قرص آمینوفیلین

بیماری‌های ریوی از دسته‌ گسترده‌ای از مشکلات سلامتی هستند که بر سیستم تنفسی انسان تأثیر می‌گذارند. یکی از داروهای مورد استفاده در درمان برخی از اختلالات ریوی، آمینوفیلین است. آمینوفیلین یک ترکیب دارویی است که به عنوان یک مشتق تقویت‌کننده‌ی تنفسی از گروه متیل‌کسانین‌ها شناخته می‌شود. این دارو معمولاً برای درمان بیمارانی که به عنوان داروی آنتی‌آستماتیک نیاز دارند، تجویز می‌شود. در این مقاله، به بررسی بیشتری از خصوصیات داروی Aminophylline و کاربردهای آن در درمان بیماری‌های ریوی متمرکز خواهیم شد.

اشکال دارویی آمینوفیلین

1. کپسول طولانی رهش (24 ساعت): 100 میلی گرم، 200 میلی گرم، 300 میلی گرم و 400 میلی گرم
2. قرص انتشار طولانی مدت (12 ساعت): 100 میلی گرم، 200 میلی گرم، 300 میلی گرم و 450 میلی گرم
3. قرص انتشار طولانی مدت (24 ساعت): 400 میلی گرم و 600 میلی گرم
4. الگزیر خوراکی 80 میلی گرم / 15 میلی لیتر
5. محلول داخل وریدی: 400 میلی گرم / 250 میلی لیتر D5W، 400 میلی گرم / 500 میلی لیتر D5W، 800 میلی گرم / 500 میلی لیتر D5W

موارد مصرف قرص آمینوفیلین

قرص آمینوفیلین برای درمان بیماری‌های ریوی مانند آسم و COPD (برونشیت، آمفیزم) استفاده می‌شود. همچنین این دارو برای جلوگیری از خس خس سینه و تنگی نفس باید به طور منظم استفاده شود. این دارو متعلق به دسته‌ای از داروها به نام گزانتین است که با شل کردن ماهیچه‌های اطراف راه‌های هوایی کار می‌کند تا باز شوند و راحت‌تر نفس بکشید. همچنین پاسخ ریه‌ها به محرک‌ها را کاهش می‌دهد. کنترل علائم مشکلات تنفسی می‌تواند زمان از دست رفته از محل کار یا مدرسه را کاهش دهد. این دارو باید به طور منظم استفاده شود تا موثر باشد، توجه داشته باشید که این دارو فورا پاسخ نداده و نباید برای رفع مشکلات تنفسی ناگهانی استفاده شود. اگر تنگی نفس ناگهانی رخ داد، طبق دستور از اسپری تسکین‌دهنده سریع تنفسی خود استفاده کنید.

آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی Aminophylline

آمینوفیلین ماهیچه‌های صاف مجاری تنفسی را شل کرده و پاسخ راه‌های هوایی به محرک‌ها را سرکوب می‌کند. همچنین ممکن است غلظت بافتی آدنین مونوفسفات حلقوی (cAMP) را با مهار 2 ایزوآنزیم فسفودی استراز (PDE III و تا حدی PDE IV) افزایش دهد که در نهایت باعث آزاد شدن اپی نفرین از سلول‌های مدولای آدرنال می‌شود. حداکثر زمان پلاسما 1-2 ساعت و حداکثر غلظت پلاسمایی 10 میکروگرم در میلی لیتر می‌باشد. حذف در نیمه عمر غیر سیگاری 8 ساعت و سیگاری 4-5 ساعت خواهد بود. پاکسازی 1.45 میلی لیتر در دقیقه/کیلوگرم و دفع از طریق ادرار صورت می‌گیرد.

مقدار مصرف داروی Aminophylline

قرص آمینوفیلین را طبق دستور پزشک، معمولاً یک یا دو بار در روز از طریق خوراکی مصرف کنید. از آنجایی که تولیدکنندگان مختلف روش‌های متفاوتی برای مصرف این دارو دارند، با پزشک در رابطه با مقدار و زمان مصرف مشورت کنید. قرص و کپسول آمینوفیلین را به صورت کامل همراه با آب میل کرده و از جویدن و له کردن قرص خودداری کنید. انجام این کار می‌تواند تمام دارو را به یکباره آزاد کند و خطر عوارض جانبی را افزایش دهد. دوز بر اساس وضعیت پزشکی، پاسخ به درمان، سن، وزن، آزمایشات (سطح تئوفیلین خون) و سایر داروهایی است که ممکن است مصرف کنید.

زمان مصرف قرص آمینوفیلین

قبل از مصرف قرص آمینوفیلین، اطلاعات دارویی موجود بر روی بسته بندی دارو را بررسی کنید. برای کاهش خطر عوارض جانبی، پزشک ممکن است به شما دستور دهد که این دارو را با دوز کم شروع کنید و به تدریج دوز خود را افزایش دهید. برخی رژیم‌های غذایی (مانند پروتئین بالا یا کم کربوهیدرات یا کربوهیدرات بالا و پروتئین کم) ممکن است اثر آمینوفیلین را تغییر دهند. دارو را طبق نسخه و دستور پزشک مصرف کرده و بدون هماهنگی با وی دوز مصرفی را کاهش، افزایش یا قطع نکنید. اگر علائم آسم شما بدتر شد یا اگر از استنشاق سریع تسکین‌دهنده خود بیش از حد معمول یا بیشتر از مقدار تجویز شده استفاده می‌کنید، فوراً از پزشک کمک بگیرید.

