آبله میمون، تهدید جدید برای سلامت جهانی

آبله میمون چیست؟

Mpox که قبلا به عنوان آبله میمون شناخته می‌شد، نوعی بیماری نادر است که در اثر عفونت با ویروس آبله میمون ایجاد می‌شود. ویروس جدید میمون، جزء خانواده ویروسی است که باعث آبله (طاعون قرمز) می‌شود. این بیماری بیشتر در آفریقا یافت می‌شود؛ اما در سایر مناطق جهان نیز دیده شده است. افراد مبتلا به آبله میمون، اغلب همراه با علائم شبیه آنفولانزا مانند تب و لرز، دچار راش پوستی می‌شوند که ممکن است هفته‌ها طول بکشد تا برطرف شود.

آبله میمون ارتباطی با آبله مرغان ندارد. هیچ درمان اثبات شده‌ای برای mpox وجود ندارد، اما معمولا خود به خود از بین می‌رود. آبله میمون از طریق تماس نزدیک با فرد یا حیوان آلوده پخش می‌شود. دو نوع شناخته شده ویروس mpox وجود دارد. یکی از آن‌ها (Clade I) از آفریقای مرکزی و دیگری (Clade II) از غرب آفریقا منشاء گرفته است. شیوع جهانی کنونی (2022 تا 2023) توسط Clade IIb ایجاد می‌شود که یک زیرگروه از نوع ناشی از غرب آفریقا، با شدت کمتر است.

آبله میمون، نادر است. اما تعداد موارد در آفریقا و همچنین در مناطقی که قبلا این عفونت‌ها را ندیده‌اند، در حال افزایش است. آبله میمون در چندین دهه، بیشتر در آفریقا دیده می‌شد. در تابستان سال 2021، یک مورد mpox در یکی از ساکنان ایالات متحده که از نیجریه به ایالات متحده سفر کرده بود، پیدا شد و در ادامه در سال 2022 شیوع بیماری در مناطق خارج از آفریقا، از جمله اروپا، آمریکا و استرالیا را به همراه داشت. هر کسی می‌تواند به آبله میمونی مبتلا شود؛ اما در آفریقا، بیشتر مبتلایان کودکان زیر 15 سال هستند.

آبله میمون در ایران

طبق بیانات رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت تا این تاریخ، انتقال محلی آبله میمونی در ایران مشاهده نشده است. در حال حاضر، کشور ما جزء مناطق با سطح هشدار پایین قرار دارد.

علائم آبله میمون

علائم آبله میمونی معمولا 6 تا 13 روز پس از درگیری با عفونت ظاهر می‌شود. تظاهرات بالینی این بیماری عبارت‌اند از:

• علائم عمومی ‌مانند تب، سردرد، لرز، ضعف جسمانی و تورم غدد لنفاوی
• بثورات اختصاصی مانند بثورات روی پوست و زخم‌های مخاطی (در دهان، بینی، گلو یا دستگاه گوارش)
• کمر درد و درد عضلانی

بثورات به صورت برآمدگی‌های صاف و قرمز شروع می‌شود که می‌توانند دردناک باشند. این برجستگی‌ها تبدیل به تاول‌هایی پر از چرک شده و ممکن است خارش یا درد داشته باشند. در نهایت، تاول‌ها پوسته پوسته شده و می‌ریزند. این فرآیند می‌تواند دو تا چهار هفته طول بکشد. برخی افراد ممکن است یک یا چند ضایعه پوستی و برخی دیگر صدها یا بیشتر داشته باشند. این بثورات ممکن است روی دهان، صورت، کف دست‌ها و پاها، کشاله ران، آلت تناسلی، واژن یا مقعد ایجاد شوند.

علائم ابله میمون در بزرگسالان و کودکان مشابه است اما همه مبتلایان به ابله میمونی همه این علائم را نشان نمی‌دهند. فرد ممکن است به طرق مختلفی این علائم را تجربه کند:

• فقط بثورات پوستی (بدون علائم دیگر) داشته باشد یا علائم دیگر بعدا ایجاد شوند.
• علائمی ‌شبیه آنفولانزا داشته باشد و سپس دچار راش پوستی شود. البته برخی از افراد اصلا جوش نمی‌زنند.
• بثورات پوستی و جوش می‌تواند گسترده باشد، اما برخی از افراد برجستگی و تاول‌های کمی‌ دارند.

امکان ندارد شما به mpox مبتلا باشید و از آن اطلاع نداشته باشید. حتی اگر علائم زیادی از عفونت را نشان نمی‌دهید، ممکن است همچنان از طریق تماس نزدیک طولانی‌ مدت، آن را به دیگران منتقل کنید.

درمان آبله میمون

ابله میمونی معمولا یک بیماری خود محدود شونده است، یعنی بدون درمان بهبود پیدا می‌کند و علائم آن بین دو تا چهار هفته طول می‌کشد. در حال حاضر هیچ درمان ضد ویروسی تایید شده‌ای برای mpox وجود ندارد. پس از تشخیص، پزشک وضعیت شما را بررسی می‌کند و سعی می‌کند علائم شما را تسکین دهد، از کم‌آبی بدن جلوگیری کند و در صورت بروز عفونت‌های باکتریایی ثانویه، به شما آنتی‌بیوتیک می‌دهد.

