بیماری نقرس چیست؟
بیماری نقرس نوعی آرتریت التهابی است که باعث درد و تورم در مفاصل شما میشود. این بیماری زمانی ایجاد میشود که میزان اسید اوریک در بدن افزایش پیدا کند و انباشته شود. در بیشتر مواقع این بیماری مفاصل انگشتان پا را تحت تاثیر قرار میدهد، اما با این حال ممکن است بر روی سایر مفاصل نیز تاثیر بگذارد. برخی از این مفاصل شامل موارد زیر میشود:
- زانوها
- مچ پا
- پا
- دست و مچ دست
- آرنج
درد ناگهانی و شدید یا حملات بیماری نقرس، میتواند احساسی را ایجاد کند که احساس میکنید پای شما در آتش است.
علائم نقرس
علائم بیماری نقرس به صورت دورهای هستند، این یعنی گاهی علائم نقرس شدت زیادی پیدا میکند و بعد از آن کاهش پیدا میکند و تمام میشود. حملات نقرس بسیار دردناک هستند و ممکن است به طور ناگهانی و اغلب یک شبه اتفاق بیفتند. در طول حمله نقرس، علائم در مفاصل آسیب دیده ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد شدید
- تغییر رنگ یا قرمزی
- سفتی
- تورم
- حساسیت
- احساس گرما شدید
حملات نقرس ممکن است یک یا دو هفته طول بکشد، اما گاهی این علائم را به دلیل شدت بیشتر بیماری، مدت زمان بیشتری تجربه میکنید.
بیشتر بدانید: قرص هیدروکلروتیازید؛ کاربرد، نحوه مصرف و عوارض
مراحل بیماری نقرس چیست؟
چهار مرحله برای بیماری نقرس وجود دارد:
- هیپوریکسیوم بدون علامت
- نقرس حاد
- نقرس دورهای
- نقرس خفیف مزمن
هیپوروسیکمی بدون علامت
Hyperuricemia زمانی رخ میدهد که شما بیش از حد مقدار اسید اوریک در خون داشته باشید. اگر نشانههای دیگری از خود نشان ندهید، به نام Hyperuricemia بدون علامت خوانده میشود.
نقرس حاد
نقرس حاد زمانی اتفاق میافتد که Hyperuricemia باعث ایجاد کریستالهای اسید اوریک در یکی از مفاصل شما میشود. این باعث درد شدید و تورم میشود. علائم شما احتمالا به طور ناگهانی ظاهر میشوند و ۳ تا ۱۰ روز طول میکشد. شما ممکن است حملات نقرس حاد را چندین ماه یا چند سال تجربه کنید.
نقرس دورهای
این نوع بیماری نقرس در حوادث حاد قابل رویت است و نقرس غدد کبدی هم نامیده میشود. شما در این مرحله علائم دیگری نخواهید داشت.
نقرس تونیک مزمن
نقرس ناحیه تنفسی مزمن میتواند زمانی رخ دهد که بیماری نقرس شما درمان نشده باشد. این میتواند ۱۰ سال یا بیشتر طول بکشد تا توسعه یابد. در این مرحله، گرههای سخت (تیفی) در مفاصل شما و پوست و بافت نرم اطراف آنها ایجاد میشود. بیماری نقرس در این حالت همچنین میتواند در قسمتهای دیگر بدن مانند گوش شما گسترش یابد. آنها میتوانند آسیب دائمی به مفاصل شما ایجاد کنند.
علت بیماری نقرس
تجمع اسید اوریک اضافی در بدن باعث بیماری نقرس میشود. بدن شما به طور طبیعی اسید اوریک را زمانی میسازد که مواد شیمیایی به نام پورین موجود در برخی غذاها و نوشیدنیها را تجزیه کند. کلیههای شما معمولا اسید اوریک را از خونتان فیلتر میکنند و سپس وقتی ادرار میکنید از بدن شما خارج میشود. گاهی اوقات بدن شما بیش از حد اسید اوریک تولید میکند یا کلیههای شما آن را با سرعت کافی از خون خارج نمیکنند.
در این شرایط هنگامی که بدن شما دارای سطوح بالایی از اسید اوریک (هیپراوریسمی) باشد، کریستالهای اسید اوریک میتوانند تجمع کرده و در مفاصل شما مستقر شوند. با تجمع کریستالهای اسید اوریک دردهای شدیدی را ممکن است تجربه کنید.
