بیماری‌های مزمن ریوی از جمله بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)، یکی از اصلی‌ترین عوامل تنگی نفس و کاهش کیفیت زندگی بیماران در سراسر جهان به شمار می‌آیند. با افزایش آلودگی هوا و عادات ناسالم زندگی، این بیماری‌ها به طور چشمگیری در حال گسترش هستند و نیاز به درمان‌های موثر و مناسب بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. یکی از داروهای مهم و کارآمد در مدیریت و کنترل علائم این بیماری‌ها، اسپری آنورو الیپتا (Anoro Ellipta) است.
اشکال دارویی آنورو الیپتا
- پودر برای استنشاق (62.5mcg/25mcg)/تحریک
موارد مصرف اسپری آنورو الیپتا
اسپری آنورو الیپتا برای کنترل و پیشگیری از علائم (مانند خس خس سینه و تنگی نفس) ناشی از بیماری مداوم ریوی (بیماری انسدادی مزمن ریه-COPD که شامل برونشیت مزمن و آمفیزم است) استفاده می‌شود. کنترل علائم مشکلات تنفسی به شما کمک می‌کند تا بهتر فعالیت روزانه خود را انجام دهید. این استنشاقی حاوی 2 داروی اومکلیدینیوم و ویلانترول است. هر دو دارو با شل کردن عضلات اطراف راه‌های هوایی عمل می‌کنند تا باز شوند و راحت‌تر نفس بکشید.
این دارو متعلق به دسته‌ای از داروهای شناخته شده به عنوان آنتی کولینرژیک است. ویلانترول متعلق به دسته داروهایی است که به عنوان آگونیست‌های بتا طولانی اثر (LABA) شناخته می‌شوند. هر دو دارو به عنوان گشاد کننده برونش نیز محسوب می‌شوند. این دارو باید به طور منظم استفاده شود تا موثر باشد. افراد مبتلا به آسم که از آگونیست‌های بتا استنشاقی طولانی‌اثر (مانند ویلانترول) بدون استفاده از کورتیکواستروئید استنشاقی استفاده می‌کنند، ممکن است خطر مشکلات تنفسی جدی (گاهی کشنده) را افزایش دهند.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی آنورو الیپتا
آنورو الیپتا حاوی دو داروی آمکلیدینیوم و ویلانترول است. مکانیسم عمل آمکلیدینیوم؛ آنتاگونیست موسکارینی طولانی اثر (LAMA) که اغلب به عنوان آنتی کولینرژیک شناخته می‌شود که با جلوگیری از افزایش غلظت کلسیم داخل سلولی که منجر به شل شدن ماهیچه صاف راه هوایی، بهبود عملکرد ریه و کاهش ترشح مخاطی می‌شود. همچنین، عملکرد استیل کولین در گیرنده‌های موسکارینی (M1 تا M5) در مجاری هوایی برونش (M3) را مسدود می‌کند. به آرامی از گیرنده‌های موسکارینی M3 جدا می‌شود و مدت زمان اثر آن را افزایش می‌دهد.
همچنین، مکانیسم عمل ویلانترول؛ آگونیست انتخابی بتا2 آدرنرژیک طولانی اثر (LABA) است. آدنیل سیکلاز داخل سلولی را تحریک کرده و در نتیجه سطوح cAMP را افزایش می‌دهد و باعث شل شدن عضلات صاف برونش می‌شود. همچنین آزادسازی واسطه‌های حساسیت فوری را از سلول‌ها به ویژه از ماست سل‌ها، مهار می‌کند.
مقدار مصرف اسپری آنورو الیپتا
این دارو را طبق دستور پزشک، معمولاً یک بار در روز، از طریق خوراکی استنشاق کنید. تا زمانی که آماده استفاده از آن نیستید، درب دستگاه تنفسی را باز نکنید. این دارو را به طور مرتب استفاده کنید تا بیشترین سود را از آن ببرید. بدون هماهنگی با پزشک دوز مصرفی خود را افزایش یا کاهش ندهید. افزایش دوز مصرفی بدون هماهنگی با پزشک تاثیری بر روی سلامتی شما نداشته و تنها عوارض را افزایش می‌دهد. اگر همزمان از داروهای استنشاقی دیگر استفاده می‌کنید، حداقل 1 دقیقه بین استفاده از هر دارو صبر کنید.