طریقه مصرف قرص آمینوفیلین

1. دوز مصرفی برای برونکواسپاسم حاد (برای کسانی که در حال حاضر تئوفیلین مصرف نمی‌کنند)، 5-7 میلی گرم بر کیلوگرم به صورت خوراکی و تزریق داخل وریدی می‌باشد. دوز نگهداری نیز 0.4-0.6 میلی گرم بر کیلوگرم به صورت تزریق داخل وریدی یا 4.8-7.2 میلی گرم بر کیلوگرم به صورت خوراکی (رهش طولانی مدت) هر 12 ساعت می‌باشد.
2. مقدار مصرف برای سیگاری‌ها، 0.79 میلی گرم بر کیلوگرم به صورت تزریق داخل وریدی برای 12 ساعت آینده پس از بارگیری دوز، سپس 0.63 میلی گرم بر کیلوگرم یا 5 میلی گرم بر کیلوگرم به صورت خوراکی (رهش طولانی مدت) در 8 ساعت مصرف خواهد شد.
3. تجویز همزمان با داروهایی که کلیرانس تئوفیلین را کاهش می‌دهند (مانند سایمتیدین، سیپروفلوکساسین، و اریترومایسین و سایر ماکرولیدها)، دوز مصرفی 0.2-0.3 میلی گرم بر کیلوگرم به صورت تزریق داخل وریدی یا به صورت خوراکی (رهش طولانی مدت) هر 12 الی 24 ساعت استفاده می‌شود.
4. مقدار مصرف در افراد مبتلا به نارسایی احتقانی قلب، 0.39 میلی گرم بر کیلوگرم به صورت تزریق داخل وریدی برای 12 ساعت بعد پس از بارگیری، سپس 0.08-0.16 میلی گرم بر کیلوگرم خواهد بود.

موارد احتیاط

قبل از مصرف داروی آمینوفیلین، اگر به آن یا سایر داروهای گزانتین (مانند آمینوفیلین، اکستری فیلین، کافئین) حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله  زخم معده یا روده، تشنج، بیماری تیروئید، مشکلات قلبی (مانند نارسایی قلبی، ضربان قلب نامنظم)، بیماری کبد، فشار خون بالا، مشکلات گوارشی (زخم معده یا روده)، خونریزی داخلی و… با پزشک مشورت کنید. تغییرات در بدن شما در طول 3 ماه آخر بارداری ممکن است بر میزان این دارو در خون شما تأثیر بگذارد. پزشک باید مقدار دارو در خون شما و همچنین هرگونه عوارض جانبی را به دقت کنترل کند تا در صورت نیاز دوز شما تغییر کند. برخی از موارد احتیاط و هشدار استفاده از داروی آمینوفیلین شامل موارد زیر می‌باشد؛

1. بیمارانی که دچار ناهنجاری‌های CNS می‌شوند (به ندرت) و صرع غیر تشنجی را تجربه می‌کنند.
2. کلیرانس تئوفیلین ممکن است در بیماران مبتلا به نارسایی احتقانی قلب، ادم حاد ریوی، بیماری کبدی، کور ریوی، هپاتیت حاد، کم کاری تیروئید، سیروز، تب، یا سپسیس همراه با نارسایی چند عضوی و شوک کاهش یابد. در صورت کاهش کلیرانس تئوفیلینگ گاهی سمیت شدید و بالقوه کشنده رخ می‌دهد.
3. در بیماران مبتلا به پرکاری تیروئید، اختلال تشنج، زخم معده یا بیماری قلبی عروقی با احتیاط مصرف شود.
4. برخی از اشکال دارویی ممکن است حاوی پروپیلن گلیکول باشند. تشنج، هیپراسمولالیته، اسیدوز لاکتیک و افسردگی تنفسی مرتبط با استفاده از مقادیر زیاد پروپیلن گلیکول گزارش شده است.
5. در صورت بروز علائم و نشانه‌های سمیت تئوفیلین، سطح سرمی را اندازه‌گیری کنید و از دوزهای بعدی خودداری کنید.
6. در بیماران مبتلا به آریتمی قلبی، به استثنای برادی آریتمی، احتیاط کنید. استفاده ممکن است آریتمی را تشدید کند.
7. در افراد مبتلا به فیبروز کیستیک با احتیاط مصرف شود، زیرا افزایش کلیرانس تئوفیلین در برخی موارد رخ می‌دهد. همچنین در بیماران مبتلا به اختلالات تشنجی با احتیاط مصرف شود تا اختلال تشنج تشدید نشود.

