بیماری انسداد مزمن ریوی (COPD) یکی از شایع‌ترین و ناتوان‌کننده‌ترین بیماری‌های تنفسی است که میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار داده است. این بیماری که شامل برونشیت مزمن و آمفیزم می‌شود، با کاهش عملکرد ریوی و مشکلات تنفسی مزمن همراه است. مدیریت و درمان این بیماری نیازمند رویکردی چندجانبه است که استفاده از کپسول اسپیریوا یکی از روش‌های مناسب در کنترل و درمان آن می‌باشد.
اشکال دارویی اسپیریوا
- کپسول، پودر برای استنشاق خوراکی (Spiriva Handihaler؛ ژنریک): 18 میلی گرم
- محلول استنشاقی
موارد مصرف کپسول اسپیریوا
کپسول اسپیریوا برای کنترل و پیشگیری از علائم (مانند خس خس سینه، تنگی نفس) ناشی از بیماری مداوم ریه (بیماری انسدادی مزمن ریه-COPD که شامل برونشیت و آمفیزم است) استفاده می‌شود. این دارو با شل کردن ماهیچه‌های اطراف راه‌های هوایی کار می‌کند تا باز شوند و راحت‌تر نفس بکشید. تیوتروپیم (نام ژنریک کپسول اسپیریوا) متعلق به دسته‌ای از داروهای شناخته شده به عنوان آنتی کولینرژیک است.
این دارو باید به طور منظم استفاده شود تا موثر باشد. دارو فوراً کار نمی‌کند و نباید برای رفع مشکلات تنفسی ناگهانی استفاده شود. اگر خس خس سینه یا تنگی نفس ناگهانی رخ داد، طبق تجویز از اسپری تسکین دهنده سریع خود (مانند آلبوترول که در برخی کشورها سالبوتامول نیز نامیده می‌شود) استفاده کنید.
اسپری اسپیریوا برای چیست؟
اسپری اسپیریوا (Spiriva) یک داروی استنشاقی است که معمولاً برای مدیریت و درمان بیماری‌های انسداد مزمن ریوی (COPD) و آسم استفاده می‌شود. این بیماری‌ها شامل شرایطی مانند برونشیت مزمن و آمفیزم هستند که منجر به مشکلات تنفسی می‌شوند. اسپیریوا به طور گسترده برای کمک به مدیریت COPD استفاده می‌شود. این دارو با گشاد کردن راه‌های هوایی در ریه‌ها باعث تسهیل تنفس و کاهش علائم مانند تنگی نفس و سرفه می‌شود.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی اسپیریوا
عامل ضد موسکارینی طولانی اثر که اغلب به عنوان آنتی کولینرژیک شناخته می‌شود. گیرنده‌های M3 را در عضلات صاف مهار می‌کند که منجر به اتساع برونش می‌شود. جذب دارو با فراهمی زیستی 19.5٪، با شروع 30 دقیقه در مدت زمان> 24 ساعت می‌باشد. این دارو متابولیزه شده در کبد از طریق اکسیداسیون وابسته به CYP450 و متعاقب آن کونژوگاسیون گلوتاتیون است. حذف دارو در نیمه عمر 5-6 روز و دفع از طریق ادرار صورت می‌گیرد.
مقدار مصرف کپسول اسپیریوا
این کپسول را از طریق دهان قورت ندهید. برای استنشاق پودر موجود در کپسول از اسپری مخصوص استفاده کنید. این دارو را طبق دستور پزشک، معمولاً یک بار در روز از طریق دهان استنشاق کنید. در هر کپسول 2 بار استنشاق کنید تا مطمئن شوید که تمام دارو را استنشاق کرده باشید. به هیچ وجه به داخل قطعه دهانی تنفس نکنید و از ورود این دارو به چشم خودداری کنید. ممکن است باعث درد یا تحریک چشم، تاری دید موقت و سایر تغییرات بینایی شود. اگر همزمان از داروهای استنشاقی دیگر استفاده می‌کنید، حداقل 1 دقیقه بین مصرف هر دارو صبر کنید.
نحوه مصرف کپسول اسپیریوا
- مصرف کپسول اسپیریوا برای درمان نگهدارنده برونکواسپاسم مرتبط با بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) و کاهش تشدید COPD توصیه می‌شود. دوز مصرفی 2 استنشاق از 1 کپسول (18 میکروگرم) در روز از طریق دستگاه استنشاقی می‌باشد.