طریقه مصرف اسپری آنورو الیپتا
- برای مصرف اسپری آنورو الیپتا؛ دستگاه را به دهان خود نزدیک کنید و لب‌هایتان را محکم دور قطعه دهانی قرار دهید. نفس عمیقی بکشید و دارو را به آرامی استنشاق کنید. بعد از استنشاق، نفس خود را برای 3 تا 4 ثانیه یا بیشتر نگه دارید. دهان را از دستگاه جدا کرده و به آرامی از بینی نفس را بیرون دهید.
- پس از استفاده، دهان خود را با آب بشویید تا از تحریک احتمالی گلو جلوگیری شود. دستگاه را ببندید و در محلی خشک و خنک نگه دارید.
- این دارو برای درمان طولانی مدت انسداد جریان هوا در بیماری مزمن انسدادی ریه، از جمله برونشیت مزمن یا آمفیزم استفاده می‌شود. دوز پیشنهادی 62.5 میکروگرم / 25 میکروگرم (1 تحریک) روزانه به صورت استنشاقی است.
موارد احتیاط
قبل از مصرف اسپری آنورو الیپتا، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. بیماران در زمان مراجعه به پزشک سوابق پزشکی خود از جمله مشکلات قلبی عروقی، مشکلات گوارشی (زخم معده، زخم مره یا روده)، اختلالات تنفسی، درد قفسه سینه، رفلاکس معده، اختلال کبدی و کلیوی را به وی اطلاع دهید تا در صورت نیاز نسخه را تغییر دهد. در ادامه به موارد احتیاط اسپری آنورو الیپتا خواهیم پرداخت؛
- واکنش‌های آنافیلاکسی در بیماران مبتلا به حساسیت شدید پروتئین شیر پس از استنشاق سایر محصولات پودری حاوی لاکتوز گزارش شده است.
- برای تسکین برونکواسپاسم حاد یا برای درمان آسم توصیه نمی‌شود. داده‌های یک کارآزمایی بزرگ کنترل شده با دارونما در افراد مبتلا به آسم نشان داد که LABA ممکن است خطر مرگ ناشی از آسم را افزایش دهند.
- مرگ و میر در ارتباط با استفاده بیش از حد از داروهای سمپاتومیمتیک استنشاقی گزارش شده است.
- برونکواسپاسم متناقض گزارش شده است. اومکلیدینیوم بروماید یا ویلانترول را قطع کنید و بلافاصله با یک برونش گشادکننده استنشاقی و سریع درمان کنید.
- آگونیست‌های بتا 2 باید با احتیاط در مورد اختلالات تشنجی، تیروتوکسیکوز، گلوکوم با زاویه باریک و در افرادی که به طور غیرعادی به آمین‌های سمپاتومیمتیک پاسخ می‌دهند، استفاده شوند. به بیماران دستور دهید در صورت بروز هر گونه بدتر شدن گلوکوم زاویه باریک، فوراً با پزشک مشورت کنید.
- تجویز کنندگان و بیماران باید نسبت به علائم و نشانه‌های احتباس ادرار (مانند مشکل در دفع ادرار، ادرار دردناک)، به ویژه در بیماران مبتلا به هایپرپلازی پروستات یا انسداد گردن مثانه هوشیار باشند. به بیماران دستور دهید در صورت بروز هر یک از این علائم، فوراً با پزشک مشورت کنند.
- در مصرف همزمان با مهارکننده‌های قوی CYP3A4 احتیاط کنید زیرا ممکن است عوارض جانبی قلبی عروقی افزایش یابد.
- در بیمارانی که تحت درمان با MAOIs، TCAs یا داروهای شناخته شده برای طولانی‌کردن فاصله QTc یا در عرض 2 هفته پس از قطع چنین داروهایی هستند، از آگونیست‌های بتا2 با احتیاط بسیار استفاده کنید.
موارد منع مصرف اسپری آنورو الیپتا
- حساسیت شدید به پروتئین‌های شیر
- حساسیت مفرط به اومکلیدینیوم، ویلانترول یا مواد کمکی نشان داده شده است.
- بدون کورتیکواستروئید استنشاقی در درمان آسم استفاده شود.
