سرماخوردگی یکی از رایج‌ترین بیماری‌های ویروسی است که افراد در هر سنی با آن مواجه می‌شوند. این بیماری با علائمی همچون گلودرد، تب، سردرد، سرفه، آبریزش بینی و احساس ناخوشایندی در بدن همراه است. هرچند که سرماخوردگی به خودی خود بهبود می‌یابد، اما علائم آن میتواند برای فرد بیمار آزاردهنده باشد. به همین دلیل، افراد به دنبال راه‌های سریع برای تسکین علائم و بهبود وضعیت خود هستند. یکی داروهای مهم درکنترل این بیماری، قرص اکتوکلد می‌باشد.
اشکال دارویی اکتوکلد
- قرص
موارد مصرف قرص اکتوکلد
قرص اکتوکلد یک داروی ترکیبی است که برای تسکین علائم سرماخوردگی و آنفولانزا مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو ترکیبی از مواد مختلف فعال است که بسته به نوع آن، ممکن است شامل ترکیبات زیر باشد؛
- استامینوفن: کاهش درد و تب
- فنیل‌افرین: کاهش احتقان بینی
- کلرفنیرامین: تسکین علائم آلرژی و آبریزش بینی
- دکسترومتورفان: کاهش سرفه
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر قرص اکتوکلد
مکانیسم اثر قرص اکتوکلد به ترکیبات فعال موجود در آن بستگی دارد. این دارو ترکیبی از چند ماده موثر است که هرکدام مکانیسم خاص خود را دارند. در ادامه مکانیسم اثر اجزای رایج اکتوکلد می‌پردازیم؛
- استامینوفن؛
- با مهار آنزیم سیکلواکسیژناز (COX) در سیستم عصبی مرکزی، تولید پروستاگلاندین‌ها را کاهش می‌دهد. پروستاگلاندین‌ها موادی هستند که در ایجاد درد و تب نقش دارند. اثر ضدالتهابی قابل توجهی ندارد، اما به خوبی درد و تب را کاهش می‌دهد.
- فنیل افرین؛
- این ماده به عنوان آگونیست گیرنده‌های آلفا-آدرنرژیک عمل می‌کند و باعث انقباض عروق خونی در مخاط بینی می‌شود. کاهش انبساط عروق سبب کاهش احتقان بینی می‌شود.
- دکسترومتورفان؛
- با تاثیر بر مرکز سرفه در مدولا (قسمتی از مغز)، پاسخ به محرک‌های ایجادکننده سرفه را سرکوب می‌کند. این دارو اثر مستقیمی بر سیستم تنفسی ندارد.
- کلرفنیرامین؛
- یک آنتی هیستامین است که سبب کاهش علائم رینیت آلرژیک، تب یونجه و سرماخوردگی خواهد شد.
مقدار مصرف قرص اکتوکلد
قبل از مصرف قرص اکتوکلد، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی شامل مقدار و زمان مصرف را بررسی کنید. قرص سرماخوردگی اکتوکلد را به صورت کامل همراه با یک لیوان آب مصرف کرده و از جویدن یا خرد کردن قرص خودداری کنید. خرد کردن یا جویدن دارو منجر به آزادسازی فوری و در نتیجه افزایش خطر عوارض جانبی خواهد شد. توجه داشته باشید که بدون هماهنگی با پزشک، دوز مصرفی خود را افزایش یا کاهش ندهید. افزایش دوز مصرفی بدون هماهنگی، تاثیری بر روی سلامتی شما نداشته و تنها عوارض جانبی را افزایش می‌دهد.
بیشتر بدانید: قرص فاراکلد چیست؟ کاربرد، نحوه مصرف و عوارض
نحوه مصرف قرص اکتوکلد
مقدار و نحوه مصرف قرص اکتوکلد به نوع دارو (قرص بزرگسالان یا کودکان)، شدت علائم و شرایط جسمانی فرد بستگی دارد. در ادامه، توصیه پزشکان و دستورات عمومی این دارو بیان شده است؛
- دوز مصرفی این دارو یک عدد قرص در هر 4 الی 6 ساعت است که حداکثر مقدار مجاز روزانه 6 قرص در طول 24 ساعت می‌باشد. دارو را با یک لیوان آب میل کنید تا از عوارض گوارشی جلوگیری شود.
- بهترین زمان مصرف قرص، بعد از غذا برای جلوگیری از تحریک معده است. همچنین، بهتر است همراه با مقدار زیادی مایعات برای کمک به کاهش احتقان و خروج مخاط مصرف شود.
- در افراد با بیماری‌های کبدی، کلیوی، فشار خون بالا یا بیماران قلبی، قبل از مصرف باید با پزشک مشورت شود. از مصرف همزمان با داروهای حاوی استامینوفن (استامینوفن ساده یا داروهای سرماخوردگی دیگر) خودداری کنید.
بیشتر بدانید: شربت پرومتازین
موارد احتیاط
قبل از مصرف قرص اکتوکلد، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله مشکلات تنفسی (مانند آسم، آمفیزم)، مشکل چشمی خاص (آب سیاه)، مشکلات قلبی، فشار خون بالا، بیماری کبد، تشنج، مشکلات معده (زخم، انسداد)، پرکاری تیروئید، مشکلات ادراری (مانند مشکل در ادرار کردن به دلیل بزرگ شدن پروستات، احتباس ادرار) و… با پزشک در رابطه با خطرات دارو مشورت کنید. در ادامه به برخی از موارد احتیاط اکتوکلد خواهیم پرداخت؛
- به دلیل وجود استامینوفن در ترکیبات دارو، در افراد مبتلا به نارسایی کبدی یا کلیوی باید با احتیاط و زیر نظر پزشک مصرف شود. ترکیبات ضداحتقان مانند فنیل‌افرین ممکن است باعث افزایش فشار خون یا ضربان قلب شوند.
