قرص پانکراتین یک مخلوط از آنزیمهای پروتئولیتی است که توسط غده پانکراس ترشح میشود و نقش بسیار مهمی در هضم پروتئینها دارد. در این مقاله، به بررسی فرایند ساخت آنزیمهای گوارشی، به ویژه پانکراتین و نقش آن در بهبود عملکرد گوارش می‌پردازیم. همچنین، به بررسی مزایا و کاربردهای قرص پانکراتین در بهبود عملکرد گوارشی و سلامتی بدن خواهیم پرداخت.
اشکال دارویی پانکراتین
- قرص
- کپسول
موارد مصرف قرص پانکراتین
قرص پانکراتین حاوی آنزیمهای گوارشی است که مواد طبیعی مورد نیاز بدن برای کمک به تجزیه و هضم غذا هستند. این دارو زمانی که لوزالمعده قادر به ساخت آنزیمهای گوارشی کافی برای هضم غذا نیست یا آنزیمهای گوارشی را آزاد نمی‌کند، استفاده میشود. بسته به میزان آنزیمهای موجود در داروی شما، ممکن است برای سوء هاضمه، به عنوان مکمل یا به عنوان درمان جایگزین (مانند پانکراتیت مزمن، فیبروز کیستیک، سرطان لوزالمعده، پس از جراحی روی پانکراس یا روده) استفاده شود. مشخص شده است که محصولات مکمل حاوی ناخالصی‌ها و افزودنی‌های مضر هستند.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی پانکراتین
پانکراتین با هضم غذا در روده کوچک عمل می‌کند. آنزیمهای موجود در پانکراتین، مولکول‌های بزرگ غذا را به مولکول‌های کوچک‌تر تجزیه میکنند که به راحتی توسط بدن جذب می‌شوند.
مقدار مصرف قرص پانکراتین
قرص پانکراتین را طبق دستور پزشک به صورت خوراکی همراه با غذا و میان وعده مصرف کنید. دوز بر اساس وضعیت پزشکی، رژیم غذایی و پاسخ به درمان است. توجه داشته باشید که قرص یا کپسول این دارو را باید به صورت کامل همراه با آب میل کنید و از جویدن یا خردن کردن آن خودداری کنید. جویدن یا خرد کردن قرص منجر به آزادسازی فوری دارو و عوارض جانبی میشود. اگر از فرم کپسول دارو استفاده می‌کنید و بلع آن مشکل است، ممکن است کپسول باز شود و پودر آن با غذا یا مایع مخلوط شود.
زمان مصرف قرص پانکراتین
قبل از مصرف قرص پانکرایتین، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی شامل مقدار و زمان مصرف را بررسی کنید. مراقب باشید که هیچ یک از پودر را استنشاق نکنید زیرا این کار می‌تواند باعث تحریک داخل بینی یا حمله آسم شود. از این دارو به طور منظم استفاده کنید تا بیشترین سود را از آن ببرید. اگر پزشک به شما توصیه کرده است که رژیم غذایی خاصی را دنبال کنید، رعایت رژیم غذایی برای بهره مندی بیشتر از این دارو بسیار مهم است. به علاوه، بدون هماهنگی با پزشک دوز مصرفی خود را افزایش، کاهش یا قطع نکنید.
موارد احتیاط
قبل از مصرف قرص پانکراتین، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله خونریزی، انسداد یا سوراخ در روده و معده، فشار خون بالا یا پایین، مشکلات کبدی، مشکلات کلیوی، نارسایی قلبی، مشکلات روحی و روانی (مانند افسردگی، افکار خودکشی)، بیماری پارکینسون، مشکلات کبدی و… با پزشک در رابطه با خطرات مصرف این دارو مشورت کنید. در ادامه به برخی از موارد احتیاط قرص پانکراتین خواهیم پرداخت؛
- قبل از انجام عمل جراحی، در مورد تمام محصولاتی که استفاده می‌کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.
- در دوران بارداری، این دارو باید فقط در صورت نیاز مصرف شود. خطرات و فواید آن را با پزشک خود در میان بگذارید. به علاوه، تاثیر این دارو در شیردهی یا تولید شیر مادر مشخص نیست و نیاز به بررسی بیشتری دارد.
- بيمارانی كه نسبت به پروتئين‌های حيوانی عدم تحمل نشان می‌دهند، ممكن است اين دارو را نيز تحمل نكنند.
- در صورت بروز اسهال، درد شكمی و ناراحتی‌های ديگر گوارشی با پزشک مشورت کنید. در بيماران مبتلا به اختلال‌های مری يا در بيمارانی كه قرص را در حالت خوابيده مصرف می‌كنند، برای كاهش احتمال باقيماندن قرص در مری، پس از مصرف قرص مقداری غذای جامد مصرف كنند.
