وقتی هماهنگی و نظم طبیعی بین دندانها و فک به هم بخورد، ارتودنسی دندان به عنوان بهترین روش برای برطرف کردن این نقص، در یک مدت زمان کوتاه لبخندی زیبا به شما هدیه می‌دهد. برای انجام ارتودنسی، وضعیت دهان و فک بالا و پایین بررسی میشود. سپس با تشخیص دندانپزشک و انتخاب بهترین روش، سیم‌های فلزی یا شفافی روی دندانها قرار می‌گیرند. اکنون اگر می‌خواهید بدانید ارتودنسی دندان چیست؟ تا پایان این مطلب از مثبت سبز همراه ما باشید تا آن را به طور کامل بررسی کنیم.
منظور از ارتودنسی دندان چیست؟
ارتودنسی دندان به عنوان یکی از بهترین روش‌های زیبایی و درمانی، به وسیله دندانپزشک انجام میشود. اگر نظم دندانها و فک بالا و پایین شما به هم خورده، سیم کشی دندان بهترین روش برای دستیابی به قوس مناسب دندانها است. برای مثال فرض کنید که دندان‌های شما در یک ردیف قرار نگرفته‌اند یا هنگام بسته بودن فک به خوبی روی هم چفت نمی‌شوند. در این شرایط ارتودنسی دندان با پیشگیری، تشخیص و درمان اختلالات زیبایی و عملکردی فک و دهان، آرایش مناسب دندانها را حفظ و فک شما را تراز میکند. بدین ترتیب با یک لبخند زیبا، اعتماد به نفس شما هم بیشتر میشود.
برای رفع کدام مشکلات دهان باید ارتودنسی انجام داد؟
چینش نامناسب دندانها باعث ایجاد فشار زیاد روی فک شده و حتی ممکن است باعث سایش دندان و مشکلات گفتاری شود. در این شرایط ارتودنسی دندان بهترین روش برای داشتن دندان‌های سالم و منظم است. اما کدام دندانها به ارتودنسی احتیاج دارند؟ اوربایت، آندربایت، اپن بایت و اورجت برخی از این شرایط هستند.
چه کسانی به ارتودنسی دندان نیاز دارند؟
برخی از افراد به دلیل فرم دهان و دندان خود و یا مشکلاتی که به دلیل نامنظم بودن دندانها با آن مواجه می‌شوند به ارتودنسی دندان نیاز دارند.
دندان‌های به هم ریخته
وقتی فک کوچکی داشته باشید، دندان‌های شما فضای کافی در اختیار نداشته و به اصطلاح روی هم سوار می‌شوند. در این شرایط، ظاهر دندانها به هم ریخته و امکان استفاده از نخ دندان وجود ندارد. اما خوشبختانه این مشکل با ارتودنسی برطرف میشود.
دندان‌های فشرده
در این شرایط متخصص ارتودنسی از بیمار می‌خواهد که فک بالا و پایین خود را روی هم قرار دهد. در صورتی که بین فک بالا و پایین فاصله زیادی وجود داشته و فک پایین یا بالا نسبت به دیگری جلوتر باشد، پزشک ارتودنسی دندان را پیشنهاد می‌دهد.
فاصله داشتن دندانها
در صورت کوچک بودن دندانها و بزرگ بودن اندازه فک، فاصله بین دندانها بیش از حد زیاد میشود. در این شرایط سیم کشی دندان بهترین روش برای نزدیک کردن دندانها به همدیگر است.
دندانی که باعث مشکلات گفتاری شده
در صورت قرار گرفتن دندانها در موقعیت نامناسب، تلفظ فرد با مشکل مواجه میشود. متخصص ارتودنسی در این شرایط، وضعیت فک و دندانها را بررسی میکند و بهترین روش ارتودنسی را پیشنهاد می‌دهد.
دیپ بایت
به طور کلی دندان‌های بالایی به اندازه 2 تا 3 میلی‌متر از دندان‌های پایینی را پوشش می‌دهند. ولی اگر این میزان پوشش بیشتر باشد، عارضه دیپ بایت رخ می‌دهد.
کراس بایت
در حالت معمول، دندان‌های فک بالا جلوتر از فک پایین قرار می‌گیرند. اما حالتی که یک یا چند تا از دندان‌های فک پایین جلوتر از دندان‌های فک بالا هستند، کراس بایت نام دارد. در این حالت، دندانها وضعیت درستی ندارند و همتراز نیستند.