اثرات قلبی عروقی آنورو الیپتا
- ویلانترول، مانند سایر آگونیست‌های بتا2، می‌تواند اثر قلبی عروقی بالینی قابل توجهی در برخی بیماران ایجاد کند که با افزایش ضربان نبض، فشار خون سیستولیک یا دیاستولیک و همچنین آریتمی‌های قلبی از جمله تاکی کاردی فوق بطنی و اکستراسیستول اندازه گیری می‌شود. در صورت بروز چنین اثراتی، ممکن است نیاز به قطع درمان باشد.
- علاوه بر این، گزارش شده است که بتا آگونیست‌ها باعث ایجاد تغییرات الکتروکاردیوگرافی، مانند صاف شدن موج T، طولانی شدن فاصله QTc و فرورفتگی قطعه ST می‌شوند. اگرچه اهمیت بالینی این یافته‌ها ناشناخته است.
- مرگ و میر در ارتباط با استفاده بیش از حد از داروهای سمپاتومیمتیک استنشاقی گزارش شده است. مانند سایر آمین‌های سمپاتومیمتیک، این دارو در بیماران مبتلا به اختلالات قلبی عروقی به ویژه نارسایی عروق کرونر، آریتمی‌های قلبی و فشار خون بالا باید با احتیاط مصرف شود.
عوارض اسپری آنورو الیپتا
درد در اندام، سرفه، درد قفسه سینه، سینوزیت، گردن درد، اسهال، اسپاسم عضلانی، عفونت دستگاه تحتانی، یبوست، درد شکم و… برخی از عوارض اسپری آنورو الیپتا می‌باشد. به یاد داشته باشید که پزشک شما تشخیص داده که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی ندارند. در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله بثورات پوستی، خارش و تورم (به ویژه در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی، فورا به پزشک مراجعه کنید. در ادامه به برخی عوارض اسپری آنورو الیپتا خواهیم پرداخت؛
- فارنژیت (2%)
- اسهال (2%)
- درد در اندام (2%)
- اسپاسم عضلانی (1%)
- گردن درد (1%)
- درد قفسه سینه (1%)
- سینوزیت (1%)
- عفونت دستگاه تنفسی تحتانی (1%)
- یبوست (1%)
- سرفه مولد
- خشکی دهان
- سوء هاضمه
- درد شکم
- استفراغ کردن
- درد قفسه سینه اسکلتی عضلانی
- ناراحتی قفسه سینه
تداخل دارویی آنورو الیپتا
تداخل قابل توجهی یافت نشد.
مصرف آنورو الیپتا در دوران بارداری و شیردهی
در دوران بارداری فقط در صورتی استفاده شود که منافع بالقوه خطر بالقوه برای جنین را توجیه کند. زنان باید توصیه شوند که در صورت باردار شدن در حین دریافت درمان، با پزشک خود مشورت کنند. در اواخر بارداری و زایمان فقط در صورتی استفاده شود که منافع بالقوه خطرات بالقوه مربوط به بتا آگونیست‌ها را که در انقباض رحم دخالت می‌کنند توجیه کند.
شرایط نگهداری اسپری آنورو الیپتا
اسپری را در دمای اتاق (بین 20 تا 25 درجه سانتی‌گراد) نگهداری کنید. از قرار دادن آن در معرض گرما یا سرما شدید خودداری کنید. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرص‌های هفتگی و قطره‌های چشمی، کرم‌ها، چسب‌ها و استنشاق‌ها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال می‌توانند آن‌ها را به راحتی باز کنند.
کلام آخر اسپری آنورو الیپتا
این مقاله به بررسی درمان مشکلات ریوی با اسپری آنورو الیپتا، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. در پایان، می‌توان گفت که اسپری آنورو الیپتا به عنوان یک داروی موثر در مدیریت و کنترل علائم بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند. این دارو با ترکیب دو برونکودیلاتور قوی، توانسته است تنفس بیماران را بهبود بخشد و کیفیت زندگی آنان را ارتقا دهد. با استفاده منظم و صحیح از این دارو تحت نظر پزشک، بیماران می‌توانند از علائم ناراحت‌کننده مانند تنگی نفس و خس‌خس سینه کاسته و فعالیت‌های روزمره خود را با سهولت بیشتری انجام دهند.
منبع سایت: Medscape
