قرص کینیدین، یک آلکالوئید طبیعی است که از پوست درخت سینچونا استخراج می‌شود و به‌عنوان یک داروی ضد آریتمی کلاس IA دسته‌بندی می‌شود. این دارو با تأثیر بر روی کانال‌های سدیم و پتاسیم در سلول‌های قلبی، به تنظیم ضربان قلب کمک می‌کند و در کنترل آریتمی‌های مختلف از جمله فیبریلاسیون دهلیزی و تاکی‌کاردی بطنی نقش مهمی ایفا می‌کند.
اشکال دارویی کینیدین
- قرص: 200 میلی گرم (به صورت سولفات)، 300 میلی گرم (به صورت سولفات)
- قرص نسخه طولانی: 300 میلی گرم (به صورت سولفات)، 324 میلی گرم (به عنوان گلوکونات)
- محلول تزریقی: 80 میلی گرم در میلی لیتر (به عنوان گلوکونات) – در بازار متوقف شده است.
موارد مصرف قرص کینیدین
قرص کینیدین برای درمان یا پیشگیری از بسیاری از انواع ضربان قلب نامنظم (آریتمی‌های قلبی مانند فیبریلاسیون دهلیزی) استفاده می‌شود. کینیدین میتواند با کاهش تعداد ضربان‌های نامنظم قلب، توانایی شما در انجام فعالیت‌های عادی را تا حد زیادی بهبود بخشد. با این حال، ممکن است تمام ضربان‌های نامنظم قلب شما را به طور کامل متوقف نکند. این دارو با مسدود کردن سیگنال‌های غیرطبیعی ضربان قلب عمل می‌کند. قبل و در حین استفاده از کینیدین، پزشک ممکن است داروهای دیگری (مانند رقیق‌کننده‌های خون یا ضد انعقادها مانند وارفارین، مسدودکننده‌های بتا مانند متوپرولول) را برای کاهش لخته‌های خون در قلب تجویز کند.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی کینیدین
مکانیسم عمل قرص کینیدین؛ ماده ضد آریتمی کلاس IA (تثبیت کننده غشاء) است. بازیابی پس از رپلاریزاسیون را مهار می‌کند و در نتیجه تحریک‌پذیری و سرعت هدایت میوکارد را کاهش می‌دهد. کاهش دهنده مستقیم غشاء که سرعت هدایت را کاهش می‌دهد، نسوز را طولانی، خودکار بودن را کاهش و ناهنجاری‌های رپلاریزاسیون را کاهش می‌دهد. شروع اثر دارو در 1-3 ساعت در مدت زمان 6-8 ساعت می‌باشد. حذف در نیمه عمر 6-8 ساعت (بزرگسالان) و 3-4 ساعت (کودکان) و دفع از طریق ادرار و مدفوع صورت می‌گیرد.
مقدار مصرف قرص کینیدین
قرص کینیدین را با یا بدون غذا و با یک لیوان آب (8 اونس/240 میلی لیتر) طبق دستور پزشک از طریق خوراکی مصرف کنید. این دارو بهتر است با معده خالی مصرف شود، اما مصرف آن با غذا ممکن است به کاهش ناراحتی معده کمک کند. حداقل 10 دقیقه پس از مصرف این دارو دراز نکشید. قرص را به صورت کامل همراه با آب میل کرده و از جویدن یا خرد کردن آن خودداری کنید. انجام این کار میتواند تمام دارو را به یکباره آزاد کند و خطر عوارض جانبی را افزایش دهد.
زمان مصرف قرص کینیدین
قبل از مصرف قرص کینیدین، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی شامل مقدار و زمان مصرف را با دقت بررسی کنید. دوز بر اساس وضعیت پزشکی شما و پاسخ به درمان است. از خوردن گریپ فروت یا نوشیدن آب گریپ فروت در حین استفاده از این دارو خودداری کنید، مگر اینکه پزشک یا داروساز شما بگوید که می‌توانید این کار را با خیال راحت انجام دهید. گریپ فروت میتواند احتمال عوارض جانبی این دارو را افزایش دهد. مقدار نمک در رژیم غذایی شما ممکن است بر میزان کینیدین جذب شده توسط سیستم شما تأثیر بگذارد.
نحوه مصرف قرص کینیدین
- قرص کینیدین در جهت فیبریلاسیون دهلیزی 300-400 میلی گرم هر 6 ساعت به صورت خوراکی و برای انقباضات زودرس دهلیزی یا بطنی 200-300 میلی گرم هر 6-8 ساعت به صورت خوراکی می‌باشد. توجه داشته باشید که دوز مصرفی کلی نباید از 3-4 گرم در روز تجاوز کند.