چرخش دندانی
تاج دندان در جهت دیگری رشد کرده و در موقعیت صحیح قرار ندارد. به طور کلی دندان‌های ما با افزایش سن دچار تغییراتی جزئی در موقعیت مکانی خود می‌شوند. ولی ما این تغییر مکانی را حس نمی‌کنیم. اما در بعضی افراد به دلایل دیگری مانند تحلیل رفتن مینای دندان، این تغییر موقعیت دندانها بیشتر دیده میشود.
سیم کشی دندان چگونه انجام میشود؟
بر اساس تشخیص دندانپزشک برای نظم دادن به فک و دندانها از ابزار‌های ثابت یا متحرک استفاده میشود. بعد از قالب‌گیری و ساخت ابزار‌ها، متخصص ارتودنسی دندان، آن‌ها را با فشار ملایم روی دندانها قرار می‌دهد. بریس دندان، رایج‌ترین روش ارتودنسی است که در آن پزشک با چسباندن یک براکت روی هر دندان، سیم ارتودنسی را از بین شیار‌ها عبور می‌دهد. بریس دندان ۳ نوع فلزی، سرامیکی و نامرئی دارد. بریس فلزی متداول‌تر است و بریس سرامیکی بیشتر برای بزرگسالان کاربرد دارد. بریس نامرئی هم خیلی راحت و بدون استفاده از براکت و سیم‌های فلزی نصب میشود.
عوارض سیم کشی دندان
سیم کشی دندان مانند سایر کارهایی که روی دندان انجام می شود ممکن است با عوارض همراه باشد. برخی از عوارض ارتودنسی عبارتند از:
- ایجاد درد خفیف: پس از ارتودنسی دندان ممکن است به دلیل ایجاد فشار روی دندانها، درد خفیفی در فک شما ایجاد شود. این درد کاملا طبیعی است و به مرور کمتر میشود.
- زخم شدن بافت‌های نرم دهان: ابزار‌ها و دستگاه‌های مختلفی که روی دندانها قرار می‌گیرند، در صورت داشتن جنس فلزی ممکن است در روز‌های اول باعث ایجاد زخم شوند. با عادت کردن فک و دهان به سیم و براکت‌ها، این زخم‌ها بهبود پیدا می‌کنند.
- عفونت لثه: یکی از مشکلات شایع ارتودنسی دندان، عفونت لثه است که با رعایت نکات بهداشتی و استفاده منظم از مسواک و نخ دندان برطرف میشود.
- پوسیدگی دندانها: در ارتودنسی ثابت، براکت‌ها مدتی طولانی روی دندانها قرار می‌گیرند. در این شرایط تمیز کردن دندانها مشکل است و با جمع شدن غذا در اطراف دندانها، امکان پوسیدگی وجود دارد.
- تحلیل مینای دندان: قبل از ارتودنسی دندان متخصص باید وضعیت فک و دهان شما را بررسی کند تا پس از درمان هرگونه پوسیدگی یا عفونت، سیم کشی را انجام دهد.
- زرد شدن دندانها: با گذاشتن براکت، مسواک زدن و تمیز کردن دندانها سخت میشود.
- کوتاهی ریشه دندان: یکی از عوارض ارتودنسی دندان، کوتاهی ریشه است که البته مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند و تاثیری روی طول عمر دندان ندارد.
مراقبت‌های لازم بعد از ارتودنسی دندان
بعد از ارتودنسی دندان برای اینکه بتوانید بیشترین نتیجه را از آن دریافت کنید و نتیجه آن دلخواه شما باشد باید یکسری مراقبت ها را انجام دهید. در ادامه مراقبت‌های لازم بعد از ارتودنسی دندان را بررسی می‌کنیم.
مسواک و نخ دندان
پس از ارتودنسی دندان باید مرتب مسواک زده و از نخ دندان استفاده کنید تا دندان‌های شما جرم نگیرند و دچار تغییر رنگ نشوند. برای تمیز کردن بهتر سیم‌ها و براکت‌ها باید از مسواک ارتودنسی که مسواک‌های مخصوصی هستند استفاده کنید. این نوع مسواک‌ها برای افزایش قدرت تمیز کنندگی دارای شیار هستند. همچنین ممکن است به بیشتر از 3 بار مسواک زدن نیاز داشته باشید.
