حتما شما هم این ضرب‌المثل را شنیده‌اید که کسی می‌گوید” از دیدن طرف کهیر می‌زنم”. گستردگی و شیوع کهیر پوستی تقریباً در همه جای دنیا در یک حد است. البته قطعاً ما با دیدن کسی کهیر نمی‌زنیم؛ ولی این ضرب‌المثل مصداق بارز این است که کهیر پوستی یک ضایعه حساسیتی است؟ اما چرا؟
کهیر پوستی چیست؟ چرا ایجاد میشود؟ چگونه درمان میشود؟ جزو ضایعات پوستی مسری است مثل جزام یا ضایعات غیرمسری مثل “پسوریازیس پوستی”؟ اگر مشتاقید در این مورد بیشتر بدانیم با هم برخی اطلاعات را مرور می‌کنیم. لطفاً تا آخر متن با ما همراه باشید.
کهیر پوستی چیست؟
در دیکشنری پزشکی در مورد urticaria نوشته شده: کهیر، واکنش رگی پوست است که با ظاهرشدن زودگذر لکه‌های برجسته‌ای که از پوست اطراف خود سرخ‌تر یا رنگ‌پریده‌تر هستند و اغلب همراه با خارش شدید همراه است، مشخص میشود. کهیر یا Hives ممکن است به دلایل مختلفی مثل آلرژن‌ها به وجود آید.
نمای ظاهری کهیر
کهیرها جوش‌هایی است که روی پوست به وجود می‌آیند. اندازه آنها ممکن است کوچک یا بزرگ باشد. این جوش‌ها ممکن است قرمزرنگ یا دقیقاً هم‌رنگ پوست ظاهر شوند. این عارضه ایجاد خارش می‌کند.
جوش‌های پراکنده معمولاً بعد از نیم ساعت تا یک روز از بین می‌روند؛ اما زمانی که دانه‌ها به‌صورت دسته‌ای ایجاد می‌شوند، معمولاً مدت طولانی‌تری روی پوست باقی می‌مانند. اما علت بروز این بثورات یا لکه‌های برجسته سرخ‌رنگ همراه با خارش شدید چیست؟
بیشتر بخوانید: کمبود کدام ویتامین باعث مشکلات پوستی می شود؟
انواع کهیر پوستی را بشناسیم
در ادامه کهیر پوستی را از دو جنبه کهیر حاد و کهیر مزمن مورد بررسی قرار می‌دهیم.
کهیر حاد:
کهیرهای حاد پس از بروز در کمتر از چند روز از بین می‌روند. این نوع کهیرها به طور ناگهانی ظاهر و پس از چند روز خودبه‌خود از بین می‌روند. شایع‌ترین نوع کهیر، کهیر نوع حاد است که علائم آن کمتر از 45 روز ادامه دارد. کویر نوع حاد، ممکن است در هر قسمتی از بدن ما ایجاد شود.
کهیر مزمن:
اگر تظاهرات کهیر بیش از 45 روز روی پوست باقی بمانند معمولاً کهیر مزمن تلقی میشود. البته کهیرهای مزمن متناوباً عود کرده و علائم آن تکرار می‌شوند. پیدا کردن علت بروز کهیر مزمن ممکن است مشکلات غده تیروئید، هپاتیت، عفونت یا سرطان باشد. از هر هزار نفر تقریباً یک نفر ممکن است به نوع مزمن کهیر مبتلا شوند؛ یعنی حدود یک دهم درصد.
علت بروز کهیر پوستی
مثل همه بیماری‌ها و ضایعاتی که تحت‌تأثیر عوامل بسیار زیادی بروز می‌کنند، کسی نمی‌تواند دلیل موثقی درباره منبع بیماری یا علت بروز آن ارائه کند. کهیر پوستی هم مثل سرماخوردگی و دیگر واکنش‌های بدن ما آن‌قدر علت متعدد و قابل ذکر دارد که نمی‌توان یک علت خاص را برای آن بیان کرد.
اجازه بدهید کمی عمیق‌تر نگاه کنیم. سیستم ایمنی بدن ما، یک سیستم فوق‌تخصصی بسیار پیچیده و البته بسیار دقیق است. ولی چند نکته حائز اهمیت وجود دارد:
- ما انسان‌ها به لحاظ ژنتیک تحت هیچ شرایطی یکسان نیستیم. اصولاً دو انسان صددرصد یکسان وجود ندارند حتی دوقلوهای یکسان هم ممکن است تفاوت‌هایی داشته باشند.
- کلیه کنش‌ها و واکنش‌های بدن ما تحت‌تأثیر پروتئین‌های مختلف که خود آنها ناشی از مکانیسم بیان ژن هستند، قرار دارند. شاید در فرصت مناسبی درباره بیان ژن با هم گفتگو کنیم. اما فعلاً این مطلب در این مقاله قابل کنکاش نیست.
- سیستم ایمنی ما با همه دقتی که دارد یک سیستم یونیک و مخصوص خودمان است. بعضی از ما به پنی‌سیلین واکنش نشان می‌دهیم و بعضی‌ها هم نه. تقریباً همه واکنش‌های آلرژیک تحت همین حکم قرار می‌گیرند. یعنی نسبت به عوامل حساسیت‌زا، بدن هر کدام از ما چه به لحاظ کیفیت و چه به لحاظ شدت واکنش خاص خودش را نشان می‌دهد.
