در این مقاله، ما به بررسی داروی سفالکسین به عنوان یک انتخاب موثر در درمان عفونتهای باکتریایی میپردازیم. این مقاله بر اساس تحقیقات و مطالعات علمی اخیر، به بررسی مکانیسم عمل، موارد مصرف، موارد احتیاط و اثرات جانبی احتمالی این دارو در درمان عفونتهای باکتریایی میپردازد. با توجه به اهمیت انتخاب درست دارو در درمان عفونتهای باکتریایی و توجه به عوارض ممکن و مقاومتهای دارویی، آشنایی با ویژگیها و محدودیتهای کپسول سفالکسین امری بسیار حیاتی است.
اشکال دارویی سفالکسین
- کپسول: 250 میلی گرم، 500 میلی گرم، 750 میلی گرم
- سوسپانسیون خوراکی: 125 میلی گرم / 5 میلی لیتر، 250 میلی گرم / 5 میلی لیتر
- قرص: 250 میلی گرم، 500 میلی گرم
موارد مصرف کپسول سفالکسین
داروی سفالکسین برای درمان طیف گستردهای از عفونتهای باکتریایی استفاده میشود. این دارو به عنوان آنتیبیوتیک سفالوسپورین شناخته میشود که با توقف رشد باکتریها عمل میکند. این دارو برای عفونتهای ویروسی (مانند سرماخوردگی، آنفولانزا) کارایی ندارد. استفاده غیر ضروری یا نادرست از هر آنتیبیوتیک میتواند منجر به کاهش اثربخشی آن شود.
بیشتر بدانید: کپسول کلوگزاسیلین چیست؟ کاربرد، طریقه مصرف و عوارض
موارد مصرف کپسول سفالکسین در بزرگسالان
- عفونتهای دستگاه تناسلی ادراری
- عفونتهای استخوانی
- سیستیت بدون عارضه
- اوتیت مدیا
- عفونتهای پوست یا ساختار پوست
- عفونتهای دستگاه تنفسی
- فارنژیت استرپتوکوکی
موارد مصرف کپسول سفالکسین در کودکان
- سیستیت بدون عارضه
- عفونت دستگاه تناسلی ادراری
- عفونتهای استرپتوکوک بتا همولیتیک
- عفونتهای استخوانی
- اوتیت مدیا
- عفونتهای پوست یا ساختار پوست
- عفونتهای دستگاه تنفسی
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی cephalexin
مکانیسم عمل داروی سفالکسین به یک یا چند پروتئین متصل به پنی سیلین متصل میشود که به نوبه خود سنتز دیواره سلولی باکتری را مهار میکند. جذب دارو با فراهمی زیستی 90%، حداکثر زمان سرم 1 ساعت و حداکثر غلظت پلاسمایی 10-18 میکروگرم در میلی لیتر (دوز 500 میلی گرم) میباشد. توزیع این دارو به طور گسترده در اکثر بافتها و مایعات توزیع شده است. حذف دارو در نیمه عمر 0.5-1.2 ساعت و دفع از طریق ادرار (80-100٪ به عنوان داروی بدون تغییر) صورت میگیرد.
مقدار مصرف داروی سفالکسین
کپسول سفالکسین را طبق دستور پزشک، معمولا هر 6 تا 12 ساعت با یا بدون غذا از طریق خوراکی مصرف کنید. اگر از سوسپانسیون استفاده میکنید، قبل از هر نوبت، بطری را به خوبی تکان دهید. دوز را با دقت با استفاده از دستگاه یا قاشق مخصوص اندازهگیری کنید. از قاشق خانگی استفاده نکنید زیرا ممکن است دوز صحیح را دریافت نکنید. دوز بر اساس وضعیت پزشکی و پاسخ شما به درمان است. مصرف این دارو را تا پایان کامل مقدار تجویز شده ادامه دهید، حتی اگر علائم پس از چند روز ناپدید شوند. قطع زودهنگام دارو ممکن است منجر به بازگشت عفونت شود. اگر وضعیت شما ادامه یافت یا بدتر شد به پزشک خود اطلاع دهید.
زمان مصرف کپسول سفالکسین
- کپسول سفالکسین در جهت درمان عفونتهای دستگاه تناسلی ادراری، 250 میلی گرم هر 6 ساعت به صورت خوراکی تجویز میشود.
- دوز پیشنهادی این دارو برای عفونتهای استخوانی، 250 میلی گرم هر 6 ساعت به صورت خوراکی میباشد که محدوده دوز، 1-4 گرم روزانه در دوزهای منقسم است.
- مقدار مصرفی برای سیستیت بدون عارضه، 250 میلی گرم هر 6 ساعت یا 500 میلی گرم هر 12 ساعت به صورت خوراکی میباشد که محدوده دوز، 1-4 گرم روزانه در دوزهای منقسم است.