استفاده از دهان شویه
به دلیل واکنش فک و دهان نسبت به براکت‌های فلزی، احتمال عفونت و التهاب لثه وجود دارد. به همین دلیل خیلی مهم است که فرد با استفاده از دهان شویه، لثه‌هایش را تمیز نگه دارد. برای خروج ذرات غذا از بین براکت‌ها پیشنهاد می‌کنیم هر بار بعد از غذا، دهان خود را با آب شستشو دهید.
معاینات دندانپزشکی
از معاینه‌های دندانپزشکی سر باز نزنید و حتما به‌صورت دوره‌ای وضعیت فک و دندان‌های خود را به متخصص نشان دهید. برای معاینه حرفه‌ای و تمیز کردن دندان‌های ارتودنسی شده خود به مراجعه منظم به پزشکتان نیاز دارید. تعیین وقت برای بیمار با توجه به شرایط دندانی او صورت می‌گیرد.
انجام ورزش‌های مجاز
برخی ورزش‌ها مانند پیاده‌روی، شنا، بدمینتون، پینگ پونگ و ورزش‌های هوازی جزو ورزش‌هایی هستند که می‌توانید بعد از ارتودنسی انجام دهید. اما اگر مجبور هستید ورزش‌هایی مانند کاراته، تکواندو یا بوکس انجام دهید، باید از محافظ دهانی استفاده کنید.
تحمل درد و مصرف دارو
سه تا پنج روز بعد از سیم کشی دندان ممکن است درد زیادی داشته باشید. در این شرایط می‌توانید پس از مشورت با پزشک، آسپرین یا مسکن مصرف کنید.
شکستن براکت یا در رفتن سیم
اگر سیم ارتودنسی شما در رفت یا براکت شکسته شد اصلا نگران نباشید و در سریع‌ترین زمان برای ترمیم به دندانپزشک مراجعه کنید.
تغذیه مناسب
برای جلوگیری از شکستن براکت‌ها به هیچ وجه با دندان خود، خوراکی‌های سفت را گاز نزنید. همچنین تا جای ممکن از آدامس، پاپ کورن و… استفاده نکنید. این خوراکی‌ها بین سیم کشی‌ها گیر کرده و سخت تمیز می‌شوند. خوردن خوراکی‌های شیرین، چسبنده، سفت و پرچرب هم ممنوع است؛ زیرا علاوه بر آسیب به براکت‌ها ممکن است باعث پوسیدگی دندان شود.
عوامل موثر بر طول دوره درمان با ارتودنسی دندان
طول دوره درمان با ارتودنسی دندان ثابت نیست و برای هر فرد با توجه به شرایط او میتواند متفاوت باشد. برخی از عوامل موثر بر طول دوره درمان با ارتودنسی دندان عبارتست از:
- نوع و شدت مشکلات ارتودنسی: میزان انحراف دندانها، فاصله بیش از حد بین دندانها و… باعث طولانی شدن مدت زمان درمان می‌شوند.
- همکاری بیمار: رعایت رژیم غذایی، توجه به بهداشت دهان، مراجعه منظم به دندانپزشک و… سرعت درمان را افزایش می‌دهند.
- وضعیت سلامت عمومی بیمار: مشکلات سلامتی مانند بیماری‌های لثه، عفونت‌های دهانی، قند خون بالا و… روند درمان را کُند می‌کنند.
- ویژگی‌های فیزیولوژیکی بیمار: نوع دندانها، سن بیمار، عادت‌های غذایی و… در طولانی شدن یا کوتاه شدن دوره درمان تاثیرگذار هستند.
سخن پایانی
ارتودنسی دندان که در این مطلب از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز به آن پرداخته شد، یکی از بهترین روش‌های درمانی در دندانپزشکی است که علاوه بر ایجاد زیبایی، به حفظ سلامت و بهداشت دهان هم کمک میکند. در صورت ناهماهنگی فک بالا و پایین و داشتن دندان‌های نامنظم با مراجعه به دندانپزشک مشکل شما به راحتی برطرف میشود. بدون شک دندان‌های مرتب و منظم نه تنها یک لبخند زیبا و اعتماد به نفس را به شما هدیه می‌دهند، بلکه باعث برطرف کردن مشکل در جویدن، مشکلات گفتاری، برداشتن فشار بیش از حد بر روی دندانها و… هم می‌شوند.