- این دارو برای درمان نگهدارنده آسم طولانی مدت، یک بار در روز، در بیماران بالای 12 سال توصیه می‌شود. دوز پیشنهادی 2.5 میکروگرم (2 تحرک؛ 1.25 میکروگرم/فعال) استنشاقی روزانه است.
- این دارو اگر در فواصل مساوی استفاده شود، بهترین اثر را دارد. برای کمک به یادآوری، هر روز در ساعت معینی از آن استفاده کنید. بدون هماهنگی با پزشک دوز مصرفی خود را افزایش، کاهش یا قطع نکنید. افزایش دوز مصرفی بدون هماهنگی با پزشک تاثیری بر روی بهبودی شما نداشته و تنها سبب عوارض جانبی می‌شود.
- پس از استفاده استنشاقی، دهان خود را شستشو دهید تا از خشکی دهان و تحریک گلو جلوگیری کنید. حداقل یک بار در ماه دستگاه استنشاقی را با آب تمیز کنید. قبل از استفاده مجدد، اجازه دهید کاملاً در هوا خشک شود.
موارد احتیاط
قبل از مصرف کپسول اسپیریوا، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعال (مانند پروتئین شیر) باشد که میتواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله بیماری کلیوی، سابقه شخصی یا خانوادگی گلوکوم (نوع بسته شدن زاویه)، مشکل در ادرار کردن (به عنوان مثال، به دلیل بزرگ شدن پروستات) و… با پزشک مشورت کنید. در ادامه به موارد احتیاط کپسول اسپیریوا خواهیم پرداخت؛
- اگر سابقه مشکلات قلبی مانند آریتمی (ضربان قلب نامنظم) یا فشار خون بالا دارید، قبل از مصرف اسپیریوا با پزشک مشورت کنید. اسپیریوا میتواند باعث تشدید علائم گلوکوم (آب‌سیاه) شود. افرادی که به این بیماری مبتلا هستند باید با احتیاط از این دارو استفاده کنند.
- در افراد با مشکلات کلیوی شدید، ممکن است نیاز به تنظیم دوز دارو باشد، بنابراین مشورت با پزشک ضروری است. یکی از عوارض جانبی شایع اسپیریوا، خشکی دهان است. توصیه می‌شود مصرف مایعات را افزایش دهید و بهداشت دهان را رعایت کنید.
- در بیمارانی که مبتلا به هیپرتیروئیدیسم (پرکاری تیروئید) هستند، این دارو با احتیاط مصرف شود.
- مصرف کپسول اسپیریوا در دوران بارداری و شیردهی باید تنها با تجویز پزشک صورت گیرد، چرا که ممکن است بر روی جنین یا نوزاد تأثیر بگذارد.
- کپسول اسپیریوا ممکن است با برخی داروها مانند دیگر آنتی‌کولینرژیک‌ها یا داروهای کاهش‌دهنده فشار خون تداخل داشته باشد. حتماً پزشک خود را از داروهای دیگری که مصرف می‌کنید، مطلع کنید.
- این دارو معمولاً به صورت کپسول‌های استنشاقی تجویز می‌شود و باید طبق دستور پزشک و به درستی استفاده شود. هرگز کپسول‌ها را نجوید یا قورت ندهید.