- دوز نگهداری کینیدین گلوکونات 648 میلی گرم هر 12 ساعت یا 324-660 میلی گرم هر 8 ساعت به صورت خوراکی می‌باشد. همچنین، دوز تزریق داخل ورید معمولا کمتر از 5 میلی گرم بر کیلوگرم (اما ممکن است تا 10 میلی گرم بر کیلوگرم نیاز باشد) با 0.25 میلی گرم بر کیلوگرم در دقیقه است.
- دوز مصرفی برای درمان مالاریا، 24 میلی گرم بر کیلوگرم رقیق شده در 250 میلی لیتر انفوزیون به صورت وریدی طی 4 ساعت می‌باشد. برای نگهداری، انفوزیون وریدی 12 میلی‌گرم بر کیلوگرم را طی 4 ساعت و 8 ساعت پس از شروع دوز بارگیری دنبال کنید، به جز در بیمارانی که می‌توانند همان دوز کینیدین را مصرف کنند که با استفاده از قرص‌های 300 میلی‌گرمی کینیدین سولفات تجویز می‌شوند.
- قرص کینیدین برای آریتمی‌ها در کودکان، 30 میلی گرم بر کیلوگرم روزانه در 5 دوز تقسیمی یا 15-60 میلی گرم بر کیلوگرم به صورت خوراکی در 6 ساعت مصرف می‌شود.
- در صورت فراموشی یک نوبت از دارو، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نوبت فراموش شده نزدیک به نوبت بعدی است، آن را فراموش کرده و دارو را مطابق با نسخه پزشک ادامه دهید. هرگز برای جبران دوز از دست رفته یک نوبت را دو بار استفاده نکنید.
موارد احتیاط
قبل از مصرف قرص کینیدین، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعال باشد که میتواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا سایر مشکلات شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله انواع خاصی از بیماری‌های قلبی (مانند بلوک ناقص یا کامل قلب بدون ضربان ساز مصنوعی، ضربان قلب نامنظم از نوع تورساد، دیژیتالیس)، فشار خون بسیار پایین، سابقه کبودی یا خونریزی با استفاده از کینیدین، ضعف شدید عضلانی (میاستنی گراویس)، بیماری کلیوی، بیماری کبد و… با پزشک مشورت کنید. در ادامه به برخی از موارد احتیاط قرص کینیدین خواهیم پرداخت؛
- در تب روماتیسمی حاد، تیروتوکسیکوز حاد، CHF، اندوکاردیت باکتریایی تحت حاد، سنکوپ احتیاط کنید. همچنین، دوز باید در محدوده خاصی تنظیم شود تا اثرات درمانی مطلوب در غلظت پلاسمایی درمانی و در غیاب SE سمی حاصل شود.
- هنگامی که کینیدین در بیماران مبتلا به فلاتر یا فیبریلاسیون دهلیزی تجویز می‌شود، بازگشت دارویی مطلوب به ریتم سینوسی ممکن است (به ندرت) با کاهش سرعت دهلیزی همراه با افزایش متعاقب ضربان انجام شده به بطن‌ها انجام شود. ضربان بطنی حاصل ممکن است بسیار بالا باشد (بیشتر از 200 ضربه در دقیقه) و تحمل ضعیفی داشته باشد. اگر قبل از شروع درمان با کینیدین، با استفاده از داروهای کاهنده رسانایی مانند دیژیتال، وراپامیل، دیلتیازم، یا یک عامل مسدودکننده گیرنده بتا، بلوک دهلیزی بطنی جزئی ایجاد شود، ممکن است این خطر کاهش یابد.
- اختلال عملکرد کلیه یا کبد باعث کند شدن دفع کینیدین می‌شود، در حالی که نارسایی احتقانی قلب باعث کاهش حجم ظاهری توزیع کینیدین خواهد شد. هر یک از این شرایط میتواند منجر به مسمومیت با کینیدین در صورت عدم کاهش دوز مناسب شود.
- از آنجایی که کینیدین با اثرات دهلیزی و گرهی A-V تحریک واگ مخالف است، مانورهای فیزیکی یا دارویی واگ انجام شده برای پایان دادن به تاکی کاردی فوق بطنی حمله‌ای ممکن است در بیماران دریافت کننده کینیدین بی‌اثر باشد.
- در بیمارانی که پیس میکرهای کاشته شده ندارند و در معرض خطر بالای بلوک کامل دهلیزی هستند (مثلا کسانی که مسمومیت با دیژیتال، بلوک دهلیزی درجه دو یا نقص‌های شدید هدایت داخل بطنی دارند)، کینیدین باید با احتیاط مصرف شود.
موارد منع مصرف قرص کینیدین
- حساسیت به آلکالوئیدهای کینیدین یا سینچونا
- میاستنی گراویس، ترومبوسیتوپنی یا ایجاد پورپورای ترومبوسیتوپنیک در طی درمان قبلی با کینیدین یا کینین
- بلوک قلبی > درجه 1
- تأخیر در هدایت درون بطنی، از جمله بیماران در بلوک کامل دهلیزی بطنی (به استثنای مواردی که ضربان ساز مصنوعی وجود دارد)
- بیمارانی که تحت تأثیر فعالیت آنتی کولینرژیک قرار می‌گیرند.