عوارض آبله میمون

افراد مبتلا به mpox عفونی هستند و تا زمانی که همه زخم‌ها خوب شوند و لایه جدیدی از پوست تشکیل شود، می‌توانند بیماری را به دیگران منتقل کنند. کودکان، افراد باردار و افراد با سیستم ایمنی ضعیف در معرض خطر عوارض ابله میمونی هستند.

افراد مبتلا به mpox می‌توانند بسیار بیمار شوند. به عنوان مثال، پوست آن‌ها ممکن است با باکتری آلوده شود که منجر به آبسه یا آسیب جدی پوست می‌شود. سایر عوارض آبله میمونی شامل موارد زیر است:

• ذات الریه
• عفونت قرنیه با از دست دادن بینایی
• درد یا مشکل هنگام بلع
• استفراغ و اسهال که باعث کم آبی شدید یا سوء تغذیه می‌شود.
• سپسیس (عفونت خون با پاسخ التهابی گسترده در بدن)
• التهاب مغز (انسفالیت)
• التهاب قلب (میوکاردیت)
• التهاب رکتوم (پروکتیت)
• التهاب اندام‌های تناسلی (بالانیت)
• التهاب مجاری ادراری (اورتریت)
• مرگ

افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند یا از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض خطر بیماری جدی و مرگ ناشی از mpox هستند. افراد مبتلا به HIV که بیماری‌شان کنترل نشده است، از جمله این افراد هستند و اغلب به بیماری شدید مبتلا می‌شوند.

راههای انتقال آبله میمون

ویروس آبله میمون از طریق تماس نزدیک با افراد یا حیوانات آلوده یا با تماس با مواد آلوده به ویروس، منتقل می‌شود:

• این ویروس از طریق تماس پوست با پوست یا غشاهای مخاطی وارد بدن می‌شود. می‌تواند در طول هر گونه تماس و رابطه جنسی نیز از فردی به فرد دیگر منتقل شود. خطر عفونت پس از تماس جنسی افزایش می‌یابد. افرادی که چندین شریک جنسی دارند در معرض خطر بیشتری هستند.
• انتقال ویروس آبله میمونی از حیوانات آلوده به انسان در اثر گاز گرفتن یا خراش یا در حین فعالیت‌هایی مانند شکار، کندن پوست، پخت و پز یا خوردن حیوانات رخ می‌دهد. وسعت پخش ویروس در جمعیت‌های حیوانی کاملا مشخص نیست و مطالعات بیشتری در حال انجام است.
• افراد می‌توانند از اشیاء آلوده مانند لباس یا ملحفه، از طریق وسایل جراحی یا در محیط‌های اجتماعی مانند سالن‌های تتو به آبله میمونی مبتلا شوند.

تفاوت آبله مرغان با آبله میمون

با اینکه هر دوی آن‌ها باعث ایجاد بثورات پوستی می‌شوند، ویروس‌های مختلفی باعث ایجاد آبله میمونی و آبله مرغان می‌شوند. Mpox یک ویروس ارتوپاکس و آبله مرغان یک ویروس تبخال است. هر دو ویروس می‌توانند از طریق تماس پوست به پوست پخش شوند؛ اما آبله مرغان بسیار مسری است و راحت تر از آبله میمون پخش می‌شود. احتمال تورم غدد لنفاوی در افراد مبتلا به آبله میمونی بیشتر از افراد مبتلا به آبله مرغان است.

پیشگیری از آبله میمونی

راه‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانید از خود و دیگران در برابر ویروس آبله میمونی محافظت کنید:

• اجتناب از تماس نزدیک و پوست به پوست با افرادی که راش‌هایی شبیه به ابله میمون دارند و حیواناتی که حامل ویروس mpox هستند.
• واکسینه شدن؛ با پزشک خود مشورت کنید تا دریابید که آیا واکسن mpox برای شما توصیه می‌شود یا خیر. واکسن آبله میمون در حال حاضر فقط برای افرادی توصیه می‌شود که در معرض این ویروس قرار گرفته‌اند یا احتمالا در معرض آن قرار دارند.

سخن پایانی

همانطور که در این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز گفتیم، آبله میمون نوعی بیماری است که در اثر عفونت با ویروسی به نام ویروس آبله میمونی ایجاد می شود. این بیماری یک بیماری مشترک بین انسان و حیوان است و در بخش‌‌هایی از مرکز و غرب آفریقا یافت می شود.

بهترین راه برای محافظت در برابر آبله میمونی این است که اگر در معرض خطر هستید، واکسن بزنید، از تماس با افراد آلوده خودداری کنید، دست‌هایتان را مرتب بشویید و در فضاهای شلوغ و سرپوشیده از ماسک استفاده کنید. علائم اولیه آبله میمون شبیه آنفولانزا و شامل تب، لرز و بدن درد است. این بیماری پس از چند روز، باعث  ایجاد بثورات پوستی می‌شود. در صورت مشاهده این علائم به پزشک مراجعه کنید.