- کهیر پوستی هم همان‌طور که در سطوح بالاتر ذکر شد در دسته واکنش‌های آلرژیک (حساسیتی) قرار دارد. بنابراین به تعداد نوع انسان می‌توان به لحاظ شاخص‌هایی مثل کیفیت، شدت، میزان دوره اوج و خاموشی واکنش و البته فاصله بین دوره‌های عود مجدد، دلیل متفاوت مطرح کرد. بنابراین همه دسته‌بندی‌ها از علل بروز کهیر پوستی و دوره دوام و روند درمان آن تحت قاعده امور نسبی انجام می‌شوند.
علل احتمالی کهیر مزمن
- واکنش‌های سیستم ایمنی
- برخی ویروس‌ها
- بیماری‌های خودایمنی مانند مشکلات تیروئید و لوپوس
شایع‌ترین علت ایجاد کهیر حاد
- حساسیت به برخی غذاها
- کنترا اندیکاسیون بعضی داروها
- برخی عفونت‌ها
- عوامل حساسیت‌زای طبیعی مثل قرارگرفتن در معرض گرده گل برخی گیاهان
- گزیده شدن توسط برخی حشرات
- پوشیدن لباس‌های تنگ
- برخی حرکات ورزشی
- تحت‌تأثیر بعضی بیماری‌ها
- قرارگرفتن بیش از حد در دمای سرد یا گرم
- تحریک ناشی از تعریق زیاد
بیشتر بخوانید: شایع ترین بیماری های پوستی کدامند؟
واکنش آلرژیک چیست؟
ضمن بحث کهیر را تحت واکنش های آلرژیک طبقه بندی کردیم. اما واکنش آلرژیک چیست؟ آلرژی یا حساسیت، واکنش بیش از اندازه سیستم ایمنی بدن در برابر عوامل گوناگون است. کسانی که دچار حساسیت می‌شوند دارای دستگاه ایمنی فوق هوشیار هستند که در برابر مواد ظاهراً بی‌‌زیان موجود در محل زندگیشان واکنشی بیش از اندازه نشان می‌دهند. برای نمونه گرده گیاهان می‌تواند سیستم ایمنی شخص آلرژیک را چنان برانگیزاند که گویی با یک خطر جدی روبرو شده است. حساسیت یک بیماری بسیار شایع است و کمابیش از هر ده نفر، دو نفر به گونه‌ای از آن دچار هستند. داروهای ضد آلرژی گزینه‌های مناسبی برای رفع حساسیت هستند.
علت بروز آلرژی
آلرژی معمولاً متعاقب ترشح هیستامین رخ می‌دهد. در مواجهه با یک عامل حساسیت‌زا بدن ما یک واکنش آلرژیک از خود نشان می‌دهد، بدن ما شروع به ترشح هیستامین می‌کند. هیستامین‌ها مواد شیمیایی هستند که بدن ما در تلاش برای دفاع از خود در برابر عفونت و دیگر عوامل خارجی تولید می‌کند. در بعضی از افراد، هیستامین‌ها می‌توانند باعث تورم، خارش و بسیاری از علائمی شوند که با کهیر تجربه می‌شوند. برای درمان می توانید با نظر پزشک از داروهای ضد حساسیت استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: شیاف آنتی هموروئید چیست؟ نحوه مصرف، مزایا و عوارض
چگونه کهیر را درمان کنیم؟
مثل همه بیماری‌های آلرژیک اولین توصیه این است” اگر شدت و دوره بقای کهیر موجب اختلال در روند طبیعی زندگی شما شده و نمی‌توانید تحمل کنید تا خودبه‌خود فروکش کند، به پزشک مراجعه کنید”. درمان داروئی هم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مصرف برخی آنتی‌هیستامین‌ها مانند ستیریزین یا فکسوفنادین
- استفاده کوتاه‌مدت از استروئیدهای موضعی (بری پمادها)
- کرم‌های ضدعفونی‌کننده برای جلوگیری از عفونت ثانویه
- کرم‌های تسکین‌دهنده برای کاهش خارش
ولی اگر بروز کهیر موجب آزار غیرقابل‌تحمل نشد، صبر کنید تا خودش درمان شود.
درمان کهیر مزمن
درمان کهیر مزمن یا کهیر خودبه‌خودی (CSU) با بثورات قرمز، خارش‌دار و برآمده، بدون دلیل، مشخص میشود. آنتی‌هیستامین‌ها، اصلی‌ترین درمان برای کهیر هستند و اغلب این داروها برای کنترل بیماری به‌کار می‌روند. برخی از آنتی‌هیستامین‌ها که بدون تأثیر آرام‌بخشی هستند، شامل سیتریزین، کلماستین، فکسوفنادین و لوراتادین می‌شوند. همچنین، آنتی‌هیستامین‌هایی با تأثیر آرام‌بخشی مانند برم فنیرامین، و دیفن‌هیدرامین نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. در صورتی که آنتی‌هیستامین‌ها به‌تنهایی جواب ندهند، استفاده از لوسیون‌ها و کرم‌های ضد خارش در ناحیه آسیب‌دیده پوست می‌تواند علائم را تسکین دهد.
کلام آخر
اگر مشکل کهیر پوستی دارید، می توانید انواع داروهای پوستی را بصورت آنلاین از داروخانه آنلاین مثبت سبز سفارش داده و با کمترین زحمت درب منزل تحویل بگیرید. در مورد کهیر پوستی اگر همچنان پرسشی برایتان مطرح است، در انتهای این مقاله برای ما کامنت بگذارید.