موارد منع مصرف کپسول اسپیریوا
- سابقه حساسیت به ایپراتروپیوم یا تیوتروپیوم
- سابقه حساسیت شدید به پروتئین‌های شیر (مواد کمکی در پودر موجود در کپسول)
- حساسیت به لاکتوز
عوارض کپسول اسپیریوا
درد شکم، عفونت دستگاه تنفسی فوقانی، واکنش آلرژیک، آب مروارید، یبوست، افسردگی، رفلاکس معده به مری، حالت تهوع و… برخی از عوارض کپسول اسپیریوا می‌باشد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. برخی از عوارض جدی این دارو شامل ادرار کردن دشوار یا دردناک، ضربان قلب سریع، درد، تورم و قرمزی چشم، تغییرات بینایی (مانند دیدن رنگین کمان در اطراف نور در شب، تاری دید) و… می‌باشد. در ادامه به عوارض کپسول اسپیریوا خواهیم پرداخت؛
- عفونت دستگاه تنفسی فوقانی (41%)
- خشکی دهان (16%)
- سینوزیت (11%)
- درد شکم
- واکنش آلرژیک
- آنژین صدری (از جمله آنژین صدری تشدید شده)
- آب مروارید
- درد قفسه سینه
- یبوست
- افسردگی
- سوء هاضمه
- ادم
- رفلاکس معده به مری
- عفونت
تداخل دارویی اسپیریوا
- تداخلات رده X (پرهیز): آکلیندینیوم، داروهای آنتی کولینرژیک، سیمتروپیوم، الوکسادولین، گلیکوپیرولات (استنشاق دهانی)، گلیکوپیرونیوم (موضعی)، ایپراتروپیوم (استنشاق دهانی)، لووسولپرید، لوکساپین، اوکساتومید، پتاسیم کلرید، پتاسیم سیترات، روفناسین، اومکلیدینیوم
- کاهش اثرات داروها توسط کپسول اسپیریوا: مهارکننده‌های استیل کولین استراز، پروکاینتیک ها، ایتوپرید، لووسولپرید، متاکولین، نیتروگلیسیرین، سکرتین
- افزایش اثرات داروها توسط کپسول اسپیریوا: فراورده‌های حاوی کانابینوئید، سیمتروپیوم، الوکسادولین، گلوکاگون، گلیکوپیرولات (استنشاق دهانی)، لوکساپین، میرابگرون، آگونیست های اوپیوئیدی، پتاسیم کلرید، پتاسیم سیترات، راموسترون، روفناسین، تیازید و دیورتیک های شبه تیازید، توپیرامات
- افزایش اثرات کپسول اسپیریوا توسط داروها: آکلیندینیوم، آمانتادین، داروهای آنتی کولینرژیک، فراورده‌های حاوی سم بوتولینوم، کلرال بتائین، گلیکوپیرونیوم (موضعی)، ایپراتروپیوم (استنشاق دهانی)، میانسرین، اوکساتومید، پراملینتید، اومکلیدینیوم
مصرف کپسول اسپیریوا در دوران بارداری و شیردهی
داده‌های محدود انسانی با درمان در دوران بارداری برای اطلاع از خطر مرتبط با دارو در مورد پیامدهای نامطلوب حاملگی کافی نیست. آسم با کنترل ضعیف یا متوسط در بارداری، خطر ابتلا به پره اکلامپسی و نارسی نوزاد، وزن کم هنگام تولد و کوچک بودن را برای سن حاملگی افزایش می‌دهد. سطح کنترل آسم باید در زنان باردار به دقت کنترل شود و درمان در صورت لزوم برای حفظ کنترل مطلوب تنظیم شود.
تاثیر کپسول اسپیریوا در شیردهی
هیچ اطلاعاتی در مورد وجود تیوتروپیم در شیر انسان، اثرات آن بر شیرخواران یا اثرات آن بر تولید شیر وجود ندارد. این دارو در شیر موش‌های شیرده وجود دارد. با این حال، ارتباط بالینی این داده‌ها روشن نیست. فواید رشدی و سلامتی تغذیه با شیر مادر باید همراه با نیاز بالینی مادر به درمان و هرگونه اثرات نامطلوب احتمالی بر روی کودک شیرده از درمان یا بیماری زمینه‌ای مادر در نظر گرفته شود.
شرایط نگهداری کپسول اسپیریوا
کپسول اسپیریوا باید در دمای اتاق و دور از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرص‌های هفتگی و قطره‌های چشمی، کرم‌ها، چسب‌ها و استنشاق‌ها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال می‌توانند آن‌ها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روش‌های خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمی‌توانند آن‌ها را مصرف کنند.
کلام آخر کپسول اسپیریوا
این مقاله به بررسی درمان بیماری مداوم ریه یا کپسول اسپیریوا، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. بیماری انسداد مزمن ریوی (COPD) به دلیل تأثیرات عمیق بر کیفیت زندگی بیماران، نیازمند رویکردهای درمانی مؤثر و پایدار است. کپسول اسپیریوا (Spiriva) به عنوان یکی از درمان‌های اصلی در مدیریت این بیماری، با گشاد کردن راه‌های هوایی و کاهش علائم تنفسی، توانسته است نقش بسزایی در بهبود وضعیت بیماران ایفا کند. مطالعات نشان داده است که استفاده منظم از این دارو میتواند به کاهش تعداد دفعات تشدید بیماری و بهبود عملکرد ریه‌ها کمک کند.
منبع سایت: Medscape
