کاربرد قرص اکتولوکاست چیست؟
اکتولوکاست یکی از نام‌های تجاری مونته لوکاست است و یک داروی ضد آلرژی و ضد آسم محسوب میشود. این دارو به دسته‌ای از داروها به نام آنتاگونیست‌های گیرنده لکوترین تعلق دارد. برخی از کاربرد این قرص شامل موارد زیر است:
- درمان آسم (مخصوصاً آسم خفیف تا متوسط)
- پیشگیری از حملات آسم، از جمله آسم ناشی از ورزش
- درمان آلرژی فصلی (تب یونجه)
- کاهش علائم حساسیت بینی مانند عطسه، آبریزش بینی و خارش
قرص اکتولوکاست برای آسم
آسم یک بیماری التهابی مزمن راه‌های هوایی در ریه است که باعث تنگی نفس، خس‌خس سینه، سرفه و احساس فشار در قفسه سینه میشود. این علائم ممکن است در اثر عوامل تحریک‌کننده مانند گردوغبار، آلرژی‌ها، ورزش یا هوای سرد بدتر شوند. قرص اکتولوکاست (Octolukast) برای پیشگیری و کنترل بلندمدت آسم تجویز میشود و تاثیری بروی حملات ناگهانی آسم ندارد. مزایای مصرف اکتولوکاست برای آسم عبارتند از:
- کاهش دفعات حملات آسم
- کاهش نیاز به اسپری‌های اضطراری (مثل سالبوتامول)
- کنترل بهتر علائم در آسم ناشی از ورزش یا آلرژی
قرص اکتولوکاست برای آلرژی فصلی
آلرژی فصلی یک واکنش حساسیتی است که در فصل بهار، تابستان یا پاییز به علت گرده گیاهان، قارچ‌ها یا سایر مواد آلرژی‌زا در هوا اتفاق می‌افتد. علائم آلرژی فصلی شامل عطسه‌های مکرر، آبریزش بینی یا گرفتگی بینی، خارش گلو، بینی یا چشم‌ها، قرمزی و اشک‌ریزش چشم، احساس خستگی یا بی‌حالی است. این قرص با مهار گیرنده‌های لکوترین، که مواد شیمیایی التهابی هستند، سبب کاهش علائم آلرژی میشود. همچنین، می‌توانید از داروی ضد حساسیت استفاده کنید.
اکتولوکاست برای آبریزش بینی
این دارو با مهار گیرنده‌های لکوترین نوع CysLT1، که نقش مهمی در فرآیند التهابی و واکنش‌های آلرژیک دارند، موجب کاهش التهاب در راه‌های تنفسی و مخاط بینی می‌گردد. آبریزش بینی یکی از علائم رایج رینیت آلرژیک است که بر اثر تماس با آلرژن‌هایی مانند گرده گیاهان، قارچ‌ها، یا گردوغبار ایجاد میشود. اکتولوکاست با کاهش ترشح موکوس و کاهش التهاب مخاط بینی می‌تواند به طور موثری در بهبود این علامت نقش ایفا کند.
نحوه مصرف قرص اکتولوکاست
قبل از مصرف این دارو، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی یا نسخه پزشک را بررسی کنید. برای اطلاع از نحوه مصرف، در ادامه با ما همراه باشید.
- دوز مصرفی عمومی برای بزرگسالان، روزانه یک قرص 10 میلی گرم است که ترجیحاً شب‌ها و با یا بدون غذا مصرف میشود.
- قرص را به صورت کامل همراه با یک لیوان آب مصرف کرده و از جویدن یا خرد کردن دارو خودداری کنید. خرد کردن یا جویدن قرص منجر به آزادسازی فوری و در نتیجه عوارض جانبی خواهد شد.
- بدون هماهنگی با پزشک دوز مصرفی خود را افزایش یا کاهش ندهید. با اینکه اکتولوکاست داروی ایمنی است، ولی افزایش یا کاهش دوز باید با تایید و نسخه پزشک باشد. به علاوه، افزایش دوز مصرفی بدون هماهنگی با پزشک تاثیری بر روی سلامتی شما نداشته و تنها عوارض را افزایش می‌دهد.
نحوه عملکرد اکتولوکاست
اکتولوکاست که حاوی ماده‌ی مؤثره‌ی مونتلوکاست سدیم می‌باشد، به عنوان یک داروی مهارکننده‌ی گیرنده‌های لکوترین، در درمان و پیشگیری از علائم مرتبط با آسم و آلرژی‌های تنفسی مانند رینیت آلرژیک (فصلی یا دائمی) کاربرد دارد. لکوترین‌ها ترکیباتی شیمیایی هستند که توسط برخی از سلول‌های ایمنی بدن مانند ماست‌سل‌ها و ائوزینوفیل‌ها ترشح می‌شوند و نقش کلیدی در فرآیند التهابی بدن ایفا می‌کنند.