عوامل خطر نقرس
این بیماری برای هر شخصی ممکن است اتفاق بیوفتد. این بیماری در مردان شیوع بیشتری دارد به طوری که تخمین زده شده مردان سه برابر زنان به این بیماری مبتلا میشوند. بانوان نیز در بیشتر مواقع تا قبل از دوران یائسگی این بیماری را تجربه نمیکنند. برخی بیماریها نیز احتمال ابتلا به نقرس را شدیدتر میکند. برخی از این بیماریها عبارتند از:
- اضافه وزن یا چاقی
- نارسایی قلب
- دیابت
- فشار خون بالا
- بیماری کلیوی
- سرطان خون
همچنین برخی از شرایط هستند که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش میدهند. برخی از این شرایط شامل موارد زیر میشود:
- وجود بیماری در والدین
- مصرف پروتئینهای حیوانی زیاد
- مصرف زیاد گوشت خرگوش و گوشت قرمز
- نوشیدن الکل زیاد
- مصرف داروی ادرارآور
- مصرف داروهای سرکوب کننده ایمنی
نحوه تشخیص نقرس چیست؟
پزشک شما میتواند تشخیص نقرس را بر اساس یک بررسی از تاریخ پزشکی، یک معاینه فیزیکی و علائم شما انجام دهد. پزشک شما احتمالا تشخیص خود را از توضیحات درد مفصلی شما، اینکه اغلب شما درد شدیدی در مفصل دارید و اینکه چگونه این ناحیه قرمز یا متورم است، تشخیص دهد.
پزشک شما همچنین ممکن است یک تست برای بررسی میزان اسید اوریک در مفصلتان تجویز کند. آنها یک نمونه مایع از مفصل شما را جمع آوری میکنند تا متوجه شوند که آیا حاوی اسید اوریک است یا خیر. آنها ممکن است بخواهند یک عکس با اشعه ایکس هم از مفصل شما بگیرند.
درمان نقرس
هیچ درمان قطعی برای نقرس وجود ندارد، اما با این حال شما میتوانید با اصلاح رژیم غذایی خود و مصرف برخی داروها علائم این بیماری را کاهش دهید. برخی از داروهایی که میتوانند برای درمان نقرس مفید باشند، عبارتند از:
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs):
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن میتوانند درد و تورم را در طول حمله نقرس کاهش دهند. برخی از افراد مبتلا به بیماری کلیوی، زخم معده و سایر مشکلات سلامتی نباید از NSAIDها استفاده کنند.
- کلشی سین:
دارو کلشی سین یک داروی تجویزی است که اگر آن را ظرف ۲۴ ساعت پس از حمله نقرس مصرف کنید، میتواند التهاب و درد را کاهش دهد.
- کورتیکواستروئیدها:
کورتیکواستروئیدها داروهای تجویزی هستند که التهاب را کاهش میدهند.
پزشکها همچنین ممکن است داروهایی برای کمک به کاهش سطح اسید اوریک شما تجویز کنند. رایجترین داروهایی که اسید اوریک را کاهش میدهند عبارتند از:
- آلوپورینول
- فبوکسوستات
- پگلوتیکاز
- پروبنسید
عوارض نقرس چیست؟
در صورت عدم درمان، نقرس در نهایت میتواند باعث ایجاد توفیس در نزدیکی مفصل ملتهب شود که این میتواند منجر به آرتریت شود. آرتریت یک وضعیت دردناک است که در آن مفصل شما به طور دائمی آسیب دیده و متورم میشود.
راهکار جلوگیری از نقرس چیست؟
شما میتوانید اقدامات زیادی برای جلوگیری از نقرس انجام دهید. مثلا:
- نوشیدن الکل را محدود کنید.
- مقدار غذای غنی از پورین، مانند انواع گوشت خرگوش، بره، گوشت گاو، گوشت خوک و… که میخورید را محدود کنید.
- وزن خود را کاهش دهید.
- سیگار نکشید.
- ورزش کنید.
- آب زیادی بنوشید.
سخن پایانی
در این مطلب از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز به بررسی کامل بیماری نقرس پرداخته شد. نقرس یک بیماری دردناک اما قابل کنترل است. با شناخت بهتر عوامل خطر، اصلاح سبک زندگی و پیروی از توصیههای پزشکی، میتوان از بروز حملات نقرس جلوگیری کرد و کیفیت زندگی بهتری داشت.