- این دارو برای عفونتهای پوست یا ساختار پوست 250 میلی گرم هر 6 ساعت یا 500 میلی گرم هر 12 ساعت به صورت خوراکی تجویز میشود. این مقدار دوز مصرفی برای عفونتهای دستگاه تنفسی 250 میلی گرم هر 6 ساعت استفاده خواهد شد.
- دوز پیشنهادی در جهت فارنژیت استرپتوکوکی، 250 میلی گرم هر 6 ساعت یا 500 میلی گرم هر 12 ساعت میباشد که محدوده دوز، 1-4 گرم روزانه در دوزهای منقسم است.
نحوه مصرف داروی سفالکسین
- در صورتی که پزشک فرم مایع سفالکسین را برای کودک شما تجویز کرده است، مقدار مصرفی باید با توجه به سن و وزن کودک مشخص شود. در این موارد در هر نوبت مصرف دارو لازم است مقدار دارو را به دقت اندازهگیری نمایید و دقیقاً به اندازهی تجویز شده به کودک بدهید.
- طول درمان براساس بیماری شما و نظر پزشک مشخص میشود که در بیشتر بیماران بین 5 تا 7 روز خواهد بود. در صورتی که این دارو جهت پیشگیری از عفونت مجاری ادراری یا برای جلوگیری از عود مجدد عفونت ادراری شما تجویز شده است، معمولا یک نوبت در روز باید دارو را مصرف نمایید و در این صورت دارو را هر روز عصرها مصرف کنید.
- اگر این دارو برای عفونت مجاری ادراری یا برای جلوگیری از عود مجدد عفونت ادراری تجویز شده است، باید روزانه یک نوبت عصر از آن استفاده کرد. این مقدار دوز تا زمان بهبودی کامل یا مطابق با دستور پزشک باید مصرف شود.
- در صورت فراموشی یک نوبت از دارو، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نوبت فراموش شده نزدیک به نوبت بعدی است، آن را فراموش کرده و دارو را مطابق با نسخه پزشک ادامه دهید. هرگز برای جبران دوز از دست رفته یک نوبت را دو بار استفاده نکنید.
موارد احتیاط
قبل از مصرف داروی سفالکسین، اگر به آن یا به پنیسیلینها و سایر سفالوسپورینها (مانند سفپودوکسیم) حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعال باشد که میتواند باعث واکنشهای آلرژیک یا سایر مشکلات شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله بیماری کلیوی، بیماری معده یا روده (مانند کولیت)، مشکلات کبدی، حساسیت به ترکیبات مختلف دارو، سابقه آلرژی و… با پزشک در رابطه با خطرات این دارو مشورت کنید. در ادامه به برخی از موارد احتیاط و هشدار داروی سفالکسین خواهیم پرداخت؛
- طبق دستورالعمل انجمن قلب آمریکا، پروفیلاکسی اندوکاردیت فقط برای بیماران در معرض خطر مناسب است. به علاوه، تنظیم دوز در نارسایی شدید کلیوی (دوزهای بالا ممکن است باعث سمیت CNS شود) ضروری است.
- سوپرعفونتها و ترویج ارگانیسمهای غیرحساس ممکن است با استفاده طولانی مدت یا درمان مکرر رخ دهد.
- درمان طولانی مدت، بیماری کبدی یا کلیوی، یا کمبود تغذیه ممکن است با افزایش نسبت نرمال شده بین المللی (INR) همراه باشد.
- استفاده طولانی مدت با عفونت قارچی یا باکتریایی همراه است. همچنین، در بیماران با سابقه حساسیت به پنیسیلین با احتیاط مصرف شود.
- اگر در حین مصرف این دارو، قصد انجام عمل جراحی یا دندانپزشکی دارید، قبل از عمل جراحی با پزشک مربوطه در رابطه با مصرف سفالکسین مشورت کنید.
- اگر در حین مصرف این دارو از قرصهای جلوگیری از بارداری استفاده میکنید، دچار عوارضی از جمله اسهال و استفراغ (بیشتر از 24 ساعت) شدید، لازم است از یک روش دیگر پیشگیری از بارداری (مانند کاندوم) جهت احتیاط همراه با قرص ضدبارداری استفاده کنید.
- با وجود اینکه درمان با کپسول سفالکسین عموما کوتاه مدت میباشد، در صورت مصرف طولانی مدت، آزمایشات دورهای جهت بررسی وضعیت کبدی و کلیوی که توسط پزشک تجویز میشود، ضروری است.