- داروها یا شرایطی که فاصله QT را طولانی می‌کند.
عوارض قرص کینیدین
حالت تهوع، استفراغ، از دست دادن اشتها، درد یا گرفتگی معده، احساس سوزش در گلو یا قفسه سینه (مانند سوزش سر دل) و… برخی از عوارض قرص کینیدین می‌باشد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فورا به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. برخی از عوارض جانبی جدی این دارو شامل تغییرات بینایی، درد چشم، درد عضلانی، علائم قند خون پایین (مانند تعریق غیر معمول، لرزش)، علائم عفونت (مانند گلودرد که از بین نمی‌رود، تب، لرز)، کبودی یا خونریزی آسان، خستگی مفرط، علائم مشکلات کبدی و… می‌باشد. در ادامه به برخی از عوارض قرص کینیدین خواهیم پرداخت؛
- اسهال (35%)
- گرفتگی معده (22%)
- سبکی سر (15%)
- بی‌اشتهایی (بیش از 10%)
- طعم تلخ (>10%)
- اسهال (بیش از 10%)
- دیسترس دستگاه گوارش فوقانی (>10%)
- حالت تهوع (بیش از 10%)
- استفراغ (بیش از 10%)
- سنکوپ (1-8%)
- تپش قلب (7%)
- سردرد (7%)
- خستگی (7%)
- آنژین صدری (6%)
- راش (5%)
- اختلال خواب (3%)
- لرزش (2%)
تداخل دارویی کینیدین
- تداخلات رده X (پرهیز): ایدلالیزیب، ایپراتروپیوم (استنشاق دهانی)، ایتراکونازول، کتوکونازول (سیستمیک)، لاسمیدیتان، لفامولین، فرآورده‌های حاوی لووفلوکساسین (سیستمیک)، لوسولپیرید، لوپیناویر، مفلوکین، مکوئیتازین، میفپریستون، موکسی‌فلوکساسین (سیستمیک)، نلفیناویر، نیلوتینیب، اوکساتومید، پازوپانیب، پیموزاید، پیپراکوئین، پوساکونازول، پتاسیم کلراید، پتاسیم سیترات، پروبوکول، توپوتکان، اومکلیدینیوم، وین کریستین
- کاهش اثرات کینیدین توسط داروها: مهارکننده‌های استیل کولین استراز، مسدودکننده‌های کانال کلسیمی (دی هیدروپیریدینی)، القاکننده‌های CYP3A4 (متوسط و قوی)، دابرافنیب، دفراسیروکس، انزالوتامید، افدرین (داخل بینی و سیستمیک)، اردافیتینب، اتراویرین، فوس فنی‌توئین، کائولین
- افزایش اثرات داروها توسط کینیدین: اورولیموس، فسوترودین، فلکاینید، فلیبانسرین، فلوپنتیکسول، فلووکسامین، گادوبنات دی مگلومین، گالانتامین، گلوکاگون، گلیکوپیرولات (استنشاق دهانی)، هالوفانترین، هالوپریدول، ایلوپریدون، ایندورامین، اینوتوزومب، اوزوگامایسین، لاکوزامید، لاروترکتینیب، لمبورکسانت، لوفکسیدین، لومیتاپید، لوپرامید- لوپرامید اکسید، مفلوکین، مکوئیتازین، متادون، متوکلوپرامید، متوپرولول، میدوستارین، میرابگرون، موکسی‌فلوکساسین (سیستمیک)، آنتاگونیست‌های ویتامین کا، وریکونازول، ورتیوکستین
مصرف قرص کینیدین در دوران بارداری و شیردهی
مورد قابل توجهی یافت نشد.
شرایط نگهداری داروی کینیدین
قرص کینیدین باید در دمای اتاق و به دور از نور نگهداری شود. توجه داشته باشید که اشکال دارویی مختلف از جمله قرص، شربت، شیاف، کرم، پماد، محلول تزریقی و… باید دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری شوند.
کلام آخر قرص کینیدین
در این مقاله به بررسی قرص کینیدین در درمان ضربان قلب نامنظم، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخته شد. درمان ضربان قلب نامنظم با قرص کینیدین، به‌عنوان یکی از داروهای ضد آریتمی کلاس IA، نشان داده است که تأثیرات مثبتی در کنترل و مدیریت آریتمی‌های قلبی دارد. این دارو با تأثیر بر روی کانال‌های سدیم و پتاسیم در سلول‌های قلبی میتواند به تنظیم ضربان قلب و جلوگیری از بروز حملات آریتمی کمک کند. مطالعات گسترده و استفاده طولانی‌مدت از این دارو نشان‌دهنده کارایی و ایمنی نسبی آن در مقایسه با بسیاری از داروهای دیگر ضد آریتمی است.
منبع سایت: Medscape