این مواد پس از آزاد شدن در پاسخ به محرک‌های آلرژیک یا تحریکی (نظیر گرده گل، گردوغبار، دود یا فعالیت فیزیکی)، باعث انقباض عضلات صاف راه‌های هوایی، افزایش نفوذپذیری رگ‌ها، تورم بافت‌ها و ترشح مخاط در مجاری تنفسی می‌گردند. ا وجود آنکه این دارو نقش مؤثری در مدیریت بلندمدت بیماری دارد، اما برای درمان فوری حملات حاد آسم توصیه نمی‌شود و در این موارد، مصرف داروهای سریع‌الاثر مانند سالبوتامول (ونتولین) ضروری است.
عوارض قرص اکتولوکاست
این قرص به صورت کلی، یک داروی ایمن و کم خطر است و عوارض شدید زیادی گزارش نشده است. با این حال، برخی از عوارض این دارو به شرح زیر است:
- سردرد
- درد شکم
- عطسه، سرفه یا گلودرد (از جمله در کودکان)
- افزایش آنزیم‌های کبدی
- تهوع یا سوءهاضمه
- اسهال یا یبوست
- خستگی یا بی‌قراری
- تب
- بثورات پوستی
به علاوه، برخی بیماران بعد از مصرف عوارض جانبی جدی و خطرناکی گزارش کردند که نیاز به قطع مصرف و بررسی پزشک دارد. برخی از عوارض جدی و خطرناک این قرص به شرح زیر می‌باشد:
- تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو
- تنگی نفس و خس خس سینه
- بثورات جلدی شدید و خارش
- آسیب کبدی یا کلیوی
- توهم و رفتارهای غیرطبیعی
- افسردگی شدید و افکار خودکشی
موارد احتیاط و منع مصرف
قبل از استفاده، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. موارد احتیاط قرص اکتولوکاست به شرح زیر است:
- این دارو برای کنترل آسم بلند مدت تجویز میشود و کاربردی برای حملات ناگهانی آسم ندارد. در صورت بروز تنگی نفس شدید، باید از داروهای سریع‌الاثر مانند ونتولین (سالبوتامول) استفاده شود.
- مصرف این دارو در برخی بیماران ممکن است با تغییرات خلق‌وخو، اضطراب، تحریک‌پذیری، بی‌خوابی، افسردگی یا افکار خودکشی همراه باشد. در صورت وجود سابقه بیماری روان‌پزشکی یا بروز علائم غیرعادی در طول درمان، باید سریعاً به پزشک اطلاع داده شود.
- متابولیسم این دارو در کبد است و بیماران با نارسایی یا بیماری‌های کبدی نیاز به پایش دقیق عملکرد کبد دارند. در صورت مشاهده علائمی مانند زردی پوست یا چشم، درد در ناحیه راست شکم، یا تیره شدن رنگ ادرار مصرف دارو باید متوقف شود و آزمایش‌های کبدی انجام گردد.
- مصرف اکتولوکاست در کودکان و سالمندان ایمن است، ولی دوز آن باید متناسب با سن و وزن تنظیم شود. در دوران بارداری و شیردهی، مصرف دارو تنها در صورت تجویز پزشک و در صورتی که منافع آن بیشتر از خطرات احتمالی باشد، مجاز است.
مصرف قرص اکتولوکاست در بارداری
این دارو در دسته B در دوران بارداری قرار دارد. یعنی مطالعات حیوانی نشان داده است که مصرف این دارو خطری برای جنین و مادر نداشته است. همچنین، مطالعات انسانی خاصی در رابطه با خطرات این قرص در بارداری انجام نشده است. پزشک ممکن است در صورت وجود بیماری آسم متوسط یا شدید و عدم کنترل علائم با سایر درمان‌ها، مصرف این دارو را با ارزیابی دقیق فواید و مضرات تجویز کند.
تداخل دارویی اکتولوکاست
قبل از استفاده، داروهای تجویزی و گیاهی مورد استفاده خود را به پزشک اطلاع دهید. تداخل دارویی خاصی در رابطه با مصرف این قرص گزارش نشده است.
شرایط نگهداری قرص اکتولوکاست
این قرص باید در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگهداری شود. توجه داشته باشید که اشکال دارویی مختلف از جمله قرص، شربت، شیاف، کرم، محلول تزریقی و غیره باید دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری شوند.
کلام آخر
این مقاله به بررسی پیشگیری از آسم و آلرژی فصلی با قرص اکتولوکاست، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. این دارو، به‌ویژه برای کسانی که دچار آسم مزمن یا رینیت آلرژیک فصلی هستند، گزینه‌ای عالی برای پیشگیری از حملات آسم و کاهش علائم آلرژیک مانند آبریزش بینی، عطسه و خارش بینی است. استفاده منظم از اکتولوکاست به‌عنوان بخشی از برنامه درمانی می‌تواند به بیماران کمک کند تا کیفیت زندگی بهتری داشته باشند.
