‌کنند.

نرم شدن مخاط تنفسی به کمک شیر

دیگر تاثیر شیر در آلودگی هوا به این دلیل است که شیر و به طور کلی لبنیات باعث نرم شدن مخاط تنفسی، معده و مری می‌شوند. در این صورت هم دفع سموم و آلاینده‌ها از بدن به سهولت بیشتری صورت خواهد گرفت. همچنین فرد تنفسی بهتری خواهد داشت.

کاهش جذب ویتامین D به دلیل هوای آلوده

تحقیقات نشان می‌دهد که آلاینده‌های موجود در هوای آلوده باعث کاهش جذب ویتامین دی در بدن می‌شوند. از این رو افرادی که به کمبود کلسیم و ویتامین D مبتلا هستند، بیش از سایرین در معرض خطرات ناشی از آلودگی هوا قرار می‌گیرند. شیر و لبنیات منبعی غنی از کلسیم هستند و اکثرا با ویتامین دی نیز غنی می‌شوند. بنابراین می‌توانند به جبران کمبود ویتامین دی در بدن کمک کرده و اثر مخرب آلودگی هوا را کاهش دهند.

در روزهای آلوده شیر کم چرب بخوریم یا پرچرب؟

چگونگی تاثیر شیر در آلودگی هوا را برایتان شرح دادیم. اکنون سوال این است که وقتی برای خرید شیر به فروشگاه می‌روید، چه نوع شیری را خریداری نمایید؟ بدون شک شیر کم‌چرب. شیر پرچرب حاوی مقادیر بالایی از اسیدهای چرب اشباع است. این اسیدهای چرب برای سلامتی مضر بوده و حتی می‌توانند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کنند. با ضعیف شدن سیستم ایمنی، احتمال بروز بیماری‌های تنفسی افزایش خواهد یافت. پس به ویژه در روزهای آلوده از شیر و لبنیات کم‌چرب استفاده نمایید تا تاثیر شیر در آلودگی هوا را بیشتر ببینید

• آیا می‌دانستید، جذب کلسیم موجود در شیر کم چرب بیشتر از شیر پرچرب است؟

در روزهای آلوده چند لیوان شیر بخوریم؟

به طور کلی توصیه می‌شود که افراد همیشه روزانه 3 لیوان شیر را مورد مصرف قرار دهند. برای اینکه تاثیر شیر در آلودگی هوا برای شما کارآمد باشد، مقدار مصرف خود را به 4 لیوان در روز هم می‌توانید برسانید. متخصصان تغذیه مصرف روزانه 4 سهم از لبنیات را پیشنهاد می‌دهند. 1 لیوان شیر معادل 1 سهم است. 1 لیوان ماست، 45 تا 60 گرم پنیر و 2 لیوان دوغ نیز هر کدام یک سهم از لبنیات را تشکیل می‌دهند. از هر لبنیاتی که استفاده می‌کنید، سعی کنید نوع کم‌چرب آن را انتخاب کنید زیرا چنانچه شرح دادیم جذب بهتری در بدن شما خواهد داشت و در این صورت تاثیر شیر در آلودگی هوا را بیشتر می‌شود.

آنچه بیشتر از مصرف شیر در روزهای آلوده توصیه می‌شود

با وجود تمام مطالبی که در مورد تاثیر شیر در آلودگی هوا برای شما گفتیم و علی رغم اینکه این مطالب در بسیاری از منابع علمی تائید شده‌اند، برخی از پزشکان مخالف بوده و نوشیدن شیر را در مبارزه با آلودگی هوا چندان موثر نمی‌دانند. آنها توصیه می‌کنند که برای کاهش اثرات مخرب آلاینده‌ها در سلامت بدن، بهتر است در درجه نخست از آنتی اکسیدان‌ها استفاده شود. پس بهتر است ابتدا به سراغ مصرف میوه و سبزیجات بروید. البته فراموش نکنید که چه هوا آلوده باشد و چه نباشد، لبنیات همواره باید در رژیم غذایی جای داشته باشند. به هر دلیل اگر نمی‌توانید شیر بخورید یا مایل به نوشیدن آن نیستید، از دیگر لبنیات مثل ماست و پنیر استفاده نمایید.

سخن آخر در مورد تاثیر شیر در آلودگی هوا

تاثیر شیر در آلودگی هوا به ویژه در روزهایی که شاخص آلودگی هوا در کلان‌شهرها به اوج می‌رسد، همواره مورد بحث بوده است. چنانچه در منابع علمی آمده است احتمالا شیر می‌تواند جذب سرب در بدن را کاهش داده، سیستم ایمنی را تقویت کند و در دفع بهتر آلاینده‌ها از بدن نقش داشته باشد. به جز شیر، دیگر خوراکی‌هایی که برای مصرف در روزهای آلوده پیشنهاد می‌شوند، میوه و سبزیجاتی هستند که آنتی اکسیدان‌های زیادی دارند و با رادیکال آزاد مبارزه می‌کنند. بهتر است به جای شیر پرچرب، به سراغ خرید شیر کم‌چرب بروید زیرا جذب بهتری در بدن شما خواهد داشت. شما روزانه چند لیوان شیر می‌خورید؟ آیا در شهر محل زندگی شما هم هوا آلوده است؟