موارد منع مصرف کپسول سفالکسین
- حساسیت مفرط
عوارض کپسول سفالکسین
اسهال، درد شکم، گیجی یا خواب آلودگی، کم خونی، سردرد، تحریک، کهیر، حساسیت مفرط، خارش ناحیه تناسلی و… برخی از عوارض داروی سفالکسین میباشد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فورا به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. استفاده از این دارو برای دورههای طولانی یا مکرر ممکن است منجر به برفک دهان یا عفونت قارچی جدید شود. اگر متوجه لکههای سفید در دهان، تغییر ترشحات واژن یا سایر علائم جدید شدید، با پزشک خود تماس بگیرید. این وضعیت ممکن است در طول درمان یا هفتهها تا ماهها پس از توقف درمان رخ دهد. در ادامه به برخی از عوارض داروی سفالکسین خواهیم پرداخت؛
- درد شکم
- تحریک
- کم خونی
- آنژیوادم
- گیجی
- اسهال
- سرگیجه
- سوء هاضمه
- خستگی
- خارش ناحیه تناسلی
- توهمات
- سردرد
- کم خونی همولیتیک
- حساسیت مفرط
- کهیر
- ترشحات واژن
- استفراغ
تداخل دارویی سفالکسین
- تداخلات رده X (پرهیز): ب.ث.ژ (داخل مثانهای)، واکسن وبا
- کاهش اثرات داروها توسط سفالکسین: آمینوگلیکوزیدها، ب.ث.ژ (داخل مثانهای)، واکسن ب.ث.ژ (ایمنیزا)، واکسن وبا، لاکتوباسیلوس و استریول، سدیم پیکوسولفات، واکسن حصبه
- کاهش اثرات سفالکسین توسط داروها: مولتی ویتامین/ مینرال (حاوی ویتامینهای آ، دی، ای، کا، فولات و آهن)، مولتی ویتامین/ مینرال (حاوی ویتامینهای آ، ای و بدون آهن)، سوکروفریک اکسی هیدروکسید، نمکهای زینک
- افزایش اثرات داروها توسط سفالکسین: آمینوگلیکوزیدها، متفورمین، آنتاگونیستهای ویتامین کا
مصرف کپسول سفالکسین در دوران بارداری و شیردهی
مطالعات کافی در رابطه با کپسول سفالکسین در دوران بارداری وجود ندارد. دادههای موجود از مطالعات اپیدمیولوژیک منتشر شده و گزارشهای موردی فارمکووژیلانس طی چندین دهه با استفاده از سفالوسپورین، استفاده در زنان باردار، خطرات مرتبط با دارو برای نقایص مادرزادی، سقط جنین یا پیامدهای نامطلوب مادر یا جنین را ثابت نکرده است. مطالعات تولید مثل حیوانی با موشهای صحرایی با استفاده از دوزهای خوراکی سفالکسین که 0.6 و 1.2 برابر حداکثر دوز توصیهشده انسانی (MRHD) بر اساس سطح بدن در طول اندامزایی است، هیچ شواهدی دال بر آسیب به جنین نشان نداد. خطر پیش زمینه تخمینی نقایص مادرزادی و سقط جنین برای جمعیت مشخص شده ناشناخته است.
تاثیر داروی سفالکسین در شیردهی
دادههای یک مطالعه بالینی شیردهی منتشر شده گزارش میدهد که سفالکسین در شیر انسان وجود دارد. دوز نسبی نوزاد (RID) کمتر از 1% دوز تنظیم شده وزن مادر در نظر گرفته میشود. هیچ اطلاعاتی در مورد اثرات سفالکسین بر روی کودک شیرخوار یا تولید شیر وجود ندارد. توسعه فواید سلامتی تغذیه با شیر مادر باید همراه با نیاز بالینی مادر به درمان و هرگونه عوارض جانبی احتمالی بر روی کودک شیرخوار از درمان یا بیماری زمینهای مادر در نظر گرفته شود.
شرایط نگهداری کپسول سفالکسین
کپسول سفالکسین باید در دمای اتاق و دور از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرصهای هفتگی و قطرههای چشمی، کرمها، چسبها و استنشاقها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال میتوانند آنها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روشهای خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمیتوانند آنها را مصرف کنند.
کلام آخر کپسول سفالکسین
این مقاله با عنوان کپسول سفالکسین، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز فراهم شده است. به طور کلی، سفالکسین به عنوان یک داروی ضد باکتری توانایی موثری در درمان عفونتهای باکتریایی از جمله عفونتهای تنفسی، پوستی، ادراری و دیگر عفونتهای مختلف دارد. از آنجایی که سفالکسین دارای طیف وسیعی از فعالیتهای ضد باکتریایی است، میتواند در مواجهه با بسیاری از باکتریهای عامل عفونت مؤثر باشد. همچنین، اهمیت اطلاع از عوارض جانبی ممکن، تداخلات دارویی و مقاومتهای باکتریایی نیز بسیار مهم است. بنابراین، پیشنهاد میشود که همواره قبل از شروع درمان با سفالکسین، مشورت با پزشک و انجام آزمایشهای مربوطه صورت گیرد.
منبع سایت: Medscape