- در صورت فراموشی یک نوبت از دارو، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نوبت فراموش شده نزدیک به نوبت بعدی است، آن را فراموش کرده و دارو را مطابق با نسخه پزشک مصرف کنید. هرگز برای جبران دوز از دست رفته، یک نوبت را دو بار تکرار نکنید.
- قبل از مصرف داروی پانکراتین، سوابق پزشکی یا داروهای مورد استفاده خود را به پزشک اطلاع دهید. پزشک باتوجه به داروهای مصرفی اقدام به تجویز یا تغییر نسخه می‌کند تا دچار تداخل دارویی نشوید.
موارد منع مصرف داروی پانکراتین
- حساسیت مفرط (به هریک از اجزای دارو)
- بارداری و شیردهی
- بیماری طولانی مدت در پانکراس
- عدم تحمل پروتئین‌های حیوانی
عوارض قرص پانکراتین
گوش درد، سردرد یا سرگیجه، سرفه، گردن درد، احتقان بینی، افزایش قندخون، درد شکم، عفونت ویروسی، درد ناحیه فوقانی شکم، اسهال و… برخی از عوارض قرص پانکراتین می‌باشد. به یاد داشته باشید که این دارو به این دلیل تجویز شده است، زیرا پزشک شما تشخیص داده که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده میکنند عوارض جانبی جدی ندارند. در صورت بروز علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله بثورات پوستی، خارش و تورم، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی و… فورا به پزشک مراجعه کنید. برخی از عوارض قرص پانکراتین شامل موارد زیر می‌باشد؛
-
- سردرد
- سرفه یا گلودرد
- درد شکمی
- عفونت استرپتوکوکی (استرپتوکوکوس بتا همولیتیک)
- گردن درد
- درد گوش
- احتقان بینی
- ادم محیطی
- سرگیجه
- راش پوستی
- افزایش قندخون، کاهش وزن، تشدید دیابت ملیتوس، افت قندخون
- سوء هاضمه، اسهال، نفخ
- سنگ کیسه صفرا، خارش مقعد، سیری زودرس، استفراغ
- درد ناحیه فوقانی شکم
- مدفوع غیر طبیعی
- آسیت (آب آوردگی شکم)، التهاب و تورم کیسه صفرا
- عفونت ویروسی
- کیست کلیوی
تداخل دارویی پانکراتین
- تداخل دارویی ویژه‌ای برای این دارو ذکر نشده است. در مصرف داروهای متعدد، جانب احتیاط رعایت شود.
- کپسول‌های با رهش تأخیری: پوشش رودهای محتویات کپسول‌های با رهش تأخیری در غذاهای قلیایی باز می‌شوند و این واکنش ممکن است منجر به آزادسازی زودهنگام و غیرفعال شدن آن در معده پس از بلعیدن شود.
- راهکار: از ریختن محتویات کپسول‌های بازشده در غذاهای قلیایی اجتناب شود. (استفاده از غذاهای نرم اسیدی با pH کمتر از 4.5 در افرادی که توانایی بلعیدن کپسول را ندارند توصیه میشود.)
مصرف قرص پانکراتین در دوران بارداری و شیردهی
طبق گزارش بررسی داروها در بارداری و شیردهی، پانکراتین به طور کلی در دوران بارداری بی‌خطر در نظر گرفته میشود. با این حال، هیچ مطالعه‌ای در مورد اثرات آن بر روی انسان انجام نشده است. بنابراین، در دوران بارداری برای کاهش عوارض و احتیاط، با پزشک خود مشورت کنید. همچنین، هیچ مطالعه‌ای در مورد اثرات پانکراتین بر روی شیرخواران انجام نشده است. با این حال، به طور کلی تصور میشود که این دارو برای شیردهی بی‌خطر است ولی نیاز به بررسی و تایید پزشک دارد.
شرایط نگهداری قرص پانکراتین
قرص پانکراتین باید در دمای اتاق و دور از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرص‌های هفتگی و قطره‌های چشمی، کرم‌ها، چسب‌ها و استنشاق‌ها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال می‌توانند آن‌ها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روش‌های خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمی‌توانند آن‌ها را مصرف کنند.
کلام آخر قرص پانکراتین
در این مقاله، فرآیند ساخت آنزیمهای گوارشی با تمرکز بر روی قرص پانکراتین، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز مورد بررسی قرار گرفت. آنزیمهای گوارشی از اهمیت بسیاری برخوردارند، زیرا نقش اساسی در فرآیند هضم و جذب مواد غذایی دارند. قرص پانکراتین به عنوان یک منبع غنی از آنزیمهای گوارشی، بهبود عملکرد گوارش را تسهیل می‌کند و می‌تواند به حفظ سلامت گوارش و کلیت سلامت بدن کمک کند. با توجه به اهمیت این موضوع، استفاده از قرص پانکراتین می‌تواند به عنوان یک راهکار مؤثر در درمان و پیشگیری از مشکلات گوارشی مورد توجه قرار گیرد.
منبع سایت: Webmb