- ترکیبات ضداحتقان می‌توانند بر کنترل قند خون اثر بگذارند. همچنین، آنتی‌هیستامین‌ها ممکن است فشار داخل چشم را افزایش دهند.
- مصرف اکتوکلد در دوران بارداری تنها در صورت نیاز و با تایید پزشک مجاز است، زیرا ممکن است برخی ترکیبات آن بر جنین تاثیر بگذارند. برخی ترکیبات این دارو (آنتی‌هیستامین‌ها) ممکن است به شیر مادر منتقل شوند و سبب عوارض بر نوزاد شوند. استفاده از اکتوکلد برای این گروه سنی تنها با تجویز پزشک مجاز است.
- مصرف همزمان داروهای دیگر حاوی استامینوفن میتواند خطر آسیب کبدی را افزایش دهد. مصرف همزمان با داروهای مهارکننده مونوآمین اکسیداز یا در 14 روز پس از قطع آن‌ها، خطر افزایش فشار خون شدید را دارد.
- مصرف این دارو در برخی بیماران سبب گیجی و خواب آلودگی شده است. در صورت بروز، از انجام فعالیت‌هایی که نیاز به هوشیاری بالایی است، خودداری کنید. تا حد امکان رانندگی نکرده و کار با ماشین‌آلات و تجهیزات را به زمان دیگری موکول کنید.
- در صورت بروز علائمی شامل خارش، تورم صورت یا گلو، بثورات پوستی یا مشکلات تنفسی مصرف دارو را متوقف کرده و به پزشک مراجعه کنید. رعایت این موارد احتیاط به کاهش خطرات و افزایش ایمنی مصرف کمک می‌کند. در صورت وجود هرگونه شک یا نگرانی، قبل از مصرف با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
بیشتر بدانید: قرص برم هگزین
موارد منع مصرف قرص اکتوکلد
- حساسیت به دارو یا سایر ترکیبات موجود در آن
- بیماری شدید کبدی یا کلیوی
عوارض قرص اکتوکلد
حالت تهوع، خواب آلودگی، استفراغ، سرگیجه و سبکی سر، اختلالات ادراری، افزایش فشار خون، حساسیت پوستی، عصبی بودن و… برخی از عوارض قرص اکتوکلد می‌باشد. به یاد داشته باشید که پزشک شما تشخیص داده که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی ندارند. در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله بثورات پوستی، خارش و تورم (به ویژه در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی، فورا به پزشک مراجعه کنید. در ادامه به برخی عوارض قرص اکتوکلد خواهیم پرداخت؛
- خواب‌آلودگی یا خستگی
- خشکی دهان، بینی یا گلو
- سرگیجه یا سبکی سر
- تهوع یا استفراغ
- بی‌قراری یا عصبی بودن
- افزایش ضربان قلب (تاکی‌کاردی)
- افزایش فشار خون
- ناراحتی معده یا درد شکمی
- بثورات پوستی، تورم صورت یا گلو و تنگی نفس
- اختلالات ادراری
- اضطراب شدید یا توهم
- وابستگی روانی یا جسمانی
- اختلال در عملکرد کلیه یا کبد
تداخل دارویی اکتوکلد
قبل از مصرف این دارو، با پزشک در رابطه با مصرف داروهای همزمان مشورت کنید تا دچار تداخلات دارویی نشوید.
بیشتر بدانید: قرص کلرفنیرامین؛ کاربرد، نحوه مصرف و عوارض
مصرف قرص اکتوکلد در دوران بارداری و شیردهی
مصرف قرص اکتوکلد در دوران بارداری باید با احتیاط فراوان و تنها تحت نظر پزشک انجام شود، زیرا این دارو ترکیبی از چند ماده فعال است که ممکن است بر سلامت مادر یا جنین اثر بگذارد. مصرف این دارو در سه ماه اول بارداری، باید با احتیاط بسیار بالا انجام شود، زیرا در این زمان رشد جنین حساس‌تر است. برای کاهش علائم سرماخوردگی، روش‌های غیر دارویی از جمله استراحت کافی، مصرف مایعات گرم و استفاده از بخور را امتحان کنید.
بیشتر بدانید: قرص نئوتادین
شرایط نگهداری قرص اکتوکلد
قرص اکتوکلد باید در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگهداری شود. توجه داشته باشید که اشکال دارویی مختلف از جمله قرص، شربت، شیاف، محلول تزرقی و… باید دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری شوند.
کلام آخر قرص اکتوکلد
این مقاله به بررسی درمان سرماخوردگی با عنوان قرص اکتوکلد، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. قرص اکتوکلد یک داروی ترکیبی، در تسکین علائم رایج سرماخوردگی از جمله تب، درد، گرفتگی بینی، سرفه و آبریزش بینی موثر است. ترکیبات فعال موجود در این دارو از جمله استامینوفن، آنتی‌هیستامین‌ها، فنیل‌افرین و دکسترومتورفان به صورت همزمان به کاهش التهاب، تسکین درد و باز شدن مجاری تنفسی کمک می‌کنند. با این حال، باید توجه داشت که اکتوکلد تنها علائم سرماخوردگی را تسکین می‌دهد و درمان قطعی برای خود ویروس سرماخوردگی نیست.
