نيكوتين چيست؟
نیکوتین مادهای است که به طور طبیعی در گیاه تنباکو وجود دارد و در تمامی محصولات مشتق شده از تنباکو مانند سیگار، سیگار برگ و حتی سیگارهای الکترونیکی یافت میشود. این ماده بسیار اعتیاد آور است و به صورت مصنوعی در آزمایشگاهها نیز تولید میشود. به غیر از کاربردهایی که در صنعت مواد مخدر دارد، از این ماده به عنوان حشره کش در صنعت کشاورزی تیز استفاده میکنند.
تاریخچه نیکوتین
نیکوتین از گونههای Nicotiana حاصل میشود که گیاه تنباکو و بخشی از گیاهان خانواده شب بو جزو این گونه از گیاهان به حساب میآیند. منشا گیاه تنباکو، آمریکای جنوبی است و پس از گذشت مدت زمانی در آمریکای شمالی، آفریقا و استرالیا نیز رشد کرد و گسترش یافت. مردم بومی این مناطق در اصل از برگهای گیاه تنباکو برای جویدن، سیگار کشیدن یا در مراسمهای مذهبی خود استفاده میکردند که برخی اروپاییان تصمیم به تجارت محصولات تنباکو گرفتند و دست به صادرات آن زدند. رفته رفته که شرکتهای مختلف برای این منظور به وجود آمد و تصمیم بر این شد تا به تباکو مقداری منتول اضافه شود تا طعم دلچسبتر و گیراتری داشته باشد. اما تمام قصه این نیست! افزودن منتول به تنباکو میتواند اثرات اعتیاد آور نیکوتین بر مغز را افزایش دهد. افرادی که سیگارهای منتول دار میکشند، اعتیاد بیشتری به نیکوتین پیدا میکنند و خطرات مرتبط با آن نیز، به مراتب بیشتر آنها را تهدید خواهد کرد.
اثرات نیکوتین
به گفته موسسه ملی سوء مصرف مواد مخدر (NIDA)، نیکوتین یک احساس موقتی از رفاه و آرامش ایجاد میکند، ضربان قلب و میزان اکسیژن مورد استفاده قلب را افزایش میدهد و باعث افزایش اندورفین میشود؛ همان مادهای که به کاهش استرس و درد و بهبود خلق و خو کمک بسیار زیادی میکند.
بلافاصله بعد از مصرف نیکوتین چه اتفاقی میافتد؟
بدن به سرعت نیکوتین را وارد جریان خون میکند تا بتواند آن را به مغز برساند. سطح نیکوتین پس از ورود به بدن فورا به اوج خود میرسد و موجب ایجاد احساس پاداش کوتاه مدت خواهد شد.
علاوه بر این، نیکوتین سطح دوپامین که یک انتقال دهنده عصبی و بخشی از سیستم پاداش مغز است را افزایش داده و باعث ایجاد احساس لذت و پاداش میشود. همین ترشح دوپامین منجر به تکرار رفتار مصرف نیکوتین در فرد میشود و این تمایل را در فرد تقویت میکند. مصرف نیکوتین میتواند به طور موقت تمرکز و حافظه را بهبود بخشد؛ اما در طولانی مدت، عوارضی به همراه دارد که قابل چشم پوشی نیست.
عوارض نیکوتین
نیکوتین میتواند بر بخشهای مختلف بدن تأثیر منفی بگذارد که در ادامه مهمترین این عوارض را با یکدیگر مشاهده میکنیم.
بخش مربوطه | عوارض |
سیستم عصبی مرکزی |
|
سیستم قلبی عروقی |
|
سیستم تنفسی |
|
سیستم عضلانی |
|
دستگاه گوارش |
|
برخی از محصولات نیکوتین دار ممکن است حتی عوارض جانبی ویژهتری هم داشته باشند که برخی از آنها عبارتاند از:
- تحریک پوست
- درد یا سفتی عضلات
- افزایش بیش از حد ضربان قلب (ممکن است نشانه این باشد که دوز نیکوتین مصرفی بسیار زیاد است و فرد باید در این خصوص با یک متخصص مشورت کند)
- استرس
- اختلال در روند یادگیری
- کاهش عملکرد شناختی
- افزایش ریسک ابتلا به آلزایمر
- اختلال حافظه
نکته: نیکوتین ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد و اثر آنها را به مراتب کمتر کند. در صورتی که داروی خاصی مصرف میکنید، حتما در این زمینه با پزشک خود مشورت کنید.
جمع بندی
در این مطلب از داروخانه آنلاین مثبت سبز به بررسی تمامی ابعاد نیکوتین، از تاریخچه آن گرفته تا تاثیرات و عوارض مربوط به آن پرداختیم و بررسی کردیم که بر هر بخش بدن چه اثری میتواند داشته باشد. به طور کلی نیکوتین مادهای به شدت اعتیاد آور است که به هر نوعی به بدن وارد شود، میتواند وابستگی ایجاد کرده و به دنبال آن تبعات ویژه خود را به همراه داشته باشد. آیا شما نیز جزو افرادی هستید که به مصرف روزانه نیکوتین عادت دارید؟ خودتان چه تغییراتی احساس میکنید؟ این وابستگی چه تاثیراتی بر زندگی روزمره شما گذاشته است؟ تجربیات خود را در این زمینه با ما به اشتراک بگذارید.