موارد منع مصرف آمینوفیلین

1. حساسیت مفرط

عوارض داروی آمینوفیلین (Aminophylline)

تهوع و استفراغ، درد معده و شکم، سردرد، مشکل خواب، اسهال، تحریک‌پذیری، بی‌قراری، عصبی بودن، لرزش یا افزایش ادرار برخی از عوارض داروی آمینوفیلین می‌باشد. اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی ندارند. برخی از عوارض جانبی جدی این دارو شامل تهوع و استفراغی که قطع نمی‌شود، ضربان قلب سریع، آهسته یا نامنظم، گرفتگی عضلات، غش، گیجی، سرگیجه، تنگی نفس شدید، درد در قفسه سینه و… می‌باشد. با این حال، برخی از عوارض جانبی شایع آمینوفیلین شامل موارد زیر می‌باشد؛

1. تحریک سیستم عصبی مرکزی، سردرد، بی‌خوابی، تحریک‌پذیری، بی‌قراری، تشنج
2. اسهال، حالت تهوع، استفراغ
3. دیورز (گذرا)
4. درماتیت لایه بردار
5. لرزش عضلات اسکلتی
6. تاکی کاردی، فلاتر
7. هیپرکلسمی (با بیماری پرکاری تیروئید همزمان)
8. مشکل در ادرار کردن (مردان مسن مبتلا به پروستات)
9. احتباس ادرار

تداخل دارویی آمینوفیلین

1. تداخلات رده X (پرهیز): آسبروفیلین، دوکسوفیلین، ریوسیگوات
2. کاهش اثرات داروها توسط آمینوفیلین: آدنوزین، بنزودیازپین ها، کاربامازپین، فوس فنی‌توئین، لیتیم، پانکرونیوم، فنی‌توئین، رگادنوزون، تیوپنتال، زفیرلوکاست
3. کاهش اثرات آمینوفیلین توسط داروها: آدالیمومب، باربیتورات ها، بتابلاکرها (اختصاصی برای گیرنده بتا 1 و غیراختصاصی)، کلم بروکلی، ماری‌جوانا (شاهدانه)، کاربامازپین، القاکننده CYP1A2 (متوسط)، فوس فنی‌توئین، ایزوپروترنول، فنی‌توئین، ریتوناویر، سولفین پیرازون، فرآورده‌های تیروئید، تنباکو (دود کردن)
4. افزایش اثرات داروها توسط آمینوفیلین: آمیفاپپریدین، دوکسوفیلین، فورموترول، اینداکاترول، آیوهگزول، آیومپرول، آیوپامیدول، اولوداترول، پانکرونیوم، ریوسیگوات، سولریامفتول، سمپاتومیمتیک ها
5. افزایش اثرات آمینوفیلین توسط داروها: فلوکونازول، گوانتیدین، ایزونیازید، لینزولید، آنتی‌بیوتیک‌های ماکرولیدی، متوترکسات، پنتوکسی فیلین، کینین، کینولون ها، تدیزولید، وراپامیل، زفیرلوکاست، آلوپورینول، داروهای ضد تیروئید، آتوموکستین، بوپروپیون، کامبندازول، فرآورده‌های حاوی کانابینوئید، کوکائین (موضعی)، مهارکننده CYP1A2 (ضعیف، متوسط و قوی)، فبوکسوستات

مصرف قرص آمینوفیلین (Aminophylline) در دوران بارداری و شیردهی

مصرف قرص آمینوفیلین در دوران بارداری و شیردهی باید با احتیاط انجام شود. این دارو به عنوان یک گشادکننده برونش استفاده می‌شود و به کاهش علائم آسم و بیماری‌های انسدادی ریوی کمک می‌کند. با این حال، مصرف آن در دوران بارداری و شیردهی در برخی بیماران سبب خطر برای جنین و مادر خواهد شد. این دارو گاهی از جفت عبور کرده و سبب خطراتی برای جنین می‌شود. اگر در دوران بارداری یا شیردهی به آمینوفیلین نیاز دارید، باید با پزشک خود در مورد خطرات و مزایای این دارو صحبت کنید. پزشک ممکن است داروی دیگری را برای شما تجویز کند که خطرات کمتری برای شما و جنین داشته باشد.

شرایط نگهداری داروی Aminophylline

داروی آمینوفیلین باید در دمای اتاق و دور از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرص‌های هفتگی و قطره‌های چشمی، کرم‌ها، چسب‌ها و استنشاق‌ها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال می‌توانند آن‌ها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روش‌های خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمی‌توانند آن‌ها را مصرف کنند.

کلام آخر داروی آمینوفیلین

در کلام آخر این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز به این نتیجه می‌رسیم که آمینوفیلین به عنوان یک داروی موثر در درمان بیماری‌های ریوی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو با توانایی تقویت تنفس و کاهش علائمی نظیر آستما و بیماری‌های مزمن ریوی، به بیماران کمک می‌کند. مکانیسم عمل دقیق آمینوفیلین و عوارض جانبی ممکن نیز به عنوان جنبه‌های مهم مورد بررسی قرار گرفته‌اند. با این حال باید توجه داشته باشید که مصرف این دارو نیاز به بررسی و نسخه پزشک دارد تا دچار عوارض و مشکلاتی نشوید.

منبع سایت: Medscape